ПАЙДАЛАНЫАҒАН ӘДЕБИЕТ: І.Н а у р ы з б а е в а P .M . Техникалық ж огары оқу орны
студенттеріне қолданбалы есептерді пайдаланып математиканы
оқытудың әдістемелік негіздері: Пед. ғыл. канд. дис. - Алматы,
2007. - 177 б. Алматы қаласы. Теңсіздіктерді әр түрлі тәсілдермен шешу Ә.ХАМИТОВ, Қапланбек гуманитарлык агроэкономикалык колледжінің аға оқытушы, КР білім беру ісінің үздігі, Ы.Алтынсарин медалінін иегері Ф.АИТКАЛИЕВА, № 4 дарынды балаларға арналғав мектеп-интернаттын мұғалімі Теңсіздіктерді шешуде түрді тәсілдерді қол-
данып шешу тиесілі нәтиженін корінісінде
көркемдей түседі, әсіресе окушылардын логи-
калык ойлау қабілетінің, ойлау мәдениетінің
калыптасып дами түсуіне ыкпал етуі анык.
Берілген есептердін әрқайсысын бірнеше
тәсілдермен шығара алған оқуш ы есептерді
шешудін ен тиімді жолын оңай тауып,әсемдік
көріністі көре алады.
Осы макалада рационал, иррационал теңсіз-
діктерді шешкенде бір мысалды бірнеше жол-
мен шығарып көрсетелік, ол үш ін төмен-
дегілерді есте сақтау қажет болады.
1. |û|-|/>|<0 теңсіздігін түрлендіріп көрелік.
\а\-\Ь\= (|а|-|Ь|)(|а| + |/>|)
a2- b 1 (a+ô)(û-é)
(*)
|в|+|й|
|a|+|é|
|a|+|A|
Бүдан |я|-|£|<0=>
( a + b ) ( a - b ) < 0 болады
өйткені |û|+jè|>0.
2.Тенсіздіктерді интервалдар әдісімен шеш
кенде мынаған келіп тіреледі.
х>а болғанда,
х-а >0 болады
х<а болғанда,
х-а <0 болады
Көпмүше
a нүктесінен еткенде таңбасын
озгертеді.
Ерекше есте сақтайтын жағдайлар.
1)Егерде (*) көріністегі екі мүшенің айыр-
масынын дәреже көрсеткіші так болса, онда
көпм үш е
a н үкте сін е н өткенде таңбасын
әзгертпейді.
2) Егерде (*) көріністегі екі мүшенін айыр-
масының дәреже көрсеткіші жүп болса, онда
көпм үш е
a нүкте сін е н откенде таңбасын
озгертпейді.
3 .а х 2+Ь х+с көпм үш есі ү ш ін
D —b2-4ac<0 және
а >0 болғанда
ах2+Ьх+с >0 болады,
4.Тенсіздіктіц екі жағы да тек он болғанда
ғана квадраттауға және жұп дәрежеге шыға-
руға болады .
Модуль танбасымен берілген мысалдарды
карастырайык.
0>0>