Дәріс 1 Тақырып: Кіріспе
Бластекладылар қатары (Blastoctocladiates)
жүктеу/скачать 0,72 Mb.
|
Бластекладылар қатары (Blastoctocladiates)Бластекладылар негізінен тұщы суларда жануардың өлексесі немесе өсімдіктердің қалдықтарында сапрафиттік өмір с‰ретін саңырауқұлақтар. Кейбіреулері ылғалы мол топырақтарда өмір с‰реді. Кейбіреулері омыртқасыз жануаларда личинкаларында, москиттердің, масалардың, нематодтарда немесе балдырларда және су саңырауқұлақтарында паразиттік өмір с‰реді Талломасы жай плазмадиядан жақсы жетілген мицелиге дейін болады. Клетка қабығының негізін хитин құрайды. Жыныссыз көбейюі артқы жағында бір талшығы бар зооспоралар арқылы ж‰реді. Бұл қатардың зооспоралары басқа хитридиялы саңырауқұлақтардың зооспораларынан амеба тәрізді қозғалуымен және ядро калпочогі деп аталатын ерекше өсіндісінің болуы мен ажыратылады. Жынысты көбейюі - изогамиялық және гетерогамиялық жолдармен ж‰реді. Көптеген т‰рлерінде ұрпақ алмасуы байқалады. Диплоидты спорафит зооспоралар және цисталар т‰зеді. Зооспорадан тағыда спорафит дамиды, ал цистаның өсуі әр уақытта редукциялық бөліністер арқылы ж‰реді. Осы цисталардан шыққан ганлаидты зооспоралардан гаметангиялары бар гиметатифтер өседі. Гаметалар зооспораларға қарағанда ұсақ болып келеді. Кейбір бластокладылардың аталық және аналық гаметалары бірдей болады, ал кейбіреулерінде олар көлемі, т‰сі және қозғалуы жағынан әрт‰рлі болып келеді. Зиготадан қайтадан сапрофит дамиды. Мысал ретінде қарапайым бластокладалардың целомомицесі (Coelomomyces) алуға болады. Бұл туыстың өкілдері москиттердің, масалардың т.б. личинкаларының ішкі қуысының облегатты паразиттері. Таломдарының клеткаларының қабығы және ризойдтары болмайды. Талломдары қалың қабығы бар қозғалмайтын спорангияларға ыдырайды. Ол спорангийлар пісіп жетілген соң, белгілі бір жерден ыдырап жеке бөлшектерге бөлінеді. Олардан блостоклодалардың нағыз зооспоралары шығады. Бұл туыстың өкілдері әлі жеткіліксіз зерттелген, бірақ олардың кейбіреулерінде ұрпақ алмасуы дәлелденген. Спорафитті масалармен маскиттердің личинкаларында дамиды, ол гаметафиттің иесі болып ескек аяқты рак тәрізділер. Алломицес (Allomyces) туысының өкілдері суда, топырақта өсімдіктердің қалдықтарында және жануарлардың өлекселерінде өмір с‰реді. Бірақ олар 40ә арғы солт‰стік және оңт‰стік ендіктерде кездеседі. Мицелий субстратта ұзындығы 1см-ге дейін жететін жай көзге айқын байқалатын пучоктан тұрады. Ол қысқа тарамдалған перетяшкасы бар гифалардан және өте кең поралары бар жалған перегароткалардан тұрады. Перегароткалардың орнында спорафиттің мицелийлерінде зооспорангилер және қоңыр т‰сті цисталар пайда болады. Гаметофит формасы жағынан даму тұрғысынан спорафитпен бірдей, бірақ олардың айырмасы, бұларда бірінің ‰стіне бірі орналасқа аталық және аналық гаметангийлары болады. Аналық гаметангилар ‰лкендеу және боялмаған, аталық -кішілеу және қызғыштау (аранжевый) т‰сті болып келеді. Аналық гаметалары аталыққа қарағанда ‰лкендеу, бірақ олардан айырмасы боялмаған және аз қозғалады. Аналық гаметалар аталық гаметаларды еліктіретін сиренин деп аталатын жыныстық гармонды бөліп шығарады. Бластокоадолардың көптеген т‰рлері мысалы бластокладиелла (Blastoclodiella emersonii и.др), алломицес туысының т‰рлері, сұйық және қатты нәрлік ортада жақсы жетіледі, сондықтанда олар физиологиялық, цитологиялық, генетикалық және басқада зерттеулерді ж‰ргізуге кеңінен қолданады. жүктеу/скачать 0,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|