Ерекше феномен ретінде сананың төмендегідей жалпы қасиеттерін атауға болады:
Субъективтілік - сана «иесіз» болмайды, әрқашанда оның өзінің иесі бар (носитель);
- пәнділік (мазмұндылық)-сана ешқандай мазмұнмен толтырылмаған, «бос» бола алмайды. Әрқашанда санада бейнеленетін және оның пәнін құрайтын нәрсе, зат, құбылыстар болады, басқаша айтқанда, бұл сананың мазмұны;
- белсенділік және мақсаттылық, яғни сана дүниені (әлемді) белсенді, мақсатты және талғап бейнелейді;
Идеалдылық - санада пайда болатын образдар (бейнелер) идеалды сипатта, олар материалдық құбылыстардың «дубликаты» емес, субъект қабылдайтын немесе елестетін формалар (пішіндер);
Идеалдылық - санада пайда болатын образдар (бейнелер) идеалды сипатта, олар материалдық құбылыстардың «дубликаты» емес, субъект қабылдайтын немесе елестетін формалар (пішіндер);
Интенционалдық - бұл сананың әлде бір объектілерге бағытталғандығын (Ф.Брентано, Э.Гуссерль) білдіреді;
- Рефлективтік - сананың өзіне бағытталғандығы, өзінің жеке мазмұнын бейнелеуге қабілеті. Адамның өзі туралы пайымдауы. Философияға ең жақын қасиеті де осы.
Сана мен ойлауды барабар деп қарастыруға болмайды. Олар арасында байланыс бар, бірақ мәндері, табиғаттары бөлек: сана- әлеуметтік қасиет, ойлау (мышление)- физиологиялық процесс. Сананы көп пәндер, ғылым салалары зерттейді, сол сияқты ол (сана) көп проблемалармен де байланысты (ми, тіл, бейсаналық, жасанды интеллект, т.б.)
Философиядағы сана болмысын пайымдаудың үш моделі:
Субстанциональді модель (Платон, Аристотель, Гегель) – бұл тұрғы бойынша ақыл-ой сананың ең маңызды әрі әмбебап қасиеті болып табылады. Сондай-ақ жеке (индивидуалды) адамның санасы Әлемдік ақыл-ойдың жекелеген көрінісі деген көзқарас қалыптасқан. Яғни Әлемдік сана, Дүнижүзілік ақыл-ой бар. Бұған сәйкес ақыл-ой мен ӘЛЕМ дамуының заңдылықтары бір-біріне сәйкес келеді. Осыған орай Гегель «Барлық ақиқат өмір сүретін парасатты, ал парасаттының барлығы шынайы өмірсүретіндік» деп жазады. Және де Гегель бойынша «Философия оймен шолған дәуір».