Дипломдық жоба мамандығы / білім беру бағдарламасы: 5В011300 «Биология» Ақтау 2022


Биология сабағында функционалдық сауаттылықты арттыратын жұмыстарға шолу



бет10/18
Дата18.05.2023
өлшемі0,9 Mb.
#94564
түріДиплом
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18
2.3. Биология сабағында функционалдық сауаттылықты арттыратын жұмыстарға шолу

Биология сабағында тәжірибелік сауаттылықты арттыруды әртүрлі шығармашылық жұмыстар арқылы жүзеге асыруға болады. Оқушылар белгілі бір эксперименттен алған қорытындылары мен бақылауларын егжей-тегжейлі көрсететін зертханалық жұмыстарды жасау арқылы ғылыми жазуға машықтана алады. Бұл студенттердің өз ойларын дұрыс әрі анық жеткізуге мүмкіндік береді.


Оқушылар адам ағзасы немесе экожүйелер сияқты күрделі биологиялық жүйелерді ұйымдастыру және түсіну үшін ортақ нәрселерді пайдалана алады. Бұл оқушыларға әртүрлі ұғымдарды байланыстыруға және олардың бір-бірімен байланысын тереңірек түсінуге көмектеседі.
Инфографика дегеніміз - бұл деректер мен ақпараттың көрнекі көрінісі. Оқушылар күрделі биологиялық түсініктерді көрнекі және оңай түсінікті етіп жеткізу үшін инфографика жасай алады. Бұл оқушыларға ақпаратты жинақтау мен синтездеуге машықтандырудың тамаша тәсілі.
Ғылыми комикс: Комикс оқушыларға биологиялық ұғымдар туралы білудің көңілді және тартымды тәсілі болуы мүмкін. оқушылар жасуша құрылымдары немесе фотосинтез процесі сияқты биологиялық түсініктерді қамтитын өздерінің комикстерін жасай алады. Бұл оқушыларға күрделі идеяларды түсінгендерін шығармашылықпен жеткізуге машықтандыруға мүмкіндік береді. Бұл шығармашылық жұмыстар оқушыларға ғылыми жазуға, күрделі ақпаратты жүйелеуге және биологиялық ұғымдар туралы түсінігін шығармашылықпен көрсетуге мүмкіндік беру арқылы олардың биологиядан практикалық сауаттылығын арттыруға көмектеседі.
Биология сабақтарына нақты өмірден алынған мысалдарды қосу. Бұл оқушыларға биология ұғымдарының күнделікті өмірде қалай қолданылатынын түсінуге көмектеседі және олардың пәнге деген қызығушылығын арттырады.
Оқушыларды негізгі ұғымдарды бөліп көрсету және конспектілеу, сұрақтар қою және негізгі ойларды қорытындылау арқылы биология мәтінімен белсенді түрде айналысуға ынталандырады. Диаграммалар, блок-схемалар және бейнелер сияқты көрнекі құралдар оқушыларға биологиялық процестер мен түсініктерді елестетуге көмектеседі. Бұл әсіресе көрнекі түрде оқитын оқушылар үшін пайдалы болуы мүмкін.
Білім алушылардың биология туралы түсініктерін қолдануды талап ететін практикалық тапсырмаларды беру. Бұл эксперименттерді, зерттеу жобаларын немесе деректерді талдауды қамтиды.
Оқушылардың биология ұғымдарын түсінуін жақсартуға және сауаттылық дағдыларын дамытуға көмектесу үшін олардың жұмысы туралы кері байланыс беріңіз. Оқушыларға жақсарту бағыттарын анықтауға көмектесу үшін өзара бағалауды және өзін-өзі рефлексиялауды ынталандырыңыз. Осы стратегияларды жүзеге асыру арқылы оқушылар биология бойынша практикалық сауаттылық дағдыларын жетілдіре алады және пәнді тереңірек түсінеді.
Кейс-стадилер оқушыларды шынайы дүниедегі мәселелер туралы сыни тұрғыдан ойлауға үйретудің тамаша тәсілі болып табылады. Олар белгілі бір жағдайды талдауды, әртүрлі нұсқаларды және олардың салдарын қарастыруды және дәлелдер мен ғылыми білімдерге негізделген шешімді ұсынуды қамтиды.
Интерактивті зертханалық жұмыстар оқушыларға қауіпсіз және басқарылатын ортада алған білімдерін қолдануға және практикалық дағдыларын дамытуға мүмкіндік береді. Бұл тәсіл оқу жоспарында қарастырылған тұжырымдамалар мен процедуралармен тәжірибені қамтамасыз ету арқылы функционалдық сауаттылықты жақсарта алады.
Зерттеу жұмыстарын жазу оқушыларға зерттеу дағдыларын дамытуға және ғылыми әдебиеттерді оқу және түсіндіруді үйренуге көмектеседі. Оқушылар өздерін қызықтыратын тақырыпты таңдай алады, сәйкес деректер мен ақпаратты жинай алады және өз нәтижелерін талдау және қорытынды жасау үшін сыни тұрғыдан ойлау дағдыларын пайдаланады.
Ғылыми блог жасау оқушыларға биологияны үйрену кезінде жазу дағдыларын жаттықтырудың қызықты және тартымды тәсілі болуы мүмкін. Оқушылар ағымдағы оқиғалар, зерттеу нәтижелері немесе оларды қызықтыратын кез келген тақырып туралы жаза алады және өз дәлелдерін растау үшін дәлелді дәлелдерді пайдаланады.
Ғылыми плакаттар оқушыларға күрделі ғылыми түсініктерді көрнекі түрде жеткізудің тамаша тәсілі болып табылады. Оқушылар өздерінің зерттеу нәтижелерін қорытындылайтын, биологиялық процесті түсіндіретін немесе ғылыми құбылысты зерттейтін постер жасай алады. Тұтастай алғанда, бұл жұмыстар ғылыми әдебиеттермен айналысуға, зерттеу дағдыларын дамытуға және тиімді қарым-қатынас жасауға мүмкіндік беру арқылы оқушылардың биологиядан практикалық сауаттылығын арттыруға көмектеседі. Сұрауға негізделген оқыту – оқушыға оқу жауапкершілігін жүктейтін оқыту әдісі. Сұрауға негізделген оқу әрекеттері оқушыларға биологиялық ұғымдарды зерттеуге және ғылыми ізденіспен айналысуға мүмкіндік беру арқылы биологиядан практикалық сауаттылықты арттыруға арналған. Мысалы, оқушыларға жергілікті экожүйеге ластанудың әсері сияқты биологияға қатысты нақты проблеманы беруге және мәселені шешу үшін зерттеуді жобалауды және жүргізуді сұрауға болады. Бұл процесс арқылы оқушылар ғылыми ізденіс дағдыларын дамытады және биология ұғымдарын тереңірек түсінеді.
Рөлдік іс-әрекеттер оқушылардың биологиялық ұғымдарды басқаша сезінуіне мүмкіндік беру арқылы биологиядан практикалық сауаттылықты арттыру үшін пайдаланылуы мүмкін. Мысалы, оқушыларға биологиялық процесте ферменттердің қызметін рөлдік түрде ойнауды ұсынуға болады. Ферменттердің рөлін алу арқылы оқушылар ферменттердің қалай жұмыс істейтінін және олардың биологиялық жүйелердегі маңыздылығын жақсырақ түсіне алады.
Интерактивті ойындарды оқушыларды қызықты және интерактивті түрде қызықтыру арқылы биология пәнінен практикалық сауаттылықты арттыру үшін пайдалануға болады. Ойындарды биология туралы түсініктерді бекіту және сыни ойлауды ынталандыру үшін жасауға болады. Мысалы, оқушыларды салауатты экожүйені жобалауға шақыратын ойын студенттерге экожүйедегі тірі және жансыз компоненттер арасындағы күрделі өзара әрекеттесуді түсінуге көмектеседі.
Биология сабақтарында практикалық сауаттылықты арттырудың тағы бір тиімді жолы – тәжірибелік жұмыстар мен тәжірибелерді қосу. Оқушылар жай ғана лекция тыңдау немесе оқулықты оқу емес, материалмен белсенді түрде араласқанда ақпаратты есте сақтау ықтималдығы жоғары. Мысалы, оқушылар әртүрлі тыңайтқыш түрлерінің өсімдіктердің өсуіне әсерін бақылайтын зертханалық тәжірибе жүргізе алады немесе оның анатомиясы туралы білу үшін бақаны бөлшектей алады.
Оған қоса, бейнелер немесе интерактивті модельдеу сияқты мультимедиялық ресурстарды қосу оқушыларға күрделі биологиялық түсініктерді визуализациялауға көмектеседі. Мұғалімдер сонымен қатар оқушыларды өздерінің ғылыми жобаларын жүргізуге немесе COVID-19 пандемиясы немесе климаттың өзгеруі сияқты биологияға қатысты ағымдағы оқиғаларды зерттеуге ынталандыра алады.
Мұғалімдер сыни ойлау мен проблеманы шешу дағдыларын дамытуға баса назар аудара отырып, биология пәнінен практикалық сауаттылықты жақсарта алады. Жалпы алғанда, практикалық әрекеттерді, мультимедиялық ресурстарды, нақты өмірдегі қолданбаларды және сыни тұрғыдан ойлау жаттығуларын қосу биология сабақтарында практикалық сауаттылықты арттыруға және оқушыларды болашақ мансабында табысқа дайындауға көмектеседі.
Оқушыларды биологиядағы даулы тақырыптар бойынша пікірталасқа қатысуға шақырыңыз. Бұл олардың сыни ойлау және дәлелдеу дағдыларын дамытуға көмектеседі.
Tабиғат әлемін бақылау және зерттеу үшін оқушыларды жергілікті қорықтарға, хайуанаттар бақтарына немесе ботаникалық бақтарға экскурсияға апару қажет. Бұл оқушыларға теориялық ұғымдарды өмірден алынған мысалдармен байланыстыруға көмектеседі.
Оқушыларға эксперимент жасау және өткізу немесе биологиялық тақырып туралы презентация жасау сияқты бірлескен жобаларда бірлесіп жұмыс істеуге тапсырма беру. Бұл оларға топтық жұмыс пен қарым-қатынас дағдыларын дамытуға көмектеседі.
Сыныптағы нұсқауларды толықтыру және оқушыларды практикалық оқытуға тарту үшін оқу бейнелері, интерактивті модельдеу және виртуалды зертханалар сияқты онлайн ресурстарды пайдаланыңыз.
Сонымен қатар, биология сабақтарында практикалық сауаттылықты арттыратын тағы бір жұмыс – ғылыми бейнеролик жасау. Ғылыми бейнеде оқушылар мультимедиялық презентациялар арқылы жасуша биологиясы немесе жануарлардың мінез-құлқы сияқты биология тақырыптары туралы түсінігін көрсете алады. Бұл әрекет оқушылардан биология туралы идеялары мен білімдерін тиімді жеткізетін тартымды және танымдық бейнелер жасау үшін өздерінің шығармашылық қабілеттерін, коммуникативті дағдыларын және технологиялық дағдыларын қолдануды талап етеді.
Тұтастай алғанда, биология сабақтарына зертханалық есептер, ғылыми плакаттар және ғылыми бейнелер сияқты практикалық әрекеттерді енгізу оқушылардың пән бойынша практикалық сауаттылығын айтарлықтай жақсартады. Бұл іс-шаралар оқушыларға биология ұғымдары туралы түсінігін мағыналы және сәйкес контексте қолдануға, ғылымда табысқа жету үшін маңызды дағдыларды дамытуға және табиғат әлемін тереңірек бағалауға мүмкіндік береді.
Осындай іс-әрекет түрлерін биология сабақтарына қосу арқылы мұғалімдер биологиядан практикалық сауаттылықты арттыруға және оқушылардың пәнді тереңірек түсінуіне ықпал ете алады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет