Әдеби kz ұшқан ұя Роман Бауыржан Момышұлы /16/2013 Әдеби kz
жүктеу/скачать 1,19 Mb. Pdf көрінісі
|
Ұшқан Ұя
| Әдеби KZ
Маған қораны сыпырып қоюды тапсырып еді. Бар ынтамен жұмысқа кірістім. Әлдебір әнді ыңылдап көңілді жүрмін. Тіптен айналадағының бәрін ұмытқандай, ешнәрсені де елер емеспін. Оқыс шыққан айқайдан селт ете қалдым. Қарасам, Аққұл шал келтек ұстаған бір топ адамды ертіп алып, біздің үй жаққа айқайлап адымдап келеді екен. — Ей, жаман сәуріктей болған қасиетсіз Момынқұл, шық бермен. Ар алдында әділ жазаңды тарттырайын, — деп барынша айқайлады Аққұл. Түрі бұзылып, жауар бұлттай түйіліп алыпты. Ешнәрседен аянар түрі жоқ. Шүңірек көзі қанталап, өз ашуына өзі буынып тұр. Мына топтың бір сұмдыққа бел буғанына шошынғаным сонша, киіз үйге сүріне-қабына сүңгіп кеттім. Даусым қалтырап, тізем дірілдеп әрең сөйледім. — Ағатай, көкетай! Тұрыңызшы. Аққұл атамдар сені сабауға келіпті! — деймін нені айтып, нені қойғанымды өзім де білмей. Ұйқысынан әлі толық оянбаған көкем менің дегбірсіз сөзіме түсіне қоймапты. Орнынан ұшып тұрып: — Не деп оттап тұрсың. Есің дұрыс па өзіңнің, — деп зекіп қалды. Бұл кезде тыстағылардың даусы да қатты шығып еді. Жабыла даурығып, жамырай сөйлеп жатыр... —Қалай екен, қалтырадың ба, қоян жүрек сұмырай! Шық бермен деймін, жаның барда шық бермен. Естіп тұрмысың, ей сен.— Өз шаңырағыңды бүркеніп бұғып қалмақсың ғой! — Ер болсаң шық бермен! Әкеңнің әруағын сыйлап үйіңді сабай алмаймын, тысқа шық. — Ақымақ басыңның мылжа-мылжасын шығарайық. Көрінемісің көзге, өзің? Босағадан кимелеп, зікірлеп үйге бас сұғу, отау ішінде ойран салу салтымызда жоқ нәрсе ғой. Сондықтан да Аққұл тобы ішке кірмей, жиырма-отыз қадам жерде даурығып тұр. 175 Әдеби KZ Көкем сыртқа шықса, лезде түтіп жеп, көк ала қойдай етпек. Оқалақ тиген малдай отауға сүйкеніп, үй ішінде ұрыс салған адамдарды бүкіл жұрт айыптайды. Әруақты қорладың, от басының ырысын шаштың, ошағымызды бұздың, ата- баба ардақтаған төрімізді сыйламадың деп кінәлайды. «Торғай да бұтаны паналайды, ал сен болсаң үйге тығылған адамның өзін өкшелеп қоймайсың. Көргенсіздің ісі ғой мынауың» дейді ел-жұрт. — Ер болғаныңды ұрайын! Сужүрек! Қорқақ! — деп жұлқынды жалпақ бет, жайын ауыз Жақсыбай. Ол Аққұлдың үлкен баласы еді. Бет әлпеті өзгеріп, түсі бұзылып, онсыз да келісімсіз өңі адам көргісіз болып кетіпті. f\sМына сөз өзге түгіл, жас болсам да жанымды жыланша шағып алды. Ішімді у өртегендей күйіп барам. Бойымдағы қорқынышты жеңіп, тысқа жүгіріп шықтым. Мынау анталаған ашулы топқа: — Көкем қорқақ емес! Ол ұйықтап жатқан болатын. Қазір киініп шығады! —дедім кіжіне сөйлеп. — Әй, қаршадай болған жүгірмек, шіңкілдемей мұpныңның боғын сүртіп ал! — деп баж ете қалды Жақсыбай. Оның үрейлі түрінен шошынып, үйге қайта қойып кеттім. Көкем сырттағы өзіне айтылған былапыт сөздерге әзер шыдап асыға киініп жатыр екен. — Қазір! Қазір! Асықпасаң, салпы аузың қанға толар! — деп тістеніп алыпты. — Үй ішінен қолға ілінер нәрсе іздеп еді, көзіне ешнәрсе түспеді. Көп кідіруге шыдамай құр қол жүгіріп шықты. — Міне, мен де шықтым, не боп қалды, — дей бергенше, Аққұл тобы әй-шайға қарамай, сойылды басына жаудырып жіберді. Айқайлап, шулап, бастырмалатып төпеп жатыр. Аққұл болса, өз тобына сүйсіне қарап, одырайып бір шетте тұра берді. Көкем болса, жауып кеткен таяқтан басын қорғап, кез келгенін аяғымен тепкілеп жүр. Менің көмейіме тас тығылғандай ызадан булығып, өзіммен-өзім іштей арпалысып тұрмын. Болысайын десем, мына жұлқынған топтың аяғының астында тапталып қаларым |