Ежелгі кезең Қазақстанның ерте темір дәуірі тайпалары жайлы жазба деректер тарихнама


Аға сүлтанды тек сүлтандар ғана сайлады, оларға ресейлік майор әскери шені, ал он жылдан кейін дворяндық атақ берілді



бет66/151
Дата22.08.2023
өлшемі4,62 Mb.
#105484
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   151
Байланысты:
Тарих дайындық материалдар

Аға сүлтанды тек сүлтандар ғана сайлады, оларға ресейлік майор әскери шені, ал он жылдан кейін дворяндық атақ берілді.

Аға сұлтандар үш жылға сайланды.


  • Болыс сайлау мерзімі өмірлік болды. Болыстық билік мұрагерлікпен берілді. Егер болыс сұлтанның мұрагері болмаса, оның орнын інісі немесе облыстық басқарма бекіткен туысы басатын.



  • "Жарғы" бойынша сот істері үшке бөлінді: қылмыстық істер, талап ету, болыстық баскармаға шағым айту. Қылмыстык істер империя заңдары негізінде округтік приказда каралды. Істі алдын ала тексеруге қазақ биімен қатар бір орыс шенеунігі қатыстырылды. Қазақтардың талап етуі бойынша қаралатын істер жергілікті ескі заң бойынша шешілетін. Округтік приказ шешімдерді қайта қарауға құқылы болды.





  • 1822 жылғы "Жарғы" Ресей мен Қазақстан арасында сауда байланыстарын кеңейтуге мүмкіндіктер тудырды Жалпы алғанда, 1822 жылғы "Жарғы" Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық дамуында терең із қалдырды.



  • Бұл реформаның өлке тарихындағы орны екі түрғыда бағаланды: біріншіден, Қазақстанды басқаруды жеңілдетіп, өзара рулық кырқыстарға біршама тыйым салды, бай өлкені шаруашылық жағынан игеруге колайлы алғышарт жасады; екіншіден, патшалы Ресейдің отаршыл саясатын кеңейте түсуге жол ашқаны тез арада байқалып қалды.



  1. 1824 жылғы «Орынбор қазақтары туралы Ереженің» мәні мен мақсаты.

Еңбектер:
1. Политический кризис и хозяйственный упадок в Малой орде в конце XVIII — начале XIX века (Из материалов по истории КазССР (1785–1826 гг.)) // Из истории казахов. — Алматы, 1999. — Т. IV.
2. Юдин П.Л., Барон О.А. Игельсторм в Оренбургском крае (1784–1798 гг.) // Русский архив. — 1897. — №4. — Кн. I.
3. Вяткин М.П. Батыр Срым. — М., 1960.
4. Бекмаханов И. Казахстан в 20–40 гг. XIX в. — Алма-Ата, 1960.
5. Зиманов С.З. Общественный строй казахов первой половины XIX в. — Алма-Ата, 1958.
6. Материалы по истории политического строя Казахстана / под ред. М.Г. Масевич. — Алма-Ата, 1960. — Т. I.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   151




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет