тапсырма. Оқушыларды 3-4 адамнан тұратын топтарда адамдар көп жиналатын жерлерде туындауы мүмкін қауіптер мен тәуекелдердің тізімін жасауға шақырыңыз.
Стадиондар, концерт залдары, сауда орталықтары немесе көлік тораптары сияқты адам көп жиналатын жерлерде адамдардың көптігіне, орынның таршылығына және эвакуациялаудың қиынға соғу ықтималдығына байланысты белгілі бір қауіп- қатерлер болады.
Қауіп-қатерлер:
Өрт.Адамкөпжиналатынжердеөртболғанжағдайдаадамдардыңкөптігіне, шығу жолдарының аз болуына және эвакуация кезінде туындауымүмкінмәселелергебайланыстыөртпентүтінніңтезтаралуқаупіәлдеқайдажоғары.Қысқатұйықталу,өртқауіпсіздігіережелерінсақтамаунемесетехникалықақауларөрткеәкелуімүмкін.
Лаңкестік әрекеттер. Адам көп жиналатын жерлер лаңкестік топтардыңнысанасына айналуы мүмкін, өйткені олардың мақсаты – барынша зиянкелтіружәнеқұрбандардыңсанынкөбейту.Мұндайәрекеттергежарылыстар,көпшіліккешабуылжасаунемесехимиялықжәнебиологиялықзаттардықолданукіруімүмкін.
Қоғамдықтәртіптібұзу.Адамдаркөпболыпжиналғандатәртіпсіздік,төбелес, қорқыту немесе тонау сияқты қоғамдық тәртіпті бұзулар орыналуымүмкін.
Техникалық ақаулар. Адамдар көп жиналатын орындарда лифт, эскалатор,электрондықауіпсіздікжәнебайланысжүйелерісияқтыәртүрліжабдықтар қолданылады. Техникалық ақаулар, әсіресе эвакуациялау немесеқауіпсіздікті қамтамасыз ету қажет болған жағдайда, келушілерге қауіптөндіруі мүмкін.
Балалардыңжоғалуы.Адамдаркөпжиналатынорындардабалалардыңадасып қалуы немесе ата-анасынан немесе тәрбиешілерінен бөлініп кетуімүмкін. Бұл балалардың қауіпсіздігі мен әл-ауқатына қауіп төндіреді, себебіоларқиынжағдайғатапболуынемесеқылмыскерлердіңқолынатүсуімүмкін.
Ауа райы жағдайлары. Стадиондар немесе фестивальдер сияқты адам көпжиналатынашықжерлердеқаттыжел,найзағай,қарнемесеқаттыыстық тәрізді ауа райы жағдайлары орын алуы мүмкін. Бұл келушілердіңқауіпсіздігіменденсаулығынақауіп төндіруімүмкін.
Адам жаппай жиналатын орындарда, әсіресе адамдар бір-біріне жақынтұрғандажәнегигиенасақтамағанжағдайда,жұқпалыаурулардыңтаралуқаупіартады.Бұған,мысалы,желдетудіңжеткіліксіздігі,қоғамдықдәретханаларды дұрыс пайдаланбау немесе ауру жұқтырған адамдарментығызбайланыстаболусебепболуымүмкін.
тапсырма. Оқушыларға 3-4 адамнан тұратын топтарда адамдар көп жиналатын жерлерде қауіпсіз мінез-құлық туралы жадынама жасауды ұсыныңыз.
Оқушылармен жаппай іс-шараларда жаппай қаза табу оқиғаларын талқылаңыз:
«2017 жылдың 3 маусымында Кардиффте (Уэльс астанасы) Чемпиондар лигасының финалы өтті, онда туриндік «Ювентус» «Реалдан» жеңілді. Кездесу Туриндегі Сан-Карло алаңында көрсетілді, онда 20 мыңға жуық адам жиналды.
«Реал» үшінші голды соққаннан кейін алаңда дүрбелең басталды. Жаппай қыспақтың салдарынан бір жарым мыңнан астам адам зардап шекті»;
«1989 жылы 15 сәуірде Шеффилд қаласындағы (Ұлыбритания) «Хиллсборо» стадионында полицияның адам ағынын үлестіру кезінде жіберген қателігінен матч басталмай тұрып, төбелес басталды. 96 адам қайтыс болып, 766 адам жарақат алды»;
«2008 жылдың 3 тамызында Үндістанның Химачал-Прадеш штатындағы ғибадатханада Шраван Навратрас мерекесін тойлау үшін қажылар жиналды. Ғибадатхананың сыртқы қабырғасындағы тіреу жүйесі құлай бастағаннан кейін бірден қыспақ басталды. Кейбір мәліметтерге сәйкес, қабырғаның опырылуы
жарылыс салдарынан болуы мүмкін. Оқиға салдарынан 150-ден астам адам қаза тапты, 300-ге жуық адам түрлі жарақат алды»;
«2010 жылдың 24 шілдесінде Дуйсбург қаласындағы «Махаббат шеруі» неміс музыкалық фестивалінде 21 адам қаза тауып, 500-ден астам адам жарақат алды. Фестиваль өтіп жатқан бұрынғы жүк теміржол станциясының тоннеліне кіреберісте қыспақ пайда болды. Полицияның мәліметінше, фестивальге 1,4 миллионға жуық адам қатысты. Іс-шара бірден тоқтатылмады, өйткені биліктегілер адам өлімі туралы ақпарат болса, дүрбелең басталады деп қорықты» (дереккөз:https://www.rbc.ru/photoreport/05/06/2017/593518419a7947905283acc9).