Еліміз өз тəуелсіздігінің 20 жылдығын атап өтіп, дамуының жаңа кезеңіне аяқ бас
жүктеу/скачать 3,69 Mb. Pdf көрінісі
|
assuagement [ə’sweiʤmənt] n [қ-з: assuage] assume [ə’sju:m; US ə’su:m] v 1.пайымдау, (ойша) түю, қорыту ♦We cannot ~ anything in this case. – Бұл іс жөнінде біз қандайда бір болмасын пайымдаулар жасай алмаймыз. ♦We must ~ him to be innocent until he is proved guilty. – Біз оны кінəсі далелденбейінше кінəсіз деп есептеуіміз керек. ♦I am ~ing that the present situation is going to continue. – Мен қазіргі жағдай жалғаса түседі деп ойлаймын. 2.қылымсу, болып көріну ♦to ~ a humble manner – мүлəйімсу (сопыдай болып көріну) ♦to ~ indifference – немқұрайды болып көріну ♦to ~ an air of concern – қам жегенсу ♦The look of innocence she ~d had us all folled. – Ол мүлəйімсіп (бейкүнə көрініп қылымсып), бəрімізді ақымақ етті. 3.өзіне жүктеу, мойнына алу ♦to ~ an obligation – жауапкершілікті өзіне жүктеу 4.қызметке кірісу, лауазымға ие болу ♦to ~ offi ce – қызметке кірісу 5.(белгілі бір сапаға) ие болу, игеру ♦to ~ an aggressive style – қызбалану, ожарлық көрсету ♦The problem is beginning to ~ massive proportions. – Проблема етек жая бастады. 6.(жөнсіз) иемдену ♦to ~ a right to oneself – хақты (правоны) иемденіп алу assumed [ə’sju:md] adj 1.жалған, алдамшы, болып көрінген, қылымсыған ♦an ~ name – жалған ат, лақап есім ♦an ~ air of humil- ity – мүлəйімсəген рай (пейіл) 2.пайымдалған, деп ойланған 3.(жөнсіз) иемделінген, теріс пайдаланылып кеткен assuming [ə’sju:miŋ] adj өзімшіл, менмен, паң assumption [ə’sʌmpʃn] n 1.(a) пайымдау(шылық), (ойша) түю, қорыту(шылық) (в)пайым, болжам, тұжырым, ұйғарым ♦The story is based on a series of wrong ~s. – Теория біршама қате тұжырымға негізделген. ♦We are working on the ~ that the rate of infl ation will not increase next year. – Біз келесі жылы инфляция деңгейі өспейді деген пайымдаумен жұмыс істеп жатырмыз. 2.~ of smth менмендік, менменсу ♦Their ~ of an air of confi dence fooled nobody. – Олардың құры кеуде кергені ешкімді де алдай алмады. 3.~ of smth қызметке кірісу, лауазымға ие болу ♦her ~ of supreme power – оның ең жоғарғы билікке ие болуы 4.the Assumption (a)Мəриям қыздың тəнімен жұмаққа апарылуы (b)15 тамыздағы осы оқиғаны мерекелеу assumptive [ə’sʌmptiv] adj 1.пайымдалған, долбарланған, тұжырылған, деп ♦an ~ state- ment – пайымдай айту 2.менмен, өзімшіл assurance [ə’ʃɔ:rəns; US ə’ʃuərəns] n 1.( кейде self-~) өзіне деген сенім(ділік), ширақтық ♦to act with ~ - ширақ қимылдау ♦to possess ~ - өзіне сенімді болу 2.иландыру, нандыру, сендіру; уəде ♦He gave me an ~ that it would be ready by Friday. – Ол маған жұма күні дайын болады деп сөз берді. 3.= insurance, яғни қамсыздандыру, сақтандыру ♦a life ~ policy – өмірін сақтандыру (пакеті) assure [ə’ʃɔ:(r); US ə’ʃuər] n 1.(a) иландыру, нандыру, сендіру ♦I ~ you that they will be perfectly safe with us. – Бізбен бірге олар аман- есен болады деп сізді сендіргім келеді. ♦He ~d that everything would turn out well. – Ол бізді бəрі жақсы болады деп нандырды. (b) ~ smb/oneself (of smth) біреуді/өзін сендіру, нандыру ♦He ~d himself that they did as they were told. – Олар айтқанды істеді деп ол өзін-өзі иландырды. 2.орнығу, кепіл болу, айқын болу ♦Her success as an actress was now ~d. – Ол енді табысты (жақсы) актриса ретінде орнықты (жұрт мойындады). ♦This contract ~s the company’s profi t this month. – Бұл контракт компанияға осы айда пайда береді (пайдасына кепіл болады). 3.қамсыздандыру, сақтандыру 4.(idm) *rest ~d қамсыз болу assured [ə’ʃɔ:(r)d; US ə’ʃuərd] adj 1.( кейде self-~) өзіне-өзі нық, сенімді 2.нақты, шүбəсіз ♦an ~ income – тұрақты табыс 3.сақтандырылған, қамсыздандырылған assuredly adv (архаизм) əрине, əбден, шүбəсіз assuredness n assurer [ə’ʃuərə(r)] n сақтандырушы, қамсыздандырушы Assyria [ə’siriə] n Ассирия (б.э.д. viii-vii ғғ Оңт. Батыс Азияда өмір сүрген империя) Assyrian [ə’siriən] n, adj ассирия(лық), ассирия тілі astatic [əs’tætik] adj 1.тұрақсыз, қалыпсыз 2.(физ) астатикалық (тұрақсыз) ♦~ needle – астатикалық магнит тілі astatine [‘æstəti:n] n (хим) астатин (жасанды радиоактивті элемент) aster [‘æstə(r)] n (бот) астра (гүл) asterisk [‘æstərisk] n, v жұлдызша белгісі (*) не осымен белгілеу astern [ə’stɜ:n] adv 1.кеменің кормасында я соған қарай, ұшақтың арт жағында я соған қарай (деген мағ) 2.(кеме ж) кейін қарай ♦Full speed ~! – Кейін қарай ба жылдамдықпен (жүз)! 3.prep ~ of (басқа бір кеменің) артына, артынан ♦They fell ~ of us. – Олар (кемемен) біздің артымызға тұрды. asteroid [‘æstərɔid] n 1.(кейде minor planet) астероид, кіші планета 2.(зоол) жұлдыз балық, теңіз жұлдызы asthenia [æs’θi:njə] n (медиц) астения, əлсіздік asthma ['æsmə; US 'æzmə] n (медиц) астма, демікпе, булығу asthmatic [æs'mætik; US æz'-] adj, n (медиц) астмамен ауыратын (адам) astigmatism [ə'stigmətizəm] n (медиц) астиг- матизм (көздегі я линзадағы нақ фокусталуға кедергі келтіретін ақау) astigmatic [,æstig'mətik] (медиц) A.adj астигматика(лық) В.n астигматик, көзінде ақауы бар адам astir [ə'stɜ:(r)] adv, adj 1.(a)қозғалыстағы, қызу, белсенді ♦The very fi eld was ~ with small animals, birds and insects. – Алаңқай ұсақ аңдарға, құстарға жəне жəндіктерге бөгіп жатты. (b) алай түлей, аласапыран, апыр- топыр ♦News of the Queen’s visit set the whole town ~. – Королеваның келетіні туралы хабар бүткіл қаланы апыр-топыр ғып жіберді. 2.тынымсыз, дамылсыз ♦to be early ~ - ертемен тыным таппау astonish [ə’stɒniʃ] v аң-таң қылу, таңқалдыру, аңырту ♦The news ~ed everyone. – Хабар бəрін аң-таң етті. ♦He was ~ed to hear he had got the job. – Ол өзінің жұмысқа алынғанын естіп аң-таң болды. astonished [ə’stɒniʃd] adj аң-таң болған, таңырқаған astonishing [ə’stɒniʃiŋ] adj аң-таң боларлық,таңырқарлық♦an ~ view – таңқаларлық көрініс ♦an ~ remark – аң-таң ететін сөз astonishingly [ə’stɒniʃiŋli] adv аң-таң етерлік astonishment [ə’stɒniʃmənt] n аң-таң болу, таңырқау astound [ə’staund] v аң-таң болу, ошарылу, аңтарылу, жағасын ұстау ♦We were ~ed to 120 121 read your letter. – Біз сенің хатыңды оқып ошарылып қалдық. astounding [ə’staundiŋ] adj аң-таң ететін, аңтарылтатын ♦The fi gures revealed by the re- port are ~ing. – Баяндамада келтірілген сандар жағаны ұстатқызады. astraddle [ə’strædl] adv, adj екі аяғы екі жақта, пұтын аша astragal [‘æstrəgəl] n (архит) астрагал, жиек, шеңбер (колоннаның) astragali [əs’trægəlai] pl of astragalus astragalus [əs’trægələs] n (pl -li) тобық сүйек astrakhan [,æstrə’kæn; US ‘æstrəkən] n, adj 1.қаракөл, астрахан (қаракөл қозының терісі) 2.қаракөлге еліктеп жасалынған ♦an ~ hat – қаракөлге ұқсас бас киім astral [‘æstrəl] adj 1.жұлдыз(ды), жұлдыз пішінді ♦~ beams – жұлдыз жарығы ♦~ body – (астрономияда) аспан денесі 2.(биол) астра гүліне қатысты я ұқсаған 3.(теософияда) астральді, адамның көзге көрінбейтін екінші денесі-міс ♦an ~ body – астральді дене astray [ə’strei] adv, adj 1.(a)бағыттан тайған, адасқан (b)қате, шатысқан ♦The misleading sign led me ~. – Алдамшы белгі мені бұрып əкетті. ♦He had been led ~ by undesirable friends. – Оны дос-сымақтар бұрыс жолға салды. 2. (idm) *to go ~ (a)адасу (b)дұрыс қойылмау, салынбау ♦My books seems to have gone ~. – Кітабым дұрыс қойылмай жоғалған сияқты. astride [ə’straid] adv 1.екі аяғын екі жаққа сала ♦She sat ~ the horse. – Ол (əйел) екі аяғын аттың ерінің екі жағына сала отырды. ♦to ride ~ - салт (атпен) жүру 2.екі аяғын кере, талтая 3.екі жағында ♦The town lay ~ the main road. – Қалашық күре жолдың екі бүйірінде жатты. 4.үстем, құдыретті ♦Napoleon stands ~ the early 19 th century as a giant. – Наполеон ХІХ ғ-ң бас кезінен жеке дара көрінеді. astringent [ə’strinʤənt] adj, n 1.қан тоқтатқыш, қан тартқыш (зат) 2.(ауысп мағ) ащы, өткір ♦~ criticism – ащы сын astringency [ə’strinʤənsi] n [қ-з: astringent] astrolabe [‘æstrəleib] n астролябия (ескіде күннің немес жұлдыздың көкжиектен биіктігін өлшейтін құрал) astrologer [ə’strɒləʤə(r)] n астролог, жұлдызшы astrology [ə’strɒləʤi] n астрология (адам дене- лерінің қалпы, қозғалысы адам істеріне əсер етеді деуші ілім) astronaut [‘æstrənɔ:t] n астронавт astronautics [,æstrə’nɔ:tiks] n астронавтика (ғарышқа сапар шегу ғылымы мен технологиясы) astronomer [ə’strɒnəmə(r)] n астроном astronomic(al) [,æstrə’nɒmik(l)] n 1.астрономиялық 2.аса, өте үлкен, орасан зор ♦He has been offered an ~ salary. – Оған орасан зор жалақы ұсыныпты. astronomy [ə’strɒnəmi] n астрономия (аспан денелерін зерттейтін ғылым; сөз төркіні – гректің «astron» – жұлдыз, шоқжұлдыз) astrophysics [,æstrəu’fi ziks] n астрофизика (аспан денелерінің табиғатын зерттейтін астрономия тармағы) astute [ə’stju:t; US ə’stu:t] adj 1.көреген, зерделі, алғыр ♦an ~ author – зерделі автор ♦an ~ businessman – алғыр бизнесмен 2.əккі, мүттəйім ♦an ~ manipulation of facts – фактілерді əккілікпен сапырылыстыру astutely adv astutelness n asunder [ə’sʌndə(r)] adv, adj (көне қолд я кітаби) 1.паршалай, бөле ♦to tear ~ - парша- парша қылып жырту 2.(бір-бірінен) тым алшақ, шалғай ♦as wide ~ as the poles – бір- бірінен соншама алшақ asylum [ə’sailəm] n 1.баспана, пана ♦to ask for political ~ - саяси баспана сұрау 2.көне замандағы есінен айырылған я кембағал жандарға арналған аурухана asymmetric(al) [,eisi’metrikl] adj ассимметриялы(қ), тетелес екі жағы бір-біріне сəйкес емес ♦Most people’s faces are ~. – Көп адамдардың беті ассимметриялы. asymmetry[æ’simitri] n ассимметрия, тетелес екі жағы бір-біріне сəйкес келмеушілік asynchronous [ə’siŋkrənəs] adj уақыт жағынан бір мезгілде болмайтын, асинхронды asyndetic [,æsin’detik] adj (грам) жалғаулықсыз asyndeton [æ’sinditən] n (грам) асиндетон, жалғаулықсыздық at [ət, екпінді формасы æt] prep 1.(орнын, уақытын, т.б. білдіру үшін қолд.) ♦~ the cor- ner of the street – өкшенің бұрышында ♦to go in ~ the side door – бүйірдегі есікпен ену ♦to arrive ~ the airport – əуежайға келу ♦to stand ~ the door – есікте (есіктің жанында) тұру ♦~ home – үйде ♦~ hand – қолда ♦~ the theatre, cinema, etc. – театрда, кинотеатрда, т.б. ♦~ 2 o’clock – сағат 2-де ♦~ dawn – іңірде ♦~ night – түнде ♦She got married ~ 55. – Ол (əйел) 55-нде тұрмыс құрды. ♦You can retire ~ 60. – Сен 60-ыңда (60 жасыңда) зейнетке шықсаң болады. ♦He left school ~ 16. – Ол 16 жасында мектепті тастады. 2.(нысананы, мақсатты білдіру үшін қолд.) ♦Aim ~ the mark. – Белгіні көзде. ♦Look ~ that. – анаған қара. 3.(қашықтықты меңзеу үшін қолд.) ♦Can you read a car number-plate ~ fi fty me- ters? – Көліктің нөмірін елу метр жерден оқи аласың ба? ♦to hold smth ~ arm’s length – бірн-ні қолдың ұзындығындай жерде ұстау 4.(дəреже, мөлшер, жылдамдық, жиілік, т.с.с. білдіру үшін қолд.) ♦~ great speed – өте зор жылдамдықпен ♦~ high altitudes – өте жоғары биіктіктерде ♦~ the fi rst attempt – бірінші талпыныстан ♦~ two-minute inter- vals – əр екі минуттан кейін 5.бойынша, сай, -мен, -бен, -пен ♦to attend dinner ~ his invita- tion – оның шақыруымен жиын-тойға қатысу ♦~ the king’s order – корольдің бұйрығымен 6.( сапасын, т.б. білдіру үшін) ♦~ one’s best – біреудің ең жақсы кезеңі ♦The garden is ~ its most beautiful in June. – Маусым айы бақшаның ең əсем кезі. ♦neighbours are ~ peace – көршілер тату-тəтті 7.(көп колд-н тіркестер) *~ that оның үстіне, жəне де ♦It is a new idea and a good one, ~ that. – Бұл жаңа идея, оның үстіне жақсы идея. *to leave it ~ that осымен, əзірге, əзірше ♦Let’s leave ~ that for today. – Осымен бүгінге қоя тұралық. *~ a time бір мезетте ♦two ~ a time – бір мезетте екеуі *~ least кем дегенде *~ worst ең құрыса, жоқ дегенде *~ most көп болса, көп дегенде 8. (idm) *where it’s ~ ең қызық, тамаша, т.с.с. жер ♦The Hacienda Club is where it’s ~. – Асиенда клубы жұрт ең көп жиналатын орын. atavism [‘ætəvizəm] n (биол) атавизм (бұрын болған белгілердің қайта көрінісі) atavistic [,ætə’vistik] adj атавистикалық, атам заманғы, ғасырлар бұрынғы ataxia (ataxy) [ə’tæksiə] n (медиц) атаксия (бұлшық еттердің үйлескен қызметінің жоғалуы) ate [et] past of eat -ate suff 1.(зат е. бірігіп сын е. түзеді) м.: affec- tionate, passionate 2.(зат е. түзеді) м.: elector- ate, doctorate, sulphate, nitrate 3.(сын жəне зат е. бірігіп етістік түзеді) м.: activate, chlorinate atelier [ə’teiliei; US ,ætl’jei] n 1.ателье 2.шеберхана atheism [‘eiθiizəm] n атеизм, құдай жоқ дейтін ілім atheistic(al) [,eiθi'istikl] adj атеистік Athena [ə'θi:nə] (ежелгі грек миф-ғы) Афина (əйел құдай, римдіктірде = Минерва) athenaeum [,æθi'ni(:)əm] n 1.Атенеум (əдеби не ғылыми қоғамдардың аты) 2. кітапхана, оқу залы 3.A~ Атенеум (ежелгі Афины қ. ақындар мен ғалымдар жиналатын атақты орын) Athene [ə'θi:ni(:)] = Athena Athenian [ə'θi:njən] adj афинылық, Афины қаласының athlete ['æθli:t] n атлет, спортшы athlete’s foot аяқтың уылуы (ойылуы) athletic [æθ'letik] adj 1.атлетикалық, спорт ♦an ~ club – спорт клубы ♦~ sports – спорттың атлетикалық түрлері 2.шымыр, мығым, атлетикалық ♦an ~ fi gure – шымыр дене бітімі ♦She looks very ~. – Ол өте мығым көрінеді. athletics [æθ'letiks] n 1.атлетика (спорттың жүгіру, есу, бокс сияқты түрлері) 2.track- and-fi eld ~ жеңіл атлетика (жүгіру, секіру) 3.спортпен шұғылдану at-home [ət'həum] n (бұрынғы уақыттардағы) бейресми жиын, кеш athwart [ə'θwɔ:t] adv, prep теңселе, ерсілі- қарсылы, көлденең, қиғаш(ынан), қияс ♦a ship riding ~ - теңселе жүзіп бара жатқан кеме ♦The ship was anchored ~ the harbour mouth. – Кеме айлақ аузына қиғашынан зəкірленді. ♦~ his plans – жоспарына қайшы -ative suff (етістіктермен бірге сын е. түзеді) м.: illustrative, imitiative, talkative Atlantic [ət’læntik] adj атлантикалық Atlas [‘ætləs] (еж. грек миф-ғы) Алант, Атлас (аспанды иығымен тіреп тұратын алып) atlas [‘ætləs] n 1.географиялық атлас, геогр-қ карталар жинағы 2.атлас (мата) atmosphere [‘ætməsfi ə(r)] n 1.(a) the ~ атмосфера, жердің ауа қабаты (b)кез-келген аспан денесін қоршап тұрған газды қабат 2.ауа ♦The ~ is very stuffy in here – can we open the window? – Бұл жерде ауа өте қапырық екен – терезені ашсақ қалай болады? 3.жағдай, 122 123 ахуал, жай, күй ♦An ~ of tension fi lled the room. – Бөлме ішін алауыздық қыжылы кернеді. ♦The ~ changed as soon as she walked in. – Ол кірген кезде іштегі көңіл күй өзгеріп сала берді. ♦The ~ over dinner was warm and friendly. – Дастархан басы ашық-жарқын əңгіме- дүкенге толы болды. atmospheric(al) [,ætməs’fferik(l)] adj атмосфера(лық), метеорология(лық) ♦~ storms – метеорологиялық құйындар ♦~ effects – атмосфералық əсерлер atmospherics [,ætməs’fferiks] n pl (a) атмосферадағы электромагниттік мазасыздық (b)осының əсерінен радиода болатын кедергілер, ышыл atoll [‘ætɒl] n pl атолл, маржан (коралл) аралы (теңіздегі сақина тəрізді маржан аралдарының бір түрі atom [‘ætəm] n 1.(физ) атом ♦Two ~s of hydro- gen combine with one ~ of oxygen to form a mole- cule of water. – Сутегінің екі атомы оттегінің бір атомымен қосылып су (H2O) молекуласын түзеді. 2.ең ұсақ бөлік, бөлшек ♦The tower was blown to ~s by the force of the explosion. – Мұнара жарылыстың əсерінен күл-парша болды. ♦There isn’t an ~ of truth in the rumour. – Қауесетте титтей де бір шындық жоқ. 3.attr ♦the power of the ~ - атом күші ♦an ~ scientist – атомшы ғалым (физик-ядерщик) ♦~ fi ssion (splitting, smashing) – атомды бөлшектеу atomaniac [,ætəu’meiniæk] n атом соғысын уағыздаушы atomic [ə’tɒmik] adj атом(ның) ♦~ physics – ядролық физика ♦~ warfare – атом соғысы ♦~ bomb (кейде A-~) – атом бомбасы ♦~ energy – атом энергиясы ♦~ number – атом ядросындағы протондар саны ♦~ weight (rela- tive ~ mass) – салыстырмалы атомдық масса ♦~ pile – атом қазаны, реакторы ♦~ rocket – ядролық əскери заряды бар ракета atomicity [,ætəu’misiti] n (хим) 1.валенттілік 2.газ молекуласындағы атом саны, атомдылық atomism [‘ætəmizm] n атомизм, атом теориясы atomize, -ise [‘ætəmaiz] v атомдарға ыдырату; ұсақ бөлшектерге бөлу atomizer, -iser [‘ætəmaizə(r)] n сұйықты шашыратқыш, сепкіш atom-smasher [‘ætəm ‘smæʃə(r)] n ядролық бөлшектерді үдеткіш atomy I [‘ætəmi] n 1.атом, түйіршік 2.кішкентай жəндік; ергежейлі atomy II [‘ætəmi] n (қысқ. anatomy) скелет, қаңқа atone [ə’təun] v ~ (for smth) (күнəсін, қатесін) өтеу, түзеу, орнын толтыру ♦to ~ for a crime, sin – қылмысын, күнəсін өтеу ♦to ~ for one’s mistakes – қатесінің орнын толтыру atonement [ə’təunmənt] n 1.(күнəсін, қатесін) өтеу, түзеу, орнын толтыру(шылық) ♦He sent her some fl owers in ~ for his earlier rude- ness. – Ол өзінің өткен ожар қылығын жылы жұмсақтау үшін оған бір шоқ гүл жіберді. 2.the A~ (христиан дінінде) Иисус Христостың адамзат баласының күнəсін өтеу үшін азап шегуі жəне өлуі atonic [æ’tɒnik] adj 1.(фонетикада) екпінсіз ♦~ syllable – екпінсіз буын 2.əлсіреген, сұлқ atony [‘ætəni] n 1.(медиц) атония (əлсіреу, қаусау, бұлшық ет əлсіздігі) 2.(фонетикада) екпінсіздік atop [ə’tɒp] 1. adv, adj төбеде, төбе тұсында 2.prep төбесіндегі ♦a seagull perched ~ the mast – шағала мачтаның төбесіне қонды atrabilious [,ætrə’biljəs] adj 1.өттің төгілуінен ауыратын 2.қайғылы, тұнжыраңқы, селсоқ 3.кейігіш, ренжігіш atrocious [ə’trəuʃəs] adj 1.нағыз зұлым, жауыз, қатыгез, ауыр ♦~ crimes – зұлымдықпен істелген қылмыстар ♦~ injuries – өте ауыр жарақаттар ♦~ acts of brutality – зұлымдық əрекеттер 2.өте нашар, жағымсыз, тұрпайы ♦to speak English with ~ accent – ағылшын тілін өте тұрпайы акцентпен сөйлеу ♦~ weather – аса жайсыз ауа-райы atrociously adv atrociousness n atrocity [ə’trɒsəti] n зұлымдық, жауыздық, қатыгездік ♦Many ~ies were committed. – Көптеген зұлымдықтар жасалған. ♦that movie is an ~ - бұл өте бір жүрекке тиетін кинофильм atrophied [‘ætrəfaid] adj семіп қалған, қураған, жансызданған ♦an ~ arm – семіп қалған қол ♦an ~ talent – рəсуа болған дарын (талант) atrophy [‘ætrəfi ] A.n 1.(медиц) атрофия, сему 2.құлдырау, төмендеу, тоқырау ♦The cul- tural life of the country will sink into ~ unless more writers ans artists emerge. – Көптеген жазушылар мен өнер шеберлері пайда болмайынша елдің мəдени өмірі тоқырайды. B.v (a)сему, арықтау (b) қалжырау жүктеу/скачать 3,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|