Қазақстанда кейінгі кездерде өнімдердің сұранысына байланыс



Pdf көрінісі
бет44/375
Дата14.12.2022
өлшемі17,34 Mb.
#57141
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   375
Байланысты:
6788 (1)

Бұршақ (ноқат). Одан қауыздалған тұтас жəне қауыздалған 
жартылай бұршақ жармасын алады. Бұршақ жарма алуға 
жарамдылығына қарай екі типке бөлінеді: 
тағамдық бұршақ жəне 
жемдік бұршақ.
Бұршақтың құрамында 27,8% ақуыз, 48,7% крахмал, 4,8% қант, 
5,7% клетчатка, 1,4% май, 3,2% минералдық заттар болады.
Бұршақ құрамының өзгешелігі – ақуыздың көп мөлшерде болуы-
на байланысты. Сондықтан бұршақ жармасының тағамдық құны өте 
жоғары деп есептелінеді.
Жармалық дақылдардың технологиялық қасиеттерін мына-
дай көрсеткіштер арқылы бағалайды: дəндердің жалпы бағасы, 
жармалық жəне тағамдық қасиеттері.
Жармалық дақылдарды жалпы бағалау кезінде оның түсін, 
ылғалдылығын, иісін, басқа қоспаларының мөлшерін жəне таза ішкі 
дəнінің (ядросының) мөлшерін анықтайды.
Бұршақтың жармалық қасиеттеріне оның қауызының мөлшері
дəндерінің біркелкілігі, ірілігі, типі, сұрыпы, ішкі дəнінің (екі 
жарнағының) құрылысы, 1000 дəнінің салмағы, зертханалық жар-
малау көрсеткіштері жатады. Бұршақтың тағамдық қасиеттері одан 
алынған жарманың аспаздық қасиеттері арқылы бағаланады. Оған 


90
жарманың сапасы, дəмі, түрі-түсі, пісіп жетілу уақыты, көлемінің 
жəне салмағының өсуі немесе ұлғаюы жатады.
Дəнді жармаға айналдыратын технологиялық сызбаларды 
құруда өндіретін жармалардың түрлері (тұтас дəннен алынған жар-
ма, ұнтақталған дəннен алған жарма, ажарлап немесе ажарламай 
алынған жармалар, т.б.) жəне дəннің табиғи құрылысы – ядро мен 
қабығының байланысы, ядроның қаттылығы, дəннің түрі, т.б. əсер 
етеді.
Технологиялық жүйелерді құрудың жалпы талаптарына қарай 
барлық жарма дақылдары дəндерін екі үлкен топқа бөлуге болады. 
Бірінші топқа, қабығы ядромен тығыз байланыспаған дақылдар жата-
ды. Бұлардан көбіне ұнтақталмаған (тары, күріш, сұлы, қарақұмық) 
жармаларын алады, екінші топқа, қабығы тығыз байланысқан 
дақылдар жатады. Олардан көбіне ұнтақталған жармалар алады, тек 
қана бұршақтан жартылай жəне тұтас жармалар тепе-тең алынады. 
Ал арнайы шығарылған – жапалақ, сұлы ұны, диеталық ұн, тағы 
басқалардың өзіндік ерекшеліктері бар.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   375




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет