Ф. Диханбаева, Г. Кузембаева, К. Кузембаев, А. Матибаева азық-ТҮлік тауарларын тану және сараптау

2.3.4. Ұнды буып-түю және сақтау

Ұнды және жармаларды 50–70 кг салмақпен қаптарға буып-түйеді. Қаптар таза, құрғақ, қамба зиянкестеріен зақымданбаған болу керек. Сонымен қатар 0,4–3,0 кг массалы пакеттерге буып түйеді, оларды картон қораптарға салады.

Ұнды құрғақ, жақсы желдетілетін бөлмелерде өткір иісті заттардан бөлек 5–20 С температурада, 60–70% салыстырмалы ауа ылғалдылығында сақтайды.

Ұн мен жармаларды сақтау мерзімі сақтау барысында жүретін үдерістер қарқындылығымен анықталады.

Сақтау орнында ауа ылғалдылығы оңтайлы мөлшерден ауытқыса жарма мен ұнның кебуі немесе ылғалдануы жүреді, бұл өнімде шіріген немесе көгерген иістің туындап көгеруге алып келеді. Ұзақ сақтау барысында оның тығыздалуы және жабысуы жүруі мүмкін.

Аса кең тараған биохимиялық үдерістерге гидролиз және майдың тотығуы жатады, оның нәтижесінде жарма мен ұнда май қышқылдары, альдегидтер, кетондар жинақталып, ұнның ашуы жүреді.

Ұн мен жармаларда бояғыш заттардың (каратиноидтардың), майда еритін дәрумендердің және фосфатидтердің тотығуы жүруі мүмкін, нәтижесінде өнімнің биологиялық құндылығы төмендейді. Бұл химиялық үдерістер жарық әсерінен жүреді, сондықтан астық тауарларын қараңғы жерде сақтау керек.

Өнімдерді зиянкестермен зақымдануынан сақтау үшін сақталып жатқан өнімдердің сапасын жүйелі түрде бақылау қажет және қоймаларда санитарлықгигиеналық шарттарды қадағалау керек.

Сауда орындарында жарма мен ұн 1–3 ай, ал қоймалар мен базаларда одан ұзақ уақыт сақталады. Кепілді сақтау мерзімі тек сұлы жармасына – 6–8 ай, дезодоратталған соя ұнынан – 12 ай орнатылған.