Филологические науки
жүктеу/скачать 1,6 Mb. Pdf көрінісі
|
| corroborate a statement
– өтінішті растау, proponents – жақтас, a vision – тұжырымдама, көрініс, heterogeneous – бірыңғай емес, boom and bust – шарықтау шегі мен құлдырауы, apart from the fact that – есепке алмағанда, to the extent that – егер (қандай да бір шартқа қатысты), to take the view that – көзқарас ұстану және т.б. Сондықтан саяси дискурс аудармашысы осындай саяси терминдердің барлығымен дерлік жақсы таныс болуы керек. Себебі бұл терминдер дискурс мәтінінің негізгі тірек сөздері болып табылады. Қазақстан Республикасы егемендікке қол жеткізген соң, халықаралық деңгейдегі саяси ісшараларға белсене ат салыса бастады, тіпті қандай да бір салаларда жетекші және бастамашы рөліне де ие болды. Сондықтан көптеген саяси терминдердің үздіксіз қолданысқа енуі аудармашының аталмыш терминдерді нақты және бірізді пайдалануын талап етеді. Саяси дискурста сонымен қатар тұрақты тіркестер де жиі қолданылады. Мысалы, to lay foundations of – негізін қалау, to go hand in hand – үздіксіз байланыста болу, to break new grounds – жаңа мүмкіндіктерді ашу, to find a common ground – ортақ, екі жаққа да тиімді шешім табу . Осындай тұрақты сөз тіркестерді аударғанда да ерекше мұқият болу керек. Себебі, бұл жағдайда да тіркестер аудармада шешуші мәнге ие болады. Олар көбінесе сөйлемнің негізгі мүшесі қызметін атқарады. Ал тұрақты сөз тіркестерді әрқашан мәтіннің мағынасына қатысты аудара салу мүмкін емес. Себебі, фразеологиялық сөздердің құрамында әрқашан астарлы мағына болады. Сөйлеушінің дискурс барысында тұрақты тіркестерді пайдалануы – оның адресатты ISSN 2411-8745 Number 1 (2016), 111 - 120 ИзвестИя КазУМОиМя серия «ФИЛОЛОГИЧесКИе НАУКИ» 114 иландыру жолдарының бірі. Демек, оның дискурста атқаратын мәні зор. Жоғарыда аталған айғақтарды ескере отырып, саяси дискурс аудармасында фразеологиялық тіркестерге ерекше көңіл бөлу шарт деген қорытындыға келеміз. Осыны ескере отырып, саяси дискурс аудармашысының жоғары білікті дайындығы қажет екендігіне оңай көз жеткізе аламыз. Француз тілінің заманауи ағылшын тіліне зор әсер еткенін ерекше атап өту қажет. Көптеген саяси дискурс мәтіндеріне көз жүгіртетін болсақ, онда біз көптеген француз сөздерін кездестіреміз және бұл сөздерді қазір кірме сөздер деп айту да қиын, себебі олардың ағылшын тілімен сіңісіп кеткеніне біраз уақыт болған. Мысалы, end – completion, to begin - to commence, to come – to arrive, whole – entire. Дегенмен, бұл кірме сөздердің барлығы да ассимиляцияға түскен сөздер болып табылады. Бұдан бөлек, ағылшын тілінде кеңінен қолданылатын, бірақ ассимиляцияға түспеген француз тілінің сөздерін айтпай кете алмаймыз. Мысалы, raison d’etat – мемлекеттің мүддесіне орай, vis- a-vis – әріптес, faux pas – ағаттық, қателік, мүлт, carte blanche – мақұлдау, рұқсат беру. Шын мәнінде, ағылшын тілінде көптеген кірме сөздерді байқауға болады. Бұл сөздер негізінен латын және француз тілдерінен алынған. Саяси монографиялар мен мақалалардағы, саяси кітаптардағы түрлі ақпараттарға көз жүгіртетін болсақ, көптеген латын және француз сөздерін кездестіруге болады. Мысалы, ad interim – жүктеу/скачать 1,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|