Весіпниі: КазНПУ имени Абая, серия «Филологические науки», № 2 (32), 2010 г.
Еңбек бастапқыда құдайдың өсиеттерінің орындалуын болжайтын әрекет ретінде
ұғынылады, нәтижені алу амалдарының «дұрыстығы» айтылады:
Басты «құдай» береді,
Малды қайрат береді. Ерінбегеннің еңбегі оңады, еңбегі оңғанның үйіне қыдыр қонады.
Біріншісінде бағалау предикаты беріледі, ал екіншісінде беру
және физиологиялық қимыл
предикатымен қосымша - бағалау белгілері жүзеге асқан. Бұл «дұрыстық» кей жағдайларда
«нәтижесімен» үйлеседі. Адал, игі енбек «дәулет пен несібе» ретінде бағаланады:
Адал
еңбек аздырмас, Арамдық бойды жаздырмас. «Еңбек ет» синтаксемасы каузативті
компонентті жасайды:
Еңбексіз тапқан мал, есепсіз кетер. Ұлы Абайдың әлеуметтік-
экономикалық көзқарастарында келтірген сөзін салыстырайық:
«Еңбек қылмай тапқан мал
Достарыңызбен бөлісу: