14–тәжірибелік сабақ. Сабақтас құрмалас сөйлемді интеграциялық оқыту технологиясын
қолдану арқылы меңгерту жолдары. 1 сағат
Қысқаша мазмұны: Сабақтас құрмалас сөйлемді интеграциялық оқыту технологиясын
қолдану арқылы меңгерту жолдары.
Сабақтас құрмалас сөйлемнің айырым белгілері. Сабақтас құрмалас сөйлемнің жасалу
жолдары. Сабақтас құрмалас сөйлемдердің теориялық мәселелері, оларды зерттеуге
арналған негізгі еңбектер.
Мезгілдес сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу жолдары. Қарсы бағыныңқылы сабақтас
құрмаластың ерекшеліктері, жасалу жолдары; Шартты бағыныңқылы сабақтас құрмалас
сөйлем, жасалу жолдары. Түсіндірмелі сабақтас құрмаластың ерекшеліктері, жасалу
жолдары; Салыстырмалы сабақтас құрмалас. Мақсат бағыныңқылы сабақтас құрмаластың
ерекшеліктері, жасалу жолдары. Амал бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем, жасалу
жолдары. Көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдердің грамматикалық,
семантикалық сипаты. Көп бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемдердің құрылымдық
белгілері, түрлері, қызметі.
15–тәжірибелік сабақ. Озық әдістемелік оқыту әдіс-тәсілдерін пайдалана отырып аралас
құрмалас сөйлемді оқыту жолдарын уйрету. 1 сағат
Қысқаша мазмұны: Озық әдістемелік оқыту әдіс-тәсілдерін пайдалана отырып аралас
құрмалас сөйлемді оқыту жолдарын уйрету. Озық әдістемелік оқыту әдіс-тәсілдері
арқылы құрмалас сөйлемдердің грамматикалық, семантикалық сипаты. Құрмалас
сөйлемдердің құрылымдық белгілері, түрлері, қызметін түсіндіру жолдарын үйрету.
6. «Синтаксисті оқыту әдістемесі» пәні бойынша тапсырмаларының орындалу және
өткізілу кестесі / ОЖСӨЖ /
№ Тақырыбы
Жұмыстың мазмұны
мен мақсаты
Ұсынылаты
н әдебиеттер
Жұмыс
түрі
Орындау
мерзімі
Жо-
ғар-
ғы
ұпай
1.
Сөйлемнің
тұрлаулы
мүшелерді оқыту
жолдары
Бастауыштың
мағыналық, тұлғалық
белгілерін көрсету.
Мәтіндегі
күрделі,
үйірлі
бастауыштардың
өзіндік
белгілерін
анықтау.
Баяндауыштың
түрлеріне
синтаксистік
талдау
жасау
Есенов Қ.
Қазақ
тіліндегі
күрделенген
жай
сөйлемдер.ІІ-
басылым..-А.,
«Ғылым»,
2005.
конспект
1 апта
3
2
Сөйлемнің
тұрлаусыз
мүшелері.
Анықтауыш
Анықтауыштың
анықталушы
сөзбен
қабыса және матаса
байланысуы.
Сын,
сан,
сілтеу
есімдіктерінен болған
Зат
есімдер
мен
есімшелерден болған
анықтауыштар.
Жиенбаев С.
Синтаксис
мәселелері.
А., 1991.
конспект
1 апта
3
3
Сөйлемнің
бірыңғай
мүшелері, үйірлі
мүше,
айқындауыш
Көркем
мәтіндегі
бірыңғай мүшелерге
синтаксистік
және
стилистикалық талдау
жасау.
Есенов Қ.
Сабақтас
құрмалас
сөйлемнің
кейбір
жазбаша
пікір айту
2 апта
3
мүше.
Қазақ тіліндегі үйірлі
мүшелердің
өзіндік
ерекшеліктері.
Үйірлі
мүшелердің
жасалу жолдары
мәселелері. //
Қазақстан
мектебі,
1966, №12,
68-бет.
4
Жай
сөйлемнің
айтылу мақсатына
қарай
түрлерін
оқыту жолдары
Айтылу
мақсатына,
интонациясына қарай
жіктелетін
сөйлемдерді мәтіннен
тауып,
түрлерін
айқындау,
олардың
өзіндік
ерекшеліктері,
жасалу
жолдарын
айқындау.
Серғалиев М.
Синтаксис
мәселелері.
А., 2006
картотека
жазбаша
4 апта
3
5
Жай
сөйлемнің
құрылымдық
типтерін
оқыту
жолдары
Мәтіннен
құрылымдық типтерін
тауып,
өзіндік
ерекшеліктерін ашып
көрсету.
Көркем
мәтіннен
жақты,
жақсыз
сөйлемдердің
өзіне
тән
белгілерін,
олардың
жасалу
жолдарын көрсету
Бір-бірінен
айырмашылықтарын
айқындау
арқылы
игеру
Балақаев М.,
Сайрамбаев
Т.
Қазіргі
қазақ
тілі.
Алматы,
2002ж.
жазбаша
картотека
сөзжасамд
ық талдау
5 апта
3
6
Күрделенген жай
сөйлемдерді
оқыту жолдары
Жай сөйлемнің оқшау
сөздер
арқылы
күрделенуі.
Оқшау
сөздер
туралы жалпы түсінік.
Қыстырма,
одағай,
қаратпа сөздер
Есенов Қ.
Қазақ
тіліндегі
күрделенген
жай
сөйлемдер.ІІ-
басылым..-А.,
«Ғылым»,
2005.
талдау
6 апта
3
7
Бөлшектенген жай
сөйлемдер
Көркем шығармадан
бөлшектенген
жай
сөйлемдерге
мысалдар теру.
Бөлшектенген
жай
сөйлемдер түрлері
Бөлшектенген жай
сөйлемдер жасалу
жолдары
Жиенбаев С.
Синтаксис
мәселелері.
А., 1991.
талдау
7 апта
3
8
Мезгілдес
және
себеп-салдар
салалас құрмалас
Мезгілдес
және
себеп-салдар салалас
құрмала
түрлерін
ажырата білу
Есенов Қ.
Сабақтас
құрмалас
сөйлемнің
талдау
7 апта
3
Мезгілдес және себеп-
салдар
салалас
құрмалас сөйлемдерге
мысалдар теру.
Мезгілдес және себеп-
салдар
салалас
құрмалас
сөйлемдердің жасалу
жолдары
кейбір
мәселелері. //
Қазақстан
мектебі,
1966, №12,
68-бет.
9
Қарсылықты және
шартты
салалас
құрмалас
Көркем шығармадан
қарсылықты
және
шартты
салалас
құрмалас сөйлемдер
Қарсылықты
және
шартты
салалас
құрмалас
жасалу
жолдары
Қарсылықты
және
шартты
салалас
құрмалас сөйлемдерді
ажырата білу
Серғалиев М.
Синтаксис
мәселелері.
А., 2006
реферат
8 апта
3
10
Кезектес
және
талғаулы салалас
құрмалас
Кезектес
және
талғаулы
салалас
құрмалас
сөйлемдердің жасалу
жолдары түсіндіру.
Құрмалас
сөйлемдерге
мысалдар
теру
арқылы
түрлерін
ажырата білу.
Кезектес
және
талғаулы
салалас
құрмаласқа мысалдар
теру
Балақаев М.,
Сайрамбаев
Т.
Қазіргі
қазақ
тілі.
Алматы,
2002ж.
талдау
8 апта
3
11
Түсіндірмелі және
салыстырмалы
салалас құрмалас
Көркем шығармадан
түсіндірмелі
және
салыстырмалы
салалас
сөйлемді
ажырата білу.
құрмалас сөйлемдерге
мысалдар теру.
Түсіндірмелі
және
салыстырмалы
салалас
құрмалас
жасалу жолдары
Есенов Қ.
Қазақ
тіліндегі
күрделенген
жай
сөйлемдер.ІІ-
басылым..-А.,
«Ғылым»,
2005.
реферат
9 апта
3
12
Көп компонентті
салалас құрмалас
Көркем шығармадан
көп
компонентті
салалас
құрмалас
сөйлемдер
түрін
тауып анықтау.
Көп
компонентті
Жиенбаев С.
Синтаксис
мәселелері.
А., 1991.
картотека
9 апта
3
салалас
құрмаласты
меңгерту.
Көп
компонентті
салалас
құрмалас
жасалу жолдарымен
таныстыру
13. Мезгіл
бағыныңқылы
және мезгілдес
сабақтас құрмалас
Көркем шығармадан
мезгіл бағыныңқылы
және
мезгілдес
сабақтас
құрмаластарды тауып,
жасалу
жолын
анықтау.
Сабақтас
құрмалас
сөйлемдерге
мысалдар теру.
Мезгіл бағыныңқылы
және
мезгілдес
сабақтас құрмалас
Есенов Қ.
Сабақтас
құрмалас
сөйлемнің
кейбір
мәселелері. //
Қазақстан
мектебі,
1966, №12,
68-бет.
талдау
10 апта
3
14. Қарсы
бағыныңқылы
және шартты
бағыныңқылы
сабақтас
Қарсы бағыныңқылы
және
шартты
бағыныңқылы
сабақтас сөйлемдер.
Қарсы бағыныңқылы
және
шартты
бағыныңқылы
сабақтас сөйлемдердің
жасалу жолдары.
Қарсы бағыныңқылы
және
шартты
бағыныңқылы
сабақтас сөйлемдерді
ажырата білу
Серғалиев М.
Синтаксис
мәселелері.
А., 2006
картотека
10 апта
3
15. Түсіндірмелі және
салыстырмалы
сабақтас құрмалас
Түсіндірмелі
және
салыстырмалы
сабақтас
құрмалас
сөйлем.
Түсіндірмелі
және
салыстырмалы
сабақтас
құрмалас
сөйлемдердің жасалу
жолдары.
Түсіндірмелі
және
салыстырмалы
сабақтас құрмаластың
ерекшеліктері
Балақаев М.,
Сайрамбаев
Т.
Қазіргі
қазақ
тілі.
Алматы,
2002ж.
конспект
11апта
3
16
Мақсат
бағыныңқылы
және амал
бағыныңқылы
сабақтас құрмалас
Мақсат бағыныңқылы
және
амал
бағыныңқылы
сабақтас
құрмалас
сөйлемдер.
Мақсат бағыныңқылы
Есенов Қ.
Қазақ
тіліндегі
күрделенген
жай
сөйлемдер.ІІ-
Синтаксис
тік талдау
11 апта
3
және
амал
бағыныңқылы
сабақтас
құрмалас
сөйлемдердің жасалу
жолдары.
Мақсат бағыныңқылы
және
амал
бағыныңқылы
сабақтас
құрмалас
сөйлемдердің
ерекшеліктері.
басылым..-А.,
«Ғылым»,
2005.
17
Көп бағыныңқылы
сабақтас құрмалас
сөйлемдерді
оқыту жолдары
Көп
бағыныңқылы
сабақтас
құрмалас
сөйлемдер.
Көп
бағыныңқылы
сабақтас
құрмалас
сөйлемдердің жасалу
жолдары.
Көп
бағыныңқылы
сабақтас
ерекшеліктері
Жиенбаев С.
Синтаксис
мәселелері.
А., 1991.
Синтаксис
тік талдау
12 апта
3
18
Аралас құрмалас
сөйлемді оқыту
жолдары
Аралас
құрмалас
сөйлемдер.
Аралас
құрмалас
сөйлемдердің жасалу
жолдары.
Аралас
құрмалас
сөйлемнің
ерекшеліктері
Есенов Қ.
Сабақтас
құрмалас
сөйлемнің
кейбір
мәселелері. //
Қазақстан
мектебі,
1966, №12,
68-бет.
Синтаксис
тік талдау
12 апта
3
19
Күрделі
синтаксистік
тұтастық
Күрделі синтаксистік
тұтастық
туралы
түсінік.
Күрделі
синтаксистік тұтастық
жасалу
жолдарын
меңгерту
Күрделі синтаксистік
тұтастық
ерекшеліктері
Серғалиев М.
Синтаксис
мәселелері.
А., 2006
Синтаксис
тік талдау
13 апта
3
20
Сөйлемнің
тұрлаулы
мүшелері
Бастауыштың
мағыналық, тұлғалық
белгілерін көрсету.
Мәтіндегі
күрделі,
үйірлі
бастауыштардың
өзіндік
белгілерін
анықтау.
Баяндауыштың
түрлеріне
синтаксистік
талдау
жасау
Балақаев М.,
Сайрамбаев
Т.
Қазіргі
қазақ
тілі.
Алматы,
2002ж.
Синтаксис
тік талдау
14 апта
3
21
Сөйлемнің
тұрлаусыз
мүшелері.
Анықтауыш
Анықтауыштың
анықталушы
сөзбен
қабыса және матаса
байланысуы.
Сөйлемнің тұрлаусыз
мүшелерінің жасалу
жолдарын меңгерту
зат
есімдермен
есімшелерден болған
анықтауыштар
Есенов Қ.
Қазақ
тіліндегі
күрделенген
жай
сөйлемдер.ІІ-
басылым..-А.,
«Ғылым»,
2005.
Синтаксис
тік талдау
15 апта
3
22
Сөйлемнің
бірыңғай
мүшелері, үйірлі
мүше,
айқындауыш
мүше.
Көркем
мәтіндегі
бірыңғай мүшелерге
синтаксистік
және
стилистикалық талдау
жасау.
Қазақ тіліндегі үйірлі
мүшелердің
өзіндік
ерекшеліктері.
Үйірлі
мүшелердің
жасалу жолдары
Жиенбаев С.
Синтаксис
мәселелері.
А., 1991.
Синтаксис
тік талдау
15 апта
3
7. СӨЖ тапсырмаларының орындалу және өткізілу кестесі
№
Тақырыбы
Жұмыстың
мазмұны
мен
мақсаты
Ұсынылатын
әдебиеттер
Жұмыс
түрі
Орындау
мерзімі
Жо-
ғар-
ғы
ұпай
1
Есімді және
етістікті сөз
тіркестері
Сөз
тіркесінің
табиғаты және оған
тән белгілер.
Сөздердің
тіркесу
тәсілдері
мен
байланысу
формалары туралы
көзқарастар.
Сөз
тіркесінің
түрлері.
Жиенбаев С.
Синтаксис
мәселелері. А.,
1991.
Синтаксис
тік талдау
1-2 апта
3
2
Жай сөйлемнің
айтылу
масатына қарай
түрлері
Жай
сөйлемнің
айтылу
масатына
қарай түрлері.
Хабарлы сөйлемдер
Сұраулы сөйлемдер;
Лепті
сөйлемдер.
Бұйрықты
сөйлемдер.
Жай
сөйлемнің
айтылу
масатына
қарай
түрлерінің жасалу
жолдары
Есенов Қ.
Сабақтас
құрмалас
сөйлемнің
кейбір
мәселелері. //
Қазақстан
мектебі, 1966,
№12, 68-бет.
конспект
3-4 апта
3
3
Күрделенген
жай сөйлемдер
Күрделенген жай
сөйлемге
тән
ерекшеліктер
Күрделенген жай
Серғалиев М.
Синтаксис
мәселелері. А.,
2006
Синтаксис
тік талдау
5-6 апта
3
сөйлемдердің
зерттелуі;
Күрделенген жай
сөйлемдердің
түрлері.
4
Салалас
құрмалас
сөйлем.
Салалас
құрмалас
сөйлем
туралы
жалпы сипаттама.
Салалас
құрмалас
сөйлемнің айырым
белгілері. Салалас
құрмалас сөйлемнің
жасалу
жолдары
мен түрлері.
Салалас
құрмалас
сөйлемдерді
зерттеуге арналған
негізгі еңбектер.
Балақаев
М.,
Сайрамбаев
Т.
Қазіргі
қазақ
тілі.
Алматы,
2002ж.
картотека
жазбаша
7-8 апта
3
5
Сабақтас
құрмалас сөйлем
Сабақтас құрмалас
сөйлем
туралы
жалпы
сипаттама.
Сабақтас құрмалас
сөйлемнің айырым
белгілері. Сабақтас
құрмалас сөйлемнің
жасалу жолдары.
Сабақтас құрмалас
сөйлемдердің
теориялық
мәселелері, оларды
зерттеуге арналған
негізгі еңбектер.
Есенов Қ. Қазақ
тіліндегі
күрделенген жай
сөйлемдер.ІІ-
басылым..-А.,
«Ғылым», 2005.
Синтаксис
тік талдау
9-10 апта 3
6
Аралас құрмалас
сөйлем
Аралас
құрмалас
сөйлем
құрмалас
сөйлемдердің
грамматикалық,
семантикалық
сипаты.
Аралас
құрмалас
сөйлем
құрмалас
сөйлемдердің
құрылымдық
белгілері,
Аралас
құрмалас
сөйлем
түрлері,
қызметі.
Жиенбаев С.
Синтаксис
мәселелері. А.,
1991.
Синтаксис
тік талдау
11-12
апта
3
7
Күрделі
синтаксистік
тұтастық
Күрделі
синтаксистік
тұтастықтың
грамматикалық,
семантикалық
сипаты.
Есенов Қ.
Сабақтас
құрмалас
сөйлемнің
кейбір
мәселелері. //
Синтаксис
тік талдау
13-14-15
апта
3
Күрделі
синтаксистік
тұтастықтың
құрылымдық
белгілері, түрлері,
қызметі.
Күрделі
синтаксистік
тұтастықты
зерттеуге арналған
негізгі еңбектер.
Қазақстан
мектебі, 1966,
№12, 68-бет.
8. Студенттердің білімін бағалау жүйесі.
Пәнді игеру бүкіл өтілген материалды қамтитын жазбаша емтиханмен аяқталады.
Емтиханға жіберілудің міндетті шарты бағдарламада көрсетілген тапсырмалардың
барлығын орындау болып табылады.
Қорытынды баға қою кезінде 2 межелік бақылауда жинаған ұпайлар есепке
алынады. Оқу үрдісін және білімді бағалауды бөлу ұстанымына сәйкес ауызша емтихан
Офис тіркеушімен жүргізіледі.
Әріп баға мен оның ұпаймен сандық көрсеткіші дұрыс жауаптардың пайыздық мәні
бойынша төмендегі кестеге сәйкес анықталады:
Студент білімін бағалау жүйесі
Әріптік жүйемен
бағалау
Балдар
% ұстау
Дәстүрлі жүйемен
бағалау
А
4,0
100
Өте жақсы
А –
3,67
90-94
В +
3,33
85-89
Жақсы
В
3,0
80-84
В –
2,67
75-79
С +
2,33
70-74
Қанағаттанарлық
С
2,0
65-69
С –
1,67
60-64
D
1,33
55-59
D
1,0
50-54
F
0
0-49
Қанағаттанғысыз
Рейтингіні есептеу.
№
Жұмыс түрлері
Ұпай саны
Пайызы
1
Ағымдағы бақылау
15
15
2
ОЖСӨЖ, СӨЖ тапсырмалары
30
30
3
Межелік бақылау
10
10
4
Қорытынды емтихан
45
45
Барлығы
100
100
Пән бойынша қорытынды бағаны есептеу.
1 формула. Межелік бақылау бағасы:
Р = ( Б с) х 100%
Б о
Р – межелік бақылаудың рейтингтік бағасы
Б с – пән бойынша жоғары ұпай
Б о – пән бойынша студент жинаған барлық ұпай саны
100 – коэффицент
2 формула. Қорытынды бағаның есептелуі:
Иэ = РИ * 0,6 + Э * 0,4
Иэ – қорытынды емтихан бағасының пайыздық мөлшері
РИ – қорытынды межелік бақылау бағасының пайыздық мөлшері
Э – емтихан бағасының пайыздық мөлшері
0,6 және 0,4 - коэффиценттер
9. Саясаты мен процедурасы
Жұмыстың барлық түрін (ең жоғары ұпай, айып және ынталандыру ұпайлары)
қамтиды; Сабақты босату – сіздің оқуға ынтаңыздың көрсеткіші, сондықтан курс
бойынша қорытынды баға шығаруда есепке алынады. Тапсырма уақытында орындалмаса,
әр жолы бағаңыз жарты ұпайға кемітіліп отырады. Оқытушы әрқашан да сабақта кім жоқ
екенін біледі. Сіздің міндетіңіз сабаққа қатысу, оқу. Кездейсоқ жағдайлар мен ауырып
қалуыңыз ғана себепті деп саналады.
Бұл жағдайда оқытушыға болған жайды хабарлап, алдын-ала тапсырманы
өткізуіңіз керек. Телефон шалып, хабарлама қалдырыңыз.
Өз жұмыс орнында болып, міндеттін атқармау да жазаға тартылуға себеп болады.
Курс бойынша барлық тапсырмалар кестеде көрсетілген сабақтың басталуына дейін
орындалуы керек. Белгіленген мерзімнен кейін өткізілген тапсырмаларға қойылатын баға
төмендетіледі де өз кезегінде қорытынды бағаға әсер етеді. Сабақ кестесі бойынша
дәрісханада орындаған жұмыстарыныз да есепке алынады. Сабақта болмасаңыз, дәрісхана
жұмысын орындамағаныңыз және сабақтан қалғаныңыз үшін жазаланасыз.
Курсты игеру белсенді жүзеге асырылуы керек. Үй тапсырмасын орындауға
кемінде аптасына 2-3 сағат уақыт бөліну керек. Кестеге сәйкес оқытушыдан үнемі кеңес
алып тұрыңыз. Оқулықты тек тапсырма орындау барысында емес, курсты игеру
барысында үнемі оқып отыру керек. Әр тапсырмаға дайындалу керек. Курсты игерудің
табысты болуы көбінесе сіздің дәрісханалық жұмысты орындауға қатысуыңызға
байланысты болады. Сабаққа жақсы қатысу, белсенділік таныту, оқытушының
тапсырмаларын мерзімінде және сапалы орындау аттестация мен емтиханда көмектеседі.
Емтихан сіздің теориялық біліміңізді тексеруге ғана емес, тәжірибеде қолдана алу
мүмкіндігіңізді бағалауға да бағытталады. Емтиханда тест түріндегі сұрақтарға жауап
бересіздер. Емтихандағы барлық тапсырмалар үй жұмысына, дәрісхана жұмыстарына
негізделеді.
Аралық аттестация өтілген материал баршаға міндетті және өтілген тақырып
бойынша алынады:
-
біреуден көшіріп алуға;
-
сіз үшін басқа біреудің орындауына;
-
жұмысты белгіленген уақыттан тыс өткізуге;
-
топтық тапсырмаларды орындауға қатыспай, сол үшін ұпай сұрауға және т.б.
Курсқа деген сіздің қарым-қатынасыңыз ЖОО студентіне лайық болады деп ойлаймыз.
Сабақ босатуға, кешігуге, дәрісханада тәртіпсіздік жасауға, оқытушы мен студенттерді
сыйламауға болмайды. Материалды талқылап, қажетті сұрақтар қою үшін, тақырыпты
ашуға сын көзбен қарап, шешімін табу үшін және болашақ жұмысынызға қажетті білімнің
бәрін алу үшін дайындалып келуіңіз керек.
Достарыңызбен бөлісу: |