Философия пәнінен қорытынды бақылау сұрақтары Ойлау мәдениеті. Көркемдік рефлексия


Алаш қайраткерлерінің философиясындағы еркіндік және тәуелсіздік



Pdf көрінісі
бет49/63
Дата29.12.2023
өлшемі1,06 Mb.
#144904
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   63
 
57.Алаш қайраткерлерінің философиясындағы еркіндік және тәуелсіздік 
идеялары.
Алаш
идеясы

Алаш
қозғалысының 
негізгі 
идеясы
демократиялы 
қоғам 
қалыптастырып, сөзсіз 
еркіндік
пен дамудың алғышарты ретінде қазақтың ұлттық 
мемлекетін 
құру 
болатын. 
Бүгінгі 
Тәуелсіз
Қазақстан 
мемлекеті 
– 
сол 
идеяның
жемісі. 
Алаш
идеясы
әсірешіл ұраншыл қазақтың ойы емес, 
жалпыадамзаттық құндылық этикасын сақтай отырып, отарлық езгінің құрсауында 
тұншыққан жұртын азаттыққа шақыру болатын. 
 
58.Эстетика пәні философиялық білім саласы ретінде. Антикалық 
эстетикалық ойлардың тарихы (софистер, Сократ, Платон, Аристотель) 
және Араб-мұсылмандық эстетика (Омар Хайям, Әл-Фараби, Ибн Рушд
Ибн Араби, Руми).
Эстетика
немесе 
Өнер философиясы
бұл өнер мен сұлулық туралы философиялық 
алыпсатарлықтың аймағы. Онда келесі сұрақтар туындайды: эстетикалық пікір субъективті ме 
немесе объективті ме? Дәмнің үлгісі бар ма? Әдемі не? Өнер 
табиғаттан жоғары ма, әлде 
төмен бе? Суретшінің рөлі қандай? Өнер философиясын қысқаша түсінуге 
болатын орталық сұрақтар. 
Хименестің айтуынша, Платон үшін 
грек өнері
Афины өркениетінде ол өте 
маңызды саяси және педагогикалық рөл атқарады. Демек, грек философы 
өнер мен суретшілерге күмәнмен қарайды және егер олар «идеалды 
қалада» қалғысы келсе және шығарылмай қалса, суретшілер бағынатын 
қатаң критерийлер тізімін келтіреді. Ақындардың мұндай шығарылуы 
туралы кітапта айтылады 
Республиканың III, 
мысалы: рухты емес
құлақты артық көретін музыканттар. Және бұл Платонның, өнер, оның 
көзқарасы бойынша, шындықты бұрмалайтын адамның құмарлықтары 
мен эмоцияларына еліктеу емес, шындықты бейнелеуі керек деген 
көзқарасы бойынша негізделген. 


Аристотель, өзінің қожасы Платонға қайшы, еліктеуді батыл қолдайды. Ол 
өнерді Философияға бағынышты деп санамайды, сонымен қатар қаладан 
ақындарды «қуып шығаруды» көздемейді. Сайып келгенде, Аристотельдің 
өнер тұжырымдамасы Платонға қарсы пропорцияны сақтай отырып 
жүзеге асады. Алайда, Аристотель өнердің автономиясына ықпал еткен 
жоқ, керісінше, Хименес атап көрсеткендей: «көркем шығармашылықтың 
зайырлы девальвациясы және суретшінің әлеуметтік рөлінің төмендеуі» 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   63




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет