Г. М. Шеламова психология ж ә не к ә сіби қызметінің этикасы рұқсат берді Сарапшы кеңес кәсіби білім беру мекемелерде білім беру барысында қолдану үшін, бастапқы кәсіби білім беру бағдарламасы
жүктеу/скачать 1,17 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сөйлеу мәдениетінің
| Жымия күлу басты рөл атқарады, өйткені келушілердің көңіл-күйін көтеріп,
шаршаңқылығын ұмытуға көмектеседі, қонақжайлылық пен ізгі ниеттілік атмосферасын қалыптастырады. Жымия күлу — үнсіз (сөззіс) қарым -қатынастың әмбебап құралы. Алғашқыда ол қоқаң -лоққы көрсетудің символы болып табылған, ал қазіргі заманда мақұлдаудың қажеттідігі немесе ізгі ниеттілікті білдіреді. Кейбір психологтар мынадай ой- пікірді ұстанады: адамдар тек бір нәрсеге қуанғанда ғана емес, жымия күлу адамның өзін -өзісенімді сезінуі үшін және бақытты болуы үшін күлетінін айтады. Мүмкін, бұл ой пікірталас тудырады, әйтседе алғаш кездескенде жымия күлу алғашқы сәттің тырысуын кетіреді және тыныш, сенімді қарым-қатынасқа, сонымен қатар, жағымды көңіл -күй қалыптастырады. Жымия күлу адамды әсемдендіреді, кездесудің құанышты екенін білдіреді, қарым қатынастағы адамның достық пейілін танытады. Психологтар амандасу және алғыс айту сөздерін жымия күлумен сүйемелдеп жіберуге кеңес береді. Адамдар әртүрлі күледі. Күлкінің достық, кекесін күлімсіреу, жағымпаздана күлу, жиеркенішті жымиыс, мысқылдап күлу және т.б бірнеше түрі болады. Әңгімелесуші адаммен сөйлескенде әрдайым күлкі достықты аңғарту керек екендігін есте сақтау керек. Жоғарғы тіс қатарының бірнешесі көрінетін күлкі жай күлкіге қарағанда, үлкен достық пиғылды білдіреді. Бірақ мұндай ашық күлкіні мамандар алғаш кездесуде қолдануға кеңес бермейді, өйткені ол сенбеушілікті тудыруы мүмкін. Ашық күлкі, яғни ауыз аздап ашыңқы және тістердің екі қатарыда көрінеді, бұл күлкіні алғаш танысуда қолданбайды, ол достар арасында қолдануға оңтайлы. Американдықтар «күліңіз» дегенді қайталауды жақсы көреді. Бұл қағидаға сүйене отырып, күлкі сол жерде орын алған оқиғаға сәйкес келуі керек екенін есте сақтаған жөн және қарым -қатынасқа түскен адамда ашу тудырмауы керек. Даяшының, барменнің, аспаздың этикасында маңызды орын алатын сырт келбетіне, киіміне және жеке бас тазалығына қойылатын талаптар,яғни қлғамдық тамақтандыру саласынның жұмысшысының эстетикалық бейнесіөте маңызды болып саналады. Олпы -солпы киім, таралмаған шаш және кір қол мейрамхана келушілерін келесі келуден бас тартуына себеп болады. Бұдан басқа, қоғамдық тамақтандыру саласының жұмысшылары тек мейрамхана келушілерімен сөйлескенде ғана емес, өз араларында сөйлескенде де өз сөздеріне мұқият болуы керек. Сөйлеу мәдениетініңдеңгейінен келушілердің оны қабылдау дәрежесіне тәуелді. Сөйлеу мәдениетінің негізгі төрт көрсеткішін анықтайды: 1) Сөздік құрам және сөздік қор; 2) айтылуы; 3) грамматика; 4) стилистика. Алғашқы екі көрсеткішті қарастырайық: бұлар қоғамдық тамақтандыру саласының жұмысшылары үшін өте маңызды. жүктеу/скачать 1,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|