ай л ар ы . Санау д ағды лары н өрі қ а р а й ж ал ғасты р у. Ж ы л
м е згіл д е р ін е б а й л а н ы с т ы ұ ғы м д ар д ы с а н а м а қ ойы н-
ж а т т ы ғу л а р ы а р қ ы л ы т и я н а қ т а п бекіту. Ж а зғы табиғат
көріністерін бақылату,
ж ақы н жердегі тау бөктеріне, орман
алқабына, өзен, көл ж ағасьш а саяхатқа апару. Ж азғы дала
гүлдерін, жеміс-жидектер теріп көрсету. Ж азғы жайлау, киіз
ү й л е р , м а л ш ы л а р , ш о п а н д ар т у р а л ы к ө р ге н -б іл ге н д е р і
ж а й ы н д а ө ң гім ел есу .
Ж а з ғ ы нөсер, ж аң б ы р , н а й за ғ а й ,
кемпірқосақ туралы айту.
Ж а з ж айлауы көңілді. Ж а й л а у өм ірі. Қ а за қ т ы ң ки із
үйлері. Оның неге ки із үй деп аталаты н ы н , кереге, уы қ,
ш аңырақ,
олардың неден ж асалатынын, түсі, көлемі, т ш ін і
(дөңгелек, тор) қандай екенін сүрау.
Киіз үйдің ж азғы көші-қонға қолайлы екендігі, киіз үйдің
іш кі ж абды қтары туралы қайталап естеріне түсіру, Наурыз
мерекесі кезінде көргендері жайында өңгімелесу, өңгімелету.
Ж азғы ж ануарлар мен күстардың, жөндіктердің тіршілігі,
қалай, немен қоректенетіні, жөндіктер,
олардың козғалысы,
ерекш елігі, тірш ілік етуін бақы лау. Ж ан у арл ар д ы ң сырт
түлғасы , көрінісі, оларды ң үқсасты ғы , м екені, ж е р бетін
мекендейтін жануарлардың үксастығы, өзара байланысы (шөп,
ағаш, күм, жем керек).
Қүстар, көбелектер, қүм ы рсқалар көбейді. ”Қүс базары”
басталды. "Теңіз, көл үстінде аппақ ш ағалалар үшып ж ү р ”,
"Шопан ата туралы ” тақы рыптарға өңгіме қүрату.
Монолог
түрінде өңгімелей білу дағдыларын кеңейту. Сөз дыбыстарын
анық, түсінікті айтуға, сөйлесуде үн ырғағын, дауыс екпінін
дүрыс қолданып, асықпай мөнерлі сөйлей білу. 1 Маусым —
балаларды қорғау күні.
Ж азгы к и ім . Қ а за қ т ы ң ү л т т ы қ ки ім д ері,
оның сөнді
ж а с ал у ы , қы зд а р мен б а л а л а р киім і, оның қ ал ай , немен
өрнектелетіні, ерекш еленетін і ту р ал ы түсіндіру (қос етек
көй л ек, қ ы н ам а бел к а м зо л , ү к іл і т а қ и я ).
Өз ки ім д ерін
салы сты ра ай ту ға үйрету. Киімдерді кімдер, қайда, неден
жасайды? Мата аттарьш (жібек, жүн, мақта), сапасын (қалың,
ж үқа), түр-түсін (алқызыл, қызыл, қызғылт, көк, көгілдір т.
б.) айтьш, өздерінен сүрап, қайталап тиянақтау.
Әдеби іиыгармалар. Әңгімелеу. I. Ж ансүтіров "Ш өркей”,
"Малта", Т. Самойленко "Киіктің лағы".
О қы п түсін д іру. "Ж азда неге күн үзақ?" ертегісі, А.
Көлбаевтьщ "Кемпірқосақ қайдан шыққан?", М. Төрежановтың
"Шие тергенде" туьшдылары.
Ж ат т ат у. Абай "Ж аз" (үзінді), Т. Молдағалиев "Ж аз”, Ш.
156
Әлдибаев "Жайлауда", Ш. Мамасерікова "Жаздьщ бір аптасы",
Н. Ж анаев "Ауылда", Ә. Табылдиев "Кемпіркосақ”, Ж . Смақов
"Көбелек", Ү. Есдөулетов "Бүлдірген", К. Сауғабаев "Қарақат",
А. Сөрсекеев "Көбелек”, С. Мөуленов "Бүлақ”.
ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТӘРБИЕ
Достарыңызбен бөлісу: