«Жалпы медицина» факультетінің 2 курс студенттеріне арналған емтихан сұрақтары Модуль «Жүйке жүйесі және сезім мүшелері 1»
жүктеу/скачать 102,51 Kb.
|
ЭС Нерв жүйесі және сезім мүшелері1 1c286d34efaa96c148ad9f5040ad768e (копия)
- Бұл бет үшін навигация:
- Парасимпатикалық жүйенің краниалды бөлімінің шеткі бөлігін құрайтындар
- 19.ВНЖ парасимпатикалық бөлігінің талшықтары және түйіндері.
| Краниалдының ортаңғы бөлігі ортаңғы мида (мезэнцефалдық бөлік) және ромбтәрізді мида - көпір мен сопақша ми (бульбарлық бөлік) жайғасқан орталықтардан тұрады.
1. Мезенцэфалдық бөлікті nucleus accessories n. oculomotorii мен ортанғы сыңар ядро құрайды, олар арқылы көз бұлшықеттері m. sphincter pupillae мен m. ciliaris нервтендіріледі. 2. Бульбарлық бөлікті nucleus salivatorius superior n. facialis (дәлірек n. intermedius), nucleus salivatorius inferior n. glossopharyngei мен nucleus dorsalis n. vagi кұрайды. Парасимпатикалық жүйенің краниалды бөлімінің шеткі бөлігін құрайтындар: 1) бассүйек нервтерінің III, VII, IX және Х жүптары кұрамындағы (I және IX жұптар құрамында да болуы мүмкін) түйінге дейінгі талшықтар; 2) мүшелер жанында орналасқан терминалды түйіндер, атап айтқанда: ganglion ciliare, pterigopalatinum, submandibulare, oticum және 3) түйіннен кейінгі талшықтар, олардың дербес жолы болады, мысалы, ganglion ciliare-ден шығатын, nn, ciliares breves сияқты немесе олар қайсыбір нервтердің құрамында жүреді, мысалы ganglion oticum-нен шығып, п. auriculotemporalis-тің құрамында жүретін түйіннен кейінгі талшықтар.. Кейбір авторлар парасимпатикалық талшықтар жұлынның басқа сегменттерінен де шығып, алдыңғы түбіршіктер арқылы тұлға мен қол-аяқтарға кетеді деп көрсетеді. 19.ВНЖ парасимпатикалық бөлігінің талшықтары және түйіндері. Түйінге дейінгі преганглионарлы талшықтар • Түйінге дейінгі преганглионарлы жүйке талшықтары көзқозғалтқыш нервінің қосымша ядроларының нейрондарынан оның сабауы арқылы өтіп, парасимпатикалық түбіршік түрінде бөліне отырып, кірпікшелі түйін жасушасына жетеді. • Түйінге дейінгі преганглионарлы талшықтар бет нервінің парасимпатикалық яроларының нейрондарынан әртүрлі жол арқылы өтеді: талшықтардың біраз бөлігі бет нервінен «үлкен тасты нерв» аймағында бөлініп шығып, қанат-таңдай түйінінің жасушасына барады; басқалары, жоғарғы сілекей бөлетін ядроға тиістілері, бет нервінен оның біз-емізік тесігінен шығар жерінде тармақталып және төменгі жақсүйек асты және тіл асты ганглилердің нейрондардың дабыл ішегінің құрамына дейін жетеді. • Түйінге дейінгі преганглионарлы талшықтар тіл-жұтқыншақ нервінің парасимпатикалық нейрондарымен бассүйек қуысынан шыққанға дейін оның құрамында жүреді, сол жерде талшықтардың біраз бөлігі дабыл нерві құрамында дабыл қуысына кіреді, сол қуыстан кіші тасты нерв ретінде шығады да, тасты-қабыршықты синхондроз арқылы самай асты шұңқырындағы құлақ ганглилеріне дейін жетеді. Басқа парасимпатикалық талшықтар тіл-жұтқыншақ нервінің жұтқыншақ тармақтары құрамына кіреді және кезбе нерв тармақтарының парасимпатикалық талшықтарымен және жұтқыншақ өрімін түзейтін, мойынның симпатикалық түйін тармақтарымен бірге, жұтқыншақтың интрамуралді өрімінің нейрондарына дейін жетеді. Түйінге дейінгі преганглионарлы талшықтардың біраз бөлігі синус тармақтары құрамында (ramus sinus carotici) ұйқы глобусі (glomus caroticum) құрамына кіреді және хромаффинді клеткаларымен қатынасады. • Түйінге дейінгі преганглионарлы талшықтар кезбе нервтің артқы ядросының нейрондарынан оның жолын қайталайды, мойын, кеуде және іштік бөлігі құрамына бөлінеді. Түйінге дейінгі преганглионарлы талшықтар интрамуралді (түтікті ағзалар) және экстрамуралді (қуысты ағзалар) және жүрек қантамыр жүйесі, тынысалу жүйесі, асқорыту жүйесі ағзаларына дейін жетеді. Түйіндер (ганглилер) және түйіннен кейінгі постганглинарлы талшықтар Парасимпатикалық жүйке жүйесінің бас бөлігінің түйіндерін (ганглилерін) экстрооргандыққа жатады: олардың аксондары постганглионарлы көпполярлық нейрондардан тұрады. Кірпікті түйін (ganglion ciliare) ұзындығы шамамен 4мм, көру нервінің латералды бетінде жатады. Түйінге дәнекер тармақтар оның түбіршектері түрінде келеді: Көзқозғалтқыш түбіршек (radix oculomotoria) – көзқозғалтқыш нервінің төменгі тармағының парасимпатикалық түбіршегі, құрамында түйінге дейінгі преганглионарлы талшықтары болады. Мұрын-кірпіктік түбіршек (radix nasociliaris) – сезімтал түбіршек, мұрын-кірпік нервінің сезімтал тармағы [V1]. Кірпікшелі түйіннің нерв жасушаларынан үшкіл нервтің сезімтал талшықтарымен бірге қысқа кірпікті нервтерді түзейтін түйіннен кейінгі постганглионарлы талшықтар шығады. Түйіннен кейінгі постганглионарлы талшықтар кірпікті бұлшықетті, қарашық қысқышын, ал сезімтал талшықтары – көз алмасының қабығын нервтендіреді. жүктеу/скачать 102,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|