Жалпы тарих және әгп кафедрасы саясаттану пәнінен дәрістер


Стагнация — саясатта, экономикада, мәдениеттегі және т.с.с. тоқырау. Статус



бет64/73
Дата19.04.2023
өлшемі0,82 Mb.
#84569
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   73
Стагнация саясатта, экономикада, мәдениеттегі және т.с.с. тоқырау.
Статус—белгілі бір кезде болған немесе қазір өмір сүріп отырған жағдайды сақтау.
Страта — қоғамдағы әлеуметтік жағдайына байланысты адамдардың әр түрлі топтарға бөлінуі. Оларды жіктегенде мынадай белгілерді (өлшемдерді) басшылыққа алады: меншікке ие болудың сипаты, табыстың мөлшері, биліктің аумағы, мәртебесі, ұлттық, ерекшеліктері және т.т.
Субмәдениет — қоғамда үстемдік ететін мәдени бағыттан айтарлықтай ерекшеленетін саяси бағдар. Ол қоғамдық топтардың экономикалық, әлеуметтік жағдайларына, этникалык, діни, нәсілдік, білімдік, жыныстық, жас ерекшеліктеріне және т.с.с. белгілеріне байланысты болады.
Субъективтік — табиғат пен коғамның объективтік даму заңдылықтарын теріске шығаруға тырысатын көзкарас. Оны жақтаушылардың ойынша, саяси өмір саясатты жасаушы субъекттердің (әсіресе басшылардың) ерік-жігеріне, ынта-ықыласына, мақсат-мүддесіне байланысты дамиды.
Сыртқы саясат — мемлекеттің дүниежүзілік дөрежеде жүргізген саясаты.
Теократия — діни билік те, азаматтар билігі де бір адамның қолында болатын мемлекеттік басқарудың түрі. Мысалға, Мүхаммед пайғамбарды келтіруге болады. Қазір жоққа тән. Тек ирандық аятолла Хомейнидің, және одан кейінгі басшылықты оған қосуға болады.
Терроризм — саяси себептермен жеке адамдарды, көпшілікті қорқыту, жазалау мақсаттарындағы қылмыстық әрекет. Ол жеке адамдарға, ұйымдарға, мемлекеттік институттарға немесе оның өкілдеріне қарсы бағытталуы мүмкін. Мысалы, жеке адамдарға қарсы Ресейде патша үкіметі кезінде халықшылдардың "қастандық" бағыты террорлық әрекеттер жасады. Ал жаппай көпшілікке қарсы мұндай саясатты Израиль басып алған араб жерлерінде жүргізуде.
Технократия — 1) инженерлерге, менеджерлерге, техника ғылымдарына иек артатын саяси тәртіп; 2) басқарушы элитаға кіретін техникалық мамандардың жоғарғы жігі және соларды дәріптейтін түғырнама. Технократиялық теорияларды жақтаушылар техникаға, технологияның рөліне шексіз басымдық береді. Олардың негізін осы ғасырдын, 20 жылдарында америкалық Т. Веблен, Дж. Гэлбрейт және т.б. қалады. Олар ғылыми-техникалық революция кезінде қоғамды техникалық басқарушы мамандар билейді және адамдар техникаға бағынышты болады деген идеяны алға тартады. Шын мәнінде, онын бәрі адамдардың акыл-ой, жігеріне байланысты.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   73




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет