Әдістемелік нұсқаулар: Тірек сигналдары схемасын сызу керек.
Негізгі схемалар, формулалар:«Мутация»,«Геномды және цитоплазмалық мутация»таблицасы
Сұрақтар:1.Генетика және селекция негіздері тарауын оқытудағы ерекшелік.
2.Генетика және селекция негіздері тарауына модульдік технологияны қолдану
3. Модульды технологияның сабақты жүйелеудегі маңызы.
4.Өзіңіз құрған модуль бойынша сабақтың құрлымына тоқталыңыз.
Әдебиеттер: 1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2. «Биология,география және химия»журналдары №2 2002ж,№2 1999ж,№6 2001ж.
3.А.Н.Захлебный «Экологическое образование школьников во внеклассной работе»М,1984г.
4. Т.Қасымбаев.«Тіршіліктану оқулығы»А, «Мектеп»2002ж.
Лабораториялық сабақ № 21, 22.
Тақырып: Биология сабағында тестілік тапсырмаларды қолдану әдістері.
1.Тест-тапсырмасының өсімдіктану сабағындағы орны.
2. Тест-тапсырмасының жануартану сабағындағы орны.
3. Тест-тапсырмасының тәнтану сабағындағы орны.
4.Тест-тапсырмасының тіршіліктану сабағындағы орны
Мақсаты: Биология сабағында тестілік тапсырмаларды қолдану әдістерін меңгеру.
Тапсырмалар: 1.Биология сабағында тестілік тапсырмаларды қолдану әдістері.
Оқушыларға сапалы білім беруде бүгінде кеңінен қолданып келе жатқан әдістердің бірі – тест.Тест-
ағылшынның бақылау деген сөзінен шыққан.Тест-бақылаудың жаңа әдісі. Тест бүгінде барлық
пәндерде қолданылады.Тест арқылы оқушы сұрақ жауабын жалпылама емес нақты жауап беру
арқылы білетін болады.Тест жүйесінің артықшылығы:уақытты үнемдеу, пәнді толық қамтиды, жауап
қысқа нақты болады.Тест жүйесінің осындай артықшылығына байланысты мектепте,ЖОО-да
сынақтық жүйе тест арқылы өткізіледі.Күнделікті сабаққа тест тапсырмасын мұғалім өзі даярлағаны
дұрыс.Жалпы бүгінде тест педагогикалық басылымдарда және жеке кітапшалар болып шығуда.Тест-
әдісінің бірнеше түрі бар.Оларды тиімділігіне байланысты дұрыс қолдану керек.Тест тапсырмаларын
құрылу құрлымына байланысты былай бөлуге болады.1)Дұрыс жауапты таңдау,яғни бір сұрақтың
5жауабының тек біреуі ғана дұрыс.2)Балама тест(альтернативтік),яғни бір сұраққа «ия» немесе «жоқ»
деген жауап беріледі.3).Толықтыру тестісі,яғни сұрақтың толық берілмеген жауабын тауып
толықтыру керек.4)Сәйкестендіру тестісі,яғни сұрақтың берілген жауабын тауып сәйкестен-
діру керек. Тест тапсырмасын шешуге берілетін уақыт оның қиындығына байланысты,1-2 минут
уақыт жеткілікті болады. Тестіні түрлендіріп құрастыру мұғалімнің еңбегіне тікелей байланысты.
Тестілер оқушының кеңінен ойланып,білімін тереңдетуге мүмкіндік береді. Бірақта тестінің баланың
сөйлеу қабілетінің дамуын тежейтін жақтары да бар.
Биология сабағында тестіні дұрыс орнымен тиімді қолдану керек.Мұғалім тестіге арнайы дәптер
бастаған дұрыс.Әр тақырыпты өткен сайын мәтін көлеміне қарай сұрақтар құрастырылады.Сұрақтар
саны ыңғайына қарай 4 тен 8 ге дейін болады. Биология сабағында тестіні үй тапсырмасын
тексеруде,меңгерген жаңа сабақты бекітуде қолдануға болады.
Жоғарда берілген тест әдістерінің біріншісін қолданған тиімді,себебі:болашақта ЖОО-на түсерде
қолданылады.
Әдістемелік нұсқаулар:әңгімелесу,сұрақ-жауап,тексеру әдістері арқылы сұралады.
Негізгі схемалар, формулалар:Тестілік тапсырмалар жазылған үлестірме материалдар .
Сұрақтар: 1. Тестінің тиімділігі неде сипатта.
2. Тестіні қандай сабақ бөлімінде қолданған ұтымды.
3. Тест тапсырмасын құруда қандай ережелерді ескерген жөн.
4. Тестіні қолданудың әдістерін сипатта.
Әдебиеттер:1.А.П.Большаков «Биология занимательные факты и тесты» Изд. Санкт-Петер..
2.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
3.В.М.Корсунская «Уроки общей биологии»М,1970г
4.Б.Д.Комиссаров «Методологические проблемы школьного биологического образования»
Лабораториялық сабақ № 23, 24.
Тақырып
Тірі ағзалардың жеке дамуы.
1.Ағзалардың көбею формалары тақырыбына сабақтық жоспар құрастырып, панарамалық түрде
көрсету. 2.Үй тапсырмасын сұрау ерекшеліктері мен оны бағалау.
Мақсаты:Тірі ағзалардың жеке дамуы туралы түсінік беру және оқыту әдістемесін меңгерту.
Тапсырмалар: 1.Ағзалардың көбею формалары тақырыбына сабақтық жоспар құрастырып,
панарамалық түрде көрсету.
Ағзалардың көбею формалары сабақ жоспарын құру үшін мектеп оқулығындағы парагроф бойынша
жазамыз.
Әдістемелік нұсқаулар: Ағзалардың көбею формаларының кестесін пайдалана отырып әңгімелеу-
әңгімелесу.
Негізгі схемалар, формулалар: Ағзалардың көбею формаларының кестесін сызу.Жыныс
жасушаларының даму схемасын салу.
Сұрақтар:1.Ағзалардың көбею формаларын ата.
2.Көбею формаларының арасындағы айырмашылықтарды ата.
3. Үй тапсырмасын сұрау барысында қолданылатын әдістер.
4.Бағалауға қойылатын талаптар.
Әдебиеттер:1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2.В.М.Корсунская «Уроки общей биологии»М,1970г
3.Д.Комиссаров «Методологические проблемы школьного биологического образования» М,
4. «Биология,география және химия»журналдары №2 2000ж,24бет.
Лабораториялық сабақ № 25, 26.
Тақырып: Халықтық педагогика – оқу процесінде.
Мақсаты: Оқу процесіне халықтық педагогика элементтерін қолдана отырып ,қазақ халқының салт-
дәстүрлерін сабаққа пайдалану барысындағы әдіс-тәсілдерді меңгеру.
Тапсырмалар: 1.Өсімдіктану курсы бойынша халықтық педагогика элементтерін
пайдаланып
сабақ конспектін құру және өткізу.
2.Жануартану курсы бойынша халықтық педагогика элементтерін пайдаланып сабақ конспектін құру
және өткізу.
Әдістемелік нұсқаулар: Салт-дәстүрге байланысты материалдарды пайдалану
Сұрақтар: 1. Халықтық педагогика дегеніміз не?
2. Халықтық педагогиканың биология сабақтарындағы маңызы неде?
3. Халықтық педагогиканы қандай сабақтарда қолданар едің?
4. Халықтық педагогиканың әдет-ғұрыпқа қандай қатысы бар?
Әдебиеттер:1.В.М.Корсунская «Уроки общей биологии»М,1970г
2.Д.Комиссаров «Методологические проблемы школьного биологического образования» М,
3. «Биология,география және химия»журналдары №2 ,№6 1999ж,№3 2002ж.
4.Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподования биологии – М.;1985г.
Лабораториялық сабақ № 27, 28.
Тақырып: Биология кабинеті
Мақсаты: Оқу-тәрбие процесіндегі биология кабинетінің орнын, маңызын түсіндіру
Тапсырмалар: 1.Биология кабинеті. Ұйымдастыруы, жабдықталуы, қойылатын талаптары.
2.Оку-тәжірибелік аймақ территориясын ұйымдастыру.
3.Аймақ бөлімдері және оларды пайдалану мақсаты
Әдістемелік нұсқаулар: Биология кабинетін демонстрациялау арқылы орындау
Сұрақтар: 1. Жабдықталуға қойылатын талаптарды ата
2.Оку-тәжірибелік аймақ территориясын қалай ұйымдастырады?
3.Аймақ бөлімдері және оларды қалай пайдаланады?
4. Биология кабинетінің сабақтағы орны.
Әдебиеттер:
1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2.В.М.Корсунская «Жалпы биологияны қалай оқыту керек» А, «Мектеп»1969ж.
3.А.И.Никишов «Внеклассная работа по биологии» М, Просвещение1974г
4.А.А.Яхонтов «Зоология для учителя», 1975
Лабораториялық сабақ № 29, 30.
Тақырып: Мектептің оку-тәжірибелік үлескісінің жұмысын ұйымдастыру
Мақсаты: Мектептің оку-тәжірибелік үлескісінің жұмысын ұйымдастыру туралы білім беру
Тапсырмалар: 1.Жануарлар бөлімін ұйымдастыру және жануарлардың күтімі
2.Әртүрлі жануарлармен жасалатын тәжірибелер мен бақылаулар
3.Егістік өсімдіктермен жасалатын тәжірибелер
4.Гүлбақша өсімдіктерімен жасалатын тәжірибелер
Әдістемелік нұсқаулар: Верзилин оқулығындағы оку-тәжірибелік аймақ кестесін қолдану
Сұрақтар: 1. Жануарлар бөліміндегі жануарлардың күтімі қалай жүргізіледі?
2. Әртүрлі жануарлармен жасалатын тәжірибелер мен бақылаулар туралы не білесің?
3. Өсімдіктермен жасалатын тәжірибелерге мысал келтір
Әдебиеттер: 1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2.Н.А.Рыков «Зоологияны оқыту методикасы»А,1953ж
3.Е.Т.Бровкин ж.б. «Зоологиря сабақтары» А-А, «Мектеп», 1984
4.К.Жүнісова «Зоология сабақтары»А-А, «Мектеп», 1984, 1981
5.Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподования биологии – М.; Просвещение 1985.
7. СОӨЖ оқытудың әдістемелік нұсқаулары
1 апта СОӨЖ
Тақырып: Биологияны оқыту әдістемесі пәніне кіріспе.
Өткізу түрі:
минибаяндама
Тапсырмалар:
1. Биологияны оқыту әдістемесі басқа ғылымдармен байланысы.
2. Биологияны оқыту әдістемесі пәнінің негізгі проблемаларының даму тарихы.
3. 6 кл биология оқулығына, бағдарламасына анализ.
4. Сабақ жоспарының құрылымы.
Сұрақтар: 1. БОӘ-нің мақсат, міндеттерін ата
2. БОӘ пәнінің басқа ғылымдармен байланысы қандай?
3. Мектеп бағдарламасына талдау жасаңыз
4. Сабақ жоспарының маңызы неде?
Әдебиеттер:
1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2.Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподования биологии – М.; Просвещение
3.Н.М.Федорова Общая методика преподавания биологии» М 19-25бет.
4.Мектеп бағдарламсы
2 апта СОӨЖ
Тақырып: Биология пәні бойынша жүргізілетін оқу-тәрбие жұмыстарының міндеттері.
Мақсаты:Биология пәні бойынша жүргізілетін оқу-тәрбие жұмыстарының міндеттерімен
студенттерді таныстыру
Өткізілу түрі: әңгіме, әңгімелесу
Тапсырмалар: 1. Еңбек және экологиялық тәрбие.
2. Оқушыларды әдептілікке және эстетикалық талғамға тәрбиелеу.
3. Гигиеналық, жыныстық және дене тәрбпиесі.
4. Ұғымның даму теориясы және ұғымдардың түрлері.
5. Біліктің дамуы.
Сұрақтар: 1. Биологияны оқыту барысында қалыптасатын тәрбие түрлерін ата
2. Сабақ мақсатын жазуда тәрбиелік бөлімнің маңызы неде?
3. Биологиялық ұғым дегеніміз не?
4. Жеке, жалпы, арнаулы ұғымдарға сипаттама бер
Әдебиет: 1. Н.М.Верзилин, Корсунская 7-10,14-45 бе
2.Н.М.Федорова Общая методика преподавания биологии» М 19-25бет.
3 апта СОӨЖ
Тақырып: Сөздік әдіс
Мақсаты: Сөздік әдіс турал түсінік беру және түрлерімен таныстыру.
Өткізілу түрі: түсіндіру, баяндау
Тапсырмалар: 1. Әдістемелік тәсілдерге түсінік беру.
2. Верзилин оқулығынан практикалық сабақтарда пайдаланатын негізгі тәсілдермен танысу.
3. Сөздік әдістерінің түрлері.
4. Сабақта сөздік әдісті қолдана білу
Сұрақтар: 1. Сөздік әдістің қандай түрлері бар
2. Әдіс-тәсілдер қалай жүзеге асырылады
3. Дәріс қандай сыныптарға оқылады
4. Сөздік әдіске қойылатын талаптарды ата.
Әдебиеттер: 1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2.И.Г. Белов. Уроки ботаники М. Просвещения 1974 г.
3.В.И. Кузнецов Уроки биологии 6-7 кл. М. Просвещ. 1991 г.
4.К.Жүнісқызы Биология оқулығы 2006ж.
4апта СОӨЖ
Тақырып: Көрнекілік әдіс
Мақсаты: Көрнекілік әдіс турал түсінік беру және түрлерімен таныстыру.
Өткізілу түрі: түсіндіру, баяндау
Тапсырмалар: 1. Әр түрлі көрнекілерге қойылатын талаптар
2. Эксперименттің сабақ берудегі ерекшелігі.
Сұрақтар: 1. Эксперимент дегеніміз не?
2. Практикалық сабақтағы физиологиялық процеске жүргізілген эксперименттерді ата
3. Физиологиялық мазмұндағы сабақтардың ерекшелігі неде?
4.Морфологиялық мазмұндағы сабақтардың ерекшелігі неде?
Әдебиет:
Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
А.В.Бинас и др. Биологический экспермнт в школе М.Просв. 1990
В.А. Тетюрев. Методика эксперимента по физиологии растений. Учпедгиз 1955 г
И.Г. Белов. Уроки ботаники М. Просвещения 1974 г.
5 апта СОӨЖ
Тақырып: Биология курсы бойынша мектеп бағдарламасын талдау
Мақсаты: Биология курсы бойынша мектеп бағдарламасын талдау және құрылымымен танысу
Өткізілу түрі: әңгімелесу, пікірлесу, пікір-алмасу.
Тапсырмалар:1. Әр түрлі көрнекілерге қойылатын талаптар
2. «Өсімдіктер» курсы бойынша мектеп бағдарламасына талдау.
3. 6 сынып биология пәні бойынша жылдық жоспар.
Сұрақтар: 1.Мектеп бағдарламасын кім бекітеді?
2.Жылдық күнтізбелік жоспар дегеніміз не?
3. Жылдық күнтізбелік жоспардың оқу процесіндегі маңызы неде?
Әдебиет: 1. Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2. И.Г. Белов. Уроки ботаники М. Просвещения 1974 г.
3. К.Жүнісқызы Биология оқулығы 2006ж.
4. Мектеп бағдарламасы
6 апта СОӨЖ
Тақырып: «Жануартану» пәні бойынша жекеленген тақырыптарды оқыту әдістері
Мақсаты: «Жануартану» пәні бойынша жекеленген тақырыптарды оқыту әдістемесін меңгеру
Өткізілу түрі: түсіндіру, баяндау және конспектілеп жазу.
Тапсырмалар: 1. Жануартану курсының мектеп бағдарламасын талдау
2. 7 сынып биология пәні бойынша жылдық жоспар.
3. Тәнтану курсының мектеп бағдарламасын талдау
4. Тәнтану курсындағы өзін- өзі бақылау арналған тапсырмалар жазу
5. «Жауын құрты» тақырыбы бойынша дидактикалық материалдарды дайындау.
6. Практикалық тапсырмалардың орындалуын тексеру.
7. Жауын құртын өсіру және оларды сабаққа пайдалану әдістері
Сұрақтар: 1. Жануартану бөлімі бойынша өткізілетін зертханалық жұмыстарды ата.
2. Тірі ағзалармен ұйымдастырылатын зертханалық жұмыстар
3. Жауын құртын өсіру үшін қандай жағжайлар қажет.
Әдебиеттер: Биология. Жануар бөлімі,7-8 кл., 1990
Н.А.Рыков «Зоологияны оқыту методикасы»А,1953ж
Е.Т.Бровкин ж.б. «Зоологиря сабақтары» А-А, «Мектеп», 1984
К.Жүнісова «Зоология сабақтары»А-А, «Мектеп», 1984, 1981
Г.С.Нога «Мектеп тірі бұрышында қолда өсірілетін жануарлар», 1988
Л.А.Луцкая, А.И.Никишов «Самостоятельная работа по зоологии», 1987 ж.
П.Виниченко «Лабораторные занятии по зоологии», 1978
И.Ф.Филатов «Уроки зоологии», 1981
В.Ф.Шалаев «Методика обучения зоологии», 1979
А.А.Яхонтов «Зоология для учителя», 1975
7 апта СОӨЖ
Тақырып: « Тіршіліктану» курсын оқыту әдістемесі
Мақсаты: «Тіршіліктану» курсын оқыту әдістемесін студенттерге меңгерту
Өткізілу түрі: конспектілеп жазу.
Тапсырмалар: 1. «Тіршіліктану» курсы бойынша мектеп бағдарламасына талдау.
2. 10 сынып биология пәні бойынша жылдық жоспар.
3. Тематикалық кештерді ұйымдастырудың жолдары
4. Органикалық әлем эволюциясының дәлелдері тақырыбына дебат өткізу.
Сұрақтар: 1. Жоғарғы сыныптарда ұйымдастырылатын кешердің мазмұны қандай болу керек?
2. Дәстүрлі емес сабақтардың құрылымы қандай болу крек
3. «Тіршіліктану» курсын оқытуда нені ескерту керек
Әдебиеттер: 1.Т.Қасымбаев.«Тіршіліктану оқулығы»А, «Мектеп»2002ж.
2.В.М.Корсунская «Уроки общей биологии»М,1970г
3.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
4.Л.П.Анастасова «Самостоятельные работы учащихся по общей биологии»1989г.
8 апта СОӨЖ
Тақырып: Биологияны оқытудың негізгі түрі – сабақ.
Мақсаты: Сабақтың түрлері мен типтерін студенттерге меңгерту
Өткізілу түрі: сабақ типтеріне сәйкес жоспарларды конспектілеп жазу.
Тапсырмалар: 1. Сабақтың сипаттамасы
2.Сабақтың түрлері мен типтері
Сұрақтар: 1. Сабақ дегеніміз не?
2. Кіріспе сабақтың құрылымы қандай болу керек?
3. Аралас сабақтың құрылымы қандай болу керек?
4. Қорытындылау сабағының орнын қалай анықтайсың?
5. Жүйелеу, бекіту сабағы қалай жүзеге асырылады?
Әдебиет:
1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2.В.М.Корсунская «Уроки общей биологии»М,1970г
3.Н.А.Рыков «Зоологияны оқыту методикасы»А,1953ж
9 апта СОӨЖ
Тақырып: Сезім мүшелері тарауын оқыту әдістемесі.
Мақсаты: Сезім мүшелері тарауын оқыту әдістемесін меңгеру
Өткізілу түрі: ауызша баяндау және сабақтың жоспар конспектісін құру.
Тапсырмалар: 1. Практикалық жұмыстың орындалуы
2 . Көз құрылысы және қызметі. Көрудің маңызы.
3. Таяқша және құтыша рецепторлары.
4. Көру сезімінің пайда болуы
Сұрақтар: 1. Сезім мүшелерін ата
2. Көру мүшесі туралы әңгімеле
3. Есту мүшесі туралы әңгімеле
4. Дәм сезу мүшесі туралы әңгімеле
Әдебиеттер:
1.Е.П.Брунов. «Уроки по анатомии,физиологии гигиене человека» Просвещение 1968г.
2.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
3.А.И.Никишов «Внеклассная работа по биологии» М, Просвещение1974г
4.Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподования биологии – М.;
10 апта СОӨЖ
Тақырып: Ойын әдісін пайдаланып сабақ жоспарын құру әдістемесін меңгеру
Мақсаты: Ойын әдісін пайдаланып сабақ жоспарын құру әдістемесін студенттерге меңгерту
Өткізілу түрі: ауызша баяндау және сабақтың жоспар конспектісін құру.
Тапсырмалар: 1. Өсімдіктану»курсы бойынша ойын әдісін пайдаланып, сабақ конспектісін жазу.
2. «Тәнтану» курсы бойынша ойын әдісін пайдаланып, сабақ конспектісін жазу.
3. «Тіршіліктану»курсы бойынша ойын әдістерін пайдаланып, сабақ конспектісін жазу
Сұрақтар: 1. Сабақты ойын түрінде өткізудің маңызы неде?
Әдебиет: 1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2. Л.А.Луцкая, А.И.Никишов «Самостоятельная работа по зоологии», 1987 ж.
3. А.И.Никишов «Внеклассная работа по биологии» М, Просвещение1974г
4. А.А.Яхонтов «Зоология для учителя», 1975
5. Д.И.Трайтак «Как сделать интересной внеклаассную работу по биологии» М,1978г
11 апта СОӨЖ
Тақырып: Топсеруен.
Мақсаты: Топсеруенді өткізу және ұйымдастыру жолдарын меңгерту
Өткізілу түрі: ауызша баяндау және топсеруеннің жоспарын жазу
Тапсырмалар: 1. Биология бойынша топсеруен жоспарын құрастыру.
2. Экология бойынша топсеруен жоспарын құрастыру.
3. «Өсімдіктер өміріндегі күзгі құбылыстар»атты топсеруеннің жоспарын құру.
4. Оқушылардың білім сапасын тексеруді дәріс материалын пайдалана отырып жаз.
5. Тест-тапсырмасын пайдаланып,жануартанудан бір сабақ конспектісін жаз.
Сұрақтар: 1. Топсеруен құралдарын ата
2. Топсеруенді кім ұйымдастырады?
3. Оқу процесіндегі топсеруенге сағат бөлінеді ме?
Әдебиет: 1.Н.М.Верзилин «Общая методика преподавания биологии» М,1972ж.
2. «Биология,география және химия»журналдары №2 2002ж,№2 1999ж,№6 2001ж.
3. Измайлов «Биологические экскурссии»
4. А.П.Большаков «Биология занимательные факты и тесты» Изд. Санкт-Петербург 2000г
5. Т.С.Сухова «Контрольные и проверочные работы по биологии» М, Изд.«Дрофа» 1997г
12 апта СОӨЖ
Тақырып: Үй жұмысы
Мақсаты: Үй жұмысы бойынша орындалатын тапсырмалардың маңызын түсіндіру.
Өткізілу түрі: ауызша баяндау, әңгімелеу.
Тапсырмалар: 1. Оқулық бойынша үй тапсырмасын ұйымдастыру конспектісін жаз.
2. Сабақтан тыс жұмыс.
3. Сабақтан тыс жұмыстың ерекшелігі.
4. Класс бөлмесінде, тірі табиғи бұрыштағы сабақтан тыс жұмыстар.
5. Табиғаттағы сабақтан тыс жұмыстар.
Достарыңызбен бөлісу: |