Жарықтың корпускулалық теориясы мен-жарықтың толқындық теориясы
жүктеу/скачать 1,6 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жарықталыну.
- Жарық бірліктері
| Жарық күші. Егер нүктелік жарық кӛзінен шыққан кӛрінетін жарық барлық жаққа бір қалыпты таралып, толық денелік бұрыш (4 стерадиан) қамтитын барлық жарық ағыны Ф болса, онда бір стерадианға тең келетін денелік бұрышқа келетін жарық ағыны,яғни жарық күші(I) мынаған тең болады:
Практикада кездесетін жарық кӛздерінен шығатын жарық ағыны барлық жаққа қалыпты таралмайды. Сондықтан мұндай жағдайларда (3) ӛрнек тек орташа жарық күшін кӛрсетеді де I орташа сфералық жарық күші деп аталады. Берілген бір бағыттағы шын жарық күшін бағыт бойынша элементар денелік бұрыш (d) жарық ағыны ӛлшенеді. Сонда осы бағыттағы жарық күші I былай ӛрнектеледі: I= (4) Егер жарық ағыны барлық жаққа бір қалыпты таралатын болса, жарық кӛзінен шығатын толық жарық ағыны (3) формула бойынша мынаған тең болады: Ф=4 I (5) Берілген жарық кӛзінен таралатын жарық ағынын оптикалық система кӛмегімен бір бағытта шоғырландыруға болады, онда сол бағытта жарық күші артады, оның есесіне басқа бағытта жарық күші кемиді. Жарықталыну. Ӛздері жарық шығармайтын денелер оларға жарық түссе ғана кӛрінеді, ӛйткені ондай денелерге түскен жарық азды-кӛпті ағылып жан-жағына шашырайды, дене дербес жарық кӛзі тәрізді болады. Дене неғұрлым күштірек жарықталса, соғырлым одан жарық кӛп шашырайды. Дененің жарық болу дәрежесін сипаттау үшін жарықталыну деген шама пайдаланылады. Сонда жарықталыну (Е) деп жарық түскен dS беттің аудан өлшеу бірлігіне келетін жарық ағыны айтылады,яғни Е= dФ /dS (6) Жарық бірліктері Жарық күшінің бірлігі-Кандела (қысқаша кд). Ӛлшеуіштер мен таразылар жайындағы XIII Бас конференциясының ұйғаруы бойынша:‖Кандела дегеніміз платинаның қату температурасында толық сәуле шығарғыштың жарықтылығы оның әрбір квадрат сантиметр бетіне 60 канделадан келген жағдайдағы жарық күші‖. Басқаша айтқанда, кандела дегеніміз платинаның қату температурасында, 2046,6 К-да, абсолют қара дененің 1квадрат сантиметр бетінің оған жүргізілген нормаль Жарықталыну бірлігі- люкс (қысқаша лк.). Люкс дегеніміз 1 квадрат метр бетке 1 люмен жарық ағыны келген беттің жарықталынуы.(6) формула бойынша : Тӛменде, 1-кестеде, жиі кездесетін жағдайлардағы жарықталыну шамалары келтірілген. Жарқырау бірлігі ретінде әрбір квадрат метр бетінен 2 стерадианға тең денелік бұрыш ішінде барлық жаққа 1 люмен жарық ағыны таралатын беттің жарқырауы қолданылады (8) формулаға сәйкес жарқырау бірлігінің атауы болады. жүктеу/скачать 1,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|