Жұмыс бағдарламасы негізінде жасалды
жүктеу/скачать 50,57 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Пайдаланылатын әдебиеттер
- Дәріс №5 Тақырыбы: Грамматикалық стилистика Оқу-жұмыс бағдарламасы негізінде жасалды Жоспары
- Дәрістің мақсаты
| Бақылау сұрақтары:
1.Лексиканың көріктеуіш мүмкіндіктері туралы айтыңыз. 2.Синонимдердің, антонимдердің, омонимдердің стилистикалық қызметі. 3.Фразеологиялық сөз тіркестерінің стилистикалық қызметі қандай? 4.Лексика-фразеологиялық құралдардың функционалды-стильдік ұйымдасуының ерекшелігін түсіндіріңіз. Пайдаланылатын әдебиеттер: 1.Қабдолов З. Сөз өнері. А., 1992 2.Серғалиев М. Стилистика негіздері. Астана. 2006 3. Қоңыров Т. Қазақ теңеулері. А., 1978 4.Хасанов б. Қазақ тіліндегі сөздердің метафоралы қолданылуы. А., 1966 Дәріс №5 Тақырыбы: Грамматикалық стилистика Оқу-жұмыс бағдарламасы негізінде жасалды Жоспары: 1.Морфологиялық тұлғалардың стилистикалық қызметі 2.Сөз таптарының стилистикасы 3.Синтаксистік құралдардың стилистикасы 4.Сөйлем түрлерінің стилистикасы 5.Бөгде сөз түрлерінің стилистикалық қызметі Дәрістің мақсаты: Тілдегі морфологиялық және синтаксистік құралдардың стилистикалық мүмкіндіктерін айқындау. Грамматикалық стилистикалық мүмкіндіктері лексика мен фразеологияға қарағанда шектеулі деген пікір бар. Алайда бұл біржақты пікір. Морфологиялық тұлғалардың синонимдігі, антонимдігі, омонимдігі сияқты құбылыстардың стилистикалық қызметтері; Кейбір морфологиялық тұлғалар: -айын; -ейін. Жіктік жалғауларының қолданысындағы ерекшеліктер (Біз – жалпылама жақтының, Сіз – жақсыздық). Неге күлеміз? – Қане, неге жылаймыз (неге жылайсыңдар?) (Біздің) болашағымыз қалай? Өсіп жатырмыз ба? (реңі: ресми емес, жақындық білдіру). Балалар, шуламаңдар! (Біз) Қайда отырмыз? (реңі: жағымсыз – бағалауыштық). Тіл білімінде стилизация деген термин бар. «Біз»-ді «мен»-нің орнына қолдану: сыпайылық үшін. Ғылымда және ауызша сөйлеуде. Әр стильге тән стильдік белгілерге белгілі бір морфологиялық тұлғалар да ие болып келеді. Мысалы, ресми стильге тән түрлері бар: инфинитив тұлғалар (-уда) публицистикалық стильге тән. -ма; -ме; -ым;-ім; -ыс; -іс (жұмсалыс –жұмсалым; тапсыру – тапсырма – тапсырыс; кіру – кіріс – кірме). -мыс; -міс (айтыпты, айтыпты-мыс); -сымақ; -сімек (ақынсымақ). Қазіргі кезде жаңа сөз жасаумен байланысты кейбір жұрнақтардың белсенділігі артып отыр. Синтаксистік құралдарға келетін болсақ: Сөздердің орын тәртібі (интонациямен бірлікте); Көптеген сөйлем құрылымдарының ауызекі сөйлеу тіліне тән болып келуі; Кейбір стильдер жай сөйлемдерге құрылса, кейбірі күрделенген, құрмаласқан сөйлемдерге құрылуы (есімшелі, көсемшелі оралымдар; бірыңғай мүшелі); Оқшау сөздер. жүктеу/скачать 50,57 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|