Катон-Верстка-01. indd



Pdf көрінісі
бет150/305
Дата08.11.2022
өлшемі2,93 Mb.
#48337
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   305
ЖОН з а т. 1. 
Арқа, ту сырт, жота[48]. М.1: ...Тек орталарында мың қаралы жылқы 
біткен Самархан ғана өріс тарылтпайтын деп Бұқтырмадан өтіп 
Қоңыржонға кетіп еді. М.2: Қоңыржон – ел қонысы Шабанбайдың 
аты[35,46 б.].
 ҚОҢЫРТОМПАҚ – ж.а., Жамбыл а.о. Атау қоңыр (сын есім) 
және томпақ (заттанған сын есім) сөздерінің бірігуі арқылы жасалған. 
Мұндағы «томпақ» сөзі кішкене төбе, төбешік мағынасында қолданысқа 
түскен. Алыстан қоңыр тартып, томпайып көрініп тұрған кішкене 
төбешікке берліген атау. Жердің сыртқы сипаттына байланысты 
қалыптасқан[120].
ҚОРАЖАЙЛАУ – жайлау, Өрел а.о. Жайлау табиғи қоршаудан 
тұратындықтан қойылған атау. М.: Жердің ыңғайына байланысты 
қойылған атау[118].
ҚОРАЛЫ – ж.а. Өрел а.о. Тұрғындардың айтуынша, жан-жағы 
тау-тасты болып, қоршауға ұқсағандықтан қалыптасқан атау. М.: Жан-
жағы бекітіліп, қой қорасына ұқсас болғандықтан қойылған атау[118].
ҚОРАЛЫ – өзен, Өрел а.о. Қоралы тауымен байланысты қойылған 
атау болуы мүмкін. Х.: Таутекелі өзеніне барып құяды[100].
ҚОРАЛЫ – беткей, Өрел а.о. Орналасу ерекшелігіне байланысты 
қалыптасқан [100].
ҚОРАЛЫ БОСАҒАСЫ – ж.а. Өрел а.о. Таудың етегі деген мағынада 
болу керек. Босаға зат. 2. Табалдырық, есіктің төмен жағы [45,501 
б.], Х.: Сарыбеттің босағасы секілді, бұл жердің де шағылымы бар. Сол 
шағылыммен тауға шығасын[100].
ҚОРАЛЫ КҮҢГЕЙІ – тау, Өрел а.о. Е. Қойшыбаев Қора атауын түр.-
моңғ. тілдерінде Боро-Хоро, Хархира атауларымен өзектес қарайды[183], 


171
В.А. Казакевич: «Хара-Батыс Гобидегі аласа келген таулар» десе[39], 
Э.М.Мурзаев: «Хара осетин тілінде тас, тасты жер» [73,291б.] дегенді 
айтады. Біздің тілімізге енгенде осы хара сөзі дыбыстық өзгеріске 
түсіп, тілімізге бейімделіп, қора тұлғасына өзгерген деуге болады. Осы 
дәлелдерге сүйене келіп, Қора тауының мағынасы: «тасты жер, тау» 
дегенді білдіріп, тау айрығы ретінде белгілі болған сияқты [33,151б.]. 
Х.: Сарыбет тауы секілді, бұл да үлкен тау беті[100].
ҚОРАЛЫСАЙЫ - Өрел а.о. Жан-жағы биік құз-жартас, қора секілді 
бітеу аңғар. М.: Анау басы аппақ тауды Ақтүйе шыңы дейді. Оның 
етегіндегі сонау аңғар - Қоралы сайы. Анау көрінген үстіртті жазық 
Сарыбет аталады. Таутеке қыстайтын мекен осы. Қыс айларында 
бұл араға екі жүз басқа дейін жиналады[7,122б.].
ҚОРҒАН – бұлақ, Үлкеннарын а.о. Гидроним, Қорған сайына 
байланыстырып қойылған атау болуы мүмкін. М: Қорған сайынан 
төмен қарай ағып жатқан бұлақты Қорған бұлағы дейді[150].


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   146   147   148   149   150   151   152   153   ...   305




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет