Көмірсулар. Көмірсу алмасуы

Моносахаридтердің физикалық қасиеттері

1 2 3 4 5 6 7

Көмірсу молекуласы оптикалы белсенді және құрамынды бірнеше ассиметриялы көміртегі атомдары бар. ОН- топтардың және сутегі атомдарының кеңістіктегі орналасуы моносахаридтердің диастереоизомерлердің бар екендігін көрсетеді. Альдогексоздарда 8 диастереоизомер, ал кетогексоздарда 4 диастереоизомер болады.
Әрбір диастереоизомер екі оптикалық изомер D- және L-энантиамерлер түрінде бола алады.
Тірі ағзалар D қатарын ғана бойына сіңіре алады

1. Альдегидтер мен кетондар сияқты сутегі атомдары әсерінен оңай тотықсызданады.
C6H12O6 + НАД-Н + Н+→ С6Н14О6 +НАД+
D-глюкоза D-сорбит (алты атомды спирт)
2. Моносахаридтер тотығуы жағдайға байланысты альдегидтік немесе бірінші спирттік
бойынша жүреді. Альдегидтік топ тотыққан кезде альдон қышқылдары түзіледі.
C6H12O6 → С6Н12О7
D-глюкоза D-глюкон қышқылы
3. Моносахаридтердің бірінші спирттік бойынша тотығу өнімдері урон қышқылдар
(альдегид қышқылдар) деп аталады. М: D-глюкоза D-глюкурон қышқылын, D-галактоза D-
галактурон қышқылын береді. альдегидтік топ пен бірінші спирттік топтың екеуі де
тотықса,онда Альдар қышқылдары түзіледі. М: D-глюкоза осындай тотығу кезінде екі
негізді қант қышқылын береді.

3. Моносахаридтер метаболизмге негізінен фосфор қышқылының эфирі (фосфоэфирлер) түрінде қатысады. Мұнда фосфат тобының доноры қызметін АТФ атқарады, оның фосфаттық тобының қантқа қосылуын глюкокиназа ферменті катализдейді.
4. Гликозидтердің түзілуі. Екі спирт өзара әрекеттескен кезде қарапайым эфирлер түзіледі.
Қанттар да мұндай реакцияға кірісуі мүмкін. Ал аномерлік, гликозидтік гидроксильдік
реакцияласу қабілеті ең жоғары. Егер көміртегінің аномерлік атомы ғана басқа қосылыстың
спирттік тобымен реакцияласатын болса, реакция өнімі гликозид деп аталады. Бұл реакция
кезінде пайда болған Н - С – О - СН3 гликозидтік байланыс деп аталады.

5. Эпимеризация – изомерияның бір түрі. Молекуланың хиральдық орталықтарының біреуінің қарама-қарсысына өзгеруі (айналуы, бұрылуы)

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7