Зертханалық жұмыс № 4 ЕРІТІНДІЛЕР МАҚСАТЫ: Ерітінділердің қасиеттерімен танысу және ерітінді концентрацияларының мәнін анықтау.
МІНДЕТІ: 4 түрлі индикаторлар арқылы 3 түрлі ортаны анықтау;сутектік көрсеткіштің 3 түрлі ортаны анықтау қасиетімен индикатордың түрлі түстерін байланыстыру.
ҚҰРАЛДАР: 25 мл-лік бюретка; сынауықтар; индикаторлар; сынауықтар; конустық колбалар;
қажетті реактивтер: HCI, NaOH, H2SO4, фенолфталеин, метилоранж, универсальды индикатор, лакмус.
ТЕХНИКАЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ЕРЕЖЕСІ: Қышқылдар мен сілтілердің ерітінділерімен жұмыс жасауды үйрену, қолданылған ерітінділерді құбырға төкпей, арнайы ыдысқа құяды, кейіннен ол химиялық тазартудан өту керек.
ЖҰМЫСТЫҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ ОРЫНДАЛУ РЕТІ:
ТӘЖІРИБЕ 1 Индикаторлар 3 таза сынауыққа 2 мл-ден (көзбен өлшеп) құйыңыз: біріншіге- дистелденген суды, екіншісіне- С(НС1) = 0,1 моль/л қышқыл ерітіндісін, үшіншісіне – С(NaОН) =0,1 моль/л сілті ерітіндісін. Әр сынауыққа 1 тамшы метилоранж қосыңыз. Индикатордың түсін бақылап, 1-ші кестеге толтырыңыз. Дәл осы тәжірибені фенофтолеинде жүргіземіз.
Индикатор қағазының түсінің 3 түрлі ортада көрінуі: бейтарап, қышқылдық, сілтілік. Ол үшін индикатор қағазы бар кітаптан бір жолақты қиып алып, оны үшке бөліңіз.
Әр бөлікті бірнеше секундтан зерттелетін ерітінділерге салып шығамыз: дистелденген су, С(НСI) = 0,1 моль/л, C(NaOH) = 0,1 моль/л. Қағазды алып шығып боялған қағазды түстік шкаламен салыстырамыз. Шкала 10 түрлі түсті тіктөртбұрыштардан тұрады, онда рН-тың I– I0 аралығындағы мәні көрсетілген. Реакцияның ортасын көрсет. Нәтижені 1-ші кестеге толтыр.
1-ші кесте – Индикатордың түрлі ортадағы түстері
