Лекция Бейорганикалық байланыстырғыш заттар негізінде алынатын құрылыс материалдары
жүктеу/скачать 399,51 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Аязға төзімділік
- Ылғал тартқыштық
- Отқа беріктік
| Су өткізгіштік – материалдың қысқыштың күшімен суды өткізу қабілеті. Бұл қасиет 1 сағат ішінде 1 шаршы метрден қысқыш 1 м Па болған кезіндегі өткен су мөлшері мен сипаттайды. Тығыз материалдар су өткізбейді. Су өткізетін материалдардың әдістері бар. Оны гидравлика арқылы істейді. Бетонды цилиндр тәрізді қалыпқа қалыптайды. Бетон мен цилиндрдің арасында су өткізбейтін материал жағады – битум, парафин. Төменгі жағынан қышқылмен су беріледі. Қай қысқышта жоғарғы жағында суы көрінсе, сол жағы материалдың су өткізу қасиетін көрсетеді.
Аязға төзімділік – суға әбден қаныққан материалдың алма – кезек аязға қатырып тек қайта еріту кезінде өзінің қасиетін сақтап қалу қасиетін айтады. Аязға төзімділікті сипаттау үшін, материалды суға қанықтырады, сосын 170С аязға қояды. Кеуіктердің ішіндегі су аязға айналады, сонда судың көлемі 9%-ке артады. Мұз кеуіктерінің қабырғаларымен 2500 кг/см2 күшпен қысады. Кейін материалды ерітеді. Сөйтіп материалды бұзылуы бастайды. Материалды тандыру мен еріту – бір цикл дейді. Материал қаншы циклдан беріктігін 15-25%-ке төмендетсе, сонымен қатар өз салмағын азайтып 5% аспаған жағдайда сол циклдің саны материалдың аязға төзімділік маркасы деп есептеледі. Материалдардың аязға төзімділікке қарай мына маркаларға бөлінеді: 10; 15; 25; 35; 50; 100; 150; 200 Сонымен аязға төзімділік материалдардың кезіктігіне байланысты анықталады. Ылғал тартқыштық – материалдың аудағы су буын өз бойына тартып алу және оны ары қарай капилярында ұстап тұратын қасиет. Бұл қасиет ауаның температурасына, кезіктілігіне, оның түріне, аумағына, көлеміне, заттың табиғатына байланысты. Кейбір материалдар өз бетіне судың молекулаларының тартып алуын гидрофильді деп атайды. Ал кейбір материалдар кірісінше, суды өз бойына сіңдірмейді – гидрофобтық деп аталады.Гидрофильдік материалдар суда тез еріп кетеді, суға төзімді емес. Ал гидрофобтық суға төзімді болады. Жылу өткізіштік – материалдың өз бойынан жылу өткізу қасиеті. Бұл қасиетті үлгінің 1 м қашықтығынан 1 м2 ауданы бойынша 1 сағат мөлшерінде қарама-қарсы беттерінде температураның 10С өзгермейтін жылу мөлшері мен бағаланады. - жылу өткізгіштік коэффициенті. Q – жылудың мөлшері a – үлгінің қашықтығы (м) F – үлгінің ауданы (м2) Z – жылу өтетін уақыты (с) t2 – t1 – қарама-қарсы беттеріндегі температураның айырмашылығы. Жылу өткізу қасиеті көптеген факторларға байланысты болады: материалдың табиғатына, оның құрылысына, кеуіктілік дәрежесіне, кеуіктердің түрлеріне. Тығыз материал жылуды жақсы өткізеді. Кеуекті материал жылуды нашар өткізеді, өйткені кеуіктердің ішіндегі ауа жылуды өткізбейді. Ауаның . Жабық кеуекті материал ірі кеуекті материалдарға қарағанда жылуды аз өткізеді, өйткені ірі кеуіктерінде ауа қозғалысымен жылу көбірек өтеді. Жылу өткізішке материалдың ылғалдылыға да әсер етеді. Ылғал жылуды жақсы өткізеді, өйткені судікі , яғни 25 есе көп. Кейбір заттардың жылу өткізгіштігі: кірпіш = 0,8 г бетон = 1,28 – 1,55 гранит = 3,2 – 3,5 болат = 58,35 минералдық мақта = 0,058 Отқа беріктік – материалдың жоғарғы температурада өз қасиеттерін сақтау. Отқа беріктік дәрежесіне қарай материалдарды дәрежесіне қарай материалдарды 3 топқа бөледі. Отқа берікті – 15800С және одан жоғары тамператураға шыдай алатын материалдар. Қиын балқитын – 13500С және одан төмен. Мысалы: Өнеркәсіп пештерін, оттықтар жылу агрегаттардың жасауға пайдаланады. Огнецпорный кірпіштері Кірпіш Отқа төзімділік – материадың орт әскерінен өз қасиеттерін жоғалтпауы. Отқа төзімділігіне қарай құрылыс материалдар жанбайтын, бояу жанатын және жанғыш деп бөлінеді. Жанбайтын материалдарға оттың әсерінен тутанбайтын әрі түтенбейтін материалдар жатады. Мысалы: кірпіш, сталь, черепица, бетон тағы басқа. Баяу жанатындар – оттын әсерінен тұтанатын, күйдірілетін әйтпесе баяу жанатын материалдар. Олар: фибролит, асфальтбетон. Жаңғыш материалдар – оттын әсерінен тутанып жаңа бастайтын, әрі қарай өздігінен жанып кете беретін материалдар. Олар: ағаш, битум, киіз тағы басқа. жүктеу/скачать 399,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|