Лекция Тақырыбы: Баланы мектепке дайындау әдістемесінің негіздері Жоспары
Баланы мектепкепсихологиялықжағынандайындауда -интеллектуалдықойындардыңрөлі
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
лекция
| 2.Баланы мектепкепсихологиялықжағынандайындауда -интеллектуалдықойындардыңрөлі
ХХI – ғасырғабайланыстыбаланыңдамуынаойынарқылыөзхалқыныңсалт-дәстүрлерінбойынасіңіругеарнайыбалаларойнайтынжасерекшеліктерінебайланыстыойынортасынқұраотырып, балалардыойнатаотырып, дамытуқарапайымдағдыларынқалыптастыру, шығармашылыққұзыреттілігінарттыруөзектілігітуыпотыр.Сондықтан, балалардыөзарасыйластыққа, бауырмалдыққа, татулыққатәрбиелеумақсатында. Еліміздебілімсаласыайрықша даму үстінде. Кеңестікодақкезіндеатыестілмегенөзгерістер 20 жылдаөмірімізгеенді. Елбасы Н.Ә. Назарбаев «ЖаңаәлемдегіжаңаҚазақстан» жолдауында - мәденижобасынкезеңдепіскеасырудықолғаалудыұсынды. «Қазақстанхалқыбүкіләлемге пайдаланатынмәдениетті ел ретіндетанылуғатиіс» екенінерекшеатады.Ойын – мектепжасынадейінгікезеңдебасталып, адамменөмірбойыілесіпжүретінерекшеқызметтүрі. Қазақхалқында «баланыойынөсіреді» дегенданалықсөз бар. Бала ойнапжүріпойланады, жүйкесітынығады, көңіліөсіп, ойысергиді, денесішымырланады. Ойынарқылытұрмыс-салт, әдет-ғұрып, ұлттықерекшелік, дәстүржайлытанымы, түйсігіқалыптасады. Ойын – баланыңжансерігі. Қай бала болмасынойнапөседі. Ойынсырттайқарағандақиындығыжоқ, оп-оңайкөрінуімүмкін. Ал ісжүзінде бала үшінойынғақатыстыбасқаларментілтабысып, өзініңойлағанойыніскеасыруоңайемес. Ойынғазерсалып, ой жүгіртіпқарарболсақ, солойындарданүлкен де мәнді-мағыналыістертуындапөрбитініңбайқаймыз. Өйткені, еңалдымен не нәрсеніңболсынжолбастарқайнаркөзіболатыныбелгілі. Сондықтан да ойын – бала бойындағықандай да болмасынбірөнердіңбастауыдепбілеміз. Өйткені, болашақ ел қорғаушы батыр, жауынгер, халыққайраткерлерініңнышаныойынүстіндекөрінеді. Солойынарқылышынығып, өзініңбойындағытабиғидарыныңшыңдайтүседі. Жазушы Е.А. Аркин өзсөзіндебылайдегенекен: «Балағақуанышсыйлайотырып, оқытатәрбиелеугеміндеттіміз». Балағабілімберудеойынарқылыжан-жақтыдамытужүйесінқұру проблемасытуыпотыр. Білімжүйесінжаңашаұйымдастырукезіндебаланыдамыту, қалыптастырусапалыбілім беру үрдісідұрысұйымдастыруқажеттілігітууда.Мектепкедейінгібілім беру мекемесінде, яғни «Күншуақ» балабақшасыоқу-тәрбиеүрдісініскеасырудың біржолыбалалардыойынарқылыоқытаотырыпдамыту. Біздіңтобымыздаойынарқылыоқытудыжаңашаұйымдастырудәлқазіргіуақыттақажетдепотырмыз. Ойын - бала үшіноқу да, еңбекте. Ойын - айналадағыдүниенітанудыңтәсілі. Ойынбалаларғаөмірдекездескенқиыншылықтардыжеңужолынүйретіпқанақоймай, ұйымдастырушылыққабілетінқалыптастырады. В. Сухомлинский: “Ойынсызақыл - ойдыңқалыптыдамуы да жоқжәнеболуы да мүмкінемес, ойындүниегеқарайашылғанүлкенжарықтерезеіспетті, оларқылыбаланыңруханисезіміжасампазөмірменұштасып, өзінқоршағандүниетуралытүсінікалады. Ойындегеніміз – ұшқынбілімгеқұмарлық пен еліктеудіңмаздапжаңароты” деген ой айтады. Ойынекітүрліуақыттықбағыттықамтиды: қазіргіжәнеболашақ. Біржағынан бала бірден, осы мезеттеқуанышқабөленеді; екіншіжағынанойынәрқашанболашаққабағытталған, өйткеніойынбарысындатұлғаныңкелешекөмірінеықпалететінсапалықасиеттері мен іскерлікдағдыларықалыптасады. Ойындаеңалғашбаланыңдүниегеәсеретудіқажетсінуіқалыптасадыжәнекөрінеді, ойынныңнегізгі, жалпымәні де осында. Ойынжөніндеайтылғанфилософиялықкөзқарастарәлеммәдениетіментығызбайланысты. Сонауертезамандағыэллиндікжәнеримдікхалықтарөмірсүргендәуірдіңөзінде-ақойындыбалалардытәрбиелеуқұралынажатқызып, жауынгерұландардыдайындауүрдісінеқосқан. Балабақшаның қазіргізаманталабынасай бала тәрбиесінде, балаларойындарынаерекшемәнберіліпотыруытиісдепесептейді. Егер, біз осы бағдарламажазғандайбалаларменойынарқылыжұмысжасайтынболсақ, ондабізбаланыңқұндылығын, жан-жақтыбілімдіболуындамытаотырып, мақсатқажетерімізсөзсіз. Ойынменұйымдастырылғаніс-әрекетбалаларғакөңілді, жеңілкеледі. Сондықтанойындыіріктепалуғанақтылысабақтыңмақсаты, мүмкіндіктеріменжағдайларынескеругеерекшеназараударғанжөн. Ойын-балалардыңнегізгііс-әрекеті. С.Торайғыров «Балалықтыңқанынаойыназық» депбекерайтпаған. Өйткені, ойынүстіндебаланыңбірзатқабейімділігі, мүмкіндігіжәнеқызығуыанықбайқалады.Ойынмазмұны мен түрінеқарай: мазмұнды-бейнелі, қимыл-қозғалыс, дидактикалық, құрылыс, кейіптендіруойындарыболыпбөлінеді. Мазмұнды-бейнеліойындабалаларойынмазмұнынтүсініктіетіпжеткізугетырысады, оғанқажеттіқұрал-жабдықтардытабуғаталпынады, олардыдайындауүшінеңбектенеді, ал еңбекұжымдықіс-әрекеткебіріктіредіжәнешығармашылықіс-әрекеткебағдарлайды. Осындайнәтижелердіңарқасындаүлкенеліміздіңбілімдіұрпағынтәрбиелепшығуынакөптегенсептігінтигізеріанық.Осыбағдарламаныжазуғасебепкерболғанмынадайәдістемелікқұралдар мен әдебиеттердіңарқауболды. «Балаларым-бақытым» атты авторы О.Асқаржәне «Балалықшақтыңойындары», авторы С.Мәуленовтыңәдебишығармаларды ҚР Білімжәнеғылымминистрлігімектепалдыоқу-тәрбиеүрдісіндепайдалануғаұсынған. Қ.Ибрагимовтың «Жасдарындар» мектепалдытоптарғаарналғанәдістемелік-құралдыңжиынтықтарыныңересекбалалардыңбілімдеңгейін жоғары көтерудегібірден-бірқұралекендігінекөзжеткізілді. Осындайәдістемелікқұралжиынтықтарыныңмектепкедейінгімекемебалаларыныңжасерекшеліктерінесәйкестендіруарқылыжинақтаусебепкерболыпотыр.Бұлжинақтақарастырылғанмәселелергетоқталыпөтетінболсақ, балалардыңтәлім-тәрбиесінеерекшекөңілбөлінген. Мектепкедейінгіжүргізілетіндайындықтарбаланыоқу-білімгедайындапқанақоймайды, соныменбіргеоныңболашақөмірініңіргетасынқалайды. Іргетасыберікболғаноқу-білімніңболашағы да зорболмақ. жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|