Лекция Тақырыбы: Баланы мектепке дайындау әдістемесінің негіздері Жоспары
-лекция Тақырыбы: Баланың психикалық үдерістерінің дамуы
жүктеу/скачать 0,79 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.Баланың мектепке оқуға психологиялық даярлығы.
| 2-лекция
Тақырыбы: Баланың психикалық үдерістерінің дамуы Жоспары: 1.Баланың мектепкеоқуғапсихологиялықдаярлығы. 2.Баланы мектепкепсихологиялықжағынандайындауда –интеллектуалдықойындардыңрөлі 1.Баланың мектепке оқуға психологиялық даярлығы. Мектепке алғаш бару - бала өміріне үлкен жаңалық, өзгеріс енгізеді, қоғамдағы жаңа орынға көшуі мен өсіп-жетілуінің бір бастамасы. Баланы мектепке дайындау деген де көптеген ата-аналар балаға әріптерді және санауды үйретумен ғана шектеледі. Әрине баланың оқуға дайындығын ақыл-ойының даярлығымен ғана шектеліп қоймай, оның оқуға психологиялық жағынан даярлауды қарастыру қажет. Бұл қауырт кезеңде мектеп бірінші күннен бастап оқушыға бірнеше талаптар қойып және баланы ұқыптылық пен зейінділікке тәрбиелейді. Сондықтан да балалар оқу ісіне машықтануға, қимыл-әрекетерінің ықтиярлы басқарылуы қабілетін, ақыл-ой еңбегін, мақсаткерлігін, дағдысын қалыптастыруға аса көңіл бөлінеді. Бүгінгікүнде «мектептегі оқуға дайындық» ұғымы комплексті және баланың барлық өмірінің сферасын қамтиды. Мектепке дейінгі баланың өмірінде әлеуметтік, психологиялық жағынан және физиологиялық жағынан да қиын кезең. Бұл кезеңде мектеп өмірімен танысады, әлеуметтік ортасы өзгеріпжәне оқушыныңжаңа әлеуметтік рөлін меңгере бастайды. Белгілі орыс психологтары А.Н. Леонтьев, А.В. Запорожец, А.А. Люблинская мектепке даярлау ұғымына баланың оқу тапсырмаларын түсінуін, әрекеттерді орындау тәсілдерін меңгеруін, ерік қасиеттерінің дамуын, өзін-өз ібақылау және өзін-өзі бағалау дағдыларын, мұғалімді тыңдау, материалды еске сақтау біліктілігін жатқызады. Е.Е. Кравцова мектептегі оқуға психологиялық даярлығы бұл баланың дамуында «қарым-қатынас» негізгі ролді атқарады деген тұжырымға келді. Ал Л.И. Божовичмектепкекелетінбаланыңтанымқызығушылықтарыдамыған, әлеуметтікортағаенеалубіліктілігіжәнеоқуғадегенынтасы болу қажетдегенпікіргекелді. Р.В. Овчароватұжырымдамасында, мектептегіоқуғадайын бала өзініңәрекеттерінжоспарлапжәнебақылайалады,қоршағандүниеніңзаңдылықтарын,заттардыңжасырынқасиетінбағдарлайды,олардыөзәрекеттеріндеқолданаалады,басқаадамдытыңдайбіледіжәнелогикалықойлаутәсілдерінорындайалубіліктілігінжатқызады Алайда, мектепкедаярлаумәселесіҚазақстанғалымдары Б. Баймұратова, Қ. Сейсенбаев, Н. Айғабылов, Б. Дабыловаеңбектеріндебіршамазерттелгенібелгілі. Дегенмен, мектептегіоқуғадаярлаумәселесіәлідеөзектемәселелердіңбіріболыпқалабермек. Мектепкепсихологиялықдаярлықтыжүзегеасыруісінғалымдартүрлішежіктейді. И. Шванцар, Л.И. Божовичзерттеулерінесүйенеотырып, мектепкедаярлықтыжүзегеасыруісінүшбағыттажүргізуқажетдептұжырымдайды. Ал Е.Е. Кравцова мектепкедаярлықтыңтөртбағытынқарастырды: 1 бағыт - балалардымектептегіоқуғақажеттінақтыіскерліктер мен дағдылардықалыптастыру; 2 бағыт – мектепжасынадейінгікезеңніңаяғындабайқалатынжаңақұрылымдар мен бала психикасындағыөзгерістердізерттеу; 3 бағыт - оқуәрекеттерініңалғышарттары; 4 бағыт - баланыңберілгенережелер мен ересектерталабынасаналытүрдебағынуіскерлігі [1]. Демек, баланымектепкепсихологиялықжағынандаярлаутақырыбынзерттепжүргенпсихологтер (В.В. Холмовский, Л.А. Венгер, Н.И. Непомнящая т.б.) даярлықтыңтөменгібағыттарынбөліпкөрсетті: Соныменбалалардымектепкепсихологиялықдаярлаубағыттарынтәжірибедежүзегеасыратындар - ата-аналар, мұғалімдержәнемектепжәнебалабақшапсихологтері. Баланыңмектептегіоқуғапсихологиялықдайындығынанықтаудиагностикасын практик психолог немесепедагогикалықжәне даму психология саласындағымаманөзмойынаалады. Өйткеніпсиходиагностикалықжәнепсихокоррекциялықжұмыстардыңжүргізудіңқыр-сырын тек психолог қанабіледі. Психологтыңміндетіпсиходиагностиканыңәдістемелерінқолдануарқылыжәнезерттеунәтижелерінесүйеніп, 6 жастағыбаланыңоқуғадайындығынанықтайды. Яғни, баланыңоқуғадайыннемесеәлідайынеместігіжайлықорытындыжасалынып, оқуғадайынемесбалаларментанымүрдістеріндамытумақсатындаиндивидуалдықжәнетоптықсабақтарұйымдастырылады. Соныменбіргекоррекциялық – дамытужұмыстарынжүзегеасырудабағдарламақұрылады. Ал педагогтардыоқужылдыңбасындаболашақбіріншісыныптағыбалалардыңмектептегіоқуғапсихологиялықзерттеудеалынғаннәтижелерментаныстырады. Әсіресемектептегіоқуғадайынемесбалалардыңжағдайларынаерекшекөңілбөліп, қандайоқушыларменжұмысістеукеректігінжайлыақпараталыпжәнеоқу-тәрбиеүрдісіндежұмысістеудіңәдіс-тәсілдерінөзбетіменнемесепсихологтыңкөмегіментаңдауғаболады. Мектепкедайынемесбалалардыоқытудаоқушылардыжиімадақтап,оқудабаланыңтабысқажетудіңжағдайларынтудырукерек. Сабақбарысындаоқушыларбірорындаотыруданәбденжалығады. Оларғаэмоциялықбәсеңдеуқажетболғансоңайғалайды. Сондықтансабақтақозғалысойындардытиімдіқолданыпжәнесергітусәттерінжиіөткізіптұрғандұрыс. Егербаланыңсабақтакөпқозғалуынамүмкіндікжасаса, ағзаныңбарлықжүйесініңқызметінжәнефизиологиялықкүшқуатынжақсартуғамүмкіндікжасайды. Бұлсабақты тез игеруінекөмектесіп, баланыңжұмысқақабілеттілігіжоғарылайды. жүктеу/скачать 0,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|