Лекция тезистері 5B010800 «Дене шынықтыру және спорт»
Негізгі ұғымдар, сөз мағыналары
жүктеу/скачать 3 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дене мәдениетінің құндылықтары
- Дене жетілдірілуі
- Дене дамуы
- Психологиялық дене жаттығуы
- Денеге білім беру
- Қозғалыс белсенділігі
- Қозғалыс біліктілігі
- Қозғалыс дағдысы
- Дене тәрбиесінің кәсіби бағыттылығы
| Негізгі ұғымдар, сөз мағыналары:
Дене мәдениеті (ДМ) - дене дамуы, сауықтыру және адамдар тәрбиесі аясында басымырақ өткенді меңгеру және жаңа құндылықтарды жасау бойынша шығармашылық қызмет болып табылатын қоғамның жалпы мәдениетінің бір бөлігі. Спорт - қарсыластық (сайыстық) жағдайда қозғалыс мүмкіндіктерін ашуға (айқындауға) бағытталған адамның және қоғамның мәдени қызметінің спецификалық формасы. Дене мәдениетінің құндылықтары - әлеуметтік және кәсіби бағдарланған, сол сияқты жеке тұлғаның міндеттерін шешуге бағытталған дене мәдениетінің іс жүзіндегі маңызды негізі. Дене жетілдірілуі - адамға дене мәдениетінің ерекше әсер етуінің барынша көрінуі. Денені тәрбиелеу - спецификасы адамның дене сапаларын дамыту және жетілдірілуін басқару, сол сияқты қозғалыс әрекеттерін үйретумен қорытындыланатын тәрбие үрдісінің түрі. Дене дамуы - өмір сүру барысындағы адам ағзаларының табиғи құрылымдық-қызметтік (морфофункциялық) қасиеттерінің өзгеру процесі. Психологиялық дене дайындығы - мақсатты бағыттағы процесс, арнайы шұғылдану жүйесі, яғни оның іргетасы адамның психологиялық жағдайы мен оның денінің саулығы арасындағы өзара байланыстылық және өзара тәуелділік болып табылады. Психологиялық дене жаттығуы - негізінде белгілі дене жүктемесі мен реттеу әдістері үйлесімділігін пайдалану әдістемесі бар оқу-жаттығу үрдісі. Дене және қызметтік даярлық - адамның мақсатты қызмет әрекеті түрлерін орындау немесе меңгеруі үшін қажетті ағзаның жұмыс қабілеттілігі деңгейін арттыру және білгілі бір қозғалыс дағдыларын меңгерудің соңғы нәтижелері. Денеге білім беру - адамға әртүрлі өмір жолдарында және қызмет түрлерінде дене мәдениеті құралдарын пайдалану бойынша теориялық білімдерді меңгеру, белгілі уақыт аралығында және кеңістікте өз денесінің қозғалысын басқару, қозғалыс біліктілігі мен дағдыларын оқытып, үйрету үрдісі. Қозғалыс белсенділігі - адамның салауатты өмір режімінің маңызды компоненттерінің бірі, яғни оның негізінде жынысына, денсаулық жағдайына сәйкес, дене мәдениеті мен спорт құралдарын жүйелі пайдалануы. Қозғалыс біліктілігі - қозғалыс әрекетінің әдістерін сапалы түрде меңгеру (ми қабығындағы кешенді қозғалыстың, белгілі әрекеттің үлгісі), яғни жаттығу құралдары мен әдістерін пайдалану барысында дағдыға айналдыру. Қозғалыс дағдысы - қозғалыс әрекетінің әдісін санадан тыс меңгеру деңгейі, яғни қозғалыс әрекетін басқару іс-жүзінде автоматты түрде жүзеге асады. Бұған қозғалысты орындаудың жоғары сенімділігі тән. Дене тәрбиесінің кәсіби бағыттылығы - мәдениеттің негізгі жүйелерінің тармағының бірі ретінде кәсіби-қолданбалы дене даярлығы түрінде жүзеге асырылады, яғни адамның тиімді кәсіби қызметіне нақтылы даярлыққа жетуіне мүмкіндік туғызатын оның міндеттеріне арнайы қолданбалы білім, сапа, біліктілік, дағдыларды қалыптастырады. Н.Г.Чернышевский: «Адамның денесін жетілдіру табиғат сыйлығы емес, бұл оны мақсатты бағытта қалыптастыру нәтижесі», - деген болатын. жүктеу/скачать 3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|