«М әдени мұра» Мемлекеттік бағдарламасының кітап сериялары
жүктеу/скачать 17,69 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Фрвйд 3. Толкование сноведений: П еревод с немецкого. Минск. "Попурри", 1997, с. 105—130. 54
т е ж е й т ін энергияны әлсіретуге мәжбүр болады. Бүл әлсіреудің өзі шамалы ғана: баланың басыңқы жан дүниесінде эмоциялар үйлығып түрса да, толы болса Да, олар, ү й қы ж ағд ай ы н а байланы сты , сан аға ж олды қиындықпен табады , ал қозғалы с саласы на м үлде ж ете алмайды. Ә йтсе д е осы қы ры н ан ты ныш үйқы ға қатер төндіретің қауігг ж о й ы л у ы
С онды қтан тіпті терен үйықтаи ж атқан кезде сергек зейіннін үйқыны жалғасты- Руға қ а р а ғ а н д а , о я н у д ы ң ж ө н б олаты нд ы ғы н а ж ау ап беретін қозуларға багытталуы керектігін атау қаж ет. Бізді басқаша
бір сапалы тітіркендірулермен оятуға болатынын қарт физиолог Бурдахтын к ө р с е т к е н ін д е й түсіндіру мүмкін болмас еді. М ы салы , ан а ~ ба ла сы ны ң ж ы лағаны нан, диірменші — диірменнін тоқтауы нан, көптеген адамдар естілер-естілм ес д ы б ы стан -ақ оянады . Міне, осы үйқы кезіндегі сергек зей ін ы ғ ы с т ы р ы л ғ а н н а н ш ығатын ішкі Қозуларға д а бағытталы п, олармен біріге келісім, мәмле ретінде екі инстанцияны да бір уақытта
түсті қү р ай ды . Б үл түс басы ңқы немесе ы ғ ы с т ы р ы л ғ а н тілекті орындалған деп бейнелеп, оны психикалық түрде сарқып тауысады. Сонымен қатар ол үйқыны жалғастыруға мүмкіндік жасап, келесі инстанцияны да қ а н а ғ а т т а н д ы р а д ы . Осы орайда біздің М ен өзін бала сияқты сезінеді. Ол түске сеніп, "иә,
иә, сенікі д ү ры с, б ір ақ м аған ү и қы оерш і дегендей болады . О ян ған соң ш атасқан ж ән е қисынсыз сияқты көрінген түсті төмен бағалау жағдаиы болады. ү ж а ғ д а й ы ғ ы с т ы р ы л ғ а н т ү р т к іл е р д е н щ ы ғаты н о ізд ш э м о ц и я л а р ғ а ү й қ ы д а ғ ы М ен -нін ү қ с а с б аға о ер у шарттасуы ықтим ал. Үйқыдағы Мен өз бағасында ү Қ бүзуш ы ларды ң м оторлы қ дәрменсіздігіне сүиенедһ кейде ұйқы кезінде осы төмен бағалауды аңғарамыз: түс м азм ү н ы б о й ы н ш а ц е н з у р а ш е гін е н м ү л д е м ш ығып кеткенде, "Бүл тек түс қой" деген ойм ен үй қы н ы ж ал- ғастыра береміз. Бүл сияқты түсінік тү ске қаты сты болаты н, үйқыны к ү зету қы зм етін а т қ а р а ал м ай ты н ж ә н е қо рқы н ы ш ты түстер көргендегі сияқты өз мойны на басқа қы зм етті — үйқыны дер кезінде бөлуді — алатын шекті ж ағдайларға қарсы ш ыға алмайды. Түс адамды оята алаты н барлы қ тү р л і ш у лар д ы ж о я оты рьш , ал д ы м ен өз м ін д еттер ін орындайтын жауапкершілігі мол күзетш і тәрізді. Егер оған ш удың себебі м аңы зды көрінсе ж ә н е оны м ен күресуге шамасы жетпесе, онда адамды оятуды өз міндеті ретінде санайды.
Түстің атқаратын бүл қызметі әсіресе үйқы дағы субъект қандай да сыртқы тітіркендіргіштер эсер еткенде ерекше көрінеді. Үйқы кезінде сыртқы сезім мүшелерінің тітіркенуі тү с м а зм ү н ы н а э с е р е т ет ін і, м ү м к ін , эк с п е р и м е н т т і дәлелденген ж ән е ш амалы ғана мәнді болар, бірақ түсті дәрігерлік зерттеу нәти ж елері өте ж оғары бағалайтыны бүры ннан белгілі. Б ір ақ б ү л ж ай тп е н әл і к ү н ге дейін шешімін таппаған басқа бір ж үм бақ байланысты: үйқыдағы адам ға ж ү ргізілген эксп ерим ен тте сы ртқы тітіркендір- гіштер түсте өзінің шынайы түрінде бейнеленбейді, көп- теген озб ы р л ы қп ен таң д ап ал ы н аты н д ай ж о р у л а р д ы н біріне үш ы райды . Ә рине, психикалык, о зб ы р л ы қ деген болмайды; оны үйқыдағы адам түрліш е сезінуі мүмкін: ол не оянады немесе үйқысын одан әрі ж ал ғасты р а береді. Соңғы ж ағдайда ол сы ртқы тітіркендіргіш тердің әсерін ж ою үшін әр түрлі тәсілмен түс көруді қо л д ан а алады: мысалы, ол түсінде осы тітіркендірумен мүлдем байланысы ж оқ жағдайды көру арқылы сыртқы тітіркендіргіштердін ә с е р ін ж о я ал ад ы . М әсел ен , ш аб ы н д а ж а н ғ а б аты п ауыратын абсцесі бар бір мырзаның түсіне атқа мініп келе ж атқанды ғы енеді. М үнда ауы рғаны н б әсең детуге үшін қойылған жылы компресс аур у түсіне ер-тоқым бейнесінде кірген. Осылайш а ол үйы қтауы на кедергі ж асаған тітір- кендіргіш тен қүты л у ға ш амасы келген. К өбінесе ығыс- тырылған ж ән е орындалуын күтетін тілектерм ен байла- ныстағы сы ртқы тітіркендіргіш тер ж о р у ғ а үш ы райды . Сондыңтан олар өздерінің шъшайы сипаты н ж оғалты п, пси х и калы қ м атер и ал д ы ң бір бөлігі р етін д е қ ар ас ты - рылады. Мысалы, бір адам түсінде қандай да идеяны іске асыратын комедия жазғандығын көреді; комедия театрда қоиылады, оірінші акт қо л ш ап алақ таум ен аяқталад ы ; халы қ ду қол ш апалақтауда... М үнда түс кө руш і ш уға 52 қарамастан үйы қтай береді; оянғанда ол ешқандай шуды естімеді; бірақ ж ақы н арада біреудің кілем не төсек-орын қаққандығына сенімді болды. Оянар алдында қатты шудан пайда болаты н түс үнем і ү й ы қ тау ға кедергі ж асайты н д аб ы р д ан қ ү т ы л у ғ а тыры сы п, үйқы ны біраз б олса да созғысы келеді. XII Мен мүнда түс көрудің барлық мәселелерін қарастыр- дым, немесе көтерілген сүрақтар бойынша сенімді дәлел- дердің барлығын толы қ келтірдім дей алмаймын. Кімде- кімді тү с к ө р у ту р ал ы , қ ан д а й болм асы н, әд еб и еттер қызықтырса, Санте де Санктистщ түс ж айлы кітабына жүгінсін6; ал кімде-кім менің осында келтірген көзқарас- тарыммен тереңірек танысқысы келсе, менің "Түс жору" (“Толкование сноведений") атты еңбегімді оқып шықсын. Мен мүнда тек түспен жүмыстың мәніне қатысты көзқа- растарымның қан дай бағы тта ж алғасуы керектігіне ғана тоқталамын. Егер мен түс ж оруды ң мақсаты түсті жасырын ойлармен алмастыру, яғни түспен жүмыс жасағанды шешу деп е се п т е с е м , о н д а, бір ж а ғы н а н , тү с ж ү м ы сы н ы ң м ехан изм ін е де, ы ғы сты ру м әні мен оны ң пайда болу ж ағд ай ы н а д а қ аты сты б ір қ ат ар ж а ң а психологиялы қ м індеттерді үсы нам ы н; екінш і ж ағы нан, мен ж асы ры н ойларды ж оғары ақыл-ой іс-әрекетінің барлық белгілеріне ие болатын, біраң түс оны бүрмаламайынша сана саласына ене ал м ай ты н , ж о ға р ы п си х и к ал ы қ м атер и ал ретінде болады деп таним ы н. М ен осындай ж асы ры н ойлардың әрбір адамда болатындығын тошиылаймын, себебі барлық адамдар, тіпті ең сау, қалы пты адам дарды ң өздері, түс көруге қабілетті. Психологияның басқа да манызды мәсе- лелері жасырын ойлардың бейсаналы болуымен, олардың сана мен ығыстыруға қатынасымен өзара байланысты. Бірақ ж асырын ойлардың астарын табу үшін ауру психиканың тумысын, атап айтқанда, истериялы қ симптомдары мен таңылған идеяларды талдау арқылы анықтап алу керек.
ТҮСТІ ЖОРУ ӘДІСІ. ТҮСТІ ТАЛДАУ ҮЛПСГ Кітапқа берген атауды ң өзі түс көру ж ай лы тусінікті қандай дәстүрмен байланыстырғандығымды ш рсетеді. Мен түсті ж оруға болатындығына көз ж еткізуді м ақсат еттім, ж ән е түс кө р у м ә с е л е с ін қ а р а с т ы р у а р қ ы л ы басты міндеттерді оры ндауы м м үм кін б о л ад ы . Т үсті ж о р у ға болаты нды ғы ту р ал ы ү й ғар ы м м ен б ірд ен т ү с көрудің барлық басты білімдеріне, Ш терннің түсіндіруінен басқа барлық теорияларға қарсы шығамын. Әйтпесе “түсті жору" дегеніміз — "мәнін" ашу, біздің р у х ан и процестеріміздің жалпы тізбегіндегі тең д әр еж елі м үш е дегенді білдіреді. Осыған дейін көргеніміздей, ж о р у мәселесі түс көрудің ғылыми теориясына енбейді, немесе ж о ру үш ін түс көру рухани актіге жатпайды, ол — тек сом атикалы қ процесс Ел ішінде түс көру мәселесіне деген к әзқ ар а с бір басқа Соңғылары бірізді болмауға қүқылы екендігін біле отырып түс көрудің түсініксіздігін, оғаш ты лы ғы н м ойы ндайды бірақ түстің мәнін ж оққа шығара алмайды. Түсініксіз ішкі сезімдер жетегіндегі түс белгілі м ағы наға ие болады әрі ол жасырын ж әне басқа ойлау процесімен алмасуы мүмкін; түстің ж асырын мағынасын түсіну үш ін бүл алм асуды н мәнін дүрыс ашу қаж ет деген ж орам ал ж асалады. Сондықтан халық үнемі түсті "жоруға" тырысқан ж әне оньің бір-біріне үқсамайтын екі әдісін қолданған. Бірінші әдісте түстің мазмүны түтастай қарастырылады ж ән е оны басқа түсінікті мазмүнмен алмастыруға тырысады; кейбір жағдайда үқсас мазмүнмен алмастырылады. Бүл — түстін
себебі түс тек түсініксіз емес, шатысқан ж ән е хаосты болып көрінеді. Бүл ретте библиядағы И осифтің перғауы н түсін жоруға қолданған әдісін мысал ретінде келтіруге болады. Ж еті семіз сиырдың соңынан пайда болған ж еті арығы алдыңғы ж етеуін ж алмап қоюы, М ысырдағы тоқш ы лы қ жылдары ж инақталған барлы қ қорды ң ж еті ж ы л ашар- ш ылықта тал ан -тар аж ға үш ы рауы ж өнінде б ол ж ауд ы н оелгілік орнын басу болып табылады7. А қы ндардың қия- лынан туатын көптеген жасанды түсгер олардың жасырын оиларын білдіретін, біздің түстерім іздің белгілі ерекш е-
ліктеріне бейім делген болғанды қтан, тек белгілік ж ору- ларға а р н а л а д ы 8. Т үс кө ру д ің б о л аш ақ қ а ден қояты н- дығында оны алдын ала болжап, біле алатындығына деген діни ұстан ы м дарды ң қалды ғы болаты н түстің мазмүны болаш аққа қатысты белгілік ж оруды тудыратын мотивке айналады. Т үстің б ел гіл ік ж о р у ы н а б ай лан ы сты еш бір нақты нүсқаулар беру мүмкін емес. Ж о р у сәттілігі субъектінің тапқырлығына, түс мазмүнының тікелей өзектілігіне бай- ланысты. С онды қтан белгілер арқылы туе ж ору ерекше т а л а н т қ а қ а т ы с т ы ө н е р д і қ а ж е т е т е д і9. С и п ат т ал ған ж орудан бір басқа, баршаға танымал түс жорудың екінші әдісі бар. Ол “шифрлерді тешу" деп аталуы мүмкін. Себебі ол түс к ө р у л ер д і ш артты түрдегі ш и ф р л ер деп қарас- тырады; ондағы әрбір белгі алдын ала қүрастырылған кілт бойы нш а ж а л п ы л ы қ м ән -м ағы н аға ие б олаты н басқа кілтпен алмастырылады. Мысалы, менің түсіме хат, оньщ соңынан ж е р л е у т.б. кірді: сонда "түс ж оруы н ан ” “хат" сөзің табамын, ол "әттеген-ай" дегенді білдіреді, "жерлеу' дегеніміз — “некелесу" т.б. Бүдан былай бүл үғымдарды б ол аш ақп ен бай л ан ы сты р у не байланы сты рм ауды мен үйғарамын. М еханизмін белгілі деңгейге дейін түзететін ш и ф рл ер д і ш еш удің қ ы зы қты н үсқасы Артемидордың Д альдистен алы нған түсті ж о р у туралы шығармасынан көрінеді10. Бүл ж ер д е тек түстің мазмүны ғана емес, түс көруш інің ж ек е басы, өмір сүру ж ағдайы да ескеріледі, сондыңтан түстің бір элементі бай адам мен кедей, үйленген мен үйленбеген, ш еш ен мен саудагер т.б. үшін өр түрлі талданады . Осы әдістің аса мәнді ж ағы — бүл талдауда түстің түтастай қарастырылмауы, әр бөлігі ерекше мағы- наға ие болатын конгломерат тәрізді, әрбір элементі жеке- ж еке сипатталады. Байланыссыз, бөліне беретін түстер осы әдістің қолданы луы на себеп болады ". Бүл тақырыптың ғылыми түрғыда қарастырылуы үшін, әрине, түс ж оруды ң аталған екі әдісінің де жарамсыздығы аны қ. Б ел гіл ік әдістің қ о л д ан ы л у аясы ш ектеулі ж ән е ортақ мәнге ие бола алмайды. Мағынасын ашу әдісі ешкім еш қандай кепілдік бермейтін "кілтке", "түс жорығыштың сеніміне негізделген. Ф илософ тар мен психиатрларды ң пікірімен еріксіз келісуге тура келеді. Солармен бірге түс жору м әселесін елес және арт ык м індет рет інде қарас- пхыруды мәжбурлік етеді. . Осы ретте мен мүлде басқа көзқарасты үстанамын. Көзім ж етк ен і — алды ңғы ж ағд ай л ар д ағы сияқты, халы қты ң табанды сенімінің, қазіргі ғылыми пікірлерге қарағанда, ш ы нды ққа ж у ы қ болаты нды ғы . Түс көру шын мәнінде
мағыналы; ғылыми түрде оны ж ору мүмкін болатындығын бекіте айтуды өз міндетім деп санаймын. М үндай қоры- тындыға мен төмендегідей ж олм ен келдім. Көптеген ж ылдар бойы мен психопатологиялық қүбы- лыстарды, истериялық фобияларды, айырылмастай таңыл- ған көріністерді т.б. терапевтік м ақсаттарда қарасты рып келемін. Жозеф Брейердің12 маңы зды бір баяндамасынан, ауру симптомдары ретінде қабы лданаты н қүбылыстарды аны қтау ж ә н е ж о ю бір-бірім ен б ай л ан ы сты екендігіне көзім ж етті13. Бүндай патологиялық қүбы лы старды ауру- дың рухани өмірінде пайда болған ж ек ел еген элемент- термен байланыстыра отырып ж ою ға болады, ал науқас олардан арылады. Бүл күйлерге қаты сты біздің басқа да терапевтік үмтылыстарымыздың дәрменсіз ж ән е ж үм бақ жағдайларында, менің ойымша, Брейердің аш қан бағытын үстанған жөн болады. Осы орайда көптеген қиындықтарға қарамастан, белгіленген м ақсатқа ж е т у керек. Б үл әдіс техникасы қалайш а қүрылды, талпыныстардың нәтиж есі қандай болды, осының б әр ін мен к ел есі б аян д ау ы м д а сипаттаймын. Осы психоаналитикалық сабақтардан мен түс ж оруға келіп тірелдім. Белгілі сүрақтарға қаты сты пайда болатын барлық ойларын, сезімдерін хабарлап отыруын талап еткенімде, ем делуш ілерім м аған көрген түстерін айтқанда, түстің патологиялы қ идеядан өтіп, ес түңғиы- ғына кететін психологиялық тізбек қүратындығы анықтал- ды. Енді тү сті си м п том р е т ін д е қ а р а с т ы р ы п , соң ғы жағдайдағыдай ж о р у әдісін қолдану қиы н емес14. Ол үшін, әрине, ауру адамды белгілі психикалық даяр- лықтан өткізу қаж ет. А урудан екі ж ағд ай талап етіледі: оның бар зейінімен еске түсіруі және, әдетте, миында пайда болатын ойларын таңдауда еш қандай сынньщ болмауы. Зейінін түрақтау арқылы ауру өзін-өзі бақы лау мақсатында тыныш тық күйін қабылдап, көзін ж ү м у ы керек. М үнда қабылданған ойлар мен сезімдерді сынау қаж етінің бол м ауы аса м аңы зды . П си х о а н ал и зд ің сәттіл ігі — а у р у ойындағысының барлығын бақы лап, хабарлай ды ; ж ән е оған мәнсіз, оғаш, тақырыпқа сәйкес емес деп есептесе де, оиларды теж еу ге еш әрекет ж асам ай түсіндіруге бола- тындығын ескерту қаж ет; ол өз о й л ар ы н а еш бір сезім реңкіа қоспай қарауьі керек; егер түстің қалаған мазмүны оаян д ал ы п , онда ай ы р ы л м а стай т а ң ы л ғ а н и д е я т.с.с. боларЛе/ЦҒаН ж ағл а^ Аа' дәл ОСЬІ СЬІН м аңы зды р ө л ге ие Психоаналитикалық сабақтардан ойланушы адам ж әне к,Уа т т а Рын б а қ ы л а у ш ы ад ам н ы ң п с и х и к а л ы қ қүрылымдары әр түрлі болатындығын байқадым. О йлау
кезіндегі п си х и к а л ы қ п р оц естерд ің б ар зейінін ау д ар а отырып б а қ ы л а у ғ а қ а р а ғ а н д а р ө л і зо р ; оны ө зін -ө зі бақылаушы субъектінің бет-әлпетіндегі еш бір өзгерістің байқалмауынан өзгеш е, терең ойға батқан адамның бет- бейнесінің ширығуынан, маңдайындағы әжімдерден көруге болады. Екі ж ағд ай да бары н ш а н азар ауд ар у д ы талап етеді, бірақ қал ы п ты о й л ан у д а адам да сын сақталады . Сынның әсерінен ол қабы лдаған соң пайда болған ойла- рының бір бөлігін ы ғы сты р ы п тастай д ы нем есе б асқа ойларымен бөледі, сонды қтан туындап келе ж атқан ойы- ның барысын қад аға л а й алмайды : басқа ойлары қабыл- данғанға дейін басып тасталаты нды қтан, мүлдем санаға жетпейді. Ө зін-өзі бақы лауш ы , керісінше, сынды ж ою ға тырысады; егер б ү л оны ң қ о л ы н ан келсе, ол қалы п ты жағдайда санасына жетпейтін көптеген ойларды қабылдай бастайды. Осындай ж олм ен алынған ақп араттар патоло- гиялық и д е я л а р ға , сон ы м ен қ а т а р тү ст ің ж о р ы л у ы н а мүмкіндік б ер ед і. О сы л ай ш а, б ү л ж е р д е п с и х и к а л ы қ қуаттың таралуы на қарағанда (қозғалмалы зейін) үйықтау күйіне үқсасты ғы бар (сонымен қатар гипнозды жағдай) психикалық күйдің даярлығы туралы айтылатыны белгілі. Үйықтау кезінде "қал ау сы з көріністер" біздің елесімізге эсер ететін, ырықсыз процестердің (сонымен қатар сынның) әлсіреуімен бірге сыртқа шығады. Осындай әлсіреу ретінде біз, әдетте, "ш арш ауды " қарасты рам ы з; пайда болаты н қалаусыз көріністер көру ж ән е есту бейнелеріне айналады (Ш лейермахер ж әне т.б. ескерт уі. 3 4 -6 .)15. Т ү с т е р мен патологи ялы қ и д ея л ар д ы т а л д а у ж ағд ай л ар ы н д а әдейі және мақсатты түрде белсенділік болмайды, ж әне қалаусыз ойлардың пайда болуы н м ү қ и ят б ақ ы л ау д а өз сипатын сақтай ты н п си х и к а л ы қ қ у а т (немесе оны ң бір бөлігін) Қ олданы лады (ү й қ ы к езін д егі к ү й д ен ай ы р м аш ы лы ғы осы нда). О сылайша, “қалаусы з" көрініст ер “қ а л а у л ы ға "
Бүл арадағы сынды жойып, "еркін ағымды" талап ететін үстаны м көпш ілік үш ін аса күрделі. Ә детте, "қалаусы з ойлар" о л ард ы ң сы ртқа ш ы ғуы на кедергі ж асайты ндай, үлкен қарсы лы қ тудырады. Егер біз үлы ақын-ойш ыл Фр.
ш ы ғарм аш ы лы қта д а қ а ж е т. Отто Ранк көрсеткендей, Кернерге ж азған хаттарды ң бір ж ерінде Шиллер досының іс-әрекетінің нәтиж есі жеткіліксіз болуы туралы шағымына ж ауап береді: "Менің ойымша, сенің шағымыңның себебі — ойлары ңны ң қиялы ңа ж асар ықпалында. Мен бүл ж ерде ойы м ды ай ты п , сал ы сты ра түсіндірем ін. Егер ақы л-ой , күзетш і тәрізді қалт жібермей, пайда болып келе ж атқан 57 ойларды қатаң сынаса, мұнысы зиян деп есептеймін. Ж еке идея қауіпті ж ә н е м әнсіз болады , б ір ақ б асқал арм ен , келесілермен біріге отырып, ол аса маңызды болуы ықти- мал; басқа да өзі тәрізді мәнсіз и деялар бірлесе отырып аса қызықты ж ән е маңызды ой жүйесін құра алады. Ақыл- ой идеяны, басқаларымен байланысын салыстырмайынша, сынай алмайды. Ш ығармашылық ақыл-ой, керісінше, қақ- падағы өз күзетш ілерін алы п тастай ды ; и д ея л ар ретсіз қүйылады, осыдан кейін ғана ол идеяларға назар аударып, оларды ң тү тас ж и ы н ы н қ а р а с ты р а д ы . С ізд ер , сыншы мырзалар, кез келген ш ы ғарм аш ы лы қ ақы л-ойда байқа- латын ж ән е оның үзақты ғы суретш інің армандауш ы дан айырмашылығын көрсететін ессізге кен еттен айналудан үяласыздар немесе қорқаты н боларсы здар. Осыдан, сіз- дердің нәтиже жоқтығына шағымдануыңыз көрінеді: сіздер ойларды тым ерте ж о ясы зд ар ж ә н е о л ар д ы тым қатал сүрыптайсыздар" (1788 жылдың 1 желтоқсанындағы хат).
ой қақпасынан күзетшілерді алу", өзін-өзі сынсыз бақылай отырып, өз ойына бойлау аса күрделі ш аруа емес. Менің көптеген емделушілерім б үл қиы ндықты бірінші нүсқаудан кейін-ақ ж еңе алады. Мен үшін де бүл, әсіресе өз ойларымды жазуда, аса күрделі емес. Осылайша, сынау әрекетін төмендететін ж ән е сол сәттегі өзін-өзі бақылауды жоғарылататын психикалық қуат емделуші зейінін шеген- деу мәселесіне қатысты ауыспалы болады. Бүл әдісті қолданудың бірінші қадамы — зейін аудару объектісі ретінде бүкіл түсті емес, оның мазмүнының кейбір эл е м е н тт е р ін ал у д ы ү й р е т е д і. Егер м ен т ә ж ір и б е с із емделушімнен: "Мүндай түс көруіңіздің себебі неде?" — деп сүрайтын болсам, ол өз ақыл-ой ауқы м ы нан ештене та б а алм айды ; осы дан бары п, м аған тү сті ж е к е л е г е н бөлшектерге бөліп көрсетуге тура келеді; сонда ғана ол түстің әрбір элементтеріне сәйкес, "астарын ой" деп атауға болатын, бірқатар ойларын келтіре алады . Б үл алғаш қы маңызды шарт, мен үсынған туе ж о р у әдісінің белгілер көмегімен ж оруды ң тарихи ж ән е аңы зды әдісінен ерек- шелігін көрсетеді, ж ән е екінші әдіс "ш ифрлерді шешуге" жақындаиды. Ол, соңғысы сияқты, ж оруды еп masse емес, on aetail деп көрсетеді; ол түсті әуел бастан психикалы қ қасиеттердщ конгломераты ретінде қарасты рады . ШН невРотиктеРДі психологиялы қ т а л д а у кезінде tvt
^ 1 , МЬЩЛаҒан түстеРл1 ж оруы м а тура келген. Бірақ, техникасын ж ән е м әнін кірістірерде, бүл i n n v f ^ A / aH ақ„п а Р а т т а РДЫ қ о л д а н б а й м ы н . Б ү л түс РУ р тек ж ү и к е ауруы м ен ауы раты н дарға қаты сты жүктеу/скачать 17,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|