«Мазлұмға жаның ашып, ішің күйсін,
Харекет қыл, пайдасы көпке тисін.
Көптің қамын әуелде Тәңірі ойлаған,
Мен сүйгенді сүйді деп Иең сүйсін...»
– дейді.
Жаратушы мен адам арасындағы махаббат мі-
незге, іс-әрекетке, ниет пен пиғылға, жалпы бол-
мыс пен өмірге тікелей қатысты. Дүниені тану
арқылы, өмір сүре келе Құдайды да сүйесің, ал
Құдай болса сені жаратқан сәттен-ақ сүйеді. Се-
бебі әр адамды үлкен махаббатпен жаратады.
Кемеңгер Абай жаңағы ғибраты арқылы сүйіс-
пеншіліктің бар сырын ашып отыр. Біз адамды
Құдайдың разылығы үшін сүйсек, нағыз бақыт-
қа кенеледі екенбіз. Абай «мазлұм» деп бір үлкен
сынаққа не алапатқа тап болған, қайғы-қасірет-
тен өтіп жатқан адамдарды айтып отыр. Сондай
37
қайғы шеккен адамға жаның ашып, көмектесіп,
Абайша айтсақ: «Адамзаттың барлығын бауы-
рым деп, шын ықыласпен сүйсек, көмек берсек,
Жаратушының алдында да сүйікті бола түсеміз.
Тағы бір түйін және бар. Ғалымдар дана Абай-
дың сүюді үшке бөлгенін айтады: Тәңірге деген
махаббат, адамзатқа деген сүйіспеншілік һәм әді-
летті сүю.
– Әділетті?
– Иә, әділетті, әділдікті сүю, балам. Құдай Таға-
ланың көркем есімдерінің бірі «Әділет» емес пе?!
– А-а-а,
«Ал-Адл»
ғой
...
– Дәл солай, жарығым. Оған қоса Жаратушы-
ның әділдікке жақ адамдарды жақсы көретіні
«Құранда» да айтылады, балам.
– Ата, сонда осы үш сүюді өмірде қолданар
болсақ, Тәңір тарапынан да шексіз махаббатқа
бөленеміз бе?
– Иә, ақылдым. Осы үш сүюді бақытты өмір сү-
рудің кілті деп білгің. Құдайды адал ниетпен сүй,
адам баласын «жақсы, жаман» деп бөлмей, барлы-
ғына бауырмал бола біл. Аллам разы болады деп
сүй, көмек бер, көркем мінез таныт. Өмірде әділ
бол. Өзіңе, ар-ұятыңа, ата-анаңа, бауыр-досыңа,
еліңе, еңбегіңе, татқан дәм-тұз наныңа, жүрек-
тегі сенімің мен сезіміңе әділ болғың, бақ құсым!
– Керемет... Ата, бірақ тағы бір сұрақ...
– Сұрай ғой, алтыным.
– Ата-анамды, бауырымды, ата-әжемді, ай-
наламдағы адамның барлығын Алла разылығы
үшін шын сүйдім.
38
– Аха…
– Ал Құдай қосқан қосағыңды немесе оған
дейін тағдырыңда жолыққан жақсы бір жанды,
меніңше, сүйіктіңді қалай сүймек керек?
– Балам, мынаны ұмытпа, жүрегің Жарату-
шыңа деген шексіз сезім-сүйіспеншілікке толы
болсын. Қу дүниені, аққан су, тасыған өзенді,
қанша ақылды болса да, адам баласын Алладан
артық жақсы көріп кетпе. Ұлы санама. Осы атал-
ғанның барлығын Құдай арқылы сүюге үйрен.
Өміріңде ерекше бір сезіміңнің себепшісі бола-
тын, жаныңа жақын, жақсы адамың кезіккенде
оны да Алла ыразылығы үшін сүюге тырысып
бақ.
– Міне, сізге қояр сұрағым осы, ата. Қалай?
Алла разылығы үшін сүю деген қалай? Сіз әжемді
солай сүйесіз бе?
– Ең алдымен мынаны білгің, Қарлыға-
шым. Адаммен адам бекер кездеспесе керек. Бір
еменнің бір ғана шыбығынан жерге қарай ма-
йыса түсетін бір ғана жапырақтың тағдырын
шешетін ұлы Тәңір өзі қайырлы деп санаған уа-
қытта, жүрегімізге сезімнің ыстық алау отын ұя-
латып, бізді бір күні бір адаммен жолықтырады.
Адам баласын жұп-жұбымен жаратты ғой Жаб-
бар Ием.
Барлығын басқарып тұрушы Әл-Қайюм
Алла
сол жұбыңды саған серік етеді. Кейбіреулер
жұбына уақтында, кейбірі түрлі себеп-сынақпен
кешеуілдеп жолығады, кейбірі... Қалай болса да
бір күні сен өз жұбыңмен жолығысып, жүзде-
сесің, Алланың әмірімен, балам, Алланың әмірі-
мен. Ұғып отырмысың?
39
– А-а-а, ата, сонда мені сүйгеніме сүрінбей
жеткізді деп, қолдағы бақты бағалап, жұбыңды
Құдайдың разылығы үшін сүйесің ғой?
– Иә, ақылдым, ең алдымен Құдай жеткізді,
Құдай қосты деп сүйесің. Жүрегіме осы адам-
ға деген сезім отын салды деп сүйесің, сөйтіп,
сүйіктіңнің Құдай жаратқан болмыс-бітіміне,
жүрегіндегі мейіріміне ғашық боласың да, оны
осылай етіп Құдай жаратты ғой деп, Алланың
ыразылығы үшін бұрынғысынан да қатты сүйе
бастайсың. Әрі қарай өмір жалғаса береді. Бойын-
дағы кішілігі мен таудай жақсылықтарының ара-
сында кішігірім кемшілігін де байқап қаласың.
Онысын пенде болғасын, көзге іле бермейсің. Ол
сенде де болады. Адам мінсіз болмайды ғой, қал-
қам.
Достарыңызбен бөлісу: |