Материалдары



Pdf көрінісі
бет30/35
Дата03.03.2017
өлшемі3,37 Mb.
#6062
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35

Библиографический список 
1.
 
Библер В. С. От наукочтения – к логике культуры. Два философских введения в ХХI век 
[Текст]. – М., 1991. –  237 с. 
2.
 
 Розов  Н.  С.  Структура  цивилизации  и  тенденции  мирового  развития  [Текст].  – 
Новосибирск: Наука, 1992. – 215 с. 
3.
 
 Послание  Президента  Республики  Казахстан  Н.А.  Назарбаева  народу  Казахстана 
«Казахстанский путь - 2050: Единая цель, единые интересы, единое будущее» (Астана, 17 января 
2014 года) [Интернет]. –zakon.kz›4597132-poslanie-prezidenta… 
4.
 
Гумбольдт,  В. О  различии  строения  человеческих  языков  и  его  влиянии  на  духовное 
развитие человеческого рода. / В. фон Гумбольдт // Избранные труды по языкознанию [Текст]. –
 М.: Прогресс, 1985. – С. 370-381. 
5.
 
 Бахтин М.М. Эстетика словесного творчества [Текст]. – М., 1986. – 445 с. 
6.
 
Гумбольдт В. Избранные статьи по языкознанию [Текст]. –  М., 1984. –  400 с. 
 
ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫ СТУДЕНТТЕРІ ПРАКТИКАДАН ӚТУ КЕЗІНДЕ КӘСІБИ 
ҚҰЗЫРЕТТЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ 
Тасмағамбетова З. Ж. 
А. Байтурсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті 
Костанайский государственный университет имени А.Байтурсынова 
Kostanay State University named after A.Baitursynov 
 
Қазіргі  таңда  білікті  маман  даярлаушы  жоғары  білім  жүйесінде  бәсекеге  қабілетті  маман 
қалыптастыру  үшін,  алдымен  маманның  кәсіби  құзыреттілігін  қалыптастыру  керек  деген   әр 
түрлі пікірлер жиі айтылуда. Болашақ кәсіби құзіретті маман осы ақпараттық қоғамнан қалыспай, 
жедел ойлаушы, жедел шешім қабылдаушы, ерекше ұйымдастырушылық қабілетті, нақты бағыт 
— бағдар беруші болып шығуы — бұл қазіргі заманның талабы. 
Құзыреттілік қалыптастыру дегеніміздің ӛзі  болашақ кәсіби маманның  — қазіргі студенттердің 
шығармашылық қабілеттерін дамыта отырып ойлаудың, интеллектуалдық белсенділіктің жоғары 
деңгейіне шығу, жаңаны түсіне білуге, білімнің жетіспеушілігін сезінуге үйрету арқылы ізденуге 
бағыттауды  қалыптастырудағы  күтілетін  нәтижелер  болып  табылмақ.  Студенттердің  кәсіби 

 
209 
 
құзыреттілік  мәселелері   туралы  пікірлер  кәсіби  маман  даярлау  мәселелерімен  айналысып 
жүрген отандық және шетелдік ғалымдар, педагогтар, психологтар еңбектерінде кӛрініс табуда. 
―Құзыреттілік‖ түсінігі білім беру саласында 1960-1970 жылдардағы шетел әдебиеттерінде, 
ал  1980  жылдардың  соңында  отандық  әдебиеттерде  кездесті.  ―Кәсіби  құзыреттілік,  жете 
білушілік‖  ұғымын  енгізудің  қажеттілігі  оның  мазмұнының  кеңдігімен,  интегративтік 
сипатымен,  ―кәсіптілік‖,  ―біліктілік‖,   ―кәсіби  мүмкіндіктер‖  және  т.б.  түсініктерді  біріктіреді. 
Д.И.Ушаковтың  редакциясымен  жарық  кӛрген  түсіндірме  сӛздіктің  авторлары  ―құзыреттілік‖ 
және  ―құзырет‖  сӛздерінің  арасындағы  айырмашылықтарды  дәлелдеуге  тырысқан. 
―Құзыреттілік‖  –  хабардар  болушылық,  абыройлық;  ―құзырет‖  –  жеке  тұлғаның  кәсіби  қасиеті 
және  қызметтік  сипаттардың  нақты  жиынтығы.  Л.  М.  Митина  «құзыреттілік»  ұғымына  «білім, 
дағды,  білік,  сонымен  қатар  практикада,  тілдесімде,  жеке  тұлғаның  ӛзін-ӛзі  дамытуда 
қолданатын тәсілдері»,- деген анықтама береді. .Ж. Ниязова зерттеу жұмысында «құзыреттілік» 
ұғымына  «Білім  беру  құзырлары  —  бұл  студенттің  мағыналық  бағдарлары,  білімдері, 
біліктіліктері  мен  тұлғалық  және  әлеуметтік  іс-әрекетін  жүзеге  асыруына  қажетті  нақты 
анықталған объектілер шеңберіне қатысты тәжірибелерінің жиынтығы»,- деп анықтама береді. Б. 
Т.  Кенжебеков  құзыреттілік  жӛнінде:  «Құзыреттіліктің  бар-жоғын  адам  еңбегiнiң  нәтижесiне 
қарап  пайымдау  кажет.  Кез  —  келген  қызметкер,  ӛз  әрекетiмен  кәсiби  iс-әрекеттiң  түпкi 
нәтижесiне  сай  талаптарға  жауап  беретiн  жұмыстарды  орындаса  ғана,  кәсiби  кұзыреттi  болып 
саналады»-, деп анықтама береді.  
Ғалымдардың  пікірлерін  басшылыққа  ала  отырып,  біз   «құзыреттілік»  ұғымына  – 
студенттердің жеке тұлғалық психологиялық ерекшеліктеріне байланысты меңгерген білімдерін, 
дағдылары мен біліктерін, танымдық және тәжірибелік іскерлігін   ӛмірде дұрыс қолдануы деген 
анықтама бере аламыз. 
Сонымен  педагог-психолог,  ғалымдардың  пікірі  бойынша  еңбек  нарығында  бәсекеге  қабілетті, 
кәсіби оңтайлы   маманнның бойында белгілі бір құзіреттіліктер қалыптасуы қажет: 
бағдарлы  құзіреттілік  (азаматтық  белсенділік,  саяси  жүйені  түсіну,  баға  бере  білу, 
елжандылық, т.б); 
мәдениеттанымдылық  құзіреттілік  (ұлттық  ерекшеліктерді  тани  білу,  ӛз  халқының 
мәдениеті мен ӛзге ұлттар, әлем мәдениетін салыстыру, саралай білу қабілеті); 
оқу-танымдық  құзіреттілік(ӛзінің  білімділік  қабілетін  ұйымдастыра  білу,  жоспарлай  білу, 
ізденушілік-зерттеушілік әрекет дағдыларын игеру, талдау, қорытынды жасай білу); 
коммуникативтік  құзіреттілік  (адамдармен  ӛзара  қарым-қатынас  тәсілдерін  білу, 
мемлекеттік тіл ретінде қазақ тілінде, халықаралық қатынаста шетел тілінде қатынас дағдылары 
болуы); 
ақпараттық-технологиялық  құзіреттілік  (ақпараттық  технологиялармен,  техникалық 
обьектілер  кӛмегімен  бағдарлай  білу,  ӛз  бетінше  іздей  білу,  таңдай,  талдай  білу,  ӛзгерте  білуді 
жүзеге асыра білу қабілеті); 
әлеуметтік-  еңбек  құзіреттілігі  (әлеуметтік-қоғамдық  жағдайларға  талдау  жасай  білу, 
шешім  қабылдай  білу,  түрлі  ӛмірлік  жағдайларда  жеке  басына  және  қоғам  мүддесіне  сәйкес 
ықпал ете білу қабілеті); 
тұлғалық  ӛзін-ӛзі  дамыту  құзіреттілігі  (отбасылық  еңбек,  экономикалық  және  саяси 
қоғамдық қатынастар саласындағы белсенді білімі мен тәжірибесінің болу қабілеті). 
Сонымен,  кәсіби  құзыреттілік   дегеніміз  ең  алдымен  студенттің   функционалдық 
сауаттылығы  мен   кез-келген  мәселені  дұрыс  шеше  білу  қасиетінен  кӛрініс  табады.  Студент 
қоғам талабына сай ӛзін-ӛзі үздіксіз жетілдіріп  отыратын, кәсіби білімді, жаңа технологияларды 
меңгерген,  ортамен  қарым-қатынасқа  тез  бейімделе  алатын,  ұйымдастырушылық  қабілеті 
жоғары, тәжірибесі мол, т.б. қасиеттерді жинақтағанда ғана  кәсіби құзыретті маман бола алады. 
Студенттің  кәсіби  құзыреттілігі  кәсіби  және  жеке  сапалардан  құралады.  Кәсіби  құзыретті 
маман   деп  ӛзінің  педагогикалық  әрекетін  жоғары  дәрежеде  жүргізе  алатын,  қарым-қатынасқа 
 әрдайым  дайын,  педагогикалық   үдерісте  үнемі  оң   нәтижелерге  қол  жеткізіп   отыратын 
маманды атауға болады. 

 
210 
 
Жоғары  оқу  орнында  дайындықтан  ӛткен  мамандардың  білімі  жоғары  дәрежеде  болуы 
керек. Ӛйткені,  бұл  талап әрбір  мамандық  бойынша білім беру мазмұнын салыстырмалы  түрде 
біртұтас білім саласы ретінде анықтауы керек. Білім берудің күрделі мазмұнын меңгеруде, оқу-
тәрбие  үрдісін  ұйымдастырудың  қазіргі  кездегі  ұстанымдарын  жүзеге  асыруда,  педагогикалық 
үрдіс, яғни, оқытушылар мен студенттердің ӛзара байланысқан және ӛзара келісілген іс-әрекеті 
басты  міндет  атқарады.  Сондықтан,  қазіргі  кездегі  жоғары  білім  беру  алдында  студенттер  мен 
оқытушылардың  жұмыстарының  түрлері  мен  әдістерін  жүзеге  асыру  мәселесі  тұр.  Еліміздің 
саяси,  экономикалық,  мәдени,  қоғамдық  ӛміріндегі  ӛзгерістерге  сай  жоғары  оқу  орындарының 
үлкен  жауапкершілікті  сезініп,  білікті,  ӛз  ісінің  шебері,  бәсекеге  қабілетті,  кең  ауқымды,  жан-
жақты  дамыған  маман  дайындауға  ұмтылуы,  ӛзінің  әлеуметтік-экономикалық  және  рухани 
дамуының  мазмұны  мен  сипаттарының  ӛзгеруіне  және  еңбек  сапасына  талаптың  жоғарылуына 
байланысты ӛз ісін жетік білетін, кәсіби білігі мол мамандарды қажет етеді.  
Құзіреттілік  -  жеке  тұлғаның  теориялық  білімі  мен  практикалық  тәжірибесін  белгілі  бір 
міндеттерді  орындауға  даярлығы  мен  қабілеті.  Ол  жансыз  жаттанды  білім  түрінде  емес  жеке 
тұлғаның танымға, ойлауға қатысын және әрекетке, белгілі мәселелерді ұсынып, шешім жасауға, 
оның  барысы  мен  нәтижелерін  талдауға,  ұдайы  түрде  ұтымды  түзетулер  енгізіп  отыруға  деген 
икемділігінің  белсенділігінен  кӛрінеді.  Құзіреттілік  бірінші  орынға  білім  алушының  ақпаратты 
сауаттылығын  емес,  оның  мәселені  дұрыс  шеше  білу  қасиетін  қояды.  Болашақ  маман  ӛз  ісінің 
шебері,  жақсы  мұғалім  болу  үшін  мамандығына  қажетті  қабілеттерді  және  жалпы  әлемдік 
мәдениетті,  ӛз  елінің  мәдениетін,  қарым-қатынас  мәдениетін,  тіл  мәдениетін  игеріп, 
интеграциялық  үрдістерді  меңгеріп,  әлемдік  білім  кеңістігінің  ӛресінен  шыға  алуға  талпынуы 
керек.  Кәсіби  құзыреттілікті  қалыптастыру  жеке  шығармашылық  қабілетті  дамытуды, 
педагогикалық  инновацияларды  дұрыс  қабылдауы,  күнделікті  ӛзгеріп  жататын  педагогикалық 
ортаға тез бейімделуді қажет етеді.  
Мұғалімнің  кәсіби  құзыреттілігін  қалыптастыруда  педагогикалық  практика  үлкен  рӛл 
атқарады. Ол жоғары оқу орнындағы оқу-тәрбие үрдісінің басты бір бӛлігі болып табылады да, 
болашақ  мұғалімдердің  теориялық  дайындығы  мен  практикалық  іс-әрекетін  біріктіруін 
қамтамасыз  етеді.  Педагогикалық  практиканы  ӛту  кезінде  студенттің  педагогикалық  іскерлігі 
мен дағдылары жылдам қалыптасады. Оның шығармашылық және педагогикалық құбылыстарды 
зерттеуге деген қабілеті дамиды, педагогикалық шеберліктің негіздері қаланады.  
Педагогикалық практика үрдісінде келесі міндеттер шешімін табады:  
- студенттерді  мұғалім  мамандығына  деген  қызығушылық  пен  сүйіспеншіліктің 
тұрақтылығына тәрбиелеу;  
- нақты  педагогикалық  міндеттерді  шешу  барысында  психологиялық-педагогикалық  және 
арнайы білімдерді пайдалану үрдісін терендету, бекіту;  
- болашақ  мұғалімдердің  кәсіби  іскерлігі  мен  дағдыларын  қалыптастыру  және  дамыту: 
педагогикалық қызметке шығармашылық, зерттеушілік ыңғайға бейімдеу.  
Педагогикалық  практиканың  тиімділігінің  негізгі  шарттары  -  оның  кәсіби  бағыты, 
теориялық  негізділігі,  оқыту  және  тәрбиелеу  сипаты,  педагогикалық  практиканың  мазмұнына 
және ұйымдастырылуына комплексті тұрғыдан қарау, жүйелілік, оны ӛткізудегі қажеттілік.  
Педагогикалық  практика  кезінде  студент  келесі  кәсіби-педагогикалық  іскерлік  негіздерін 
меңгеруі тиіс:  
- оқушылардың  жас  және  жеке  ерекшеліктерін  және  ұжымның  әлеуметтік-психологиялық 
ерекшеліктерін ескере отырып, нақты оқу-тәрбие міндеттерін анықтау;  
- оқушылардың  дамуы  мен  тәрбиесін  диагностикалау  және  жобалау  мақсатында  оқушы 
тұлғасы мен ұжымды зерттеу;  
- педагогикалық қызметтің ағымдағы және болашақтағы жұмыстарды жоспарлауын жүзеге 
асыру (пән бойынша оқу және сыныптан тыс жұмыстар, әртүрлі іс-әрекеттерде т.б.);  
- оқушылардың  оқу-танымдық  қызметінде  басқарудың  әртүрлі  формалары  мен  әдістерін 
пайдалана алу және білім-тәрбие міндеттерін шешу;  
- балалар  ұжымын  алға  қойған  міндеттерді  орындауын  ұйымдастыру  (ӛз  іс-әрекеті  мен 
оқушылар  іс-әрекетінің  жүйелілігін  анықтау,  белсенділерді  анықтау,  ұжым  мен  белсенділердің 

 
211 
 
қарым-қатынасын  үйлестіру,  бакылауды  жүзеге  асыру,  жұмыстың  қорытындыларын  шығарып, 
оны талдау); 
 - мұғалімдермен,  сынып  жетекшілерімен,  тәрбиешілермен,  ата-аналармен  және  тәрбие 
ісіне қатысы бар барлық адамдармен дұрыс қарым-қатынаста болу;  
- оқу-тәрбие жұмысын бақылау және талдау;  
- ата-аналар арасында педагогикалық насихат жұмыстарын жүргізу.  
Жаңа білім ғасырында теориялық білімді терең меңгерген, жаңа технологиямен қаруланған, 
жан  -  жақты  білімді,  білікті  мұғалім  ғана  еліміздің  болашағына  ӛз  үлесін  қоса  алады.  Кәсіптік 
практика  кәсіптік  білімнің  негізгі  білімдері  бағдарламасының  құрамдас  бӛлігі  және  білікті 
мамандарды  кәсіби  іс  әрекетке  дайындаудың  тиімді  формасы  болып  табылады.  Осыған  орай, 
болашақ  педагог  мамандарды  бүгінгі  қоғам  талабына  сай  дайындау  мақсатында  жаңа 
педагогикалық технологияларды оқу үрдісінде жүйелі пайдалану қажет. Педагогтік мамандыққа 
алғашқы  болашақ  мұғалімдерді  дайындау,  қалыптастыру  кезеңінен  басталады.  Білім  алушы 
ӛзінің  бейімділігін,  шеберлігін,  алған  теориялық  білімін  тәжірибемен  ұштастырғанда  ғана 
мұғалімге  тән  іскерлік,  шеберлік  қалыптасады.  Қазіргі  заман  мұғалімі  –  қоғамдық  дамудың 
деңгейінен  кӛрінетін,  жаңалыққа  жаны  сергек,  жаңаша  ойлау  дағдысын  меңгерген,  балалардың 
талапкерлігімен  қабілетін,  ӛздігінен  еркін  дамуын  ұйымдастыра  алатын  әрі  шығармашылықпен 
еңбек  ете  алатын  маман  болуы  тиіс.  Мұғалім  қоғам  талабына  сай  ӛзін  –  ӛзі  үздіксіз  тәрбиелеп 
отыратын,  балалармен  қарым  –  қатынасқа  түсе  алатын  ұйымдастырушылық  қабілеті  жоғары 
және мол тәжірибе жинақтағанда ғана оның бойынан кәсіби құзіреттілігі анық байқалып тұрады.  
 
Библиографиялық тізім 
1. Ш.Х.Құрманалина,Б.Ж.Мұқанова. Педагогика. А., 2007 
2.Омарова  Л.Т.  Кредиттік  оқыту  жүйесінде  студенттердің  кәсіби  құзыреттіліктерін 
қалыптастырудың педагогикалық шарттары 
3.Сенкибаева  А.Т.  Мұғалімнің  кәсіби  құзырлылығын  дамыту//Білім  берудегі  менеджмент, 
№4,2009. 
 
ВОПРОСУ О ПОЛИЯЗЫЧНОМ ОБРАЗОВАНИИ В МНОГОЯЗЫЧНОМ 
ПРОСТРАНСТВЕ 
Чепига О. И. 
. Байтурсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті 
Костанайский государственный университет имени А.Байтурсынова 
Kostanay State University named after A.Baitursynov 
 
В  современном  мире  в  связи  с  процессами  самоопределения  наций,  образования 
многонациональных государств, активной миграцией населения весьма важной государственной 
задачей  стало  правовое  решение  вопросов  языка  в  обществе.  В  первую  очередь  проблемы 
касаются  законодательного  обеспечения  применения  языков  в  официальном  и  неофициальном 
общении, в обучении языкам в школе и вузе, во взаимоотношениях между народами.  
Целью образования на современном этапе становятся не просто знания, но и формирование 
ключевых  компетенций,  которые  должны  вооружить  молодежь  для  дальнейшей  жизни  в 
обществе. Советом Европы выделено пять базовых компетенций, необходимых сегодня любому 
специалисту. Среди них — умение устно и письменно общаться, что, естественно, предполагает 
владение несколькими языками. 
В  настоящее  время  в  разных  странах  накоплен  определенный  опыт  билингвального 
образования.  Это  имеет  место  в  регионах  с  естественной  двуязычной  средой  (Канада,  Бельгия, 
Швейцария  и  др.),  а  также  в  государствах,  где  происходит приток иммигрантов,  вынужденных 
вживаться, врастать в чужую культуру (США, Германия и др.). В этих странах функционируют 
разного  рода  билингвальные  курсы,  на  которых  языки  изучаются  не  столько  как  средство 
коммуникации,  сколько  как  способ  приобщения  к  культуре  страны  изучаемого  языка, 
ознакомления  с  ее  историей.  Имеется  опыт  создания  двуязычных  школ  в  ряде  городов  СНГ,  в 

 
212 
 
основе  которого  лежит  идея  претворения  в  жизнь  концепции  непрерывного  билингвального 
обучения, начиная с детского сада и заканчивая высшей школой. 
Известно, что только то государство может успешно развиваться и гармонично вписаться в 
ряд  ведущих  стран  мира,  которое  сумеет  создать  для  своих  граждан  достойные  условия  для 
приобретения  качественного  и  современного  образования.  В  связи  с  обновлением  содержания 
образования  особое  внимание  уделяется  созданию  условий  для  развития  творческого 
личностного  потенциала  учащегося  и  расширению  возможностей  углубленного  образования,  в 
том числе языкового. Одной из важных задач любого учебного заведения является приобщение 
подрастающего  поколения  к  универсальным,  глобальным  ценностям,  формирование  у  детей  и 
подростков  умений  общаться  и  взаимодействовать  с  представителями  соседних  культур  и  в 
мировом  пространстве.  Наряду  с  казахским  языком,  имеющим  статус  государственного,  и 
русским  —  языком  межнационального  общения,  важным  средством  в  этом  деле,  несомненно, 
выступает иностранный язык. 
Президент  страны  Н.А.Назарбаев  поставил  высокую  планку  перед  отечественным 
образованием.  Оно  должно  стать  конкурентоспособным,  высококачественным,  таким,  чтобы 
выпускники  казахстанской  школы  могли  легко  продолжать  обучение  в  зарубежных  вузах. 
«Казахстан  должен  восприниматься  во  всем  мире  как  высокообразованная  страна,  население 
которой пользуется тремя языками: казахский язык — государственный, русский язык как язык 
межнационального  общения  и  английский  язык  —  язык  успешной  интеграции  в  глобальную 
экономику», - Н.А.Назарбаев «Новый Казахстан в новом мире». 
Важнейшей  стратегической  задачей  образования  является,  с  одной  стороны,  сохранение 
лучших казахстанских образовательных традиций, с другой стороны, обеспечение выпускников 
школ  международными  квалификационными  качествами,  развитие  их  лингвистического 
сознания, в основе которого – овладение государственным, родным и иностранными языками.  
Казахстан, оставаясь полиэтническим и поликонфессиональным государством, переживает 
на  сегодня  сложный  и  противоречивый  период  своего  культурно-языкового  развития,  о  чем 
свидетельствует  сложившаяся  языковая  ситуация,  характеристика  которой  дана  в  Концепции 
языковой  политики  Республики  Казахстан.  Следует  отметить,  что  практически  во  всех 
документах в области языковой политики стрежневой идеей является необходимость овладения 
несколькими языками. 
В  связи  с  этим  новое  звучание  приобретает  проблема  языкового  образования.  Исходным 
при  этом  является  идея  о  том,  что  изучение  любого  языка  должно  сопровождаться  изучением 
культуры  носителей  этого  языка.  Причем  этот  процесс  должен  протекать  синкретно,  не  в 
раздельных плоскостях. В связи с этим было бы правомерно говорить о полилингвокультурном 
образовании,  результатом  которого  должно  стать  многоязычие  граждан  общества.  Слагаемыми 
этого многоязычия должны явиться родной язык, который закрепляет осознание принадлежности 
к  своему  этносу,  казахский  язык  как  государственный,  владение  которым  способствует 
успешной  гражданской  интеграции,  русский  язык  как  источник  научно-технической 
информации,  иностранный  и  другие  неродные  языки,  развивающие  способности  человека  к 
самоидентификации в мировом сообществе. 
Поэтому изучение языка как одного из главных индикаторов адаптации человека к новым 
социально-политическим  и  социально-культурным  реалиям  становится  в  настоящее  время 
актуальной  научно-теоретической  и  научно-практической  задачей.  Кроме  того,  объективно 
возникла  необходимость  по-новому  осмыслить  сложившиеся  в  период  независимости 
традиционные концепции языковой политики и языковой ситуации. 
Цель  поликультурного  и  полиязычного  образования  может  заключаться  в  формировании 
человека,  способного  к  активной  жизнедеятельности  в  многонациональной  и  поликультурной 
среде, обладающего развитым чувством понимания и уважения других культур, умением жить в 
мире и согласии с людьми разных национальностей, рас и верований. 
Язык  рассматривается,  как  фактор  культуры,  во-  первых,  потому  что  он  является  ее 
составной  частью,  которую  мы  наследуем  от  наших  предков;  во  -вторых,  язык  –  основной 
инструмент, посредством которого мы усваиваем культуру; в  – третьих, это важнейшее из всех 

 
213 
 
явлений культурного порядка. Являясь составной частью культуры и его орудием, он выражает в 
обнаженном  виде  специфические  черты  национальной  ментальности,  открывает  механизмы 
области  сознания.  Также  отношения  между  языком  и  культурой  могут  рассматриваться  как 
отношение  части  и  целого.  Так  как  каждый  носитель  языка  одновременно  является  носителем 
культуры, то языковые знаки приобретают способность выполнять функцию знаков культуры и 
тем самым служат средством представления основных установок речевой деятельности человека 
говорящего.  
Язык  –  это  объективная  реальность.  Одновременно  он  связан  со  сферой  сознания,  с 
духовной  жизнью  людей.  Но  нет  сомнений  в  том,  что  язык  есть  реальность  социальная.  Он 
существует  вне  каждого  из  нас  и  независимо  от  нашего  бытия  и  сознания.  Мы  рождаемся  и 
умираем,  а  язык  народа  продолжает  существовать.  Но  он  не  может  существовать 
безотносительно  к  обществу,  которое  состоит  из  отдельных  людей,  не  может  существовать 
безотносительно  к  самосознанию  этноса,  к  коллективному  общественному  сознанию  и 
языковому самосознанию говорящих на нем отдельных людей. Информационное пространство в 
рамках  определенного  исторического  времени  является  важнейшим  фактором  становления 
сознательной человеческой деятельности в силу функции языка.  
Языковая  деятельность  человека,  в  ходе  которой  происходит  освоение  материальной  и 
духовной  культуры  с  помощью  выразительных  средств  самой  культуры  как  основы 
социокультурного  пространства  личности,  создает  в  свою  очередь  полиязыковое  пространство 
сознательной человеческой деятельности (труд, познание, общение). 
Язык,  заключенный  в  коллективном  сознании  народа,  -  это  та  реальность,  к  познанию 
которой  призван  приобщать  ученика  педагог  любой  учебной  дисциплины.  Любой  язык  ставит 
нас  перед  необходимостью  и  одновременно  дает  нам  возможность  представлять  континуум 
мироздания  как  множество  разных  вещей,  которое  поддается  упорядочению  при  помощи 
системы  идей,  являющихся  значениями  слов.  Эту  задачу  решает  каждый  человек,  овладевая 
первым,  родным  языком.  Соответствующая  способность  видеть  мир  через  слова  остается 
пожизненно, это необходимый компонент того качества, которое называется разумом. Овладевая 
полиязыковой  культурой,  человек  тем  самым  расширяет  свои  возможности.  Определяя 
полиязыковую 
культуру, 
как 
совокупность 
показателей, 
отражающих 
уровень 
распространенности  «языков  культуры»  в  языковом  пространстве,  а  также  уровень  владения 
родным и не родными языками в пространстве конкретного социума, мы видим важный фактор 
решения многих социальных проблем современного образования в исследовании роли языковой 
культуры.  
Мир  стремительно  изменяется.  Целью  и  логикой  развития  цивилизации  становится 
глобализация,  движение  к  постиндустриальному  обществу  –  переход  от  чисто  технических 
навыков к интеллектуальным навыкам и к информационно технологическому качеству.  
Владение  казахским,  русским  и  иностранными  языками  становится  в  современном 
обществе неотъемлемым компонентом личной и профессиональной деятельности человечества. 
Все  это  в  целом  вызывает  потребность  в  большом  количестве  граждан,  практически  и 
профессионально  владеющих  несколькими  языками  и  получающих  в  связи  с  этим  реальные 
шансы  занять  в  обществе  более  престижное  как  в  социальном,  так  и  в  профессиональном 
отношении положение. 
Одной  из  задач  системы  образования  является  приобщение  подрастающего  поколения  к 
универсальным, глобальным ценностям, формирование у детей и подростков умений общаться и 
взаимодействовать с представителями соседних культур и в мировом пространстве.  

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   35




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет