Мектепке дейінгі педагогика

Ана сүтін дене үшін табиғат өзірлейді, рух үшін оны * біздің мұгалімдеріміз өзірлейді.

Игі өнеге ңиын ерлік жасауды жеңілдете түседі.

Шөкірті жоқ үстаз - мылңау үстаз.

Көпті үлгілі болсын десең, оның алдында өзің де үлгілі бол. Беделдің келуі қиын, кетуі оңай..

Мұғалім өзінің білімділігімен, эйүріс-тұрысымен, жайдары мінезімен, тіпті сырт пішіні, киген киімімен де оқушысына жақсы мағынада қатты эсер етеді.

Мүғалім өділ де турашыл, жоғары мөдениетті де сал- мадты, сыпайы да өдепті, кішіпейіл болуға, таза киініп, таза жүруге тиісті.

Я, шын мөнінде мұғалім болу үшін, бұл сөздің толық. игілікті мөнісін аныңтау үшін өте көп нөрсе керек.

Мұғалім - оқушы үшін ең жоғары адамгершіліктің үлгісі. Сондықтан да ол оқушы жүрегінде ұмытылмас із ңалдырады.

Адамгершілік сенім жоғалысымен, сол сөтте-ақ мұғалімнің сөзі өз күшін жояды.

Денені шымырландырудың, ерік-қайратты шыңдау- дың, ақылды алғырландырудық, ойды салмаңтандыру- дың жолын білсең, сен тәрбиешісің.

Мұғалім үқыпты, шьш мәніндегі өнегелі үстаз, тәрбие- ші бола білуі тиіс. Адыл-парасатты, қажырлы, өтірік айт- паитын^қолайсыз іске бармайтын, дүниеқоңыздықңа салынбайтын, өз нәпсісін тыйып ұстайтын адал да шын- шыл адам болуы тиіс.

Егер де басңаны өзің арңылы төрбиелейтініңді түсінсең, онда тәрбие мәселесі оңайланып, өзім ңалай өмір сүруім керек деген бір-ақ мәселе ңалады.

Пікір күшті болса, іс те күшті болмаң.

Өмір - теңіз, жүзем онда демеқіз,

Ізгіліктен жасалмаса кемеңіз.

Рудаки

Тіршілікті тірілтіп түрған - мейірімділік.

Үстамды жөне орынды сөйлей білу ділмарлықтан көп артық.

Мектепке дейінгі педагогика пәнінен берілетін курстық және дипломдың жұмыстардың тақырыптары

1. 
   Қазақ зиялыларының төрбие мәселесіндегі көзқа- растары.
   
2. 
   Магжан Жұмабаевтың ледагогикалық көзқараста- ры.
   
3. 
   Абай шығармаларының тәрбиелік мөні.
   
4. 
   Нөзипа Құлжанованың ана мен бала төрбиесі тура- лы маңал алары.
   

6. 
   Бала тілін дамыту әдістемесінің негізін қалаушы Б. Баймұратованың еңбектері.
   
7. 
   Баланың ңарапайым математикалық түсініктерін қалыптаетырудағы М.С. Сөтімбекованың еңбектері.
   
8. 
   Мектепке дейінгі төрбие мамандарын дайындау- дағы Қ*А. Аймағамбетованың еңбектері.
   

9. 
   Ауыл балабақшаларының дамуын зерттеудегі Қ. Меңціаяқованың еңбегі.
   
10. 
    Мектепке дейінгі кезеңдегі дене тәрбиесінің өдістемесін қалыптастырудағы М.Т. Түрыскелдинаның еңбёктері.
    
11. 
    Қазақстандагы мектепке дейінгі төрбиенің қалып- тасуы мен дамуы.
    
12. 
    Мектепке дейінгі тәрбиеде әтнопедагогика мате- риалдарын пайдалану.
    
13. 
    Педагогикалың мониторинг өдісінің бақылау- диагностикалық қызметі.
    
14. 
    Мектепке дейінгі төрбиелеу мен оңытудың мазмү- нын жаңартуда инновациялық технологияларды пай­далану.
    
15. 
    Тәрбиелеу мен оңыту процесін модельдеу жүйесінің жеке түлғаны қалыптастыруға ықпалы.
    
16. 
    Баланың дене дамуындағы сауыңтыру-шынықты- ру шараларының рөлі.
    
17. 
    Білім беру мониторингі - педагогикалық про- цестің гылыми болжамының нөтижесіне жету өдісі.
    
18. 
    Мектепке дейінгі ұйымдарды нормативтік- ңүңыңтың негіздермен қамтамасыз етудегі инновация- лар.
    
19. 
    Қазіргі кезеңдегі мектепкё дейінгі білім беру жүйесін дамытудағы ізгілендіру мөселелері.
    
20. 
    Қазіргі кезендегі жеке тұлганы дамыту фактор- лары.
    
21. 
    Мектепке дейінгі жастағы бала жөне оны қорша- ған әлеуметтік орта.
    
22. 
    Дарынды балалармен жүмыс жүргізу өдістемесі.
    
23. 
    Балабақшаларда диагностикалық жүмыс жүргізу өдістемесі.
    
24. 
    Балабақшада озық іс-тәжірибені насихаттау мен тарату.
    
25. 
    Балабақшадағы эксперименттік алаңдарда оқу- төрбие жұмыстарын үйымдастыру өдістемесі.
    
26. 
    «Балбөбек» бағдарламасын төжірибеде пайдалану- дың өдістемесі.
    

Әдістеме - 1. Әдістердің жиынтыры, бір ыерсені іс жүзінде қолданудың тәсілдері. 2. Оңыту төсілдері тура­лы ҒЫЛЫМ.

Әлеуметтену - қоғамның жеке мүшелеріне мөдениет- тің жалпы төжірибесінде берілу процесі (рөл, ңұндылық» іскерлік, білім, норма, т.б.).

Оміршілдік стиль - бұйрың беру түріндегі стиль.

Әңгіме әдісі - баңылау мөліметтерін өңгіме арқылы түскен материалдармен толықтырып отыру. Өңгіме өдісін дұрыс ңолдану үшін арнайы жоспар жасалып, онда негізгі сұрақтар мен жанама сүраңтардың және өңгіме жасаудың өдістері мен тәсілдері наңты көрсетіледі.

Білім - адам санасында түсінік, пайымдау, теория түрінде шындықтың барабар бейнееін тану процесінің нәтижесі.

Білім берудегі әлеуметтік тапсырьіс — өскелең ұрпақңа оның арнайы доминантты қабілетіне сөйкес толың дербес білім беру мен дамыту.

Білім беру жүйесі - жас үрпақтын, қоғамдық өмірге, арнайы мекеме жүйесіне зияткерлік даярлығы.

Басңару жүйесі - ңызметтің жбтекші түрі мен маңса- тын нақтылауға, жаңалық енгізуге, қарым-ңатынасты жетілдіруге, ңоршаған ортамен өзара өсерді кеңейтуге бағытталған басңару қызметі. -

Бағдарлы рефлекс - ңоршағав орта жаңалығына серпіліс ретінде болатын шартсыз рефлекс.

Баланьщ елеуметтік кеңістігі - оң және теріс валент- тілікке ие болатын, бағалау және құндылың жүйесі ар- ңылы оның мінез-құлңына қалай өсер ететінін, оның са- наеындағы шағын өлеуметтік топ туралы түеінік жиын­тыры.

Валаның әлеуметтік өсуі - мектепте.оқуға көшу қар- саңында жиі көрінетін педагог пен ата-ананың бірлес- кен өрекетінің. күшею көрсеткіші.

Баланы әлеуметтік ңорғау - баланыңөлеуметтік дыз- метке ңабілетін қалыптаетыру, жаңсарту және қалпы- 290

на келтіру маңсатында көмек көрсету, осы мақсатқа жету үшін жайлы жағдай туғызу жөніндегі кәсіптік қызмет.

Баламалық (альтернатива) — екі немесе бірнеше мүмкін болатын шешім., бағыт, керекті нұсканьщ біре- уін таңдау қажеттілігі.

Бейімделу - мүшенің, ағзаның, түлғаның немесе топ- тың өзгерген сыртқы жағдайға икемделуі.

Баңылу өдісі - бұл әдеттегі жағдайда педагогикалық дүбылыстарды қабылдау арңылы тану.

Вербальды - сөздік.

Ғылым - табиғаттың, қоғамның жөне ой-өрістің объективті заңдылыңтарынан алынған жөне адамдардың арнайы іс-әрекеті нәтижесінде тікелей қоғамның өндіруші күшіне айпалатындай үздіксіз дамып отыра- тын білімдер жүйесі.

•Ғылыми баяндамалар - аудиторияда оқылатын неме­се мадала ретінде жарияланатын ғылыми-зерттеу мен төжірибелік эксперимент жұмысының мазмұнын баян- дайтын ғылыми құжат.

Даналъщ - тұлғаның таланты мен белсенді іс-әрекеті- нің жоғары дәрежеде көрінетін өлеуметтік ңасиеті.

Даму - материя мен сананың ңажетті, заңды багытта өзгеруі, олардың жан-жаңты сипаты.

Демократиялық стиль (ұжымдық, алқалың) - бала- ның жағымды эмоцияға деген қажеттілігіне сүйенген, төрбиенің ең тиімді стилі.^Жалпы тілектестік жағда- йында сендіру мен сенімділік пайдаланылды. Қажетті жағдайда балаға берілетін сөгіс оны он, қарым-қатыңас- тан айыру арқылы іске асырылады.

Диагностика — жүмыс тәртібінде мүмкін болатын ауытқуларды болжау үшін процестерде, машиналарда аңауларды сипаттайтын белгілерді техникалық басқару жөне зерделеу, ауруларды аныңтау жөне диагноз қою әдістері мен принциптері туралы ілім.

Дербестік (индивидуальность) — жеке адамның өзіне гана төн ерекшелігі. Адам және оның түлғасының жеке жагдайда көрінуі.

Диалогтік сөз - екі немесе бірнеше адамның сөйле- суі. Бұл көп жағдайда сөйлесу жағдайына -байланысты болады.

Ерік-жігер - ңойылған мақсатңа жету үшін қажеггі ішкі күш-қайрат қабілеті. Ерік әрекеті арқылы адах сыртқы орта мен билікке тікелей қарсы тұрады.

Еліктеу - басқаның іс-әрекетіне еру; басқаның іс-әре- кет нөтижесіне еру;

Есте сақтау - заттар мен қүбылыстардың бейнесі зер- деде бекитін ақыл-ес процесі. Есте сақтау әрқашанда таңдамалы түрде өтеді: біздің сезу ағзаларымызға есер ететіндердің бәрі бірдей есте қалмайды.

Жеке адам (индивиБ.- жеке өмір сүретін ағза; жеке адам, адам жаратылысының бірегей өкілі.

Жеке даму - жеке адамның өмірі мен іс-өрекеті про- цесінде даму.

Жеке тұлғаның дамуы - жеке адамды өлеуметтендіру және төрбиелеу нәтижесінде, жеке адамды өлеуметтік тұлға ретінде ңалыптастыру продесі.

Жетекші іс-әрекет - онтогенездің белгілі кезеқінде психикалық даму сипатын анықтайтын іс-өрекет.

Жіктеу (классификация) - білімнің қандай да бір са- ласы не адамның іс-өрекеті туралы жүйесі, осы түеінік тер арасында байланыс орнату құралы.

Зерде (ес) - жеке адамның өз төжірибесін есте қалды руы, сақтауы жөне қайта жаңғыртуы.

Зейін - психикалың құбылыс, бірақ психикалықка⁵¹ таланудың жеке түрі емес, оның кейбір түрінің ұйымда^ тырылуы, оның нөтижесінде біреуі санада айкыныр бейнеленсе, екіншісі азырақ болады. .

Зертханалық және практикалық жұмыс - ^ке3 ген пөн бойынша белгілі бір сұрақтарды цемесе та маларды шешу барысында оқушы-студенттерДІҢ ж тын жеке, топтық, ұжымдық іс-өрекеті. . . g.

Заттық іс-әрекет - затты пайдаланудың көпшіда* _ лап тапқан жолдарын тану процесіндегі, баланын те шағындағы басты іс-өрекеттері.

Ізденістік жұмыстар - жаңалыңтар ашу маңсатымен зерттеудің принциптік жаңа бағыттарын табу үщін жүргізіледі. Олар белгілі теориялық дайындамалар мен идеяларға сүйенеді, алайда соңғылар ізденістердің ба- рысында сын көзбен қайта царалып, елеулі өзгерістерге ұшырауы мүмкін.

Идея - объективті шындықты ойлау түріндегі фило­софия лық түсінік.

Интеграция (кірігу) - жалпы ағзаның, жүйенің же- келеген жіктелген бөліктерінің байланыс жағдайын білдіретін түсінік.

Интеллект (парасат) - психологиялың түсінік, ойлау, үтымды таным ретінде түсінуге болады.

Интерактивтік - (ағылшын тілінде interactive) - өзара