әоекеттесуші.
^(тұжырьшдама) - ВДндайда бір құбылыс- делуі, жетекшіЛПЛ1 ТӘСІЛІ’ тҮс1нДірмесі, пікірінің негіз-
КернокіерекГттТойла? ҚҮРаШ,ЛЫ ПРИНЦИШ'
отетін, заттапмв» I " У ~ қабылДаУ көрнекі жағдайда Көмегімен опт. аиланыс сыртңы бағдарлың әрекет
Көрве РЫНДалатын ойлау. бағдарлык ап ^Нел^ °йлау - бейне мен байланыс ішкі
КіРіктіріРеКеТ КӨМегімен орындалатын ойлау.
біріктіріп п"ГеН К^рс “ бірнеше пәндерді бір пөнге
бФвеще такыра™11 КУР°* ^іріктірідген оқу жоспары -
аРвальщ ЬШТЫҚ саланьі ^амтитын, нақты бір топқа
^птастьТЛа!ҒаН СабаҚТар ТІЗІМІ-
***»*, объек *ШК*’ оыртқы, табиғи және әлеу-
^йьійтығынь ТИВТІК Және 'субъективтік факторлардың ^606 Оньің всек ӨСӘР ет^мен б°латын жеке адамның не- ҚаРьім.қа^,Ке к’асиеттерінің дамуындағы өзгерістер. 5дтвлсеге ~ °^тақ РУхани немесе материалдық
Күщ-ясіге^ Және ^айланысты жақсарту мақсатын- ^ РД1 бІріКтіРУ лсәне үйлестіруге бағыттал-
Зара өрекеті-
Жекеan**’11'' “өлеуметтікіс-әрекеттіңнакты
амның, әлеуметтік топтың, тікелей ниеті'
293
не негізделген. Жене тұлғаның нөрсеге күндылық ре- тінде қарауы,
Құндылық бағдарлар - объектілердіқмадыздылығы- на қарай сарал ау тәсілі; жеке тү лғаның ауқымды түрдегі психологиялық мінездемесі.
Мектепке дейінгі педагогика —* мектепке дейінгі ба~ лалармен (туғаннан жеті жасқа дейін) білім-тәрбяе беру жұмысының зандылықтарын зерттейді жөне мектепке дейінгі цоғамдық мекемелер мен отбасының тәрбиелік ыңпалдарынын, біртұтастығын қамтамасыз етуге ұмты~ ла отырып, бүл жұмыстық мектепке дейінгі үйымдар- дағы бағдарламасы мен өдіс-тәсілдерін ңарастырады.
Мектепке дайындық - мектептегі жүйелі жөне ұйым- дасңан түрдегі оңуга көшуін ңамтамасыз ететін мектеп жасына дейінгі ересек баланың морфофизиологияльщ жөне психологиялық ерекшеліктерініқ жиынтыгы.
Мектепке психологиялық дайындық - мектепке ой- дағыдай оқуды ңамтамасыз ететін псшсологиялық қасиеттердің кешені. Оған зияткерлік (ойлау, қабылдай білу, еске саңтау сияңты танымдың ңасиеттердің белгілі бір даму деңгейі); жеке тұлға ретіндегі (сана-сезім, күш- жігер мен жүріс-түрыс); коммуникативтік (ңарым- қатынас жасай білу дағдыларыйың белгілі бір даму деңгейі, үлкендермен және құрбыларымен дарым-ңаты- нас орната білу) дайындың сияңты компоненттер кіреді.
Мектепке дейінгі жастағы баланың жаңа ішкі усталыми (позиция) - мектепке дейінгі жастың соңғы жылда- рында пайда болатын жаңа мұқтаждар мен ңажеттіліктер жүйесі.
Мақсат - объектіге бағытталған іс-әрекет; іс-әрекет нәтижесінің таңдандыруы.
Мектептегі оқуға дайын болу - баланың әлеуметтік толысу нөтижесінде пайда болған оңуға деген қажетті- лікке ықылас білдіру, түсіну, ішкі қайшылықтардьщ пайда болуы.
Мектеп құжаттарын зерттеу - оқу-тәрбие жұмыста- рындағы кейбір күдікті мөселелерді түрлі құжаттарға сүйеніп зерттеуге болады. Олар: сынып журналдары,
г оңушылардың күнделіктері, оқу-төрбие жұмысының жоспары мен есебі, үйірме жұмыстарының жоспары мен есебі, баяндамалар, педагогикалық кеңестід хаттамала-. ры, мектептің жылдың есептері, озыд іс-тәжірибелер, ғылыми мақалалар, т.б.
ОДушылардың жүмысын зерттеу - жазба жүмыста- ры, баңылау жөне графикалың жұмыстары, суреттер, пәндер бойынша дөптерлер, тәрбие жүмыстарының та- қырыбына жазылған баяндамалар, ғылыми мақалалар.
Оқыту моделі - оқытудың үлгі нұсқасы.
Оқу бағдарламаеы - өр оқу пәні бойынша меңгеру үшін білім, дағды бейі мділік көлемінен тұратын ңұжат. г Оқыту әдісі - дидактикалық міндеттерге жетуге ба- ғытталған өзара байланысқан ұстаз бен оңушылардьің- жүмыс төсілдерінің жүйесі.
Оқытудың балаға багдарланган әдіс-тәсілдері - пе- дагогикалық ііроцестің баланыңжеке қасиеттерін дамы- туға бағдарлаиуы.
Оңыту принциптері - оңытудың негізінде жатңан жөне оны жан-жағьш; мазмұны, әдіс-тәсілдері, ұйымдастыру- дың түрі мен ңұралдарын анықтайтын объективтік заң- дылыңтар, бастапқы ахуалдар.
Оқыту технологиясы - қойылған дидактикалық маң- саттарға жетуді қамтамасыз ететін, оңытудың түрлері, өдістері, ңұралдарының жүйесінен тұратын, оқу бағдар- ламасында ескерілген, оқытудың мағынасын жүзеге асыру жолы.
Оқу жоспары - білім деңгейіне сөйкес оқу пәнінің тізімі мен көлемі, оларды зерделеу тәртібі мен бақылау түрі реттелген негізгі құжат.
Онтогенез - ағзаның түқымның үрықтану сатысынан бастап жеке өмірінің аяңталуына дейінгі дамуы.
Ө&ін-өзі багалау - өзін-өзі білу ардылы өзіне бага бе- ретін өзіндік сананың құрамдас бөлігі.
ӨзіН'Өзі торбиелеу - саналы түрде ңойылған мадсатңа сәйкес адамның түлға ретінде қалыптасуы.
Өзін-өзі жігерлендіру - адамның өз тұлгасын жоғары бағалаудан, өзін-өзі бағалаудан туған ұмтылыс.
Педагогикалық технология - а) қызмет пен оның құралдарын тиімді ұйымдастыру; ә) аз шыгын мен нәтижеге жетуге болатын операциялардың бірізділігі; б) әдістемелік деңгейде педагогикалық проблемелар- ды талдауға мүмкіндік беретін педагоғикалың категория; г) ойлаудың жүйелі төсілін педағогикага енгізу; В.педагогикалың мақсатңа жетуге кепілдік беретін іс-өрекеттің реттелген жүйесі.
Педагогикалық инновация - бала тұлғасын қалып- тастыру нроцесі тұжырымдамаеының мәдени дәетүрінен басқа, білім беру процееіне басңаша төсіл, көзңараста болатын білім беру қызметі.
Педагогикалық инноватика — педагогикадық жаца- лың ашу, оны бағалау жөне ледагогикальщ қоғамдас* тыңтың меңгеруі, ақырында оны тәжірибеде пайдала- ну туралы ғылыми білім.
Педагогикалың баңылау — бұл белгілі бір ңұбылысты ұзаң жөне жоспарлы түрде зерттеудің таным-өдісі.
Педагогикалық ңоргау - педагогикальщ іс~өрекет жүйесі, білім беру жүйесінде жекелеген субъектінің жекепсихологиялық, адамгершілік ңауіпсіздігі, мүдде- еі мен құңығын сақтау, оның рухани және жеке күшінің еркін дамуы үшін материалдың жөне адамгершілік жағ- дай жасау.
Педагог қызметіндегі әлеуметтік-педагогикальгқ бағдар — баланы қоргау, педагогикалың ңызметтің бар- лың деңгейінде оның мүддесін, ңұңығъга, еркіндігін ңорғау қажеттігін түеіну.
Психология - адамның іс-әрекеті мен жануарлардыд қимылында болмыстың психикалық бейнеленуі туралы ғылым.
Педагогикалық процесс - саналы түрде үйымдасты- рылған, мақсатты және жоспарлы түрдегі ұстаздардыд шөкірттерімен, оларды оцытып, тәрбиелеу максатын- дагы өзара іс-өрекеті.
Педагогикалық техника — ұстаздардың шәкірттерікіД белсенділігін ынталандыру маңсатында қолданылатын әр түрлі шеберліктері мен ықпалды әдіс-тәеілдері.
Педагогикалық шығармашылың - нысаны бала бо- лып саналатын ңазіргі заманғы педагогикалық процес- тің міндетті түрдегі шарты.
Шкірталас (дискуссия) - кез келген бір даулы проблема немесе сүраңты бұқаралық түрде талқылау, қарау, зерттеу. Бұл талңылау өдісі барысында көзқарастар ара- сынан ортақ бір пікір таңдап алып, жалпы ұстанымға (позицията) келу.
Реформа - іс жүзіндегі әлеуметтік ңұрылым негіз- дерін жоймай, ңоғам, өмірдің қандай да бір жағын өзгер- ту, ңайта ңұру.
Рөлдік ойын - мектепке дейінгі жастағы балалардың ойынының түрі. Онда бала ойын сюжетіне сәйкес өзіне қандай да бір рөлді таңдап алады.
Тәрбие - баланың жеке басына мақсатты жөне жүйелі түрде барльщ жағынан эсер ету.
Тәрбие әдісі - төрбиенің берілген мақсатына жету.
Тәсіл - іс-өрекет сипаты, бір нөрсені жүзеге асыру- ДЫҢ жолы.
Тапсырма - белгілі бір жағдайда нәтижеге жету үшін бірдей шартты талал ететін іс-әрекет маңсаты.
Тәртіптілік - тұлғаның қасиеті, әдеті, тәртіпті сақ- тауға деген ңажеттілігі, жеке және қоғамдың міндетті түсінуі.
Тума қасиет — туғанда берілетін ерекше қасиет.
Іскерлік ойын — өр түрлі жағдайларда берілген немесе ңатысушылардың өздері бекіткен ережелер бойынша басқаратын шешімдер қабылдауының еліктеушілік өдісі (имитация).
Рефераттың жүіУіыс - (лат. Ref его - хабарлаймын деген мағынаны білдіреді) еңбектер, ғылыми зерттеулердің Қьісқаша мазмұнын сипаттайтын, жазбаша немесе басы лымдың түрде берілетін жұмыс.
Реферат дайындаушы — (лаш. Referens — хабарлауіиы Реферат дайындаушы адам. 2. Белгілі бір сұрақтар о йыңша кеңес беруші немесе баяндама жасаушы.
Эксперимент - (eksperirhentum) - тәжірибе деген ма- ғынаны білдіреді. Наңты жағдайдң есепке алып, педа- гогикалыд процесті әдейі зерттейтін ғылыми тәжірибе.
№3 қосымша *
Мектепке дейінгі педагогика пәнінен қорытынды
тест сұрақтары
I нұсқа
Мектепке дейінгі педагогиканың зерттеу объектісі:
Баланы қазіргі өмірге бейімдед төрбиелеу жолдары;
Ғылыми танымның тәсілдері;
Тұлғаның дсихологиялық ерекшеліктері;
Д. Түлға дамуының физиологиялық заңдылықтарьі;
Е. Туғаннан 6 жасңа дейінгі баланың дамуы мен тәрбиесінің заңдылықтары мен ғылыми негіздері.
*
Педагогика грек тілінде мынаны білдіреді:
Қайта төрбиелеу;
Баланы жетектеп алып жүру;
Басқару;
* Б.Бекіту; *
Е. Қайталау;
Мектепке дейінгі педагогика курсыныц міндеті:
Балаларға жан-жақты төрбие берудің мазмүны мен өдістерін таныстыру;
Тұрғындардың көші-қон проблемаларын зерттеу;
Қабылдау заңдылықтарын зерттеу;
П.Педагогикалың теориялардьщ даму тарихын ңарастыру; Е. Шетелдік педагогикалық төжірибені талдау.
✓
Негізгі педагогикалық үғымдар:
Оқыту;
Жаттыгу;
Төрбиелеу;
Б.Машыңтану;
Б. Білім беру.
Педагогика ғылымдарының жүйесіне енеді:
Балалар мен үлкендердің төрбиесі туралы сала;
Педагогикадық зерттеулер өдісінің жүйесі;
Оқыту мен тәрбиелеу принциптері;
Б.Әлеуметтік зерттеулердің нәтижелері;
Е^Фшіософия мен психологияның ғылымаралық комму-
никациясы.
Жалпы педагогика ғы лымының міпдеттері:
Мүғалімнің ата-анамен ынтымақтастығын қалыптас- тыру;
Бадалардың үжымдық жүмысына басшылық жасау;
Балалардың білімін бағалау және бақылау;
Б.Оқыту мен тәрбиелеу зандылықтарын ашу;
Б. Оқушылардың қабілетін зерттеу.
Педагогиканыңғылымретінде дамуын қайсысы анық- тайды?
Әлеуметтік төжірибені қалдыру қажеттілігі;
Алдыңғы педагогикалық мүралардың жалғастырылуы;
Педагог-практиканттар жұмысының басқарылуы; Б.Ғылыми-техникалық процестің деқгейі;
Е. Түлғаның қоғамдағы рөлін көтеру.
Мектешседеюнгіпедагогиканьщәдіснамасыдегеншззне?
Ғылыми зерттеулерге теорияларды құру принциптері туралы ілім;
Баланың білімін бағалау төсілдері;
Педагогикалыд ңүбылыстар мен фактілерді зерттеу процесінде тарихи диалектиканыд көрінуі мен долданылуы;
Б.Оқутылардын, пікірталас кезіндегі өзара әрекеттестігі; Е. Түлғаны үжымда тәрбиелеу теориясы.
9/- Бадылау жүргізу — педагогикалық зерттеу әдісі ретін- де қай жағдайда көрінеді?
Зерттеу объектісін қабылдау арнайы ұйымдастырыл- ғанда;
Балалардын, жауабын тәрбиеші мүңият тыңдағанда;
Төрбиеші балалардын, тәртібіне бақылау жасағанда;
Б.Төрбиеші білім беру мен төрбие жұмыстарын жоспарла- ғанда;
Е. Педагог балаларменбірге проблемаларды талқылағанда.
Мағынасы жағынай қайсысы «тестке» жақын?
Жаттығу;
Интервью;
Бақылау жасау;
Зерттеу;
Сынақтан өткізу.
Анкета жүргізу дегеніміз не?
Тәрбиеші ңолданатын оңыту тәсілі;
Ә. Оқушының танымдық белсенділігін арттыру;
Б. Баланың саяхаттағы тәртібін бақылау;
Сауалнама арқылы жаппай материал жинау өдісі;
Г. Түлғаны үжымда төрбиелеу қүралы.
«Педагогика ғылымының маңызды саласының бірі — мектепке дейінгі педагогика» деген идеяны кім айтқан?
Я.А. Коменский;
К.Д. Ушинский;
А.Н. Леонтьев;.
, D.B.B. Давыдов;
Е. П.Я. Гальперин.
Педагогикалық эксперимент дегеніміз не?
Ғылыми негізделген логикалықболжам;
Педагогикалық құбылыстың білгір сарапшылар тара- пынан бағалануы;
Мөнді белгілері бойынша фактілердің логикалық бөлінуі;
Б.Гипотезаны тексеретің ғылыми ңегізделген тәжірибе; Е. Білім мазмұнын жаңарту жол ы.
Эмпирика лық зерттеу әдістеріне қайеыеы жатады?
Фактологиялық материалды жинау төсілі;
Зерттеу туралы идеяны тудыру;
Идеяларды өңдеу жөне қорытындылау; р. Жаңа проблемаларды негіздеу;
Е. Зерттеу гипотезасын ңалыптастыру.
Мектепке дейінгі ұйымдарды «балабақша» деп ата- ған педагог:
Ф. Фребель;
Сократ;
Ж. Руссо;
Б.Д. Локк;
Б. Т. Мор.
Тәрбие дегеніміз бұл -
Әлеуметтік тәжірибе қалдыру;
Оқушылардың оңуәрекеті;
Ортаның түлғаға ықпалы;
Адамды мамандыққа дййындау;
Формалды емес бірлестіктермен қарым-қатынас жасау.
Тәрбие принциптеріне жатпайтьш ұғым:
А. Оқытудың проблемалылығы;
Үжымдатәрбиелеу;
Жағымды үлгіге сүйену;
Б.Түлғаға ыңғайлану;
Е. Төрбиеленушілердің саналылығы.
Тәрбие мақеатына эсер ететін факторлар:
Қоғамның адам ресурстарына мүқтаждығы;
Ата-аналардың бала туралы идеалы;
Оқу-төрбие мекемелерінің мүмкіндіктері;
D .Төрбиеші-педагогтардың қызығушы лығы;
Е. Балалардың іс-өрекетке қь*зығушылығы.
Ақыл-ой тәрбиесі дегеніміз:
Логикалық ойлауының қалыптасуы;
Ақыл-ой дамуыныд негізгі көрсеткіштері;
• С. Ақыл-ойды дамытуды үйымдастыру жолдары;
D-Ақыл-ой тәрбиесі - балалардың белсенді ойлау қыз- метінің дамуына ересектердің мақсатты ықпалы;
Е. Танымдық қабілетінің қалыптасуы.
Тәрбиенің мақсаты дегеніміз —
Тұлғаның ңалыптасу нәтижесі;
Оқушыларды оңыту формасы;
С. Өркениетті қоғамның децгеиі;
D .Оқушы үлгерімінің көрсеткіші,
Б. Мамандықты тавдауға дайындық.
Тәрбиеніц субъективті факторлары:
Отбасылық ңарым-қатынастардыц ықпалы;
Ауа райы мен табиғи факторлардын, ықпалы;
Тұқымқуалаушылық көрінісінің, ерекшеліктері;
Ғылым мен техника дамуының деңгейі;
Бүқаралық ақпарат қүралдарының ықпалы.
Даму дегеніміз —
Баласалмағыменбойыныңөсуі:
Адам ағзасындағы сандың және сапалық езгерістер;
Адамның еркінен тыс стихиялық процесс;
Омірге бейімделу тәсілдері;
Мамандық тацдауға дайындық.
Тұлганы дамыту факторлары;
Түқымңуалаушылық, орта, тәрбие, өзін-өзітөрбиелеу;
Балалардың іс-өрекетке қызығушылығы;
Оқу пөндері бойынша білім деңгейі;
Оқыту мен төрбиелеу өдістері;
Дүрыс жауабы жоқ.
Биологиялық бағыттың өкілдері түлғаны былайша анықтайды;
Табиғи нәрсе;
Қоғамдық қатынастардың жиынтығы;
Әлеуметтендіру нөтижелері;
D .Түтас психологиялық жүйе;
Е. Қарым-қатывас пен өрекеттің нөтижесі.
Төрбие процесінің қозғаушы күші:
Қарым-қатынастың қалыптасқан формаеы;
Түлғаныңтанымдық қызығушылығы;
Сандық взгерістердің жинақталу процесі;
Б.Түлғаның дамуында көрінетін қайшылықтар;
Е. Ата аналардың балаға қоятын талабы.
Әлеуметтендіру дегеніміз —
Тұлғаны әлеуметтік жүйеге интеграция лау;
Тұлғаның жеке ерекшеліктеріы дамыту;
Тірі ағзаны ортаныңжағдайына бейімдеу;
Тұлғаның шығармашылың қабілетін іске асыру;
Мөдени құндылықтарды сақтау.
Балабақшадағы балалар әрекетініңтүрлері:
Оқыту мен тәрбиелеу;
Оқу, ойын, еңбек;
Бақылау;
Ата-аналармен жұмыс;
Дербес іс-әрекеті.
Тұлғаның қогамдың сипаты:
* А. Табиги қабілеті;
Адамның жеке ерекшеліктері;
Адамның қоғамдық мәні;
Адамның материалдық деңгейі;
Оқыту процесіндегі қызығушылығы.
Педагогикалың қызметтің міндеттері:
Оқытудың дайын тәсілдерін қолдану;
Коммуникативтік қызметті жүзеге асыру;
Пөннің мазмұнынасүйену;
Еңбек пен демалысты кезектестіріп отыру;
Жан-жаңты даму үшін жағдай жасау.
Педагогикалық қызметтің мәні:
Ардагерлер төжірибесін кейінгіге қалдыру;
Жеке түлғаның ұмтылысын қанағаттан дыру;
Педагогикалық біліктілікті дамыту;
Б.Танымдық міндеттерді шешу тәсілдерін игеру;
Е. Өзін қарқынды дамыту.
Оқыту процесінде берілген білім, білік, дағды, ойлау тәсілшің ж үйесіне қайсысы жатады?
А. Оңыту;
Сабақ беру;
Білім беру;
D-Төрбиелеу;
Е. Үйрету.
Тұлғаның қалыптаеуы деген?
Тербиеге қараганда кеңірек ұғым;
Төрбиеден гөрі тарлау ұғым;
Тәрбиемев сөйкёс келеді;
В.Тәрбиенің құрамдас бөлігі;
Е. Тәрбиемен тең.
Достарыңызбен бөлісу: |