2015 жылы қазан айының 16-да Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер
академиясында Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 70-жылдығы мерекесі аясында төл
мәдениетіміз бен өнеріміздің әлеміндегі жарық жұлдыздарымыздың бірі – Нұрғиса
Атабайұлы Тілендиевтің 90-жылдығына арналған «Нұрғиса Тілендиевтің мұрасы және
жаңа казақстандық патриотизді қалыптастыру» тақырыбына арналған Халықаралық
ғылыми-тәжірибелік конференцияда Н.Тілендиевтің шығармашылық мұрасы кеңінен
талқыланды.
Қонференцияға еліміздің және шетелдің музыка, мәдениет саласындағы белгілі
мамандары мен ғалымдары қатысты.
Форумға қатысушылар композитор Н.Тілендиевтің музыка саласындағы
шығармалары еліміздің рухани, мәдени қазынасындағы құнды шедеврлері ретінде
халқымыздың интеллектуалды қазынасының асыл мұрасына айналғанын бір ауыздан
мақұлдады.
Сонымен қатар, Н.Тілендиев мәдениетіміз бен өнер саласының көрнекті
ұйымдастырушысы ретінде еліміздің Абай атындағы опера және балет театрында,
Құрманғазы атындағы мемлекеттік оркестрінде, Қазақфильм киностудиясында жемісті
еңбектің үлгісін танытты. Ұйымдастыру еңбегінің нәтижесінде әлемде теңдесі жоқ «Отрар
сазы» фольклорлық этногрфиялық оркестрді ұйымдастырды.
Н.Тілендиев ұлттық музыкалық аспабымыз домбырада орындаушы ретінде ең биік
шыңға көтеріліп, теңдесі жоқ дәулескер күйші дәрежесіне жетіп, өзінің мектебін
қалыптастырды.
170
Нұрғиса Атабайұлы Тілендиевтің музыкасының феномені Шығыс музыкасы мен
Европа музыкасының негізінде гармониялық үндестікті қалыптастырды.
Оның мұрасы мемлекеттік Мәдени мұра бағдарлаасының музыка саласындағы
рухани арқауы іспеттес ұйытқысы болып отыр.
Композитордың сазы жас ұрпаққа эстетикалық тәрбие беру, патриоттық, әсемдік,
имандылық сезімдерін қалыптастыру жолында өте құнды мұра.
Осы жайды қорыта келе, конференция Н.Тілендиевтің мұрасын «Қазақстан - 2050»
стратегиясының негізгі бағыты – казақстандық патритизмді қалыптастыру, жас ұрпақты
білімді, парасатты, жоғары эстетикалық дәрежеде заман талаптарына сай тәрбиелеу
жолында өте маңызды әрі қажетті фактор деп санап, оны қоғамдның дамуындағы өзекті
мәселе деп таныды.
Н.Тілендиевтің мұрасын кеңінен насихаттау мақсатында конференция мына
шараларды жүзеге асыру қажет деген шешімге келді:
1. Нұрғиса Тілендиевтің туған күніне қарай жас өнерпаздар арасында конкурстар
өткізу. Н.Тілендиев атындағы сыйлықтар, медальдар, дипломдар, грамоталар тағайындау.
2. Жыл сайын қазан айының ортасына қарай Тілендиев оқуларын ұйымдастыру.
3. Құрманғазы атындағы консерваторияның, Т.Жүргенов атындағы Өнер
академиясының, басқа да өнер саласындағы оқу орындарының ұстаздарына,
студенттеріне, докторанттарына Н.Тілендиев атындағы стипендиялар тағайындау.
4. Ұлттық ғылым академиясының М.Әуезов атындағы әдебиет және өнер
институтымен бірлесе жоғары, орта білім беру оқу орындары, Н.Тілендиев атындағы
Тараз қаласындағы, Талдықорған қаласындағы мектептер, Атырау қаласындағы
Н.Тілендиев атындағы академия, Ұлттық ғылым академиясының Шағын академиясы,
Н.Тілендиевтің муражаймен бірлесе ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу.
Арнайы жоба бойынша Нұрғисатану курсын әзірлеу және «Нұрғиса Тілендиев»
энциклопедиясын шығару, партитураларының жинағын шығару.
5. Н.Тілендиев туралы «Өнегелі өмір сериясы» бойынша шыққан кітаптарды ТМД
елдерінің, басқа да шет тілдеріне аудару.
171
Мазмұны
ПЛЕНАРЛЫҚ МӘЖІЛІС
Нүсіпжанова Б.Н. Кіріспе сөз .................................................................................................3
Тілендікеліні Д. Қайран, менің Нұрекем!...............................................................................5
Күзембай С.Ә. Ұлы тұлғаның мәңгілік мұрасы......................................................................6
Қапалбекұлы Н. Тұла бойы тұнған өнер................................................................................9
Момынұлы П. Нұрғиса сыйлаған рояль.................................................................................13
БАЯНДАМАЛАР
Ахметбекова Д.А., Ахметбек С.А.
Преломление традиций Н.Тлендиева в песенном творчестве Мансура Сагатова .......19
Әбуғазы М.Қ.
Нұрғиса Тілендиевтің күйшілік мектебі..................................................................................24
Калиева А.Ж.
Образная многозначность музыки Нургисы Тлендиева.........................................................27
Канапьянова Г.М.
Воспитание нового казахстанского патриотизма на примере творчества
Нургисы Тлендиева....................................................................................................................32
Құлбаев А.Б.
Саз Тәңірісі – Нұраға!.................................................................................................................36
Бәбіжан Б.
Дәстүр жалғастығы. Нұрғиса Тілендиев және Кенен Әзірбаев
шығармашылықтарындағы байланыс.......................................................................................40
Халықов Қ.З.
Қазақ дәстүрлі мәдениетінің құндылықтары: композитор Нұрғиса Тлендиевтің
күй мұрасындағы мән ................................................................................................................42
Мусаханова М.З.
Из истории создания мемориального музея Нургисы Тлендиева...........................................46
Байнеш Г.
Специфика работы концертмейстера над вокальными произведениями
(на примере песенного творчества Н.Тлендиева)....................................................................49
Сыдыкова Р.Ш., Байжуманова Ж.Е.
Интерпретация военно-патриотической тематики в музыкальном творчестве
Нургисы Тлендиева.....................................................................................................................53
172
Хуаныш Е.Х.
Н.Тілендиевтың қазақ музыка өнеріндегі орны......................................................................55
Галимжанова А.С.
Поэтика и духовность в творчестве Гани Баяна и Нургисы Тлендиева...............................59
Егінбаева Т.Ж., Айтхожина Д.С.
Нұрғиса Тілендиевтің вокалдық шығармашылығы туралы...................................................63
Каржаубаева С.К.
Творческое содружество Нургисы Тлендиева и Гульфайрус Исмаиловой .........................67
Елубаева М.А.
Песни великого Мастера...........................................................................................................72
Оспанова Т.У., Мельникова А.Ю.
Особенности воплощения музыкального образа в творчестве Н.Тлендиева.......................75
Ахметбекова Д.А., Яновский С.
Формирование нового казахстанского патриотизма на примере песен
военных лет................................................................................................................................78
Aдмaевa A.М., Зaкиpьянoв A.К., Жұмаш А.М., Aкбaевa Г.М.
Пoдгoтoвка будущих специaлистoв пpoфеccиoнaльнoгo oбучения нa oснoве
технoлoгии paзвития кpитическoгo мышления......................................................................81
Айтбаева Н.Б.
Формирование патриотизма на примере курдской диаспоры Казахстана
(К 70-летию ВОВ) ......................................................................................................................84
Алпысбаева Н.С.
Балалар әдебиеті арқылы студенттерге патриоттық тәрбие беру..........................................89
Жұмаш А.Ы.
Болон үдерісі аясында болашақ өнер мамандарын оқытып, тәрбиелеудің өзекті
мәселелері....................................................................................................................................94
Ахметбек С.А., Сомов А.
Формирование нового казахстанского патриотизма в курсах социально-гуманитарных
дисциплин....................................................................................................................................96
Булатов Ф.Б.
Густав Малер Симфония №3. Современный взгляд на исполнение соло
первого тромбона из первой части...........................................................................................98
Еспенова Т.Т.
Ұлы далада – мерейлі жыл......................................................................................................102
Қаратаева Д.Ғ.
XХ ғасырдың 20-30 жылдарындағы қазақ әйелдерінің қоғамдағы рөлі..............................106
173
Касимова З.М.
Свадебно-обрядовый фольклор тюркоязычных народов...................................................111
Dr.Dilorom Karomat
Rast And Nava In Qiran-Us-Sa’dain Of Amir Khusrau Dehlavi……………………..………116
Maliknezhad G.
Мusic instruments of Аfghanistan............................................................................................121
Мамбетов А.А.
Сохранение народных обычаев в современной Венгрии...................................................125
Мусагулова Г.Ж.
Воплощение военной тематики в антологии казахской музыки.......................................128
Нусипова Д.Н.
Жастарды патриоттық рухта тәрбиелеу.............................................................................132
Ахметбекова Д.А., Ахметбек С.А, Снегирева А.
Тема патриотизма в современном искусстве Казахстана....................................................135
Калимова-Кастеева Д.М.
«Мәңгілік ел» мега жобасының Қазақстан көркемөнерінде жүзеге асырылуы................138
Haqshenas A.
Mawlānā Jalal ad-din Muhammad Balkhī Rumi.......................................................................141
Мусагулова Ж.А.
Исполнительское искусство Казахстана периода Независимости
(посвящается 25-летию Независимости Республики Казахстан) .......................................145
Тұранқұлова Д., Жұмаш А., Айтбаева Г., Рахимжанова М.
Тіл мен фольклор – ұлттық театрдың негізі..........................................................................147
Касымходжаева С.Б. Интеграция современного музыкознания в систему
образования…………………………………………….....…………………….…….………150
Ганиханова Ш.Ш.
Цифровая музыка цифрового века………………………..............................………………156
Шумилин Д.А.
О семантике музыкального текста в поздних произведениях А.Н. Скрябина……………158
Бегалинова Г.А., Ахмадиева Д.М.
Творчество Д.Бахарова в области вокального эстрадного искусства…………………..…164
Масатбаев О.Ж.
«Нұрғиса Тілендиевтің мұрасы және жаңа казақстандық патриотизді қалыптастыру»
тақырыбына арналған Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференцияның
ұсыныстары................................................................................................................................169
174
Отпечатано в типографии:
ТОО «КОПИТЕК»
г.Алматы, ул. Толе би, 65
Тираж: 50 экземпляров
Формат: А4
Дата: 14 января 2016 г.
Достарыңызбен бөлісу: | 
