Қоңырбаева С. «Қазақ аруы» арнайы курсы. Оқу құралы



Pdf көрінісі
бет70/97
Дата05.04.2023
өлшемі1,85 Mb.
#79596
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   97
Байланысты:
Kazak aruy arnayi kursy 2015 Konyrbaeva

Ауыз ретте, жат төселмелік жаман нәпсілі һарам 
ниетті тыймақ жарағы шарт. Олайы, жат төселмелікте туған 
ұлына өзінің ақ некелі алғыншысынан туған қызын ұзатудан бұл 
әйгілемдік берді, одан көп бала көтерді, өлді, бала тумады, түсік 
болып түсті. Бұлай болуы қандастық араласпалылық ірігіштік 
туындатқан шала жаралымдық туылысы құзғындауынан еді. 
Ақыры қызы да ұлы да қандық уылмадан өліп ұрпақсыз 
қалғанда еңіреп отырып айтып жатқан жат төселімдік еркек пен 
ұрғашының сөзін ет құлағыммен естідім, алдажар тақсыр! Олар 
өкінгенмен орны толар ма? 
Көз ретте, ...... қол, көз атадан аспаған рулар арасынан 
қыз алысқандардан қандық уылма көп құзғындамағы көз көргі. 
Соның үшін қол көз мұрын атадан асқандар өзара қыз алысып 


162 
құдаласпағы шарт. Отыз, қырық ата араласа ұрпақ ақылды 
болмақ. Сырт елден қыз алысса, ұрпағы өнерпаз, зейінді, 
аңғарлы болмақ. Бітісті мінсізділікті, толғамды қисапталымдық 
саналым шарты жарақ. 
Көз мұрын ретте, қарашаларыңыздың салтында беттен 
сүйетін, 
өте-мөте 
бозбалалар 
қыз-келіншектер 
бетінен 
зорлықпен сүйетін бәт ниетті қылықты тыймақ шарт. Олайы, 
мұрынға жел түсіргілік пұшық болым сырқатын жұқтырып, 
науқас атандырмақ. Өлгенмен тең кемтарлық тудырмақ, 
сонымен қоса, ондай науқас пенделер ұсынған асты ішпеу шарт 
болмақ. Олайы бұл сырқат ішушіге жұқпақ.
Ақорда ханы Жәнібек әздің жарлығы 
Күллі алаш ұранлы қазақ қараша бұхараларымның 
өздерінің және ұрпағының мінсіз бітістік болмағы шарты үшін: 
Ауыз (Бірінші). Жат төселмелік жат ниет, бәт қылық 
бүгіннен бастып тыйым болмағы шарт жарағы. Әгәрәкім көзге 
шалынса, қара маңғаз артынша мінгізіліп өртелмелік қалма 
әлпетіне жақпаулық, жаға жұрт көрмелік істемек шарт. 
Көз (Екінші). Жеті атадан ілгері қыз алысқандар 
бүгіннен бастап болмауы шарт жарағы. Әгәр олай болса, 
болғанына көз жетсе, жұбайларды тең бас қылыштамақ шарт. 
Көз мұрын (Үшінші). Беттен сүйетін жат қылық бүгіннен 
бастап тыйым. Және аллалық шала жаралымнан басқа науқастар 
әрқандай пенде баласына болса да тостағанның шетін тістетпеуі 
шарт. Әгәр айқын ұғыныстылық болса, елу қамшы дүрелемек 
жарағы, оған сұрау жоқтығы айқындылық. Әшкере қарсыласқан 
адамның өзі кім болса да жер үймек... 
Өтейбойдақ Тілеуқабылұлы. “Шипагерлік баян” 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   97




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет