| Қыпшақ-ноғай тілдері
Қазақ
Қарақалпақ
Қырым татарлары (ноғай диалекті)
Ноғай
Өзбек тілінің қыпшақ диалектісі
Қырғыз-қыпшақ тілдері
Алтай
Қырғыз
Қыпшақ-бұлғар тілдері
Бащқұрт
Татар (Повольже, Астрахань, Сибирь, Казахстан)
Қыпшақ тобына жататын тілдердің басты ерекшеліктері мынадай:
Фонетикалық құрылымында:
1.Сегіз-тоғыз дауыстының болуы олардың ішінде ы, и, і, (у, ұ, ү)
қысаң дауыстыларының өзіндік нақышы болады;
2.ағ >ау, ег>ий, үг>үй т.б. дауысты мен дауыссыздың ежелден белгілі тіркестеріне сәйкестіктің болуы, мысалы: тағ>тау «тау», тег>тий – «тию, жанасу» ү(ө)грен - > үйрен – «үйрену» т.б.
3.Түркі тілдерінің ішінде қыпшақ тілдеріне сөз соңындағы дауыссыздың түсіп қалуы тән. Мысалы, оғыз және қыпшақ тілдеріндегі лексемаларды салыстырыңыз: сулук-сулу – (сұлу) чистый, красивый; серук-серу – тоқыма станогі; табақ-таба – (жайпақ/жалпақ табақ); бураук-бурау – (бұраушы/бұрғы), бурав; тірік-тірі – (тірі).
4.Сондай-ақ, қыпшақ тілдері морфологиясы мен лексикасына тән кейбір ерекше белгілері бар. Олар оғыз және қарлұқ тілдерінің белгілерімен қарама-қарсы қойылады.
Қыпшақ тілдерінің ноғай, қарақалпақ және қазақ тілдері сияқты тірі тілдерден тұратын қыпшақ-ноғай топшасы алтын Орда мемлекетінің ыдыраған тұсында (дәуірінде) қалыптасты және өзге тілдердің дамуымен байланысты болды.
Қыпшақ-ноғай тілдері Орта Азия мен Еділ бойында таралған.
Қыпшақ-ноғай тілдері топшасы тарихи тұрғыдан біршама көнелеу болып саналатын қыпшақ-бұлғар және қыпшақ-половец топшаларынан мынадай белгілері бойынша ажыратылады:
Достарыңызбен бөлісу: | 
