Оқулық «гэотар-медиа»

391 
Бүйрекүсті безінің созылмалы жетіспеушілігі. Созылмалы бүйрек 
жеткіліксіздігінде балаларда жалпы әлсіздік, шаршағыштық, дамуының 
тежелуі, тәбетінің және массасының төмендеуі, гипогликемия, әлсін-
әлсін жүрек айнуы, құсу, іштің өтуі, іштің ауруы, қан қысымының 
төмендеуіне бейімділік байқалады. Бүйрекүсті безінің біріншілік 
созылмалы жетіспеушілігінде сонымен қатар терінің және шырышты 
қабаттың гиперпигментациясы( АКТГ секрециясының күшеюінен), тұз 
қажеттілігінің 
жоғарылауы, 
гипонатриемия 
және 
гиперкалиемия(альдостерон 
тапшылығынан) 
байқалады. 
Екіншілік 
созылмалы бүйрек жетіспеушілігінде сұйытылған гипонатриемиядан 
басқа аталған симптомдар болмайды. 
- Біріншілік туа біткен созылмалы бүйрекүсті безі жетіспеушілігі жиі 
стероидогенезді ферменттер ақауы бар( туа біткеп бүйрекүсті безінің 
қыртысының 
дисфункциясы 
- 
адреногенитальды 
синдром 
(АГС))балаларда, сирек бүйрек үсті безінің гипоплазиясында дамиды. 
Нәрестенің АГС скринингінде кептірілген қан дақтарындағы 17-ОНП 
концентрациясы анықталады. Эндокринологтардың дұрыс емі балаының 
жасына сай дамытады. 
- Біріншілік пайда болған созылмалы бүйрек үсті жетіспеушілігі 
(Аддисон ауруы), бездің аутоиммундық зақымдалу салдарынан жиі 
дамиды(аутоиммунды 
адреналин). 
- 
Екіншілік 
туа 
біткен 
патологиясында 
пайда 
болады. 
Пайда болған созылмалы бүйрек жетімсіздігінің екіншілік түрі( АКТГ 
дефициті не кортиколиберин дефициті) ұзақ уақыт глюкокортикоидтармен 
емдегенде, бас-ми жарақатында аденогипофиздің не гипоталамустың 
зақымдалғанда, отадан соң не сәулелендіргенде, ісіктерде және 
инфекцияларда дамиды.
Бүйрекүсті безінің жетімсіздігі ауру халінің ауырлығымен, өте 
әлсіздігімен, 
адинолиясымен, 
анорексиясымен, 
құсуымен, 
ішінің 
ауырсынуымен, іш өтумен, ентігуімен, көгеруімен, АҚ төмендеуі, пульс 
әлсіздігі, 
кей 
жағдайда 
құрысулармен, 
есіен 
танумен, 
тамыр 
коллапсымен сипатталады. 
Бүйрекүсті безінің жедел жетімсіздігі - қыртыстың екі жағында 
қансырауда пайда болуы мүмкін, туу кезінде жарақаттануда, вена 
тромбозы не эмболиясында, қантамырішілік

392 
дессеминациясында ұюында. Бүйрекүсті безінің геморрагиялық инфаркты 
ауыр инфекциялар кезінде (әсіресе менингококкты, пневмококкты және 
стрептококты этиолгиясында) жиі дамиды. Безге қан құйылу стресстік 
жағдайларда, ауқымды оталарда, сепсисте, күиуде, антикоагулянттармен 
емдегенде, ВИЧ инфекциясы бар ауруларда болуы мүмкін. Бүйрекүсті 
безінің 
жедел 
жетімсіздігі 
глюкокортикоидтармен 
емдеуді 
күрт 
тоқтатқанда ("доғару синдромы"), сондай-ақ гиперкортицизммен ауыратын 
ауруға екіжақты адреналэктомия жасалғанда дамиды. 

жүктеу/скачать 12,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: