4УЙ
і ү ш ғ ф о л ш и м
Ол отыр - ө, тұр - ө, жүр - ө, инженер - ө,
жатыр - ө, көрер - ө;
Біз отыр-мыз, тұр-мыз, жүр-міз, жатыр-мыз,
инженер-міз, көрер-міз;
Сендер оты р-сы ңдар, тұр-сы ңдар, жатыр-
сыңдар, жүр-сіңдер, инженер-сіңдер, көрер-сіңдер;
Сіздер отыр-сыздар, тұр-сыздар, жатыр-сыз-
дар, жүр-сіздер, инженер-сіздер, көрер-сіздер;
Олар оты р - ө, ж аты р - ө, тұр - ө, жүр - ө,
инж енер - ө, көрер - ө.
Қалып етістіктерінің бұндай ерекш еліктері
олардың түбір тұлға емес екендігінен болып отыр.
Қазіргі кезде түбір деп айты лы п ж үргенм ен,
етістіктің белгілі формалары негізінде қалыптас-
қан да, онда сол ф ормаларды ң грамм атикалы қ
қасиеті қалы п қой ған .
Жатыр
етістігінің
жат
түрінде қолданылуы оны ң түбір емес екендігін
корсетеді. С он д ай -ақ
отыр
етістігі
ол тұр - ол
тұрар
тұлғасы нан қалы птасқанды ғы белгілі. Ал
тұр
м ен
жүр
де, етістіктің
түрүр
және
жүрүр
тұлға-
ларынан қалыптасқан, кейін соңғы-ұр,
-үр
қосым-
шасы түсіп қалғанмен, оның грамматикалық қаси-
еті, процессуальдық мәні сақталып қалудың нәти-
жесінде қалып етістіктері осындай ерекшеліктер-
ге, яғни әрі түбір тұлға ретінде 2-жақ бұйрық рай
тұлғасымен ом оним форма құрап, әрі процессу-
альдық мәні сақталып, осы шақтың (нақ осы шақ-
тың) негізгі грамматикалық көрсеткіші болып са-
налып, 3-ж ақ жіктік жалғау тұлғасында, нөлдік
формада жұмсалуға ие болған.
С онда қалы п етістігінің осы мәндері бір
тұлғадағы ерекшеліктері ме? деген сұрақ туады.
Қ ал ы п е т іс т ік т е р ін ің о сы н д ай әр түрлі
мәндері бар бір ғана тұлғасы ны ң көрінісі емес.
Мысалы,
Достарыңызбен бөлісу: 
