П у бли ка сы м әдениет, а қ п а ра т ж ә н е қ о ға м д ы қ к е л іс ім м и н и с т р л іг ін щ м ем л е к етт ік тілді дам ы ту бағдарламасы


дейін ба- рып қалған (Мүсірепов). Қарай, таман



Pdf көрінісі
бет789/879
Дата03.12.2023
өлшемі38,54 Mb.
#133403
1   ...   785   786   787   788   789   790   791   792   ...   879
Байланысты:
kazak grammatikasy fonetika sozzhasam morfologiia sintaksis

дейін ба-
рып қалған
(Мүсірепов).
Қарай, таман 
септеуліктері зат есімдерге, 
есімдіктерге, үстеу сөздерге тіркесіп, мекендік, 
мезгілдік қатынасты білдіреді. 
Назыкеш ұзай бер-
ген соңғы бір кө ш кецарай шауып кетті
(М үсіре- 
пов). 
Үзақ Ақбейіттегі жиыннан қайтып Таңбалы
тастағы оз аулына
таман келгенде...
(М.Әуезов).
*
Салйм, тарта, жауық, таяу 
септеуліктері зат 
есімдер мен сан есімдерге тіркесіп, мезгілдік қаты- 
нас білдіреді. 
Мың жарым екі м ы ңға
тарта жыл-
қысы бар
(Әуезов). 
Ушаковтың отызға
тарта
қазақ зерттеушілері бар
(Мүсірепов).
10.1.2.3. Шығыс септігіндегі созбен тіркесетін
сеіггеуліктер
Ш ығыс септігіндегі сезбен тіркесетін септеу- 
ліктер зат есім, есімдікпен, әткен шақ ёсімшемен 
тіркесіп, о л ар ға мезгілдік, м екендік м ағы н а 
үстейді.
Горісептеулігі зат есім, есімдікпен заттанған 
сөздермен, -ған /-ген тұ л ғал ы ©ткен шақ есімше- 
мен тіркесіп, талғау, таңдау мағынасында қолда-
ны лады . 
Ж ас жігіт бұдан
горі де қаталырақ ке-
туге Игіліктен бата алмады
(М үсірепов).
Бері 
септеулігі зат есім, есімдік, есімшемен 
тіркесіп, мезгіддің басталу шағын, шегін біддіреді. 
“Көктеректің ” бауырында көп жылдардан
бері
өмір сүрген жансыз ауыл бірден озгеріп, қайнап сала
берді
(М айлин). 
Оның да кешеден
бергі ел сөйле-
ген сөзге құлағы н салып, өз ішінде қорытып кел-
гендей байлауы осылай сияқты еді
(Әуезов).
Бері 
шылауы сабақтас құрмалас сойлемнің 
баяндауышының құрамында келіп мезгілдік қаты- 
насты білдіреді. 
Мына хабар шыққаннан


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   785   786   787   788   789   790   791   792   ...   879




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет