Исследование» научные доклады «Білім беру саясаты, тәжірибе және зерттеу»

ОҚУ НƏТИЖЕЛЕРІН ЖАҚСАРТУДАҒЫ КӨШБАСШЫЛЫҚТЫҢ  МАҢЫЗЫ 

Балова Б. У. 

Арқалық  қаласындағы А.Байтұрсынов атындағы толық ұзартылған  күнді жалпы 

білім беретін бастауыш гимназиясы  

Қостанай облысы 

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ 

Аңдатпа: 

Автор өз мақаласында мұғалімдер үшін кəсіби қоғамдастықтың маңыздылығын 

айта отырып, оны  өз іс-тəжірибесінде қолдану тиімділігін баяндаған. 

Аннотация: 

В  данной  статье  автор  приводит  примеры  о  значимости  профессионального  

сообщества и об эффективности применения его в практической деятельности. 

Abstract 

In this article the author gives examples  of the significance of the  professional community 

and the effectiveness of its  application in practice.  

Қазақстан      Республикасының   2050   жылдарға  арналған  стратегиялық  дамуы    

бағдарламасында        Елбасы      Н.Ə.  Назарбаев      халқымыздың  болашағы    туралы  тереңінен  

толғай   отырып:   «Мемлекетіміздің     ең   басты дүниесі   тек  қана  табиғи   байлық    емес,  

сонымен      қатар          жасөспірім    ұрпағы,   өйткені    олар  -біздің    ұлтымыздың    болашақ  

айнасы», - дегені  мəлім.  Олай болса,   жас ұрпаққа білім мен тəрбие беретін ұстаз – баға 

жетпес биік тұлға.  Ал қазіргі кезде заман талабына  сай   білім  берудің  басты  даму бағыты 

мен    тенденцияларын  қамтитын  заманауи    педагогикалық  технологиялар    көбейіп    келеді.   

Ол  да ұстаздар қауымдастығына  сабағын түрлендіріп өткізуде  жаңаша пайдасын  тигізуде. 

Жалпы   технология дегеніміз -   грек сөзі,  яғни өнерпаздық,   шеберлік,   іскерлік   деген  

ұғымды   білдіреді . 

    Алаш ардагері А.Байтұрсынов  «Бала тəрбиесін,оқытуын  жақсы білейін деген адам 

балаларға үйрететін  нəрселерді өзі жақсы  білуі керек,  екінші   баланың  табиғатын  біліп, 

көңіл    сарайын    танитын  адам  болуы,   баланың    ісіне,  түсіне    қарап,  халінен  хабар   

аларлықтай   болу  керек» - дейп айтқандай оқушы бойындағы  білім, білік,   дағдыларын бір   

арнаға    тоғыстыра        отырып,   сыни  тұрғысында    ойлану  арқылы,  сындарлы    оқуға    жол 

ашып,  алған  білімін  орынды    қолдана    білетін,  өзгерістерге  тез      бейімделе    алатын  

орындаушы  тұлғасын  қалыптастыру арқылы    халықаралық білім  деңгейіне  қол  жеткізе 

аламыз.   Ендеше  А.Байтұрсыновтың    бұл  сөзі      дəл  бүгінгі,  ертеңгі    күннің    талап- 

мақсатымен  үндес,  өмір  бойы  өшпейтін,  ескірмейтін  өсиет    екендігін      өз  əріптестерім  

жадында  ұстап,  оқушының    эмоционалдық    ахуалын  сыныптан    тыс    өмірін  терең  түсіне  

білу  үшін    өз  тəжірибесін    өзгерістермен    толықтыру    қажеттігін  ұғынды.  Гимназия  

мұғалімдері қазіргі  қоғамға  құзіретті, шығармашыл, білімді тұлға  қалыптастыру жолында 

өз    іс  тəжірибелерін  алмастыра,  кəсіби    даму    үрдісінде  қаламыздағы    көптеген  оқу  

орындарымен  жəне    педагогикалық    институт,  колледж  басқа  да  білім  беру    ұйымдарымен  

бірлесе  жұмыс  жасайды.  Мысалы    өз  мектебімде    жас  мамандарға  тəлімгерлік    қолдау 

көрсету, пəн мұғалімдер бірлестігі, əдістемелік  бірлестіктер арқылы   іс-шаралар, жұмыстар 

жүзеге    асырылып    келеді.  Білім  беру    саласындағы  жаңа  идеяларды  жəне  оқыту 

360

технологияларын  толық    пайдалану,  мектептің    оқыту  үрдісінде  енгізіліп  жүргені  

дəлелденіп, тəжірибеде жақсы  нəтижелер  көрсетіп жүр.  Əдіс дегеніміз - мұғалімнің белгілі 

бір мақсатқа жетудегі іс-əрекеті, тəсілі.[1.18б] Ал,  мұғалім үшін ең басты назар аударатын 

мəселе – сабақтың  үрдісі.  Оқыту  үрдісінде  сан  мыңдаған  əдістер  бар.  Сол  əдісті 

технологиядан    ажырата   білуіміз  керек. Ал технология дегеніміз – көптеген    əдістердің   

жиынтығы.   Педагогикалық  технологиядағы  басты  міндет – оқушының        оқу - танымдық 

əрекетін жандандыра отырып, мұғалімнің   кəсіби қызметін   жаңғырту арқылы   алға қойған   

мақсатқа  толықтай  жетуі.   Педагогикалық    əдіс-  тəсілдермен    жұмыс  жүргізу    төрт  саты 

арқылы іске асады.   Олар:  оқып меңгеру,  тəжірибеде қолдану,  шығармашылық  бағытта 

дамыту,   күтілетін  нəтижеге  қол  жеткізу.  Алға қойған мақсатқа жету үшін мұғалім қай 

əдісті  жəне  қалай  қолдану  керектігін    алдын - ала  жоспарлап  отыруы    керек.  Білім  беруді 

жаңарту үнемі алға қарай ұмтылу мен дамыту үдерісі, кезең-кезеңімен өтетін жəне алынған 

нəтижелерге  бағытталған  өзгерістер.  Қоғамдағы  жүріп  жатқан  өзгерістер,  ғылыми 

техникалық прогресс жəне жалпы білім беретін мектеп құрылымының өзгеруі - жас ұрпақты 

тəрбиелеуді  дамытып  қалыптастыруды  талап  етеді.  Бүгінгі  күні  педагог  қызметкерлердің 

кəсіби  дамуында      деңгейлік  курстар    əзірленіп,  мұғалімдер  білімі  мен  біліктілігін  сол 

бағдарлама  негізінде  жетілдіруде.  Бағдарламаның  бірінші  деңгейінен  өткен  ұстаздардың 

мақсаты – өздерінің көшбасшылығын дамыту.«Көшбасшы мұғалім» деген түсінік  мектепті 

басқарушы  деген  мағынада  емес,  мектептің  сапалы  оқыту  жүйесіне  оң  өзгерістер  əкелуші 

деген түсінікпен қалыптасқан. Себебі білім беруде, оқытуда тұрақты даму мен өзгерістерді 

енгізетін  бірінші  кезекте  мұғалім.  Сондықтан  да  əр  ұстаз  «Көшбасшы  мұғалім»  деген  атқа 

лайық болуы тиіс.  Дамудың биігінен көрінгісі келген кез келген мемлекет ең алдымен білім 

беру  сапасын  көтеруді  мақсат  етеді.  Бəсекеге  қабілетті,  рухы  мықты,  сенімі  күшті  өскелең 

ұрпақ  тəрбиелеу – мұғалімнің  қолында.  Ең  күрделі  жəне  маңызды  нəрсе – білім  жүйесінің 

мазмұндық өзгеруі, оның ішкі мүмкіндіктерін пайдалану,   білім сапасын арттыру тетіктері 

мен  формаларын  жетілдіру  болмақ.  Осы  орайда  Бірінші  (ілгері)  деңгей  бағдарламасының 

мақсаты-  мектептегі  еңбек  тəжірибесі  əртүрлі  мұғалімдерді  қатыстыру  арқылы  мектеп 

жүйесін  жан-жақты  дамыту  үшін  қажетті  білімдер  мен  дағдыларды  беру  болып  табылады. 

[3.4б]   Оқу  сияқты,  көшбасшылық  та  адамның  басты,  бірақ,  аса  күрделі  əлеуеттерінің  бірі 

болып табылады.   Өзгеріс енгізу үдерісін басқару оңай емес əрине, өйткені оның барысында 

жұмыста  əртүрлі  қиындықтар  мен  келіспеушіліктер  туындап  жатуы      ықтимал.  Бірінші 

деңгей  бағдарламасын  игерген  мұғалімдердің  негізгі  функциясы – оқыту  мен  оқу 

тəжірибесіне  жаңа  тəсілдерді  енгізу.  Мұғалім  ретінде біз    өзімізге əрекет  етуге,  басқаруға,  

шешім  қабылдауға  жеткілікті  билік  пен  өкілеттіктер  берілмегендігін  түсінеміз,  алайда, 

тəжірибе  көрсетіп  отырғандай,  басшы  қызметін  атқармастан-ақ,  біз  білікті  мұғалім  ретінде   

өзіміздің кəсіби беделімізге жəне жеке тұлға ретінде моральдық  беделімізге сүйене отырып, 

оқыту мен оқу тəжірибесіне өзгеріс енгізуге ықпал ете аламыз. Сонымен қатар біз өзіміздің 

тəжірибелік дағдыларымызды дамытып, стратегиялық тұрғыдан  ойлануды  меңгере аламыз. 

[3.69б] Адамзат баласының өз ұрпағын оқыту мен тəрбиелеудегі ең озық тиімді ізденістерін, 

тəжірибелерін  жалғастырып,  тың  жолдар  іздеу  педагогиканың  озық  үлгілерін 

жаңашылдықпен дамыту жалғаса бермек...  

Мұғалімнің  көшбасшылығын  дамыту  да  басты  рөл  атқарады.Сондықтан,  мектепте 

мұғалімдер  көшбасшылығын  белгілеудің    негізгі  өлшемдерін  ұғына  білудің  маңызы  зор. 

Оқушыларының білім алуына басты назар аударуды басымдық ететін көшбасшы-мұғалімдер 

өздерінің  əріптестері  мен  басқа  қызметкерлерге  үлгі  бола  біледі.   Оқуға  бағытталған 

көшбасшылық  жоғары  сапалы  білім  берілуіне  қол  жеткізу  мақсатында  оқу  үдерісіне  жəне 

оқушылардың,  сондай-ақ,  мұғалімдердің,  қызметкерлердің      нəтижелеріне    бағдарланған.   

361

Көшбасшы-мұғалімдер  оқыту  мен  оқу  үдерісін  бақылау,  нəтижелерді  пайдалану,  

мұғалімдердің мықты жақтарын анықтап,   олардың қажеттіліктерін  білу, оқушылар топтары 

мен  мектептің  құрылымдық  бөлімшелері  үшін  басымдықтарды  белгілеу  арқылы 

сыныптардың  жəне  бүкіл  мектептің  ішінде  не  болып  жатқанын  біліп    отырады..         Білім 

мазмұнын  жаңарту  процесі  педагог  қауымның  көзқарасын  түбегейлі  өзгертумен  қатар 

жүргізіледі. Ол  үшін  əр  педагог өз  алдында  отырған  тұлғаның  тағдырын  ойлана,  қарауы 

тиіс. ХХІ   ғасыр  талабына    сəйкес  келу  үшін   заманауи оқытудың қадамдарын енгізуді  

нақтылау  болды. [2.21б]  Қазіргі білім беру саласында  оқытудың  озық  технологияларын 

меңгермейінше    салауатты    əрі  жан-жақты    ұрпақ    тəрбиелеу    мүмкін    емес.  Өзгермелі  

замандағы  оқыту    технологиясының      негізгі    мақсаты – оқушыны    өз  бетінше    ізденуге  

үйрету,  олардың    танымдық    жəне  шығармашылық  қабілеттерін    дамыту.  Оқу  үрдісінде  

оқыту  жүйесінің  бір ерекшелігі- барлық баланың  дамуы  үшін  қолайлы  жағдай  туғызуды 

мақсат  ету. Ұлт ұстазы  Ахмет Байтұрсынұлы «Қазақ  ісіндегі  неше түрлі кемшіліктің көбі 

түзелгенде - оқумен  түзеледі» дегендей  гимназия мұғалімдері  оқыту   үрдісінде  түрлі  əдіс- 

тəсілдерді  тиімді    қолданып,  жұмыс    жүргізуде.  Бағдарлама  талаптарына  сай    Қазақстан 

Республикасы педагог қызметкерлерінің біліктілігін арттыру курстарынан өткен мұғалімдер 

мен  гимназия мұғалімдерінің   кəсіби  қоғамдастығы  құрылды. Мектеп тəжірибесіне  өзгеріс 

енгізу  мақсатында  əріптестермен    жүргізілетін    жұмыс  түрлері    коучинг  пен 

тəлімгерлік,лессон  стади.  Мұғалімдердің      іс-  тəжірибесіне    өзгеріс    енгізу    мақсатында    

коучинг    сессиялары  өткізілді.  Коучингтің    жүргізілуіне    бірінші  деңгей  мұғалімі    жəне  

екінші деңгей  мұғалімі жауапты  болды.  Коучингтің  жалпы  мазмұны :  оқыту мен  оқудың 

табыстылығы  туралы    заманауи  бай    білімді    игерту.  Мысалы:   жүргізілген    коучинг  

сессияларына  тоқталсақ:  Диалогтік    оқыту    модулі.  Оқытудың    бұл    модулінде    диалогтық 

оқытудың  оқушыны    дамытатын  дағды    мен  қабілеттер  жиынтығы,əңгіме  түрлері,  сұрақ  

қоюдың  тиімді  түрлері:түрткі болу, қайта бағыттау,  сынақтан  өткізу   əдістерін қолдана 

білуді    меңгерді.  Сын  тұрғысынан    ойлауға    үйрету  модулі  бойынша : Ой  өзгермей,  адам 

өзгермейтіндігін, сыни тұрғыдан  ойлау-  сындарлы  ойлауға  жол ашатындығын түсініп, өз  

іс  тəжірибелерінде    сыни  тұрғыда  ойлау    модулдерін    қолданудың    тиімділігін      ұғынды.  

Коучинг    үрдісіне    қатынасушы    мұғалімдер    тізбектелген  сабақтар  топтамасын 

жоспарлауды,  орта,  қысқа    мерзімді  жоспарлау  арасындағы    өзара  байланысты,  оқытудың 

жеті  модулін  кіріктіре  отырып  құруды  меңгерді.  Коучинг  сессиясына    қатынасқан 

мұғалімдер    өз    сыныптарында  топтарға  бөліну  арқылы  жаңа    үлгідегі  сабақ    түрлерін 

көрсетті. 

       Гимназия    мұғалімдерінің    қоғамдастығы    оқыту    мен    оқу  үдерісін    бірлесіп  

жақсарту  мақсатында Lesson Study тəсілін    жүргіздік. Lesson Study – бұл  сыныптағы  іс-

əрекеттегі  зерттеу жұмысының  ерекше түрі, ол  мұғалімдер топтарының   Lesson Study-ді   

бірлесіп    жоспарлауын.оқуын,  қадағалауын.  талдауын    көздесе,  осы  жұмыстар  жүргізіліп  

отырды. Lesson Study - мұғалімдер тəжірибесі саласындағы білімді жетілдіруге бағытталған 

ынтымақтастық  педагогикалық  тəсіл  болып  табылса,  оқушылардың  білім  сапасының 

артуына,қызығушылығына өте тиімді болды. 

       ХХІ  ғасыр – жаһандану  ғасыры,  жаңа  көзқарас  қалыптасатын,  жаңалық  ашатын,  

жаңашылдық  енгізетін  ғасыр.  Күн  сайын  өмірімізге,  қоршаған  ортамызға  бір  өзгеріс  еніп 

жатады.  Ол  өзгерістердің  бəрі  де  адам  игілігі  үшін  жасалып  жатқаны  ақиқат..  Біздің  

мемлекетіміз  де  сапалы  білімге  қол  жеткізу  үшін  білім  беру  жүйесіне  өзгерістер  енгізуді 

жүзеге  асыруда.  Ол  өзгерістер  неден  байқалады?  Əрине,  бұл  өзгерістер  мектептегі  білім  

беру жүйесінен, əсіресе, күнделікті сабақтардың өткізілу барысынан – ақ байқалады.Барлық 

əлем сыныптағы қарым – қатынастың оқушы нəтижесіне, оқу сапасына, мектеп  жұмысына 

362

əсерінің  маңызды  екендігімен  келіседі,  ал  сол  мектеп  жұмысы  мен  оқушы    жетістіктерін 

өрістетудегі негізгі тұлға – мұғалім емес пе?   Қазіргі таңда  сабақтарын қызықты  өткізетін, 

сыни  ойлайтын,  шығармашыл,  ең  бастысы  жаңашыл  заманауи  мұғалімдер  көптеп  керек. 

Заманауи мұғалімнің басты міндеті- заманауи сабақ беру. Ал заманауи  сабақ дегеніміз не? 

Заманауи  сабақ-  оқыту  мен  оқудың  жаңа  тəсілдерін  тиімді  қолдану  арқылы  нəтижеге 

бағытталған  сабақ,  балаға  өз  бетімен  іздену  арқылы  игертілген  сабақ.  Заманауи  сабақ – 

«басқаларға  үйрете  жүріп,  өзіміз  де  үйренеміз»  деген    Сократтың  сөзін  дəлелдейтін  сабақ.  

Заманауи сабақ – баланың функционалдық  сауаттылығын арттыратын, оқушы өз жұмысын 

өзі бағалап, өз қателіктерін өзі түзейтін сабақ.  ХХІ ғасыр оқушыларын  күрделі міндеттерді  

шешуге бағытталған инновациялық сабақ.      

        Қорытындылай  келсем, «Басқаларды  үйрете  жүріп  біз  өзіміз  үйренеміз»  деп 

Сенека  айтқандай,  оқушыға  сапалы  білім  беру  біздің  міндет.  Ол  үшін  де  оқушымен    бірге 

біздер,  яғни  ұстаздар  тоқтап  қалмай,  жаңа  заман  талабына  сай  оқушылармен  бірге  дамып, 

білімімізді жетілдіріп отырған дұрыс. Оқушыларға бар білімін беретін  ұстаздардың қолында 

оқушының білімі ғана емес, сонымен қатар оның қабілеттілігінің ашылуы, бейімділігі, алған 

білімінің  нəтижелі  болуы.  Бұл  үшінде  қазіргі  кезде  кеңінен    қолданатын  инновациялық 

технологияларды қолданып, білім сапасын жоғарлату ұстаз  бен оқушының  қолында. 

Əдебиеттер тізімі 

1.Жұмағалиева Д.Ш.  Кəсіби біліктілік деңгейін көтеру/ Алматы 2012 ж.

2.Тұржанова Б.С.  Біліктілікті арттыру сапасының мониторингі / Астана 2013 ж.

3.Мұғалімге арналған  нұсқаулық. Бірінші (ілгері) деңгей/ Екінші басылым 2012ж

363

НОВЫЕ ПОДХОДЫ В УПРАВЛЕНИИ КАЧЕСТВОМ 

Бахишева С. 

г. Астана   

РЕСПУБЛИКА КАЗАХСТАН 

Аңдатпа 

  Мақалада  білім  сапасын  басқарудағы  бағалау  мен  бақылаудың  маңызы  талданған.  Білім 

сапасын  арттыру  бойынша  күтілетін  нəтижелер  жан-жақты  параметрлермен  алдын  ала 

белгіленіп,  жетістіктер  нақты  индикаторлармен  бағаланады.  Білім  сапасын  басқаруда  нəтижені 

индикатор  арқылы бағалауды пайдалану - өзін-өзі бағалау мен жетілдірудің тиімді құралы. 

Аннотация  

      В данной статье рассматривается важность менеджмента и контроля в повышении качества 

образования.  При  эффективном  управлении  они  используются  как  ключевые  инструменты 

обеспечивающие  качество  образования.  Проанализирован  опыт  ведущих  стан  мира,  которые 

успешно применяют контроль для обеспечения высокого уровня качества. 

Abstract 

The importance of   management and control in upgrading of education is examined in this 

article. At an effective management they are used as key instruments providing the quality of 

education. The values of external inspection and internal control are certain in organizations  of 

education. The experience of leading countries of the world that successfully apply control in 

providing high level of quality is analyzed. 

Сегодня  в  мире  обозначена  огромная  роль  качественного  образования  в  развитии 

экономики и общества в целом. Изучение работ современных исследователей показало, что 

главная цель школьного образования – улучшить учебные достижения, соблюдая принцип 

справедливости. Иными словами, «нужна система, которая поднимает планку и сокращает 

разрыв» 1.    

      С развитием жесткой конкуренции в экономике, управление качеством стало ключевой 

темой  менеджмента  бизнес - структур.  Чтобы  быть  успешными,  предприниматели  стали 

вкладывать  серьезные  ресурсы  на  обеспечение  не  просто  результатов,  а  качественных 

результатов 

2.    В  то  же  время,  в  управлении  образованием,  ориентированность  на 

качественный  результат  пока  не  стоит  во  главе  угла.  При  анализе  состояния 

образовательной  сферы  в  качестве  информационной  основы,  как  правило,  используются 

данные  о  состоянии  зданий,  строительстве,  материальной  базе  и  качественном  составе 

педагогов.  Крайне  редко  применяются  показатели  качества  образования  и  учебных 

достижений учащихся.     

       Основными  показателями  эффективности  управления  образованием  являются: 

целенаправленность, 

т.е. 

ориентированность 

на 

результат, 

системность, 

предусматривающая  своевременное  внесение  необходимой  коррективы,  соблюдая 

целостность.  По  теории  менеджмента  управлять – это,  предвидеть,  организовывать, 

распоряжаться,  координировать  и  контролировать 

3.  Исходя  из  этого,  управлять 

364

качеством  образования – значит,  осуществлять  все  функции  управления  для  достижения 

заданных показателей качества, иметь гарантированный и ожидаемый результат.  

        Управлять  качеством  образования - это  целевое  управление,  направленное  на 

достижение  не  любых,  не  случайных,  что  сами  по  себе  получаются,  а  заранее 

спрогнозированных  результатов  образования.  Для  этого,  организация  образования,  как 

ответственное  лицо  за  качественное  обучение,  обязана  ежегодно  ставить  себе  цели  и 

задачи,  информировать  об  этом  родителей  и  общественность.  Постановка  целей 

происходит  по  результатам  анализа  данных  за  год,  с  подтверждением  обоснованности 

поставленных  целей.  С  этой  целью  школа  проводит  тщательный  анализ  возможных 

достижений  каждого  ученика  по  отдельности.  Таким  образом,  через  постановку  целей 

внимание  направляется  на  каждого  отдельного  учащегося  и  его  потенциальные 

достижения.     

     Ключевыми    инструментами    управления,  обеспечивающие  качество  образования, 

являются  оценка  и  контроль,  основывающиеся  на  достоверных  фактах.  Мониторинг  и 

оценка  качества  имеют  первостепенное  значение  для  обеспечения  стабильно  высокого 

уровня  преподавания  в  системе  образования.  Полученные  результаты  учитываются  при 

проведении корректирующих мер, нацеленных на обеспечение качественного образования 

для всех учеников.  

 В мировой образовательной практике роль контроля в повышении качества образования 

имеет  особое  значение.  При  этом  четко  определены  значения  внешней  инспекции  и 

внутреннего контроля в организациях образования.  

 Внешний  контроль  все  чаще  используется  как  инструмент  наблюдения  развитием 

системы  или  качеством  управления  системой.  Считается  неправильным,  «когда  люди, 

отвечающие  за  повышение  качества  обучения,  отвечают  также  за  оценку,  произошло  это 

повышение  или  нет».  Например,  в  Гонконге  созданы  такие  органы,  как  школьная 

инспекция,  отдельная  от  департаментов  образования  и  подчиняющаяся  Министерству 

образования.  В  Англии  создана  независимая  инспекция OFSTED, напрямую 

подчиняющаяся  парламенту.  В  Новой  Зеландии  создана  независимая  инспекция  по 

контролю,  подотчетная  Министру    образования.        В  эффективных  системах  признаются, 

что  нельзя  усовершенствовать  то,  что  не  было  предварительно  измерено.  Контроль 

качества  образовательных  услуг  позволяет  выявить  и  распространить  передовой  опыт, 

определить слабые зоны и сделать школы ответственными за результаты своей работы 

4.    

            Новые подходы, основанные на принципах саморазвития,  предполагают изменения 

во всей системе, включая и внутренней оценки качества. Лучшие системы управления мира 

добиваются  успешности  путем  объективной  самооценки  и  самообучения.  Результаты 

оценки  учитываются  при  проведении  корректирующих  мер,  нацеленных  на  повышение 

стандартов  обучения  и  обеспечению  стабильно  качественного  образования  для  всех 

учеников.    Управление  организацией  сегодня  должно  быть  ориентировано  на 

саморазвитие  через  обеспечение  внутреннего  контроля  качества  и  мониторинга.  В  этом 

случае,  оценка  качества  рассматривается  как  механизм  саморазвития.  Сюда  относятся  не 

только  результаты  учебных  достижений  учащихся,  но  и  профессиональный  уровень  

педагогов,  состояние  обучающей  среды,  состояние  здоровья  учащихся,  место  и  роль 

школьных или попечительских советов.  

          Оценка  результатов  по  индикаторам – это  инструментарий,  способствующий 

формированию среды, мотивированной на обучение и самосовершенствование. При такой 

работе усиливается связь между учениками, учителями, родителями и общественностью. В 

365

результате, школьные советы, родительская общественность и сами учителя берут на себя 

ответственность за качество образования.  

        Оценка  качества  образования  имеют  большое  значение  для  руководства  движением 

вперед.  Организации  могут  стать  более  успешными,  применяя  анализ  качественных  и 

количественных  показателей,  включающие  следующие  параметры:  оценка  прогресса 

школы  в  целом  и  каждого  класса,  тестирование  учащихся  по  отдельным  предметам, 

отслеживание  индивидуального  прогресса  учащихся  и  учителей,  влияние  материальной 

базы  и  других  ресурсов  на  учебные  достижения,  интервью  и  обзоры  мнений  учащихся  и 

родителей. 

       В связи с тем, что контроль и оценка являются инструментами для измерения качества 

образования, то четкость и точность измерения должны быть основными характеристиками 

контроля. При этом, планирование и описание измеряемых показателей должны исходить 

не из ведомственной логики, а из логики диалога с заинтересованными лицами. По опыту 

реформы  начальной  школы  в  Англии,  достаточно  выбрать  два  основных  показателя,  и 

именно  их  отслеживать  на  национальном  уровне.  Это  качественные  показатели,  в  основу 

измерения которых берутся описанные иерархии уровней способности/компетентности по 

предметам,  соответствие  которым  умеет  определить  любой  учитель.  И  количественные 

показатели:  сколько  процентов  школьников  должны  будут  достигнуть  определенного 

уровня  качества  по  предметам  за  определенный  период  времени.  У  нас  появилась 

уникальная  практика  трансляции  модели  НИШ  в  другие  школы.  Особенно  важен  опыт 

методической работы с учителями и критериальное оценивание.    

    Когда имеются описанные иерархии уровней компетентности по всем предметам, можно 

померить как небольшие шаги слабого ученика, так и достижений сильного ученика. При 

этом  они  не  сопоставляются  между  собой,  сравниваются  только  собственный  прирост 

каждого, вчера и сегодня, в начале, середине года и в конце. Оценка работы учителя будет 

складываться из показателей всех учеников, а не только из успехов сильных. 

Умение определить измеряемых результатов и четких индикаторов измерения в каждой 

организации  является  важным  шагом  для  достижения  качества  образования.  Важными 

индикаторами  являются  те,  которые  нацелены  на  измерение  учебных  достижений 

школьников. Информация, полученная национальной системой контроля качества,  может 

служить  основанием  для  выработки  национальной  и  региональной  политики  в  области 

образования и для принятия управленческих решений.   

жүктеу/скачать 16,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: