Методические рекомендации по организации исследовательской и проектной деятельности обучающихся мкш нұр-Сұлтан 2019

23 
Кіріспеде:

өзектілігі:
неге осы мәселені қазіргі уақытта зерттеу қажет? 
Бағыт өзектілігі, әдетте, дәлелдемелердің күрделі жүйесін қажет етпейді. 
Ол онсыз да солай. Ал тақырыптың өзектілігін негіздеу қажет болады. Басқа 
тақырыптардың арасында (олардың кейбіреулерін басқалар зерттеген) оның ең 
маңызды екенін көрсету қажет. 

зерттеу нысаны: 
не қарастырылады? 

зерттеу пәні:
объект қалай қарастырылады, зерттеу үшін зерттеуші 
өзіне тән қандай қатынастар, аспектілер мен функцияларды бөледі? 
Білім алушы зерттеуде кейбір соңғы нәтижелерді алуы тиіс. Егер ол 
өзінің назарын бағытталған объектіге бөлмесе, басты негізгі тармақ, аспект 
немесе өзара байланыс, «әртүрлі ойлар», не бірден барлық бағытта жүре 
алады, не ешқандай жақсылыққа әкелмеуі мүмкін. Сондықтан бір жағынан, 
зерттеушінің назары бағытталған құбылыстардың барлық шеңберін, яғни 
объектіні, ал екінші жағынан, ол неге қатысты жаңа білім алуға 
міндеттенетінін, оның ғылыми жұмысының пәнін ажырату қажет. 
Затты дәл анықтау зерттеушіні басы артық әрекеттерден арылтады.
Объект пен заттың арақатынасын қысқаша сипаттауға болады: объект (және 
бұл өте табиғи) объективті, ал пән субъективті. Ағылшын тілінде пән (кем 
дегенде оқу) subject сөзімен белгіленеді. Бұл «объект зерттеуге қандай сапада 
қабылданады» деген мағынада «қалай» деген сөз қолданылған жағдайда анық 
болады.
Жоғарыда келтірілген пікірлердің шынайылығына қарамастан, тәжірибе 
көрсеткендей, бұл категорияларды ажырату қиын. Бастапқыда әлі көп нәрсе 
түсініксіз болған кезде, әдіснамалық сипаттамаларды қалыптастырудағы 
қиындықтар мен белгісіздік табиғи жағдай болып есептеледі. Алайда алдағы 
жұмыстың бастапқы ойлану кезеңінде және оның басты ұғымдарын 
«түйіндеуде» саналы ойды өрістету логикасын сақтауға болады.
Мұнда қарастырылатын екі сипаттаманың айырмашылығыніс жүзінде 
жоятын кең таралған «объект кең, ал зат неғұрлым тар» деген түсінбеушілік 
таңдап зерделеу үшін алынатын объектінің кейбір бөлігін белгілеу ретінде зат 
туралы түсінік болып табылады. Бірақ мәселе соның не басқаның мөлшеріне 
сай келуінде емес. Бір қарапайым, бірақ өмірде белгілі мысалды алайық. Егер 
жаңбыр құртын тең емес бөліктерге кессеңіз, біз екі құрт аламыз – үлкен және 
кішкентай. Мұндай операцияны кейде нысанға қатысты да жүргізеді - оның бір 
бөлігін бөліп алады және бұны зат деп санайды. Бірақ бұл олай емес. Тағы бір 
нысан шығады, ол бастапқыға қарағанда мөлшері аз.
Зат – объектіден бөлінген бөлік емес, оны қарастырудың тәсілі немесе 
аспектісі – объект ретінде... Мысалы: «оқулық ретінде...», «ғылыми негіздеме 
ретінде...», «жеке тәжірибені енгізу сияқты...» және т.б. нысан тұтас, белгілі бір 
деңгейде қарастырылады. Зерттеу пәні – зерттеудің белгілі бір аспектісінде 
зерттеу объектісінің шекарасында тұрғандардың барлығы.


жүктеу/скачать 5,4 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: