526
527
Толық сөйлем мүшелерінің байланысы:
Бастауыш
Қасқыр
Баяндауыш
ала қашты
Анықтауыш
көк шолақ
Сын
пысықтауыш
жалмажан
Мезгіл пысықтауыш
түнде
Толықтауыш
тоқтысын
Анықтауыш
Жұманның
Мұндай сызықтардың пайдасы есте қалдыруға, таудай
деседе болады. Бұлар тек мысал үшін. Əйтпесе түрлі қып
салдыруға болады. Соңғы желі (V) бастауыш мектепке қиын
болуға мүмкін.
Аймауыт ұлы
Шымкент 7-май 1928
ОРЫСТАРҒА ҚАЗАҚ ТІЛІН
ҮЙРЕТУ ƏДІСІ ЖАЙЫНДА
Шет тілді үйрету əдісі
Шет тілді қалай үйрету жайында Ебыропа тіл мамандары-
ның салған жолы, шығарған əдістері, жазған кітаптары бар.
Ол əдістердің бəрі демей ақ қоялық, бір сыдырғыларының
өзі де Қазағыстанда тіл сабағын берушілерге таныс емес.
Осы күні қазақтар орыс тілін үйренуге, орыстар қазақ тілін
үйренуге құштар. Көрістерде, мектептерде орыстар қазақша,
қазақтар орысша оқып келеді. Орысқа қазақ тілі жат, қазақ-
қа орыс тілі жат. Əр кім көңіліне «Құдай не салса», сол əдіс
пен осыларды оқытып келеді. Жат тіл əдісін білетін педа-
гоктеріміз жоқ болған соң, жоқтан көрі тұтылдырық қылып
келеміз. Бірақ онан пайда аз; көп күш, көп қаражат пен аз
білім қолға түсіп келеді. Орыстарға қазақ тілін оқытушыларға
азда болса, жардемі боларма деп, мұнан бұлай «Жаңа мек-
теп» бетінде жат тілді оқыту əдістері мен оқытушыларды
таныстырып отыруға ұйғардық.
Жат тіл оқыту əдісі екі бөлім болады:
1. Жат тіл оқытудың қисыны (теория);
2. Қисынды іске асыру жағы.
Жат тілді үйрету қисыны барлық жат тілді оқытуға ортақ:
əдістің жалпы негізін, түрін білдіреді. Сондықтан, ол қазаққа
орыс тілін, орысқа қазақ тілін үйретуге ортақ негіз қисынды
іске асыру жағы – бір арнаулы жат тілді басқа елдің адамы-
на қалай үйретуін білдіреді. Сондықтан, көбінесе мұны бір
тілге байлап сөйлейді. Біз ілгеріде ылғи орысқа қазақ тілін
үйретуді көздеп отырамыз.
Достарыңызбен бөлісу: