Примечание  Список литературы

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ МЕКЕМЕЛЕР ЖҮЙЕСІНДЕ БАЛАНЫҢ ОҚУ-
ТАНЫМДЫЛЫҚ ҚАБІЛЕТІН ҚАЗІРГІ БІЛІМ ТЕХНОЛОГИЯЛАР 
АРҚЫЛЫ ДАМЫТУ 
 
Галия Жамалетдиновна ТЛЕУЛИНА 
МҚКҚ «№1 Балабақша», 
ә
н-күй жетекшісі, 
Ақкөл қаласы Ақкөл ауданы, 
Ақмола облысы, Қазақстан Республикасы 
Түйін 
«Ән-күй» сабақтарда қазіргі білім технологияларды қолдану  және оқу-
тәрбие  жүйесіне  енгізу  мәселері  қарастырылады.  «Ән-күй»  жетекшілердің 
құ
зыретін  арттыру,  білімдерін  байыту  мақстында  іс-тәжірибесі 
ұ
сынылады. 
 
Аннотация 
В  статье  обощается  практический  опыт  применения  современных 
технологий  на  музыкальных  занятиях  в  работе  с  детьми  дошкольного 
возраста, значение применения современных технологий в целях повышения 
компетпенции музыкальных руководителей.  
       
Мектепке 
дейінгі 
ұ
йымдарда 
оқутышылар 
инновациялық 
технологияларды  интенсівті  енгізуде.  Музыкалық-эстетикалық  тәрбие 
беру  жүйесінің  ұйымдастыру  тәсілдерін,  түрлерін  таңдау  және  енгізу  – 
негізгі  мақсаттар  болып  табылады.  Қазіргі  технологиялар  мемлекеттік 
білім  беру  стандарттарын  іске  асыруға  бағытталады.  Оқу-тәрбие 
жүйесіндегі баланың ұстанымы, баланың және музыка жетекшісімен  қарым-
қ
атынасы  –  маңызды  мәселенің  бірі.  Қолбағыс  етіп  ұлтжанды,  білімді  жас 
ұ
рпақ тәрбиелеу баршамызға – ортақ міндет. 
Музыкалық  жетекшінің  жұмысының  негізгі  түрі  –  ән-күй  сабақтары. 
Денсаулықсақтау,  музыкатерапия,  ритмопластика,  ертегітерапия,  өнер 
синтезі,    ақпаратты  коммуникавтік,        ойын  технологияларын  сабақ 
барысында қолдануға мүмкіндік жеткілікті.  
    
Денсаулықсақтау технологиясын сабақтарда қолдану түрлері: 
1.Музыкалық-валеологиялық тәрбие. 
Балабақшада музыка күн бойы қажет болып табылады: таңғы жаттығу, ән-
күй  сабағы,  түскі  ұйқыдан  кейінгі  жаттығулар,  ойын-сауықтар,  дене 
шынықтыру  уақыттарында  арнайы  музыка  қолданылады,  әр  тобымызға 
түрлі  әуен  жазылған  диск  таратылды,  тәрбиешілер  атқаралытын  іске 
байланысты әуендерді өздігінен қолданады.  

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
2.Дем  алу  гимнастикасы  балалардың  сауықтыруына  әсер  етеді.  «Ән-күй» 
сабағымда  жаттығу  ретінде  бір  дыбысты  алып  оны  әндетіп  ұзақ  ұстауға 
ұ
сынамын  (форте  және  пиано  динамикамен),  бір  дыбысты  пиано 
динамикамен бастап форте динамикасына үзбей жеткізу және керісінше. 
3.  Артикуляциялық  гимнастика    дыбыстарды  дұрыс  дыбыстауға 
көмектеседі.  «Ла»,  «ло»,  «ля»,  «лю»,  «ле»  т.б.  буындарымен  модуляция 
түрінде әндетеміз. 
    
 Музыкатерапияны  эмоциялық кернеу, демді қалпына келтіру және 
ә
лсірету  үшін  ашық  сабақтарда,  дем  алу  кезде  қолдануға  болады.  Әуенді 
классикалық  және  халық  композиторларының  шығармаларын,  табиғат 
дыбыстарын  тыңдау  барысында  балалар  қиялданады,  сәтті  кездерді  еске 
түсіріп  отырады.  Р.Паулс  «Бабочки  на  снегу»,  П.И.Чайковский  «Сладкая 
греза», Еңсепов «Балалық шақ», Э.Григ «Пергюнт» сюитасы, Естай «Құсни-
Қ
орлан»,  А.Жұбанов  «Қарлығаш»,  Л.Бетховен  «К  Элизе»,  Ф.Мендель 
«Көктемгі ән», Ф.Шуберт «Аве Мария» мен «Ночная серенада», Сен-Санс « 
Аққу»,  Тәттімбет  «Сарыжайлау»,  Сегіз  сері  «Алқоңыр»  т.б.  балалар 
рақаттанып тыңдайды. Музыкатерапия арқылы балалардың көңіл-күйлерін 
көтеріп,  алаңдау  сезімдерін  жоюға,  ұнамды  эмоцияны  және  ішкі  тынымды  
қ
алыптастыруға  көмектеседі.  Музыка  тыңдау  –  тәрбие  жүйесінің  бір 
бөлімі.  Құрманғазы,  Дәулеткерей,    Тәттімбет,  Дина,  Қорқыт  шығарып 
жазған  күйлерінің  орны  бөлек.  Күй  тыңдау  барысында  әріптестеріме  аңыз-
әң
гімелерді қолдануды ұсынамын: «Ақсақ құлан», «Нар идірген», «Тепен көк», 
«Сыбызғы  сыры»,  «Бозінген»,  «Аңшының  зары»,  «Қасқыр».  Тыңдау  кезенде 
балалар  шығарманың  жанрын  (күй,  ән,  би,  бесік  жыры,  марш  т.б.), 
жылдамдығын  (тез,  асықпай),  динамикасын  (ақырын,  қатты),  көңіл-күйін 
(көңілді,  көңілсіз),  неше  бөлімді  (бір  бөлімді,екі  бөлімді,  үш  бөлімді),  қай 
аспапта  (домбыра,  фортепиано,  қылқобыз,  жетіген,  сыбызғы,  сырнай, 
скрипка,  балалайка,  барабан,  керней,  орган  т.б.)  орындалып  жатқанын 
анықтайды,  талдау  жасауға  ұсынамын  және  үйретемін.  Сәбилер  тобының 
балалары  домбыра,  фортепиано,  бубен,  асатаяқ  аспаптарымен  танысса, 
естияр,  ересек,  даярлық  тобының  балалары  қазақтың  ұлттық  ұрмалы, 
классикалық  аспаптарымен    танысады,    меңгере  және  оларды  ажырата 
бастайды.  Жас  композитор  Ә.Әбдінүровтың    «Туған  жер»,  «Самал  жел», 
«Қошақан»,  «Ботақан»,  «Лақ»,  «Құлын»  атты  шығармаларын  оқу 
бағдарламаға жиі кіргізіледі. 
    
Ритмопластика,  билер  балаларға  физикалық  керектік  болып 
табылады.  Ритмопластикалық  және  би  қимылдары  балалардың  грацияға, 
координацияға,  дем  алуға,  қанайналуына,  жүректің  соғуына  әсер  етеді, 
сонымен  бірге  ақыл-ойды  дамытады,  бұлшық  еттерін  нығайтады.  Музыка 
қ
имылдарын  реттейді,  эмоцияға  және  көңіл-күйге,  мәнерлік  орындауына  
ә
сер  етеді.  Сол  себептен  музыкалық  сүйемелдеу  баланың  талғамын 
тәрбиелейді,  би  қимылдарын  орындау  үлгіріміне,  мазмұнына  сәйкестіріп 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
таңдауын  талап  етеді.  Классикалық,  халық,  ұлттық  музыкасымен  қатар 
қ
азіргі  заманның  композицияларын  қолдалған  жөн.  Д.Шестакович  «Вальс 
цветов»,  Рахманинов  «Итальянская  полька»,  «Бипл»  қазақ  халық  әні, 
А.Жұбанов «№  5  Тәджік  биі»,  А.Ермолов  «Паровоз  Букашка»,  «Зверобика», 
«Банана  мама», «Йенька»,  Анеля  Қайырбекқызының  орындаудында «Құтты 
болсын жаңа жыл», «Жігіттер» тобының орындауында «Жаңа жыл», «Вальс 
снежинок»,  «Паучок»,  «Джайв»,  Луи  Армстронг  «Let  mai  piple  go», 
А.Еңсепов «Сұлтан» т.б. Балабақшаның балалары «Сән наурыз», «Мерекелі 
күз»,  «Саңырауқұлақтар»,  «Қол  шатыр»,  «Әке  толғау»  күйіне  қойылым, 
«Карусель»,  «Шыршалар»,  «Қоштасу  вальсі»,  «Жаңа  жылдық  полькасы», 
«Жемістер  полькасы»,  т.б.  билерді  орындады.  Әрине,  арнайы  тігілген 
киімдері  балаларға  би  мазмұнын  жеткізуге  көмектеседі.  Балалардың 
қ
ызығушылықтарын  арттыру  мақсатында  түрлі  заттарды  (қоңыраулар, 
мишура, қалпақтар, қол шатыр, қуыршақ бесігі, құрсаулар, ағаш қасықтар, 
түрлі-түсті  лента,  гүлдер,  қолдан  жасалған  ағаш  жапырақтар,  бұтақтар, 
самақтар,  қолға  тағып  билейтін  үкілер  т.б.)  қолданамыз,  би  өнерімен 
аудандық «Айгөлек» байқауында өнер көрсеттік, 2014 жылы «Балалар қорғау 
күніне»  арналған  концерттік  бағдарламаға  «Әке  толғауы»  қойылымыымен 
қ
атыстық. 
    
 Ертегітерапия  балалардың  шығармашылық  және  еске  сақтау 
қ
абілеттерін,  ішкі  сезімдерін,  ой-қиялдарын,  сөздік  қорын  дамытады,  әдеби 
сөздермен  толық  сөйлемдерді  құрастыруға,өз  Отанын  сүюге,  оны  қорғауға, 
достарының арқасында жеңіске жетуіне, қиындықтан қорқпауға, ата-анасын 
қ
адірлеуге,  бақытсыздыққа  ұшырған  әлсіздерге  көмек  беруге,  сөйлеу 
мәдениетіне 
 
ү
йретеді, 
адамгершілік 
қ
арым-қатынастарын 
қ
алыптастырады.  Балалар  ертек  қойылымға  өте  белсенді  қатысады, 
қ
ызығады, дайындыққа асығады. Сол себепті бұл жұмысқа көзқарасым ерекше. 
Музыка  тандағанда,  келесі  шарттарын  ескеремін:  музыка  ертегінің 
мазмұнына,  кейіпкерлерге  сәйкес  болу  керек,  «халық  педагогикасын  оқу-
тәрбие  жұмысына енгізу»  негізгі  бағытымызға  байланысты  халық күйлерін 
және халық әндерін, салт-дәстүрлерін енгізу, ұлттық аспаптарды қолдану. 
«Жақсылық  пен  Жамандық»  музыкалық  ертегі  қойылымына  «Аңшының 
зары»  атты  халық  күймен  «Жар-жар»,  «Гүлдерайым»  халық  әндері  және 
«Беташар» атты ұлттық салт-дәстүр енгізілді. «Гүлдерайым» халық әнін 
балалар ұлттық ұрмалы аспаптарын (асатаяқ, сақпан, тайтұяқ) қолданып 
орындады.  Ертегі  қызықты  болу  үшін  іздену,  қосымша  материал  қолдану 
қ
ажет.  «Алтын  сақа»  ертегісінің  үзіндісіне  «көлеңке  театырын»  енгіздім. 
Балабақшамызда көрермендерге  келесі   ертегілер көрсетілді:  «Алтын сақа», 
«Жақсылық  пен  Жамандық»,  «Сәуардың  ғарышқа  ұшуы»,  «Мақта  қызбен 
мысық»,  «Ит  пен  мысық  қалай  адамға  дос  болды»  сияқты  қазақ  халық 
ертегілері,  «Қолғап»  украин  халық  ертегісі,  «Түлкі  мен  ешкі»  орыс  халық 
ертегісі т.б. 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
   
 Ойын  технологиясы.  Ойын  баланың  негізгі  әрекеттерінің  біртүрі. 
Ойын балаларда тапқырлық, ептілік пен төзімділік, күштілік, жақсы мінез-
құ
лық, көпшілікпен санаса білу сияқты жақсы қасиеттер қалыптастырады, 
сонымен  қоса  баланың  қиялы,  ойлауы,  қабылдауы,  зейіні,  ес  сияқты 
психикалық үрдістері белгілі деңгейде дамиды. Ойынның келесі қызметтерін 
бөліп шығаруға болады: 
1. Білімділік. 
2.Дамытушылық. 
3.Тәрбиелік. 
4. Ойын-сауықтық. 
5.Қарым-қатынастық. 
6.Өз ойын білдіруі. 
7.Релаксациялық. 
Ойынның түрлері:  
1.Есту қабілетін дамытатын ойындар. 
2.Ырғақтық қабілетін дамытатын ойындар. 
3.Музыкалық жанр, көңіл-күй, музыкалық аспаптар бойынша білім 
кеңейтетін ойындар. 
4.Тембрлік есту қабілетін дамытатын ойындар. 
5.Музыкалық аспаптарда ойнау және оларды ойын барысында қолдану. 
6.Вокалдық дағдырларын дамытатын ойындар т.б. 
Ойын  ұйымдастыру  кезінде  музыкалақ  жетекші  негізгі  үш  бағытта 
жұмыс  істейді:  оқу-тәрбие  мақсаттарына  сәйкес  ойын  таңдау,  ойынды 
ө
ткізу  және  талдау.  Ойынды  ойнату  алдында  дайындық:  музыкалық 
материал  таңдау,  дидактикалық  құралдарды  дайындау,  ойынның 
шарттарын,  сөздерін,  әуенін  меңгеру.  Өзім  құрастырған  ойындарды 
сабақтарда  кеңінен  қолданам:    «Мысық  және  тышқандар»,  «Қоңыраулар», 
«Күн мен жаңбыр», «Кім жылдам». «Ормандағы қояндар», «Доп», «Етікші» 
атты  ойындардың  сөздерін  қазақ  тіліне  аударылды.  «Қошақан» 
ойынынәндетіп 
ойнау 
ү
шін 
музыка 
жазылды. 
Балалардың 
қ
ызығушылықтарын арттыру мақсатында түрлі заттарды қолданамыз: қол 
шатыр,  кокошниктер,  түрлі-түсті  лента,  музыкалық  аспаптар,  ою 
көрпелер, доп, қамшы, тақия, орамал, асық, арқан, оқтау, сылдырмақтар т.б. 
Кейбір  ойындарда  санамақ  қолдануға  тура  келеді,  сәбилер  топтарында 
тәрбиеші  санайды,  ал  ортаңғы,  ересек,  даярлық  топтарында  балалар 
санайды. 
Сабақта  ойындарды  ойнатқанда  металлофон,  ағаш  қасықтар,  бубен, 
трещетка,  қоңыраулар,    тайтұяқ,  сақпан,  астаяқ    сияқты  аспаптарды 
қ
олдануды  ұсынамын. 
       Өнер  синтезі  технологиясын  қолдану  мақсаты  –  музыка,  көркем 
ә
дебиет,  театр,  бейнелі  өнер  бойынша  білімдерін  қалыптастыру  және 
білімдерін  кеңейту.  Түрлі  өнер  шығармаларын  қабылдау  қабілеттерін, 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
эстетикалық  талғамдарынқалыптастыру,  шығармашылық  белсенділікті  
ынталандыру,  қиялдарын,  тілдерін  және  рухани  қасиеттерін  дамыту, 
белсенді сөз  қорын  және  эмоциялық  тәжірибені  байыту,  дүние  тұтастығы 
бойынша  түсініктерін  тудыру  –  негізгі  міндеттері  болып  табылады. 
Аталған  міндеттерді  есту-көрнекі,  көру-көрнекі,  қорыту,  пластикалық 
интонирование  деген  тәсілдер  арқылы  жүзеге  асырылады.  Эстетикалық 
тәрбиесінде өнер синтезінің мүмкіндігі кең көлемде, интеграция арқылы бір 
нәрсені    әрқилы  жақтан  (көркем,  әдеби,  музыка)  көрсетеді.  Музыкалық 
жетекші  сабақтың    әр  тақырыбына  байланысты  өнердің  түрлі  саласынан 
көрнеліктерді  қазіргі  заман  талаптарына  сай  қолдануын  міндет  етеді. 
Тақпақ,  мақал-мәтел,  аңыз,  суреттер,  бейне,  слайдттар,  музыка  тыңдау 
(ән,  айтыс,  күй,  түрлі  аспаптарға  арналған  музыкалық  шығармалар  т.б.) 
балаларға қойылған міндеттерге жетеуіне қөмектеседі. 
     
Ақпаратты  коммуникавтік  технология.  Мектепке  дейінгі 
мекемелер  жүйесіне  компьютерлық  технологиялар    белсенді  енгізіліп  отыр. 
Қ
оғамның ақпараттық, техникалық, технологиялық дамуына  байланысты 
балабақшаның  ұжымдары  оқу-тәрбие  жұмыстарына  заманға  сай 
технологияларды  енгізуде.  Жаңа  технологияларды  қолдану  балалардың 
музыкалық  дағдырларын  дамытады,  есту  және  елестету  әсерлерін 
толықтырады,  музыкалық-эмоциялық  қабылдауын  және  дамытуын 
белсіндіреді, 
музыкалық 
іс-әрекет 
танымдық 
мотивацияны 
қ
алыптастырады. Дәстүрлі  тәсілдер мен қазіргі заман технологияларының 
бірлесуі балалардың музыкалық әрікеттерін түрлендіреді. Бейнежазба (соның 
ішінде  әсересе  мультипликациялық  бейне),  слайдттар  балалардың 
қ
ызығушылықтарын 
арттырады 
және 
ұ
зақ 
мезгілге 
зейіндерін 
тұрақтандырады.  3-4  минуттық  бейнежазбаны  балалар  қызыға  қарайды. 
Интернеттен  әр  тақырып  бойынша  сурет  немесе  бейнежазба  алып, 
компьютер  немесе    проектор  арқылы  сабақта  кеңінен  қолдануға  болады. 
Бүгінгі  білім  беру  саласы  оқытушылардың  компьютер  меңгеруі  мен 
авторлық  оқу  құралдар  құрастыруын  талап  етеді.  Музыка  жетекшілер 
«Нота  редактор»  музыкалық  бағдарлама  арқылы  нота  парақтарға  өз 
шығарамаларын  түсіруге  мүмкіндіктері  бар.  «Вокалдық  жаттығулар», 
«Таудай  болып  өсеміз»,  «Дос  болайық  бәріміз»  атты  жинақтарым  қазіргі 
кезде  нота  бағдарламасы  арқылы  нотаға  түсірілуде.      Интернет  желілер 
музыкалық  жетекшінің  сабақ  дайындығын    сапалы  деңгейге  көтереді.  Түрлі 
ө
нерлерінен  алынған  ақпарат,  өнер  синтезі,  ойын,  ритмопластика, 
деңсаулықсақтау,  музыкатерапия  т.б.    технологияларды  енгізу  оқу-тәрбие 
процесін белсендіреді.  
 
Қ
олданылған әдебиеттер: 
1.
 
Михайлова  Т.В.  «Использование  современных  образовательных 
технологий на музыкальных занятиях»  семинар-практикум 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
 
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ПРЕПОДАВАНИЯ РУССКОГО ЯЗЫКА 
И ЛИТЕРАТУРЫ В СОВРЕМЕННОЙ ШКОЛЕ 
 
Любовь Федоровна ФЛЯУМ 
Прииртышская ОСШ имени Т.П. Праслова, 
учитель начальных классов, 
Республика Казахстан 
 
Түйін 
Білім  беру  жүйесі  –  біздің  балаларымыздың  жарқын  болашағының 
іргетасы.  Оның  қандай  болатыны  бізге  маңызды.  ҚР  білім  және  ғылым 
министірлігі жыл сайын жаңа реформалар  қарастырып, халықты қуантып 
жүр.  Болашақ  жастардың  тағдыры  білімнің  жоғары  болуына  байланысты. 
Сондықтан  білім  беру  саласындағы  өзгерістердің  барлығы  елімізді 
алаңдатаныны анық.  
Аннотация 
Образование  –  это  фундамент  успешного  будущего  наших  детей.  И 
очень важно знать, каким это будущее будет. Министерство образования и 
науки  РК  проводит  постоянные  реформы,  которые  не  всегда  получают 
одобрение  в  обществе.  На  кону  судьбы  будущих  граждан  Казахстана,  их 
место  в  современном  мире.  Поэтому  любые  изменения  в  системе 
образования  вызывают  живой  интерес  у  казахстанцев.  Динамичность 
происходящих  в  современном  мире  перемен  обусловила  необходимость  
переосмысления функционирующих мировых систем образования.    
   
 
  
Мы живем в 21 веке. Новое время диктует обществу новый подход к 
образованию.  Как  обычный  урок  сделать  необычным,  как  неинтересный 
материал представить интересным, как с современными детьми говорить 
на  современном  языке?  Эти  и  многие  другие  вопросы  задает,  наверное, 
учитель, приходя сегодня в класс. Каждый решает эту проблему по-своему, 
потому  что  на  современном  этапе  формирования  и  развития  личности 
ребенка  недостаточно  предоставлять  материал  на  уроке  в  традиционной 
форме, зачастую выдавая его, как некий информационный блок. В настоящее 
время  учителю  русского  языка  и  литературы  предоставлен  достаточно 
широкий  выбор  вариативных  программ  основного  общего  и  полного 
образования.  Вместе  с  тем,  практика  показывает,  что,  изменив  лишь 
содержание,  оставив  без  изменения  технологию,  невозможно  достичь 
положительных результатов обучения. Что должен и что не должен знать 
современный  школьник?  Как  и  чему  мы  должны  учить?  Сегодня  в  век 
информационных  и  компьютерных  технологий  современный  школьник 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
имеет  возможность  получать  информацию  из  самых  различных 
источников.  
  
В  настоящее  время,  на  наш  взгляд,  целенаправленно  уничтожается 
умение  и  желание  размышлять.  Выпускнику  достаточно  иметь 
поверхностные,  мозаичные,  фрагментарные  знания,  что  успешно  пройти 
процедуру  ЕНТ.  Здесь  не  требуется  навыков  глубокого  анализа  текста, 
умения  рассуждать.  Таким  образом,  уничтожается  гуманитарное 
образование вообще. 
  
Современные  школьники  не  читают  или  читают  в  сокращенном 
варианте  классическую  литературу.  Многие  произведения  эпического 
характера,  отражающие  эпоху,  сегодня  исключены  из  программы:  М. 
Шолохов  «Поднятая  целина»,  М.  Горький  «Мать»,  Н.  Островский  «Как 
закалялась сталь», А. Толстой «Петр I»и другие. Возможно, что постепенно 
уйдут из программы и другие объёмные эпические произведения, например, 
«Война и  мир» Л. Толстого или «Отцы  и дети»  И.  Тургенева.  Что  будет 
дальше? Ведь не может же быть такого, чтобы ничего не было. 
  
Ребенок  черпает  информацию  отовсюду.  Что  должен  и  что  может 
сделать  учитель  в  такой  ситуации?  Мы  не  можем  изменить 
социокультурную  среду,  мы  должны  меняться  сами.  Необходимо  изучать 
современную ситуацию, которая изменила современного школьника. Ребёнок 
читает катастрофически мало, «он выглядит гостем на чужом пиру». 
  
Сегодня  перед  учителем  стоит  не  совсем  простая  задача  –  создать 
условия  для  развития  творческих  способностей,  развивать  у  учеников 
стремление к творческому восприятию знаний, учить их самостоятельно 
мыслить,  полнее  реализовать  их  потребности,  повышать  мотивацию  к 
изучению предметов. Никто не сомневается, что будущее нашего общества 
зависит  от  сидящих  за  школьной  партой  ребят.  Необходимо,  чтобы 
учащиеся научились не только отвечать на вопросы, которые ставит перед 
ними учитель, но и самостоятельно формулировать их для себя в процессе 
изучения материала. 
  
Использование 
новых 
инновационных 
технологий 
позволит 
расширить  нам  рамки  образовательного  пространства.  Словарь  русского 
языка  С.И.  Ожегова  трактует  понятие  «технология»  как  совокупность 
производственных процессов в определенной отрасли производства, а также 
научное  описание  способов  производства.  Понятие  «технология»  (от  греч. 
tehne  –  искусство,  мастерство,  умение,  logos  –  учение),  это  понятие 
является одним из наиболее распространенных в современной педагогике. 
  
Наиболее  полно  принципы  развивающего  обучения  реализуются  в 
технологии  проблемного  обучения,  которая  обязательно  включает  в  себя 
систему  проблемных  задач  различного  уровня  сложности.  Характерной 
чертой  проблемного  обучения  является  функция  развития  творческих 
способностей.  В  ходе  проблемного  изложения  используются  эвристическая 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
беседа  и  диалоговые  методы,  которые планируются  таким  образом,  чтобы 
каждый следующий  вопрос  был  связан с  предыдущим  и  основывался  на  нём. 
Вопросы и ответы на них направляются на решение основной проблемы. На 
своих уроках поэтапно осуществляем проблемный подход: 
1этап. Подготовка к восприятию проблемы. 
2 этап. Создание проблемной ситуации. 
3 этап. Формулировка проблемы. 
4 этап. Процесс решения проблемы. 
5 этап. Доказательство правильности решения. 
При работе используем различные методы: 

 
проблемное изложение; 

 
проблемные вопросы; 

 
диалоговые методы, эвристические беседы; 

 
поисковая деятельность; 

 
метод мозговых атак; 

 
метод эвристических задач. 
  
В основном звене школы ученикам чаще всего поручаю различные виды 
самостоятельных работ. Начиная с 5-го класса, они всё охотнее и увереннее 
выполняют  такие  работы.  Это  и  понятно.  Им  хочется  проявить  себя, 
продемонстрировать свой собственный взгляд, оригинальный подход к делу. 
Всё  это  делает  самостоятельную  работу  привлекательной.  Именно 
поэтому  выполнение  больших  индивидуальных  проектов  вполне  доступно 
практически всем ученикам. Проектный метод возник ещё в начале XX века 
в США. Основоположником считается американский философ-прагматик, 
психолог и педагог Джон Дьюи, хотя в своих работах он не использовал слово 
«проект». Основная задача – стимулировать интерес учеников к знанию и 
научить  практически  применять  эти  знания  для  решения  конкретных 
проблем вне школы. И в настоящее время понятие «новые образовательные 
технологии»  не  мыслится  без  метода  проектов.  Для  нас  метод  проектов 
интересен  тем,  что  выбор  тематики  необычайно  разнообразен.  На  уроках 
русского  языка  он  даёт  возможность  использовать  самые  неожиданные 
формы  презентаций:  от  конспекта,  шпаргалки  и  дневника  до  создания 
газеты, журнала, кроссворда.  
  
Считаю, что проектная деятельность – один из лучших способов для 
совмещения  современных  информационных  технологий,  личностно-
ориентированного обучения и самостоятельной работы учащихся. Главное – 
продумать способы введения метода проектов в структуру уроков.  
Тестовые технологии нашли признание в системе образования многих стран 
мира.  Актуальность  выбора  темы  состоит  в  том,  что  современный 
учебный  процесс  не  мыслится  без  системы  тестового  контроля. 
Результатом  работы  в  этом  направлении  является  проведение  итоговой 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
аттестации в форме ЕНТ. Очень важно использовать их на уроках русского 
языка, т.к. ЕНТ по этому предмету является обязательным. 
  
Внедрение ИКТ на уроках русского языка и литературы позволило нам 
реализовать идею развивающего обучения, повысить темп урока, сократить 
потери рабочего времени до минимума, увеличить объем самостоятельной 
работы, как на уроке, так и при подготовке домашних заданий, сделать урок 
более ярким и увлекательным. Компьютер обладает достаточно широкими 
возможностями  для  создания  благоприятных  условий  для  работы  по 
осмыслению  орфографического  и  пунктуационного  правила.  В  своих 
презентациях  к  урокам  русского  языка  и  литературы  использую 
разнообразные  формы  наглядности  в  виде  таблиц,  схем,  опорных 
конспектов,  предлагаю  ученикам  некоторые  из  них  дополнить  или  создать 
одну из недостающих частей, давая тем самым целевую установку в начале 
урока. Использование кроссвордов, иллюстраций, рисунков, занимательных и 
обучающих тестов воспитывает интерес к уроку, делает урок интереснее и 
позволяет начать подготовку к ЕНТ, начиная уже с 5 класса.  
  
Предлагаю несколько видов работ, которые могут выполнить ученики 
с использованием средств сети Интернет:  
1.
 
Поиск рецензии на какое-либо литературное произведение, творчество 
поэта или писателя определённого литературного направления.  
2.
 
Создание мультимедийной презентации по теме.   
3.
 
Подбор картинок или фотографий по теме с комментариями к ним.  
4.
 
Подбор  тематических  или  наиболее  понравившихся  стихотворений 
поэтов,  творчество 
которых  будет  рассматриваться  на 
предстоящем уроке.  
5.
 
Подготовка  словарной  работы.  В  Интернете  сейчас  есть 
разнообразные словари, справочники, энциклопедии.  
6.
 
Создание докладов и рефератов по теме. Это далеко не самый лёгкий 
вид работы. Ещё мы используем Интернет для подбора музыкального 
сопровождения  к  урокам  литературы.  Не  очень  часто,  но  всё  же 
необходимый материал можно найти.  
  
XXI 
век. 
Развитие 
системы 
казахстанского 
образования, 
демократизация 
общества 
повышают 
стремление 
педагогов 
к 
максимальному  использованию  передовых  новаторских  технологий. 
Самораскрытие,  самовоспитание,  самоактивность  и  самореализация 
личности  в  жизни  становятся  ориентиром  организации  педагогического 
процесса  в  школе.  Развитие  индивидуальности  каждого  ребенка  требует 
активного включения его в совместную деятельность с окружающими. 
  
Таким  образом,  среди  технологий,  представленных  образовательной 
практикой,  сегодня  чаще  всего  используются  интерактивные  методы 
обучения, поэтому они считаются наиболее эффективными в преподавании 
и  обеспечивают  повышение  качества  овладения  предметом.  Результат 

XXI Ғ АСЫРДАҒ Ы БІЛІМ ЖӘНЕ Ғ ЫЛЫМНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ                                                                                    
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ В XXI  ВЕКЕ 
 
обучения  интерактивными  методами  заключается  в  том,  что  ученик  не 
только получит определенный багаж знаний, но и будет способен применить 
с  пользой  для  себя  и  для  других.  Он  сможет  легко  адаптироваться  в 
окружающем  мире,  свободно  использовать  полученные  знания,  умения  и 
навыки в любой сфере человеческой жизни. 
  
Школа и общество неразделимы. Сейчас в классах формируется наше 
будущее  –  поколение,  которому  в  ближайшие  годы  предстоит  активно 
включиться в перестройку, осваивать новые скорости и качества развития 
экономики, продолжить преобразование общественных отношений, взять на 
себя  ответственность  за  судьбу  своего  государства,  включая  вхождение 
Казахстана в 50 конкурентоспособных стран мира. 

жүктеу/скачать 6,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: