§ 5. Төл сөз ................................................................................................ 64
§ 6. Бір дүкес сөз ....................................................................................... 65
§ 7. Көп нүкте............................................................................................ 66
§ 8. Көп бастауышты сөйлем ................................................................... 67
§ 9. Көп байандауышты сөйлем. ............................................................. 68
§ 10. Тұрлаусыз бір келкі мүшелі сөйлем .............................................. 70
§ 11. Құрмалас сөйлемдер........................................................................ 72
§ 12. Салалас сөйлем ................................................................................ 73
§ 13. Сабақтас сөйлемдер ........................................................................ 74
§ 14. Бағыныңқы сөйлемдер түрі ............................................................ 75
§ 15. Тыныс белгілерін қайта пысықтау ................................................. 79
§ 16. Қара сөз бен айтылған сөйлемдегі сөздердің
тұратын орындары .................................................................................... 83
§ 17. Сөз тұуғызұу.Түбір, жұрнақ, дəнекер жалғау ............................... 87
Бес томдық шығармалар жинағы
223
Бес томдық шығармалар жинағы
224
Жер жүзінің пұрылтарыйаты, бірігіңдер!
ШОНАН ұлы ТЕЛЖАН
Жаңалық
(Əліппе)
ҚАЗАҒЫСТАН БІЛІМ КЕҢЕСІ 1 БАСҚЫШ МЕКТЕПТЕ
ҰСТАУ ҮШІН ҰНАТҚАН.
VI басылұуы
Шонанов
Букварь «ЖАНАЛЫК»
6-е исправленное издание
Қазағыстан баспасы 1931
Бес томдық шығармалар жинағы
225
Бес томдық шығармалар жинағы
226
Бес томдық шығармалар жинағы
227
Бес томдық шығармалар жинағы
228
А
Ана
Ана, А, Ана!
АНА
А!
А-на
Бес томдық шығармалар жинағы
229
МАМА, БАЛА.
МА-МА, А, МАМА! А!
МАМА, БАЛА АЛ!
АНА, НАН АЛ.
1 БАЛА, 2 НАН
2 БАЛА І ІІ
1 2
БА-ЛА
МА-МА
Б-А-Л-А
М-А-М-А
Бес томдық шығармалар жинағы
230
АТА
АЛА АТ
АТА, АНА, МАМА, БАЛА.
1. АТА. 2 БАЛА. 3 АЛМА.
АТА АТ АЛ.
АНА АЛМА АЛ.
БАЛА 3 АЛМА АЛ.
АТА 2 АТ АЛ.
АТА 4 АЛМА АЛ.
А-ТА
А-Т-А
І
ІІ
ІІІ
ІV
1
2 3 4
1 + 1 = 2
I + I = II
2 + 1 = 3
II + I = III
3 + 1 = 4
III + I = IIII
Бес томдық шығармалар жинағы
231
МАЛ ДАЛАДА
АТ – МАЛ.
МАЛ: АТ, АТАН, ТАНА.
МАЛ ДАЛАДА.
БАЛА МАЛДА.
АТАМ МАЛДА.
АТАМ – АДАМ.
МАМА АТАМА АЛМА АЛ.
5
АЛТЫ 6
БАЛА АНАМА БАЛ АЛ.
АНАМА 4 АЛМА 2 НАН АЛАМ.
БАЛА АЛТЫ: АМАН, АЛМА, АЛДАН, БАЛ.
АЛМАНЫ АТАМА АЛ.
БАЛДЫ АНАМА АЛ.
Бес томдық шығармалар жинағы
232
МЫНА АЛТЫ АЛМАНЫ АНАМА АЛ.
АНА АТТЫ АТАМА АЛ.
АЛ-ТЫ. А-Л-Т-Ы.
4 + 1 = 5
6 – 1 = 5
5 + 1 = 6
II – I = I
5 – 1 = 4
1 + 2 = 3
III – I = II
4 – 1 = 3
2 + 2 = 4
IIII – I = III
3 – 1 = 2
3 + 2 = 5
2 – 1 = 1
4 + 2 = 6
ОН
ТОН
МЫНА ТОН – АЛА ТОН.
ТОТАН – БАЛА.
БАЛА ТОН АЛ.
ОЛ АЛА ТОН АЛАДЫ.
ТОН МАЛДАН БОЛАДЫ.
АЛА ТОН АЛА МАЛДАН БОЛАДЫ.
АТАМ АНАМА АЛА ТОН АЛДЫ.
БО-ЛА-ДЫ. Б-О-Л-А-Д-Ы.
6 + 1 = 7
10 – 1 = 9
7 + 1 = 8
9 – 1 = 8
8 + 1 = 9
8 – 1 = 7
9 + 1 =10
7 – 1 = 6
Бес томдық шығармалар жинағы
233
ТА-РЫ
НАР
Тары далада. Нар далада. Далада тары мол.
Ала тары да болады.
Бала тары орады. Атам, анам, апам тары орады.
Адамдар тары орады.
Та-ры.
Т-а-р-ы.
3 + 2 = 5
3 + 3 = 6
5 – 3 = 2
6 – 3 = 3
2 + 3 = 5
4 + 2 = 6
3 = 2 – 5
6 – 2 = 4
Аз.
Таз.
Бала озар.
Атадан бала озар.
Ораз алма алар.
Ораз базардан алма алар.
Бала таза алма ал.
Бала таза бол.
Та-за
Т-а-з-а
Таза бол
Бес томдық шығармалар жинағы
234
Қалқоз.
Атам, анам, апам қалқозда. Қалқоз қаладан орақ, орамал, қалам, ара,
арба, мата алады. Қала қалқоздан нан, тары, мал, алма, қарбыз, тамақ ала-
ды.
Қал-қоз.
Қ-а-л-қ-о-з
Қалқоз бол!
Ата сабан салады.
Қалқозда адам бар.
Қалқозда сабан мол.
Қалқоз сабан салады.
Ол астықты мол алады.
Қалқоз ол астыққа алмастырып арба, сабан, орақ, сабын алды.
Бес томдық шығармалар жинағы
235
Са-бан
С-а-б-а-н
А а, Б б, Т т, М м, Н н, Р р, Ы ы, С с, Л л, Қ қ, О о, Д д.
1 + 4 = ?
2 + 3 = ?
6 – 1 = ?
6 – 4 = ?
2 + 4 = ?
4 + 2 = ?
6 – 2 = ?
6 – 5 = ?
2 + 3 = ?
5 + 1 = ?
6 – 3 = ?
6 – 6 = ?
Енесін емеді
Мал ертемен қорадан өреді. Ертемен мал балалары енесін емеді.
Мал артынан атам ереді. Атама есен ат береді.
Атам қара атқа мінеді. Ертемен балалар сабаққа барады.
Сабақ артынан балалар атама барады.
Е-не. Е-н-е.
Сыз. Сіз. Қыз. Кіз. Сыр. Сірі.
Е е, М м, Н н, Р р, А а, Б б.
Бес томдық шығармалар жинағы
236
Мектеп.
Міне мектеп. Мектеп сырты ақ, төбесі көк. Мектеп қасында тал, терек,
емен өседі. Оларды балалар еккен. Ел мектепке көп көмек көрсетеді. Ел
мектепке отын береді. Бұларды мектепке көлікпен алып келеді.
Мек-теп. М-е-к-т-е-п.
Он. Өн. Қон. Көн.
Ор. Өр. Тор. Төр.
К к. Д д. І і. П п.
Мектепке көмек бер!
Сұлы
Құлын
Қалқоз мектепке сұлы салып берді.
Қалқоз адамдары сабан салды.
Бес томдық шығармалар жинағы
237
Балалар тырмалады.
Сұлы бітік болды.
Мектеп сұлысына көп құрал, кітап алды.
Мектепте құрал көп.
Мектепте кітап көп.
1 + 6 =
4 + 3 =
7 – 1 =
7 – 4 =
2 + 5 =
5 + 2 =
7 – 2 =
7 – 5 =
3 + 4 =
6 + 1 =
7 – 3 =
7 – 6 =
Тірəктір жер жыртады.
Тірəктір мықты. Тірəктір жер жыртады.
Тірəктір астық тартады.
Тірəктір басқа да жұмыс қылады. Қалқозда тірəктір көп.
Тірəктір жерді əрі жылдам, əрі көп, əрі жақсы жыртады.
Тірəктір жеке адамға қымбат. Тірəктірді біріксе, қалқоз болса алады.
Əкем де, əжем де қалқозда
Ə-ке. Ə-к-е.
Ə ə. Ж ж
Бірік, тірəктір ал!
Бес томдық шығармалар жинағы
238
Күз.
Жаз өтті, күз жетті. Ел астық пен күземді алып болды. Дала сұр. Күн-
де ертемен тұман болады. Жұрт қора-қопсыны түзеп жатыр. Жұрт қысқа
əзірленіп жатыр.
Ү-зік. Ү-з-і-к.
Тұр. Түр. Түс. Тұс. Ұр. Үр.
З з, Ү ү.
Күз қысқа əзірлен!
1 + 7 =
5 + 3 =
8 – 1 =
8 – 5 =
2 + 6 =
6 + 2 =
8 – 2 =
8 – 6 =
3 + 5 =
7 + 1 =
8 – 3 =
8 – 7 =
4 + 4 =
8 – 4 =
Айақ
Ай
Күз айлары: сентəбір, өктəбір, нойабір.
Бір жылда он екі ай бар. Бір айда отыз күн бар.
Бес томдық шығармалар жинағы
239
Күн аттары мыналар:
1. Сембі 5.
Сəрсембі
2. Жексембі 6.
Бійсембі
3. Дүйсембі
7.
Жұма
4. Сійсембі
Күн аттарын жаттап ал!
Ай-ақ. А-й-а-қ.
Ж ж. Й й. Қ қ.
Кійімді, төсекті, бөтен нəрселерді үйде сілікпе, тазалама.
Далада тазала.
Қарға
Қарға, қарға қарғалар!
Қар үстінде жорғалар.
Қанды көрсе үймелер.
Қар-ға. Қ-а-р-ғ-а.
Біз – кедей баласы, кедейді жақтаймыз.
Айман жұмбағы.
Айман екі сөзден қатарлап жұмбақ айтты:
От
Өт
Əскер
Асқар
Ал
Əл
Тəк-тəк Тақ-тақ
Ұр
Үр
Нəзік
Назым
Тыс Тіс
Бəле
Бала
Бес томдық шығармалар жинағы
240
Мен ойлап таптым:
Ор
Өр
Мəсі
Маса
Тон Төн
Дəмі
Дамыл
Тұр Түр
Əбіл
Дабыл
Сан Сəн
Мəнеш Манша
Сендер қандай сөз ойлап табасыңдар?
Бұрын байлар, молдалар, ақ сүйектер, кедейді, жұмыскерді езді!
1 + 8 =
5 + 4 =
9 – 1 =
9 – 5 =
2 + 7 =
6 + 3 =
9 – 2 =
9 – 6 =
3 + 6 =
7 + 2 =
9 – 3 =
9 – 7 =
4 + 5 =
8 + 1 =
9 – 4 =
9 – 8 =
Жалау
Өктəбір төрті – Қазағыстанда үлкен той. Бұл күні қазақ мемлекеті
құрылған. Тойға мектебіміз əзірлене бастады.
Біз қызыл тұу алдық. Жалауға мынадай ұран жаздық:
Жасасын өктəбір төрті
Ауыл, қалқоз адамдарымен қосылып той тойладық.
Жа-лау. Ж-а-л-а-у.
Ү ү.
Аурұу астан: жаман астан сақтан.
Бес томдық шығармалар жинағы
241
Қарта лото №1
Балға
Балта
Ара
Бəкі
Біз
Тістеуік
Мұны бұлай ойнайды:
Алты бала сөздерді кесіп алады. Сөздерді араластырады. Бір бала
алақанына сөздерді жасырып тұрады. Басқалары айтады. Тапқан бала
атымен сүгіретін жабады. Таппаған бала жазады.
Шана
Ешкі
Шана мен қашан жүреді?
Шана мен жазды күні жүре ме?
Ешкі
Ешкі қойды бастаған.
Қойды артына тастаған.
Сойса саны қалақтай.
Сауса сүті бұлақтай.
Тастан тасқа секіріп,
Ойнағанын қайтесің.
Бес томдық шығармалар жинағы
242
Жауын жауса қозғалып
Шек! десе де ійесі,
Болмағанын қайтесің.
Жұмбақ: шій түбінде шығыршық (жылан)
Екі қолда неше саусақ бар?
Он саусақ сүгіретін сал.
Екі айақта неше башпай бар?
1 + 9 =
10 – 1 =
2 + 8 =
10 – 2 =
3 + 7 =
10 – 3 =
4 + 6 =
10 – 4 =
5 + 5 =
10 – 5 =
6 + 4 =
10 – 6 =
7 + 3 =
10 – 7 =
8 + 2 =
10 – 8 =
9 + 1 =
10 – 9 =
Мен ондамын. Қарындасым менен 3 жасы кіші, қарындасым не-
шеде?
Күн сəрсембі. Жұмаға неше күн қалды? Сембіден неше күн өтті.
Жұмбақ:
Кішкене қана бүкіргі,
Бүтін қырлы жүгірді (арық)
Манар мынадай ойын жасап, қатармен де, төмен қарай да оқұуды жақ-
сы көреді:
а
н
а
н
а
р
а
р
а
Сен де осындай ойын жасап көр.
Екі серкеде мүйіз нешеу?
Екі адамда айақ нешеу?
Екі құста айақ нешеу? Тырнақ нешеу?
Екі айақтыларды ата!
Төрт айақтыларды ата!
Ешкі сүтті, түбітті көп береді.
Бес томдық шығармалар жинағы
243
Ж Ү Ғ
Кеңсе
Мектеп жанында ауыл кеңесі бар. Кеңестің кеңсесі жаңа үйде. Кеңес
бастығы Іңкəр жеңешем. Кеңесті еңбекшілер сайлайды. Сайлауға байлар,
молдалар, атқамінерлер қатыспайды.
Еңбекшілер жауы – байлар, молдалар, ақ сүйектер, атқамінерлер.
Мақал:
Өлеңді жерде өгіз семіреді.
Өлікті жерде молда семіреді.
Өгіз
Бес томдық шығармалар жинағы
244
Бұл қай мал?
Сəйгелді тійсе мөңкіген.
Оқыра тійсе жөңкіген.
Ала бас жіп естірген.
Мұрнын тұура тестірген.
Құйрығында шоғы бар.
Жапалап тышқан боғы бар.
Саздар жерге таптаған.
Үй арасын боқтаған.
1. Ымыртта, ала көлеңкеде оқыма, жазба, жұмыс қылма.
2. Жүгіргенде, жатқанда, жұмыс қылғанда мұрныңмен дем алып үйрен.
3. Терлеп отырып салқын ауаға шықпа.
4. Мойныңды жылыға үйретпе.
Һ һ. Г г. Һ һ. Ж ж. Қаһарман.
Есеп.
Үйде екі бала бар. Шай үстінде əжесі бала басына екі түйір қанттан
үлестіреді. Неше түйір қант үлестірді?
Əр үйде екі баладан 3 үйде неше бала бар?
4 аттың неше құлағы бар? Неше тұйағы бар?
Бес арбада неше терте (жетек) бар?
2 х 2 =
2 х 3 =
2 х 4 =
2 х 5 =
Əр қалқозда үш тірəктірден, 2 қалқозда неше тірəктір бар?
Бір ат күніне 3 шелек сұу ішеді, 3 ат күніне неше шелек сұу ішеді?
Əр балада 3 қаламнан болса, 3 балада неше қалам болады?
3 х 2 =
3 х 3 =
Екі арбада неше дөңгелек бар?
Екі қолда неше саусақ бар?
4 х 2 =
5 х 2 =
Шөп, жапырақ сарғайды. Ағаш жапырағы түсті. Жапалақ-жапалақ
қар жауа бастады. Адам қалың шапан, күпі, байпақ кійетін болды. Арық
малға пішен салатын болды.
Бес томдық шығармалар жинағы
245
Бұл қай кезде болады.
Жауып жаңбыр,
Жер сабыр,
Шөп, жапырақ солады.
Бұл қай кезде болады?
Мақал:
Жаз шанаңды,
Қыс арбаңды сайла.
Құлақты қатты йа ұшты нəрсемен шұқыма. Құлақ ішіне еш
нəрсе тықпа; ішін, сыртын таза ұста.
Жұуған соң ішін əбден сүртіп құрғат.
Бес томдық шығармалар жинағы
246
Қарта лото № 2
Қой
Сыйыр
Түйе
Ат
Ійт
Мысық
Ойнауы бұрынғыша.
4 асықты 2 балаға бөліп бер. Неден тійеді?
10 қап астықты 2 арбаға бөліп сал. Арбада неше қаптан болды?
Бала 8 тійінға 2 дəптер алды. 1 дəптер неше тійін тұрады?
3 арбада 6 жетек (терте). 1 арбада неше жетек?
4 : 2 =
6 : 3 =
6 : 2 =
9 : 3 =
8 : 2 =
3 : 3 =
10 : 2 =
4 : 4 =
Мақал: есеп білмеген – есек.
Дəмеш қаты.
Сүйікті əжекем!
Денім сау. Бүгін құуанышым қойныма сыймай жүр. Бүгін барлық
əріпті үйреніп болдық. Енді не сөз болса да жазам, оқый алам.
Балаң Дəмеш
1929 жылы, декəбірдің 20.
Бес томдық шығармалар жинағы
247
Пылакатымыз.
Кітапты күт!
Кітап – адамның досы!
Кітапты жыртпа, кірлетпе!
Оқұу білмегендерге кітапты естіріп оқы!
Баспа əліппе.
А а, Б б, Ш ш, Ж ж, Д д, Е е, Ə ə, Г г, Ғ ғ, Һ һ,
І і, Й й, К к, Л л, М м, Н н, Ң ң, О о, Ө ө, П п,
Қ қ, Р р, С с, Т т, У у, Ұ ұ, У у, Ү ү, З з, Ы ы.
Жазба əліппе.
А а, Б б, Ш ш, Ж ж, Д д, Е е, Ə ə, Г г, Ғ ғ, Һ һ,
І і, Й й, К к, Л л, М м, Н н, Ң ң, О о, Ө ө, П п,
Қ қ, Р р, С с, Т т, У у, Ұ ұ, У у, Ү ү, З з, Ы ы.
Бес томдық шығармалар жинағы
248
Саусақ санау.
Жұмбақ.
Шешүу.
Бірім – бірім;
Бір дегенің – білеу;
Екім – екім;
Екі дегенің – егеу;
Үшім – үшім;
Үш дегенің – үшкі;
Төртім – төртім;
Төрт дегенің – төсек;
Бесім – бесім;
Бес дегенің – бесік;
Алтым – алтым;
Алты дегенің – асық;
Жетім – жетім;
Жеті дегенің – желке;
Сегіз – сегіз;
Сегіз дегенің – серке;
Тоғыз – тоғыз;
Тоғыз дегенің – торқа;
Оным – оным;
Он дегенің – оймақ;
Он бірім;
Он бір – қара жұмбақ.
Оны тапшы
Ай-күнім!
Саусақ санап жұмбақ айтыңдар:
Бір қолда неше саусақ бар?
Екі қолда неше саусақ бар?
Қолдың сүгіретін салыңдар!
Үй іші
Біздің үйдің адамдары: əкем, əжем, шешем, атам, ағам, інім, апам,
мен.
Біздікі қалқоз мүшесі. Қалқоз мүшелерімен бірге əкем егін салады, пі-
шен шабады, қала шығады, егін шабады, қора түзетеді. Əжем балалар
алаңында бала күтеді. Шешем үй қарайды, ұршық ійіреді, малға жабұу
істейді. Атам қалқозда – ер-тұрманды, қамыт-доғаны жамайды, қайыс
ійлейді. Балалар сабаққа барады. Апам алаңдағы балаларға кійім тігеді,
шій орайды, ойұу ойады.
Үйде неше еркек, неше əйел бар?
Өз үйлерің адамы нешеу, не істейді?
Мақал: балалы үй – базар.
Саулық сақтау
1. Ауыздан сүйме, ауызыңнан сүйгізбе.
2. Басқа адам орамалымен беті-қолыңды сүртпе.
3. Басқа адаммен бір айақтан, бір қасықпен ас жеме.
4. Мерез, қотыр сықылды аурұулы үйге барма, онан ас жеме, айақ
табағына жолама.
5. Асты қолыңмен жеме.
Бес томдық шығармалар жинағы
249
Сылдырмақ
Бүлдірген беті бөбектің,
қолында отыр сылдырмақ.
өзі сақ-сақ күледі,
Сылдырмақтай сылдырлап.
тоқтап тыңдар тұрат та,
сөйлеп қойат былдырлап.
Секіріп-секіріп түседі,
шұнаңдаған құлдырлақ.
Атасы қарық-қарық күледі.
«құр, құлыным құр-құр»-лап.
Бөбектің егер қолынан
түсе қалса сылдырмақ
Əлімжан – аға болмысы
сылдырмақты сылдырмақ;
ең болмаса бауқаусыз
басып кетіп сындырмақ.
Бұл өлең сөз бе, жай сөз бе?
Өлең екенін неден білдіңдер?
Білетін өлеңдеріңді айтыңдар.
Мақал: Балалы үй – базар, баласыз үй – мазар.
Түгендеуіш
Балалар тізімін мектепте жарға іліп қойған. Əкеміз аты түгел жазылған.
Өз атымыздың бас əрпі қойылған. Келген бала өз тұсына + келмеген бала
тұсына тұжорнай – қойады.
Түгендеуіш
№ Əкесі мен өз аты сембі жексенбі дүйсенбі сійсенбі сəрсенбі бійсенбі жұма
1
Айап ұлы О.
+
+
+
+
+
+
д
2
Аман ұлы Қ.
+
+
+
+
+
+
е
3
Қадан ұлы Г.
+
+
+
+
+
+
м
4
Бақан ұлы Ш.
+
-
+
+
+
+
а
5
Бейімбет ұлы А. +
-
-
-
+
+
л
6
Шонан ұлы Ж.
+
+
+
+
+
+
ы
7
Шоқан ұлы Ж.
+
+
+
+
+
+
с
8
Дəндібай қызы Р. +
+
+
+
+
+
к
9
Дəуеш ұлы Т.
+
+
+
+
+
+
ү
10 Еден қызы К.
+
+
+
+
+
+
н
Бес томдық шығармалар жинағы
250
Жұмыс: Түгендеуіш жүргізіңдер.
Есеп.
Омар бір дөңгелек сызды да ортасынан бөлді. Дөңгелек жартысын қара
мен бойады, енді бір жартысын ақ қалдырды.
Жартыны былай етіп ½ жазды. Бүтін дөңгелекте неше жарты. Жарты
қалай жазылады?
Гүлсімнің ½ табақ қағазы бар. Апатайы тағы жарты табақ қағаз берді.
Гүлсімнің қағазы қанша?
Əжесі екі балаға бір кəмпійтті бөліп берді. Əр бала қаншадан алды?
Айжанның бір құрты бар еді. Жеңешесі жарты құрт берді. Айжанның
құрты қанша болды?
½ + ½ =
2 + ½ = 2½
1 + ½ = 1½
½ + 2½ =
½ + 1 =
3 + ½ =
Оқыймын
Ашамайлап тай байлап,
Тай терлетсем «бай-бай»-лап,
Азырақ ағат іс қылсам,
Əуліккен əкем айқайлап.
Əзірге əке-ау аман бол!
Жол болсын! – де – оқыймын.
Оқығанда кім болам?
Табыма ай-күн болам.
Ілійас.
Мақал: Оқыған – жарық,
Оқымаған беті – көн жарық!
Білегі жұуан, бірді жығады,
Білімі жұуан мыңды жығады!
«Оқы, оқы, тағы оқы»!
(Ленін)
Жалпы оқұу
Қалқоз мектеп жасындағы балаларды тегіс оқытұуға қаулы қылды. Əу-
елі баланың есебін алды.
Бес томдық шығармалар жинағы
251
Мектепке ең жақсы үй берді:
Қаладан кітап алдырды. Кəперəтіптен балаларға жылы кійім, етік алып
қойды. Жаңадан екі оқытұушы алдырды. Үйі алыс балаларды мектеп-
ке көлікпен тасыйтын болды. Түсте балаларға ыстық тамақ беретін бол-
ды. Осы қалқоз баласы тегіс оқыйды. Балалар қалқозда жұмыс жасайды.
Қалқоздың малын күтеді, мəшійне-саймандарын тазартып, қымтап күтеді.
Қора-қопсы оңдасады.
Құлақтандырұу
ҚҰЛАҚТАНДЫРҰУ
Бүгін сабақ соңынан
оқұушылардың жалпы жыйылысы болады.
Тарап кетпеңдер.
Жыйылыс ІІ кіласта болады.
Кəмійтет
1928-жылы декəбір 5.
ҚҰЛАҚТАНДЫРҰУ
Жолдастар!
Мектеп жыйылысы болады.
Ертең ата-аналарыңды ерте келіңдер.
Достарыңызбен бөлісу: |