Еліміз өз тəуелсіздігінің 20 жылдығын атап өтіп, дамуының жаңа кезеңіне аяқ бас

58
59
air-ship [‘eəʃip] n дирижабль, əуе кемесі
air show [‘eəʃəu] n 1.авиациялық көрме 
2.радиоқойылым
airsick [‘eə,sik] adj ұшақпен болған ұзақ 
сапардан ауырған
airsickness [‘eə,siknis] n ұшақпен ұзақ 
сапардан қажып ауыру
airspace [‘eə,speis] n (белгілі бір елдің) əуе 
кеңістігі ♦a violation of British ~ by a foreign 
aircraft – шет ел ұшағының Британ əуе 
кеңістігін бұзуы (заңсыз енуі)
airspeed [‘eəspi:d] n ұшақ жылдамдығы, 
əуедегі жылдамдық
air spraying [′eə,spreiiŋ] n əуеден бүрку
Air Staff [‘eəstα:f] n əуе қарулы күштері штабы
air stop [‘eəstɔp] n вертолеттер қонатын алаң
air strip [‘eə,strip] n ұшып-қону алаңы, 
жолағы, дала аэродромы
air target [‘eə,tα:git] n əуедегі нысана
air terminal [‘eə,tə:rminl] n аэровокзал, əуе 
терминалы
air tight [‘eətait] n ауа жібермейтін, өткізбейтін
air-to-air [‘eətu’eə] adj аспандағы бір ұшақтан 
(бір объектіден) екіншісіне ♦They refueled 
~ - Олар аспанда жанармай құйды (яғни, бір 
ұшақтан екіншісіне).
air-to-ground [‘eətə ‘graund] adj (кейде air-to-
surface) аспаннан жерге ♦~ missile – «аспан-
жер» ракетасы (зымыраны) 
air traffi c control [,eə’træfi kkɔn,trɔl] n əуе 
қозғалысын бақылау қызметі, диспетчерлік 
қызмет
air traffi c controller [,eə’træfi kkɔn,trɔlə] n 
диспетчер, əуе қозғалысын бақылаушы 
air track [‘eətræk] = airway 1
air unit [‘eə,ju:nit] n авиация бөлімі
airwaves [‘eəweivz] n радиотолқындар
airway [‘eə(r)wei] n 1.əуе жолы, маршруты 
2.(шахтадағы) желдеткіш
airwoman [‘eə,wumən] n ұшқыш əйел
air worthiness [‘eə,wə:ðinis] n ұшуға 
жарамдылық (ұшақ ж.)
air worthy [‘eə,wə:ði] adj ұшуға жарамды (ұшақ ж.)
airy [‘eəri] adj (-ier, -iest) 1.ауасы кең, жақсы 
желдетілген ♦The offi ce was light and ~.- 
Мекеме жинақы əрі ауасы кең екен. 2.(a) 
жеп-жеңіл (b) (ауысп. мағ.) құрғақ, мəнсіз ♦an 
~ promise – құрғақ уəде (c) жеңілтек, жеңіл-
желпі ♦an ~ manner – жеңілтек мəнер ♦an ~ 
disregard for the law – заңға жеңіл-желпі қарау
airy-fairy adj (ауызекі, жағымсыз мағ.) 
мəнсіз, құрғақ, т.с.с. 
aisle [ail] n 1.өткел (орындықтар арасынан, 
вагондағы купелер жанынан өтетін жол, 
корридор) 3.(idm) *to knock them in the ~s 
[қ-з: knock] *rolling in the ~s [қ-з: roll]
aitch [eitʃ] n 1. ағылшынның “H” əрпінің атауы 
2.(idm) *to drop one’s ~es [қ-з: drop]
aitch-bone [‘eitʃbəun] n (a)құймышақ сүйек (b) 
құймышақ еті
ajar [ə’ʤα:(r)] adj сəл, аздап ашық ♦The door 
was/stood ~. – Есік сəл ашық екен., ♦to leave the 
door ~ - есікті сəл ашық қалдыру
ака abbr (көбінесе US) деген (лақап) аты бар, 
сондай да атпен белгілі ♦Antonio Fratelli, ~ 
‘Big Tony’ – «Үлкен Тони» деген атпен белгілі 
Антонио Фрателли
akimbo [ə’kimbəu] adv (idm) *with arms ~ екі 
бүйірін тірей, таяна
akin [ə’kin] adj ~ (to smth) ұқсас, жақын, 
сияқты, тектес ♦Pity and love are
closely ~. – Аяушылық пен махаббат – 
тетелес ұғымдар.
-al suff 1. (зат есіммен бірігіп сын есім 
құрайды) мыс.: magical (керемет), ver-
bal (ауызша) 2. (етістікпен бірігіп зат есім 
құрайды) мыс.: recital (цитаталар келітру), 
survival (аман қалу) 
-ally (үстеулер құрайды advs) мыс.: sensation-
ally (таңғаларлықтай, күтпеген жерден)
alabaster [‘æləbα:stə(r); US -bæs-] А. n 
алебастр, гипс В.adj алебастр(дан жасалған), 
алебастр сияқты
a la carte [,α: lα: ‘k α:t] (ресторандағы тағам 
ж.) заказ бойынша, менюден 
alacrity [ə’lækrəti] n (кітаби) жылдамдық, 
жаны қалмаушылық, өбектеу, т.с.с. ♦He accept-
ed her offer with ~. – Ол оның ұсынысын лезде 
қабыл алды. 
a la mode [,α: lα: ‘məud] adj, adv 1.сəнді, 
сəннің соңғы түріне сай 2.(US) (тағам ж.) 
балмұздақпен бірге берілетін ♦apple pie ~ - 
балмұздақ қосып берген алма пирогі
alar [‘eilə] adj adv (a) қанатты (b) қанатқа 
ұқсас, қанат тəрізді
alarm [ə’lα:m] А.n 1.(а) дабыл, қоңырау ♦to 
give/raise/sound the ~ – дабыл беру/көтеру/қағу 
(b)қоңырау (құрал) ♦Where's the fi re ~? - Өрт 
қоңырауы қайда? 2.= alarm clock 3.қобалжу, 
үрей, мазасыздық, алаңдау(шылық) ♦This 
news fi lls me with ~. – Мына хабардың мені 
үрейлендіріп отырғаны. ♦There's no cause for 
~. – Мазасыздануға еш себеп жоқ. 4. (idm) 
*a false ~ жалған дабыл В.v 1.дабыл қағу, 
көтеру 2.үрку; алаңдау, қобалжу ♦Alarmed by 
the noise, the birds fl ew away. – Шудан үріккен 
құстар ұшып кетті.
alarm clock [ə’lα:mklɔ:k] n (кейде alarm) 
қоңыраулы сағат 
alarmed [ə’lα:mid] adj ~ (at/by smth) (a)
үріккен, үрейленген, қобалжыған (b)дабыл 
жүйесімен қорғалған 
alarming [ə’lα:miŋ] adj қобалжытатын, 
алаңдататын ♦an ~ increase in the number 
of burglaries – тонаушылық санының 
алаңдатарлық өсуі
alarmingly [ə’lα:miŋli] adv қобалжытатындай, 
алаңдата, т.с.с. ♦Prices have increased ~. – 
Бағаның өсуі көңілді күпті етті.
alarmist [ə’lα:mist] А.n (жақтырмай) үркек, 
жаушапты адам В.adj алып-қашпа ♦~ warn-
ings, forecasts – алып-қашпа ескертулер, 
болжамдар ♦We mustn't be ~. – Жөні жоқ 
үрейленбейік. 
alarm post [ə’lα:m pəust] n əскерлердің дабыл 
бойынша жиналатын жері
alas [ə’læs] interj (ескірген) аһ!, қап!, əттеген-ай!
Albanian [æl’beinjən] n, adj (a)албан, албандық 
(халық) (b)албан тілі
albatross [‘ælbətrɒs; US кейде -trɔ:s] n 
альбатрос (теңізде мекендейтін ірі құс)
albeit [,ɔ:l’bi:it] conj (көне, кітаби) дегенмен, 
əйтседе, -ғанмен, -қанмен, -генмен, -кенмен ♦I 
tried, ~ unsuccessfully, to contact him. – Менің 
онымен хабарласуға тырысып көргеніммен, 
түк шықпады. 
albinic, albinal adj [қ-з: albino] 
albino [æl’binəu; US -’bai-] n (pl ~s) албино 
(туа біткен пигменттенудің жетіспеушілігінен 
болатын терінің боздығы, шаштың ақтығы, 
т.с.с.) 
Albion [‘ælbjən] n Альбион (ертедегі 
Британияның атауы)
albugo [æl’bju:gəu] n (медиц) көзге түскен ақ, 
ноғала, көз сүйел
album [‘ælbəm] n альбом
albumen [‘ælbjumin; US ‘ælbjumən] n 
1.жұмыртқа ағы 2.(бот) альбумин, белок, 
белоктық зат
albumin [‘ælbjumin; US ‘ælbju:min] n (хим) 
альбумин, жұмыртқаның ағында, сүтте, қанда 
жəне кейбір өсімдіктерде табылатын протеин
albumin [‘ælbjuminid; US ‘ælbju:min] n (хим) 
альбумин
albuminoid [‘ælbju:minɔid] 1.adj белок 
тəріздес 2. n pl альбуминоидтер
albuminous [‘ælbju:minəs] adj белок, белоктық
alburnum [æl’bə:nəm] n шел қабық (ағаштың 
сырт қабығы астындағы қабықша) 
alchemic(al) [æl’kemik(əl)] adj алхимия, 
алхимиялық, алхимияның
alchemist[‘ælkəmist] n алхимик
alchemy[‘ælkəmi] n алхимия (ортағасырлық 
химия, басты мақсаты жай металдарды 
алтынға айналдырудың амалын табу 
болған)
alcohol [‘ælkəhɒl; US -hɔ:l] n алкоголь, спирт
alcoholic [,ælkə’hɒlik; US -hɔ:l] 1.adj 
алкоголь(ді), спирт(і бар) 2.n алқаш, ішкіш, 
араққұмар, арақкеш, маскүнем
alcoholism [‘ælkəhɒlizəm] n алкоголизм
alcoholometer [,ælkəhɒ’lɒmitə] n спирт 
өлшеуіш
alcove [‘ælkəuv] n 1.қуыс (зат қою үшін 
қабырғадан шығарылған қуыс) 2.күрке, сəкі 
(беседка)
alder [‘ɔ:ldə(r)] n қандыағаш (қайың тұқымдас 
ағаш)
alderman [‘ɔ:ldəmən] n (pl -men [-mən]) 
олдерман 1.(Brit) графтық, округ не қала 
əкімшілігінің мүшесі, шені жағынан мэрден 
кейін келеді 2. (US) (кейбір қалаларда) 
қалалық кеңес мүшесі 
aldermanic adj [қ-з: alderman] 
aldermanry [‘ɔ:ldəmənri] n 1. олдермандық 
атақ 2.қала ішіндегі аудан 
ale [eil] n 1.эль, эйл, сыра (сыраның 
қоймалжың əрі қышқылтым түрі) 2. (idm) 
*Adam’s ~ су
ale house [‘eil haus] n таверн(а), сырахана, 
шағын асхана
aleak [ə’li:k] adj predic ♦the vessel is ~ - кеме 
тесілген (су кіріп жатыр)
aleatory [‘eiliətəri] adj кездейсоқ
alee [ə’li:] adv, adj (теңіз) 1. жел астында 
2.ыққа қарай

60
61
alembic [ə’lembik] n 1.суды дистильдеу 
(тазарту) түтікшесі 2.айырғыш, сүзгіш, 
өңдегіш 3. (idm) *through the ~ of fancy қиял 
призмасы арқылы
alert [ə’lз:t] А.adj ~ (to smth) сақ, қырағы, 
мұқият ♦to be ~ to possible dangers – қауіп-
қатерден алдын-ала сақтану ♦The ~ lis-
tener will have noticed the error. – Зейінді 
тыңдаушы қатені байқайды. В.n сақтық, 
қырағылық, əзірлік ♦The troops were placed on 
full ~. – Əскери бөлімшелер толық əзірлікпен 
орналастырылды. 2.(қауіп, т.с.с. жөнінде) 
дабыл, белгі, ескерту ♦to give, receive the 
~ – белгі (ескерту) беру, алу 3.(idm) *on 
the ~ (against/for smth) (бірнəрсеге) сақ, 
қырағы, əзір ♦Police warned the public to be 
on the ~ for suspected terrorists. – Полиция 
жұртшылыққа ықтимал террористерден 
қырағы болуды ескертті. С.v 1.(қауіп-
қатерден) ескерту 2.(əскери, т.с.с.) əзірлікке 
келу, сақтық шараларын істеу, сақтану, 
қамдану ♦Why weren’t police ~ed? – Полиция 
неге қамданбаған?
alertly [ə’lз:tli] adv
alertness [ə’lз:tnis] n
ale-wife [‘eilwaif] n сыраханашы əйел
alexandrite [,æleg’zændrait] n (минерал) 
александрит (жарықтың түсу ыңғайына қарай 
құбылып тұратын асыл тас)
alfalfa [æl’fælfə] n (ботаника) жоңышқа, 
люцерна
alfresco [æl’freskəu] adj, adv сыртта, ашық аспан 
астында ♦an ~ lunch – ашық ауадағы түстік 
♦lunching ~ - ашық аспан астында түстік ішу
alga [‘ælgə] n (pl –ae) балдыр
algae [‘ælʤi:] n (pl of alga) балдырлар
algebra [‘ælʤibrə] n алгебра
algebraic(al) [,ælʤi’breiikəl] adj алгебра(лық)
algebraist [,ælʤi’breiist] n алгебраист, алгебра 
маманы
Algerian [æl’ʤiəriən] 1.adj алжир, алжирлік, 
т.с.с. 2.n алжирлік (адам)
algid [‘ælʤi:d] adj (медиц) суық, мұздай
algorithm [‘ælgəriðəm] n (матем) алгоритм
alias [‘eiliæs] n лақап ат, бүркеншік ат, есім 
♦Mick Clark, ~ Sid Brown, is wanted for ques-
tioning by the police. – Мик Кларк, лақап аты 
– Сід Браун, (Сід Браун деген лақап аты бар 
Мик Кларк) полицияға жауап алу үшін керек.
alibi [‘ælibai] A. n 1.алиби, айғақ, дəлел ♦The 
suspects all had ~s for the day of the robbery. – 
Күдіктіліердің бəрінің де тонау болған күнге 
алибиі (айғағы) бар болып шықты (яғни, 
олардың сол күні қылмыс орнында болмағаны 
туралы айғағы болды). 2. (кеткен қателігі 
үшін, т.с.с.) сылтау айту, ақталу B.v алиби 
келтіру, дəлел, айғақ келтіру
alidad, alidade [‘ælidæd, -deid] n (техн) 
бұрыштық, бұрыш өлшеуіш құрал
alien [‘eiliən] n, adj 1. (адам, зат, т.с.с. ж.) 
бөтен, бөгде, сырт, жат жұрттық, жат, өгей 
♦an ~ environment - өгей орта ♦~ customs 
– жат əдет-ғұрып 2.predic ~ to smb/smth 
(бірнəрсеге, т.с.с.) қайшы, оғаш, ерсі ♦Such 
principles are ~ to our religion. – Мұндай 
принциптер біздің дінімізге жат. ♦Cruelty was 
quite ~ to his nature/him. – Безбүйректік оның 
табиғатына/оған жат.
alienable [‘eiljənəbl] adj (заң) аластатылатын, 
мүлкі, иелігі алынатын
alienate [‘eiljəneit] v 1. ~ smb (from smb/
smth) аластату, жат қылу, суыну, теріс айналу 
♦The Prime Minister’s policy ~d many of his 
followers. – Премьер-министрдің саясаты 
оның көптеген қолдаушыларын түңілдірді. 
♦Many artists feel ~d from society. – Көптеген 
суретішлер өздерін қоғамнан алшақ сезінеді. 
2. (заң) мүлкінен айыру, иесіздендіру, иелену 
хақынан (құқығынан) айыру 
alienation [,eiljə’neiʃən] n 1.алыстау, жат болу, 
суыну ♦His criminal activities led to complete 
~ from his family. – Оның қылмысты əрекеті 
оның өз отбасымен арасын суындырып 
жіберді. ♦Mental illness can create a sense 
of ~ from the real world. – Психикалық ауру 
күнделікті өмірден оқшауланғандық сезімін 
тудыруы ықтимал. 2.(заң) мүлкінен айыру, 
иесіздендіру, иелену хақынан айыру 3. (медиц) 
ақылдан адасу, естен айырылу
alienee [,eiljə’ni:] n мүлікті иеленуші (иелігіне 
алатын) адам
alien-enemy [‘eiljən,enimi] n (заң) елде тұрып 
жатқан жау елдің азаматы
alien-friend [‘eiljən,frend] n (заң) елде тұрып 
жатқан достас елдің азаматы

жүктеу/скачать 3,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: