Байланысты: Кузембаева Г., Кузембаев К Қоғамдық тамақтандыру өндірісін ұйымдастыру
2.5. Тауарайналым түрлері мен әдістері. Тауарайналымдағы көлік, оған қойылатын талаптар Тауарайналым - тауарларды өндіру жерінен бастап тұтыну жеріне дейін
жеткізу. Тауарайналымның технологиялық үрдісі – тауарлық, жүк және арнайы
өңдеуді қажет ететін өндірушіден тұтынушыға дейін тауарлардың материалды-
техникалық ағыны.
Тауарайналымның негізгі принциптері:
тауарайналымның оңтайлы тізбегі;
көлік құралдарын тиімді қолдану;
саудалық- технологиялық жабдықтарды тиімді қолдану;
тауармен орындалатын операциялар санын қысқарту.
Тауарайналым үрдісіне әртүрлі факторлар әсер етеді, оларды үш топқа
біріктіруге болады: өндірістік, тасымалдау және тауарлық.
Өндірістік факторларға: өндірістік кәсіпорындарды тұтыну орындарына
қатысты орналастыру, жеке тауарлар өндірісінің мамандануы және
маусымдылығы жатады.
Тасымалдау факторларға:
өндіріс
пен
тұтыну
орындарын
байланыстыратын көлік жолдарының күйі, тасымалдау құралдарыныі,
контейнерлік алаңдардың болуы жатады.
Саудалық факторларға: тауар партиясының көлемі, минималды тиеу
нормалары,
тауарлардың
физико-химиялық
қасиеттері,
ассортимент
күрделілігі, кәсіпорын өлшемі жатады.
Тауармен орындалатын операциялар саны тауар айналым сызбасына
байланысты (2.2-сурет).
Тауарайналым белгілі бір каналдар бойынша жүзеге асады. Қоғамдық
тамақтандыру кәсіпорнына дейін тауар айналымына өндіруші-кәсіпорындар,
әртүрлі делдалдар, бөлшек сауда желісі, көлік кәсіпорындары қатысуы мүмкін.
Қоғамдық тамақтандыру кәсіпорындарына тауарлардың түсу көзіне
байланысты тауарайналымның транзитті немесе қоймалық түрін қолданады.
