Қазақстан Республикасы Білім және ғылым Министрлігі Ахмет Байтұрсыноватындағы
ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ МЕН ҒЫЛЫМЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ
жүктеу/скачать 39,72 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ СОЦИАЛЬНО-ГУМАНИТАРНОГО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ
- ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ МЕН ҒЫЛЫМЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ
ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ МЕН ҒЫЛЫМЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 179 Ғалым Ф. Оразбаева: «Тілдік қатынас – жай ғана қарым-қатынас дегеннен гөрі тамыры тереңге кеткен, өмірде өзіндік орны бар, қоғамның дамуы үшін қажетті қоғамдық-әлеуметтік ақпараттардың жиынтығы арқылы адамдардың бір-бірімен пікір алмасуы, адамдар қатынасының түп қазығы дегенді білдіреді»[3,8] -дейді. Берілген анықтама бойынша тілдік қатынас – тек сөйлеу тілі арқылы тілдесу ғана емес, сондай-ақ, ол жалпы адамзатқа, қоғамға қызмет ететін, оны қоғамның өзі тудырған, оның әлеуметтік қажеттігін өтейтін күрделі құбылыс. Қазіргі таңдағы тіл саясатының басым бағыттарының бірі – мемлекеттік тілді дамыту мен оның қолданылу аясын кеңейту болса, оның кешенді тармағы – тәуелсіз мемлекетіміздің болашағына адал қызмет ететін мемлекеттік тілді жетік меңгерген кәсіби мамандар даярлау болып табылады. Мамандандырылған жоғары оқу орындарында мемлекеттік тілді оқыту- студенттердің тілді болашақ кәсіптік қызмет бабында және жеке қарым-қатынасында қолдана алатындай іскерлік пен дағдыларды игерту Әсіресе ,студенттердің кәсіби сөйлеу тілін мәтіндер арқылы дамытуды жүзеге асыру нәтижесінде мақсатын көздейді. Олардың мамандық бойынша білімдері толықтырылып, мәтінмен жұмыс істеу дағдылары жетілдіріледі. Мәтіндермен жұмыс барысында студенттер болашақ мамандықтары туралы қосымша мәліметтер мен атқарылатын іс-әрекеттеріне байланысты ақпаратпен қамтамасыз етіледі. Әдіскер ғалымдардың еңбектеріне сүйенсек, Ф.Оразбаева өзінің «Тілдік қатынас: теориясы және әдістемесі» атты зерттеу еңбегінде: «Мәтін – адамдар арасындағы тілдесімдік қатынастың жемісі. Адам өз ойын екінші біреуге жеткізген кезде қалай болса солай айтылған сөйлемдер тізбегін құрамайды. Керісінше, жинақталған пікірін, көзқарасын бір-брімен ой жағынан да, қалпы тарапынан да бірлескен сөйлемдер жүйесімен, яғни мәтін арқылы жеткізеді, баяндайды…. Адам тілдік қатынаста үлкенді-кішілі, ірілі-ұсақты мәтіндерді сөйлесім әрекетінің кез-келген кезеңінде ойдан құрап, қолдана береді»[4,28]- деп атап өтеді. Тіл үйренушілендің кәсіби сөйлеу тілін мәтін арқылы дамыту жұмыстары сабақтардың бастапқы кезеңінен жүзеге асырылады. Кәсіби бағдарлы оқыту барысында ең алдымен, студенттердің кәсіби мамандықтары ескеріліп, сол мамандыққа қатысты сөздер, сөз тіркестері, негізгі ұғымдар мен терминдерге, олардың лексика-грамматикалық ерекшеліктеріне баса назар аударылады. Мәтінде қамтылатын материалдар жүйесі мамандыққа қатысты оқытылатын арнайы пәндермен тығыз байланысты болып келеді. Бұл орайда құрылымы, мазмұны жағынан қарапайым мәтіндерді өз бетімен оқытуды жетілдіру, сұрақ қою, сұраққа жауап беру, жаңа тақырыптық лексикамен жұмыс істеу, яғни сөз, сөз тіркестерімен сөйлем құрау, талдау сияқты жаттығу түрлерімен қатар, мәтіннен қажетті ақпаратты тауып, қорытындылау, жинақтау көзделеді. Студенттердің кәсіби сөйлеу тілдерін дамытуды қамтамасыз ететін мәтін түрлеріне баяндама, талқылау, әңгіме, пікірлесу,хабарлама, сұрастыру,сұхбат жатады. Басты мақсатымыз - болашақ мамандыққа байланысты сөздерді қазақ тілінде үйретіп, кәсіби сөйлеу дағдыларын қалыптастыру. Кәсіби лексиканы мәтіннен таба білу, оны мәтіннен тыс жағдайда орынды қолдану – олардың іскер, жан-жақты дамыған, өз мамандығын жетік меңгерген терең білімді маман тәрбиелеу болып табылады. Қазақ тілінен берілетін әрбір сабақтың тәрбиелік, танымдық жағына баса мән беріп, оның болашақ мамандығының өмірдегі қажеттілігін саналы түрде түсінуіне мүмкіндік туғызу қажет. Тіл үйрету сабақтарының бастапқы кезеңдерінде мәтіндердің берілу қағидаттары қарапайымнан күрделіге қарай алмасу заңдылықтарына негізделеді. Кәсіби бағдар барысында оқыту мәселеле- ріндегі мәтін таңдау ерекшеліктеріне тоқталатын болсақ, мұнда ең алдымен тіл үйренушінің кәсіби мамандығы ескеріле отырып, сол мамандыққа қатысты сөздер, сөз тіркестері, тұрақты тіркестер, негізгі ұғымдар мен терминдерге көңіл аударылып, олардың лексикалық-грамматикалық ерекшелік- теріне баса назар аударту жұмыстары жүргізіледі. Бұдан кейінгі кезекте, әдетте студенттер берілген сөздер мен сөз тіркестерін пайдалана отырып, кәсіби бағытта мәтін құрастырады. Мәтінде қамты- латын материалдар жүйесі мамандыққа байланысты оқытылатын арнайы пәндермен тікелей ұштас- тыра алынады. Себебі кез-келген мамандық иесі өзі таңдаған кәсібінің қыр-сырын жетік меңгеруге мүдделі және өз ойын кәсіби сөйлеу тілінде жеткізуге ұмтылуы оның мамандыққа деген сүйіспеншлігін арттыру мәселесіне келіп тіреледі. Оқыту барысында аталған мақсаттарды жүзеге асыру үшін бірінші кезекте студенттерге кәсіби танымдық мазмұндағы құрылымы, мазмұны жағынан қарапайым мәтіндерді өз бетімен оқытуды жетілдіру, сұрақ қою, сұраққа жауап беру, жаңа тақырыптық лексикамен жұмыс істеу, яғни сөз тіркестері мен сөйлем құрау, талдау сияқты жаттығу түрлерін орындаумен бірге, мәтіннен қажетті нақты ақпаратты табу көзделеді.Тілді оқытуда мәтіннің қатысым әрекетіндегі маңыздылығына сәйкес, оны іріктеп, таңдаудағы негізгі ұстанымдар төмендегідей жүйеленеді. Әр студенттің мамандығына қатысты лексиканы меңгеруіндегі негізгі шарт – сөздік қорының мол болуы. Өйткені, сөздік қоры жеткілікті студент тілде жаңа туынды сөздер мен жаңа мағыналы сөздерді жасап, тілдесуде кеңінен қолдана алады. Тілдесімнің кәсіби бағдарлық, тақырыптық, шығармашылық түрлері студенттің сөз байлығын арттырып, толықтырады. Тақырыптық лексиканы үйретуде оны күнделікті өмірде қолданылуының жеңіл болуын, мамандыққа қатысты ұғымына мағынасының сай келуін, оқытылатын тақырыптармен байланысты таңдап алуынуын, мағыналық ерекшеліктерінің ескерілуін, сөздердің тәрбиелік ұғымға сәйкестілігін ескерген жөн. Осындай ерекшеліктерді ескерген АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ СОЦИАЛЬНО-ГУМАНИТАРНОГО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ 180 жағдайда ғана студенттің мамандық саласына байланысты тілдесуі өз дәрежесінде дамиды. Оқытудың қазіргі уақыт талаптарына сай әдіс-тәсілдерді қолдана отырып, кәсіби бағытта жүйелі жұмыс жүргізу арқылы студенттердің сөздік қорларын байытып, кәсіби сөйлеу тілдерін дамытуға болады. Тиімді жұмыс барысында студенттердің өз бетінше ақпарат алып, онымен жұмыс істеу дағдылары дамытылып, мамандықтары бойынша білімдері толыға түсері сөзсіз. Тілді мамандыққа қатысты оқытудың ұтымды жақтары мыналар: -студенттер қазақ тілін кәсіби қатынас құралы ретінде қолдана алады; -кәсібіне байланысты жинаған сөздік қорды жұмыс орнында пайдаланып, өз мамандығына қатысты ой-пікірлерін нақты, анық жеткізу дағдысы қалыптасады; -қазақ тілінің танымдық қызметінің маңызы арта түседі; -қазақ халқының рухани және тарихи-мәдени байлығын тіл арқылы таныту негізінде студенттер білімдерін молайтады; -күнделікті қызмет бабында ресми-іскери сөйлесуге тән тұлғаларды меңгеріп, мамандыққа қатысты ойларын жазуды үйренеді; -болашақ маманның тұлға ретінде қалыптасуына, өсуіне және дамуына, өз мамандығын саналы сезінуіне мүмкіндік туады. Осы тұрғыдан мамандыққа сай қазақ тілін сапалы оқыту – қазіргі уақыт сұранысынан туындап отырған өзекті мәселелердің бірі болып табылады. Осыған орай, Елбасымыз айтқандай: «көпұлтты және көптілді мемлекетіміздің достығы мен татулығы сізбен біздің зор еңбегіміз... Тілдерді дамытуда алға қойылған мақсаттарымыз бойынша 2017 жылы қазақ тілін меңгерген саны 80 пайызға, ал 2020 жылға қарай 95 пайызға жетуі тиіс. Үш тілді меңгеру – қазіргі заман талабы болып табылады» делінген [5]. Әдебиеттер: 1. О. Төлегенов "Қазіргі қазақ тіліндегі жалпы модельді және мақсат мәнді жай сөйлем типтері. Алматы; Мектеп, 2002. 178-б. 2. Ф.Ш.Оразбаева, Р.С.Рахметова «Қазақ тілін деңгейлік оқытудың ғылыми-методологиялық негіздері», Алматы, 2001 3. Ф.Ш.Оразбаева «Тілдік қатынас: теориясы және әдістемесі», Алматы, 2000.207-б 4. Ф.Ш.Оразбаева Ф.Ш. Тілдік коммуникация негіздері, Алматы, РБК, 1995 5. 2012 жылғы 14-желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтің ""Қазақстан-2050" Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты" атты Жолдауы УДК 811.512.141 М.А. КУЛАЕВ – АВТОР ПЕРВОГО НАЦИОНАЛЬНОГО БАШКИРСКОГО АЛФАВИТА Латыпова Р. М. - к.ф.н., доцент, Сибайский институт (филиал) Башкирского государствен- ного университета, г. Сибай, Республика Башкортостан Булякова Г. М. - к.ф.н., доцент, Сибайский институт (филиал) Башкирского государствен- ного университета, г. Сибай, Республика Башкортостан В статье рассматриваются первые башкирские азбуки, составленные видным башкирским ученым М.А. Кулаевым. Используя описательный и сравнительный методы, дается краткий лингвистический анализ лексической, фонетической и морфологической структур данных источников. Отмечается влияние их на развитие башкирской письменности на основе русской графики и выработку языковых норм башкирского литературного языка. Ключевые слова: история языка; письменность; азбука; башкирский язык; разговорный язык; лексика; литературный язык. История формирования башкирского литературного языка, его письменности – одна из важных проблем башкирского языкознания. До появления современного башкирского литературного языка функции официального письменного языка с XII века до второй половины XIX века выполнял старотюркский язык, а в конце XIX – начале ХХ веков функционировал татарский письменный язык, близкий по лексико-грамматическим признакам к старотюркскому. Они были основаны на арабской графике и не отразили специфические фонетические особенности башкирского языка. Задолго до Октябрьской революции уже делались неоднократные попытки создать письменность на основе живой разговорной речи башкир. Они велись по нескольким направлениям: 1) приспособление су- ществовавшей арабской графики к башкирскому языку; 2) попытка создания башкирской ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ МЕН ҒЫЛЫМЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 181 письменности на основе русской графики. Русские миссионеры и передовая башкирская интеллигенция с использованием русской графики создавали буквари и азбуки по башкирскому языку (В.В. Катаринский, А.Г. Бессонов, Н.Р. Ка- танов, М.А. Кулаев), появились книги для чтения, словари, записывались фольклорные образцы (Н.И. Ильминский, И. Покровский, А.Г. Бессонов, М.В.Лоссиевский, М.А. Куватов, С.Г. Рыбаков), также переводилась православная литература. Доктор филологических наук, академик АН РБ З.Г. Ураксин отмечает: «Особенность этих тру- дов и в то же время ценность состоит в том, что тексты эти написаны преимущественно на баш- кирском разговорном языке, без каких-либо примесей письменного языка «тюрки», обслуживавшего в то время башкир» [11, с.115]. Поэтому изучение этих текстов дает ценный фактический материал по истории башкирского литературного языка, играет важную роль в воссоздании его общего состояния. Автором первого национального башкирского алфавита является видный башкирский просве- титель, ученый-филолог, врач по профессии Мстислав Александрович (Мухаметхан Сахипкиреевич) Кулаев (1873–1959). Развитие образования он усматривал в приобщении башкир к русской, а через нее – к европейской культуре: «Основная культура нашей страны создается и проводится на русском языке: на нем издаются законы, печатаются центральные органы, разрабатываются научные системы и т.д. Поэтому нацмены, вступив на путь культурной жизни, могут идти вперед не иначе, как используя русские культурные достижения» [2, с.105]. Будучи еще студентом медицинского факультета Казанского университета (1896–1902 гг.), М.А. Кулаев интересовался башкирским языком. Он побывал во многих районах восточного региона современного Башкортостана, где собирал башкирские песни, сказки, изречения, пословицы, поговор- ки, легенды. Все записи производились на башкирском языке и переводились на русский язык [11, с.115]. М.А. Кулаев является автором двух башкирских букварей. Первая его книга под названием “Основы звукопроизношения и азбука для башкир” издана в Казани в 1912 году (21 стр.) [4], где предлагается алфавит с учетом всех фонетико-графических особенностей башкирского языка, подробно описываются способы образования звуков, даются схемы, образцы для чтения (перечень слов по тематическому принципу, связные тексты). Вторая книга М.А. Кулаева “Алепей” (“Азбука”), состоящая из трех частей (35 стр.), увидела свет в 1919 году [5]. Если первый алфавит состоит из 34 букв, то второй из 33 (во втором алфавите М.А. Кулаев отказался от диалектного звука [j] – [дж]). Отмечая значение этих трудов, всемирноизвестный тюрколог Дж. Киекбаев пишет: “Наиболее важный и прогрессивный для башкирского языка и вообще башкирской культуры момент деятельности М.Кулаева заключается в том, что он в годы жестокой реакции, совершая попытку создать башкирскую письменность, построил первый национальный алфавит башкирского языка. Его алфавит разительно отличался от составляемых для “инородцев” Российской империи миссионерских алфавитов своей простотой” [9, с.76]. «Основная заслуга М.А. Кулаева в том, – отмечает востоковед И.Г. Галяутдинов, – что он одним из первых затронул вопросы орфоэпии. При составлении азбуки им были приняты во внимание прежде всего практические свойства букв применительно к чтению и письму» [2, с.106]. М.А. Кулаев указал и на трудности изучения русского языка башкирами и наоборот. По его мнению, башкиры затрудняются в произношении 11 русских звуков (о, э, ы; е, ё, ю, я; в, ц, ч, щ), в то же время русским трудно произносить 12 башкирских фонем (о, ы, ә, ө, ү, е, с, з, ң, ғ, қ, һ) Как отмечает Мстислав Александрович, “если на языке изучающего нет какого-либо гласного звука изучаемого языка, то изучающий заменяет его наиближайшим коренным гласным звуком”. Здесь он приводит такие примеры, как: “больно хорошо” мало знакомые с русским языком башкиры произносят “бульна харашу”, а башкирские слова типа “болот” (облако), “бот” (бедро, ножка, пуд) русские произносят “булут, бут” [4, с.13]. М.А. Кулаев отмечает, что й и v в башкирском языке употребляются в сочетании со всякими гласными, как твердыми, так и мягкими, что полностью совпадает с современными дифтонгами: йа, йо, йу, йы, йә, йө, йү, йе; ай, ой, уй, ый, әй, өй, үй, ей; уа, уы, үә, үе; ау, оу, ыу, әү, өү, еү. Поэтому он считает, что, пользуясь этими гласными и их сочетаниями, можно удовлетворить все требования письменности башкирского языка. Например, вместо букв я, ю, е он употребляет соответствующие сочетания (йа, йу, йе...): йансық – лит.: янсық “мешочек, кисет”, йарлы – лит.: ярлы “бедный”, йақшы – лит.: якшы “хороший”, айақ – аяқ “нога”, қойаш – лит.: қояш “солнце”, қуйа – лит.: қуя “ставит”, қуйан – лит.: қуян “заяц”, йегет – лит.: егет “парень”, йерән – лит.: ерән “рыжий”, йете – лит.: ете “семь”, йуқ – лит.: юқ “нет, не имеется”. В первой азбуке М.А. Кулаева алфавит составлен на основе кириллицы и состоит из 34 букв. Для специфических башкирских звуков автор применял несколько видоизмененные греческие буквы (“альфа”, “ипсилон”, “омега” и т.д.). В его алфавите был также знак, нехарактерный для башкирского языка – j (дж), т.к. М.А. Кулаев был родом из усерганских башкир и в его работах отражались фонетические, лексические, грамматические особенности ик-сакмарского говора. В образцах для чтения хорошо видно “жоканье”, характерное для оренбургского наречия: джер – лит.: ер “земля”, джек – лит.: “”, джола – лит.: йола “обычай”, джәтсә– лит.: йәтсә “ласка”, джүкә – лит.: йүкә “липа”, АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ СОЦИАЛЬНО-ГУМАНИТАРНОГО ОБРАЗОВАНИЯ И НАУКИ 182 джүн – лит.: йүн “толк”, джондоз – лит.: йондоз “звезда”, джән – лит.: йән “душа”. Иногда автор параллельно употребляет дж~й: джыр ~ йыр “песня”, джәшел ~ йәшел “зеленый”. А во второй книге, которая издана в 1919 году и называется “Алепей” [5] исключил букву j (дж), а также видоизменил некоторые буквы. Но последующий его алфавит [6] вновь включал в себя 34 буквы. В этой азбуке отражались и другие особенности ик-сакмарского говора южного диалекта: күнәк – лит.: бизрә “ведро”, мырза – лит.: қусты “братишка”; қумбыз – лит.: қумыз “кобыз”, маңнай – лит.: маңлай “лоб”, һеңне – лит.: һеңле “сестренка”, эссе – лит.: эсе “жарко”, яфрак – лит.: япрак “лист”. В некоторых случаях вместо ң употребляется н: йеңгәй – лит.: еңгәй “сноха, невестка”, енел – лит.: еңел “легкий; легко”, ынғай – лит.: ыңғай “положительно”. Это явление наблюдается и в аффиксах принадлежности: ерзен – лит.: ерзең “земли”, кешенен – лит.: кешенең “человека”. Аффиксы множественного числа автором оформлены в формах -лар, -нар: уйлар – лит.: уйзар – “мысли”, таулар – лит.: таузар “горы”, исемнәр – лит.: исемдәр “имена”. Из морфологических особенностей бросается в глаза употребление инфинитивного аффикса – мак/-мәк, что характерно для живой разговорной речи: алмақ “брать, взять”, бирмәк “отдать”, китмәк “уйти”, көрәшмәк “сражаться”, уқымақ “читать”, төртмәк “толкнуть”. В современном башкирском литературном языке доминирует инфинитив на –рға, -ырға/-ергә, -орға/-өргә: ал-ырға, бир-ергә, кит- ергә, көрәш-ергә, уқы-рға, төрт-өргә. Таким образом, в своих трудах М.А. Кулаев первым обратил внимание на орфоэпию башкирского языка. При составлении алфавита для башкир он имел ввиду быстрое, правильное, четкое и легкое усвоение каждой буквы. Его алфавит больше учитывал фонетические особенности башкирского языка и стоял на ступеньку выше, чем алфавиты русских миссионеров. Лексический состав очень близок к современному башкирскому литературному языку. Грамматические формы тождественны с современным башкирским языком. Конечно, отсутствие единых орфографических правил стало причиной разнотипного написания одних и тех же слов. Однако прослеживается стремление к решению вопросов правописания: соблюден фонетический принцип – стремление приблизить написание слов к живому произношению. Буквари М.А. Кулаева имели огромное практическое значение для своего времени. Они содействовали выработке языковых норм, основанных на общенародном башкирском разговорном языке. Составитель источников правильно наметил дальнейшие пути развития башкирского литературного языка и его письменности. В конце XIX – начале ХХ веков появились и другие работы, посвященные башкирскому языку. Цели изучения башкирского языка, несомненно, были разными. Если передовые ученые, исследовав его с научной точки зрения, хотели дать об этом объективную информацию не только в масштабе России, но и всей Европы, то русские миссионеры ставили своей задачей привлечь башкирский народ к процессу христианизации, а представители национальной интеллигенции стремились повысить статус родного языка до литературного уровня, сделав его таким образом понятным и близким к народу, повысить культуру башкирского народа, приблизить ее к передовой русской, а через нее и к мировой культуре. Ими сделаны первые попытки создания национальной письменности башкирского языка на основе русской графики. Сегодня эти азбуки, написанные по фонетическому принципу на живом разговорном языке и отразившие все языковые особенности башкирского языка исследуемого периода, имеют большое значение для истории башкирского литературного языка в частности и для общего языкознания – в целом. Литература: 1. Булякова Г.М. О монографии Р.М. Латыповой «XIX быуат азағы – XX быуат башындағы язма сығанақтар hәм уларзың башқорт әзәби теленең формалашыуына йоғонтоhо (урыç hәм латин графикалы язма сығанақтар буйынса)» – «Письменные источники конца XIX – начала XX века и их влияние на формирование башкирского литературного языка (на основе русской и латинской график)»). – Сибай, 2013. – 208. // Проблемы востоковедения. – 2014. – № 1 (63). – С. 84-86. 2. Галяутдинов И.Г. Два века башкирского литературного языка. – Уфа: Гилем, 2000. – 448 с. 3. Киекбаев Дж.Г. Лексика и фразеология башкирского языка. – Уфа: Башкирское книжное издательство, 1966. – 276 с. (на башк. яз.) 4. Кулаев М.А. Основы звукопроизношения и азбука для башкир. – Казань, 2012. – 21 с. 5. Кулаев М.А. Алепей (Әлепей). – 1919. – 22 с. (на башк. яз.) 6. Кулаев М.А. О звуках башкирского языка. – Казань, 1928. – 60 с. 7. Латыпова Р.М. Важный источник по лексике башкирского языка // Наука и образование в XXI веке: сб. научных трудов по материалам Междунар. науч.-практ. конф. 30 сентября 2013 г.: в 34 ч. Ч. 13. – Тамбов: Изд.-во ТРОО «Бизнес-Наука-Общество», 2013. – С. 75–77. 8. Латыпова Р.М. Письменные источники: конца XIX -начала XX веков и их влияние на формирование башкирского литературного языка (на основе русской и латинской график): автореферат дисс… канд. филол. наук. – Уфа, 2005. – 24 с. 9. Латыпова Р.М. Письменные источники конца XIX – начала XX веков и их влияние на ӘЛЕУМЕТТІК-ГУМАНИТАРЛЫҚ БІЛІМ БЕРУ МЕН ҒЫЛЫМЫНЫҢ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ 183 формирование башкирского литературного языка (на основе русской и латинской график): моногра- фия / Р.М. Латыпова. – Сибай: Издательство ГУП РБ “Сибайская городская типография”, 2013. – 208 с. (на башк. яз.) 10. Латыпова Р.М., Галина Р.А. Из истории развития башкирской букваристики // European Social Science Journal (Европейский журнал социальных наук). 2014. – № 5. Том 2. – С. 249-254. 11. Ураксин З.Г., Шингареева С.М. Обзор личного фонда врача и ученого-филолога М.А. Ку- лаева // Археография и лингвистическая текстология Южного Урала. – Уфа, 1977. – С.115-118. жүктеу/скачать 39,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|