созылады.
Шығыс
Тянь-Шань
ендік
бойымен
созылған аңғарлар, қазаншұңқырлармен бӛлінген екі қатар тау
жоталары
белдеуінен
тұрады. Борохоро, Еренқабырға, Богдо-
Ола, Қарлытау жоталары құрайтын солтүстік белдеу ұзын –
шығыста 95 ш.б-қа дейін жетеді. Оңтүстік белдеу қысқарақ (90 ш.б-
қа дейін), басты жоталары: Халықтау, Сарман-Ула, Құрлықтау.
Жоталардың басы 4000 – 5000 м биікке кӛтеріледі. Шығыс Тянь-
Шань етегінде құрлықтағы терең қазаншұңқырлардың бірі –
Тұрфан ойысы
орналасқан.
Тянь-ШаньОрал-
Моңғол геосинклиналдық белдеуінің орнында пайда болған.
Солтүстік Тянь-Шань каледон, Орталық және Оңтүстік Тянь-
Шаньгерцин таужаралымда қатпарланған.
Палеозой қатпарлықтарында түзілген таулар жоғары пермьде
пенепленге ұшыраған. Қазіргі жер бедері неоген мен тӛрттік
кезеңдегі жаңа тектоникалық қозғалыстардың нәтижесінде
қалыптасқан.
Тянь-Шань
тау
жоталары
палеозой
мен кембрийге дейінгі дәуірлердің тау жыныстарынан құрылған, ал
тауаралық қазаншұңқырлар кайнозой және ішінара мезозой
шӛгінділерімен толған. Ежелгі тау жыныстарымен сынап, түсті
және
сирек
металл, фосфорит кен
орындары
байланысты.
Тауаралық қазаншұңқырлардағы мезо-кайнозойшӛгінділеріне
мұнай, қоңыр және тас кӛмір шоғырланған.
Достарыңызбен бөлісу: