Диханбаева ф. Т., Джетписбаева б. Ш., Матибаева а. И


Көрсеткіш сапасының деңгейін бағалау бойынша мынадай түрлерге



Pdf көрінісі
бет18/64
Дата26.01.2023
өлшемі1,2 Mb.
#63057
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   64
Көрсеткіш сапасының деңгейін бағалау бойынша мынадай түрлерге 
бөлінеді:
- базалық; 
- салыстырмалы; 
- нақтылы 
- шектік. 
Сапа көрсеткішінің базалық мәні  – өнім сапасын салыстырмалы бағалау 
кезінде негіз ретінде қабылданған мән. Базалық мән ретінде теориялық немесе 
тәжірибелік әдістермен табылған, перспективті үлгілердің ерте немесе 
жобаланған көрсеткіштеріне жеткен, сапа көрсеткіштерінің мәні өнім 
талаптарында белгіленген (МЕМСТ-тар, ТШ, рецептуралар жинағы) сапасы 
жайлы сенімді мәліметтері бар ең жақсы отандық және шет елдік 
көрсеткіштердің мәнін айтуға болады.
Бағаланатын өнімнің сапа көрсеткішінің мәнінің осы көрсеткіштің 
базалық мәніне қатынасын есептегенде салыстырмалы мәнді алады, бұл мәнмен 
өнім сапасының көрсеткішінің нақты мәнін базалық мәнмен салыстырып
қолданғанған қолайлы.
Сонымен қатар сапа деңгейін осы салыстырмалы мәндердің 
функцияларымен анықтайтын болады.
Сапа көрсеткішінің нақтылы мәні – өнім сапасы көрсеткішінің 
реттемеленген мәні, бұл мәннен рұқсат етілген ауытқу табылады. Нақтылы мән 


28 
нормативтік құжаттарда келтіріледі (қоғамдық тамақтануда қолданылатын). 
Мысалы, ұсақ тілімді жартылай өнімдердің тілімдерінің салмағы (граммен 
түгелдей келтірілген), олардың пішіні, салмағы мен пішіні бойынша ауытқу 
пайызы, көп емес (мысалы, азу -25%, қуырылған тағам, бефстроган, палау – әр 
бумада 15%).
Сапа көрсеткішінің шекті мәні – бұл нормативтік құжатта келтірілген 
және өнім сапасын бақылауда қолданылатын ең үлкен және ең кіші 
реттемеленген мән. Шекті мәндер max және min болуы мүмкін. Мысалы, 
сүйек сорпасында майдың max шекті мәні - 1%-дан көп емес, ал картопты 
биточкаларда құрғақ заттардың min мөлшері - 23%-дан кем емес (ТШ 
бойынша). 
Анықтау сатысы бойынша: 
- болжамды
- жобалық; 
- өндірістік; 
- пайдалану көрсеткіштері. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   64




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет