Қазақстан республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігі
Астықты тездетіп салқындату технологиясы мен техникасы
жүктеу/скачать 4,98 Mb. Pdf көрінісі
|
СӨЖ (2022-2023)
|
Астықты тездетіп салқындату технологиясы мен техникасы Астықты белсенді желдету. Қазіргі уақытта жартысынан көбі бидай қондырғылары белсенді желдеткіш қондырғыларымен қамтамасыз етілген. Бұл қондырғыны қолдануда көп шығын шығады. Белсенді желдеткіш өткізгіш астық массаның негізінде қолданады. Ауа тығыздалған кезде ауа алмасу болады. Желдеткіш астықты +10 градуста төмендетеді. Осы температура астық үйіндісі суытылған және сақтауға қолайлы болады. Жағымсыз атмосфералық ауа жағдайда ылғалды 55-60% жылытады, ылғалдың 13-14% астықты кептіреді ылғалды тез арада жою үшін астық массасына байланысты 35-60%- ға дейін.реттейді. Соған байланысты қамтамасыз ету тепе теңдігі бидайды кептіру арнайы режімде жүргізіледі.Белсенді желдетудің маңызы бар.Тұқымды сақтау барысында ыстық пен құрғақ көмір қышқыл газ бөлінеді. Басқа газдардан күшті кислород төмен себіліп концентрленеді. Ұзақ сақталу мерзімін қамтамасыз ету. Оттегі көп жерде, микробтар өледі. жерде. Желдету ауаны тазалау тұқымдардың ұзақ сақталуын қамтамасыз етеді. Ұзақ сақтауды қамтамасыз ету үшін тұқымды кептіреді және мұздатады. Бірақ түрін қалыпқа келтіреді. Ең төменгі температура қарама – қарсы ылғалдылығын тұқым бидайға әсер етеді. Сондықтан тұқымды желдету жылы ауамен 18-36 температурада мөлшерлеп суытады. Энергияның жоғарылауы көктемде суық тұқымды белсенді желдеткіштің көмегімен жылытады. Ең жақсы мұздату Поволжиде бар, мұздату уақыты теріс температурада 127 күннен 164 күнге дейін мұздатуға болады, ал Орал, Батыс – Сібір және Солтүстік Қазақстанда 161 күннен 203- күн аралығында мұздатуға болады. Астықты мұздатқан кезде физиологиялық және биохимиялық процесті тоқтатып қоймай астықты құртатын зиянкестерді жояды. 4 0 температурада олар жойыла бастайды, ұзақ тұрса өшіп қалады. Астықты -15 0 температурада болғанда көптеген кенелермен жәндіктер бір тәулікте өледі. Осыған байланысты зақымданған астыққа кері температурада желдеткен дұрыс. Астықты және тұқымды кептіру үшін желдету. Бір жағдайларға байланысты астықты кептіру қиын немесе мүмкін болмаса қолданылады, мысалы тұқымдарға зақым келмеу үшін шикі жүгеріні жасарту оларды бірінші кептіреді одан кейін жасартады. Атбас бұршақта жиі үйінді кезінде желдетіледі, астықты кептіру кезінде семиядолиға орналасады майкенені әдетте кептіру камерасында жүгері зауыттарында кептіреді. Электро энергиясының шығыны. Мұндай бидайдан алынған ұн сақтауға қолайсыз және пісуі нашарлайды. Дәнді желдетудің мүмкіншілігі мен ауаның жағдайы Дән үймегін желдетуді тастаудың алдында ең алдымен температура мен ауаның ылғалдылығын анықтап және осы көрсеткіштерді дәннің ылғалдылығы мен температурасын салыстыру керек. Ауаның ылғалдылығы мен температурасын анықтау үшін психрометр мен арнайы таблицалар немесе номограммалар керек. Осы мақсат үшін ең қарапайым және ыңғайлы ВНИИЗ жасаған номограмма ылғалдылығы мен дән кептіргішін анықтауға арналған номограмма. (1-сурет). Әр номограмма арнайы белгілі қашықтықта орналасқан 5 шкаладан тұрады. Желдету мүмкіндігін анықтау үшін бірінші шкалада құрғақ термометр мен психометр көрсеткен (мысалы 5,5 0 С) температураны белгілейді, ал екіншісінде – сулы (шамамен 4 0 С) . Осы екі нүкте арқылы үшінші шкаламен қиылысатын тура сызық жүргізеді, осы қиылысу нүктесі ауаның абсолюттік ылғалдылығын көрсетеді (біздің мысалымызды 5,5г/м 3 ). 1-сурет. Ауа температурасы 0 0 С-тан жоғары ауаның ылғалдылығы мен дән кептіргішін анықтауға арналған номограмма Ауаның ылғалдылығы мен температурасын, сондай-ақ дәннің температурасы мен ылғалдылығын біле отырып желдетудің мүмкіншіліктерін анықтауға болады. Бұл жағдайда да номограмманы қолданады. Төртінші шкалаға нүкте қояды, ол дәннің температурасына сай келеді. Сосын осы нүкте мен алдыңғы нүкте (алдыңғы қиылысу нүктесі) мен екінші нүктенің бесінші нүктемен қиылысуына дейін жеткізеді. Қиылысу нүктесі дәннің ылғалдылығының тепе – теңдігін, яғни дән массасының желдетуге бағытталған ылғалдылығын көрсетеді. Біздің жағдайымызда ол 9,4% - ке тең. Ауаның сыртқы қалыпты жағдайы (температурасы 5,5 0 С, ылғалдылығы 5,5 г/м 3 ) болғанда дәнді желдетуге болады. Ал температура 20 0 С – тан жоғары, ал ылғалдылығы 9,4% дән салқындатылумен бірге құрғатылады. жүктеу/скачать 4,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|